Trump có ‘đốn hạ’ được Biden bằng tranh luận?

Tổng thống Trump đã có màn “so găng” cuối kỷ luật và tốt hơn, nhưng nhiều chuyên gia nhận định nó khó tạo cú hích tranh cử.

Trước cuộc tranh luận cuối, nhiều nhà phân tích đã nhận thấy tình thế bất lợi trong các cuộc thăm dò của Tổng thống Trump có điểm tương đồng với rủi ro cao mà cựu tổng thống Barack Obama phải đối mặt trước cuộc tranh luận thứ hai năm 2012. Nhưng bước vào tranh luận, Obama đã đưa ra những lời phản biện đối thủ Mitt Romney một cách sắc bén và uy lực hơn so với cuộc tranh luận trước và nhanh chóng lấy lại vị thế trong các cuộc thăm dò. Nhiều người ủng hộ nhìn nhận màn trình diễn của Tổng thống Trump hôm 22/10 theo cách này, theo giới quan sát.

Một số ca ngợi phần tranh luận của Tổng thống Mỹ đơn giản vì ông không liên tục ngắt lời đối thủ như trong lần đầu tiên. “ Khả năng tự chủ của ông Trump rất ấn tượng“, Allie Beth Stuckey, một nhà văn bảo thủ, nói.

Tổng thống Donald Trump (trái) và ứng viên Dân chủ Joe Biden tại cuộc tranh luận cuối tại tại Đại học Belmont, thành phố Nashville, bang Tennessee hôm 22/10. Ảnh: AP.

David Brody, nhà phân tích chính trị hàng đầu của Christian Broadcasting Network, nhận định trên Twitter rằng Tổng thống Trump “tung đòn” hiệu quả khi hỏi ứng viên Biden “Joe, ông đã làm được gì trong suốt thời gian ở thủ đô Washington? Ông nói mà không đi đôi với làm”. Brody cho rằng đây là một thông điệp “có sức hút”.

Tuy nhiên, giới quan sát không chắc phần thể hiện của hai ứng viên trong cuộc tranh luận cuối sẽ ảnh hưởng nhiều tới quỹ đạo của cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay, dù một số cử tri vẫn chưa quyết định. Nó chỉ có thể giúp khẳng định lại những gì mà hầu hết mọi người nghĩ về hai ứng viên.

Những người ủng hộ Tổng thống Trump tin rằng họ đã có được khoảnh khắc đáng mơ ước về một cuộc tranh luận: 20 giây đối thủ của họ hớ hênh trong cuộc so găng, giúp phe Cộng hòa có thể triển khai một quảng cáo tấn công trong suốt chặng cuối cuộc đua.

Trong cuộc tranh luận, Tổng thống Mỹ cáo buộc đối thủ không có quan điểm nhất quán về khai thác dầu từ đá phiến, cho rằng Biden sẽ cấm hoạt động khai thác loại nhiên liệu hóa thạch này. Biden bác bỏ, khẳng định sẽ không làm như vậy và thậm chí thách thức Trump tung video cho thấy ông từng tuyên bố cấm sử dụng hình thức khai thác này.

Trump và phe Cộng hòa đã không bỏ lỡ cơ hội, nhanh chóng tung lên Twitter bằng chứng cho thấy Biden từng nói “sẽ loại bỏ” công nghệ khai thác dầu từ đá phiến và cáo buộc ứng viên Dân chủ “nói dối”.

“Tôi không chắc có điều gì thay đổi hoặc có thể xảy ra vào thời điểm này của cuộc đua năm nay, nhưng nếu có, những bình luận về dầu khí sẽ là điều ám ảnh ông ấy”, Mary Katharine Ham, nhà phân tích bảo thủ, cho hay.

Nhiều chiến lược gia Cộng hòa cũng cảm thấy hài lòng với câu trả lời của Trump về cách ông dự định xử lý Covid-19. Ari Fleischer, cựu trợ lý của tổng thống Bush, cho rằng nhiều người dân Mỹ sẽ tìm thấy hy vọng trong thông điệp mà Tổng thống, ngược lại sẽ thấy bi quan vì lời nói của Biden.

“ Tổng thống Trump đã đúng về việc phải học cách sống chung với virus“, Fleischer nói. “Chúng ta có thể và phải chiến đấu với virus, đồng thời tiếp tục cuộc sống của mình. Tôi nghĩ rằng thông điệp sống chung với dịch của Tổng thống Trump sẽ đánh bại thông điệp chết vì dịch của Biden”.

Brad Todd, chiến lược gia đảng Cộng hòa, cũng đồng tình với quan điểm này khi cho rằng nhiều người Mỹ đang chán ngán các biện pháp đóng cửa nghiêm ngặt. “Biden nói về các gói cứu trợ và đóng cửa, trong khi Trump nói về mở cửa trở lại. Sự trái ngược này tốt cho Tổng thống và ông ấy nên nắm lấy điểm này”, Todd nói.

Tuy nhiên, Tony Fratto, người từng làm việc cho chính quyền tổng thống Bush, đã cảnh báo vê “gót chân Achilles” của Trump, đó là tỷ lệ ủng hộ giảm trong nhóm cử tri cao tuổi. “Tiếp tục nhấn mạnh thực tế rằng người trẻ ít có nguy cơ chết vì Covid-19 không giúp ông ấy thu hẹp khoảng cách với những người cao tuổi”, Fratto nói.

Người dân Mỹ ở Haddonfield, bang New Jersey theo dõi buổi tranh luận cuối giữa Trump và Biden hôm 22/10. Ảnh: NYTimes.

Những người ủng hộ Biden dường như cũng dự đoán tỷ lệ ủng hộ cho Tổng thống Trump có thể tăng lên sau cuộc tranh luận cuối, nhưng không tin Trump có thể “thay đổi hình ảnh” trong thời gian dài.

“Tôi từng xem nhiều cuộc tranh luận của Trump hơn bất kỳ ai”, Ron Klain, trợ lý của Biden, người giúp chuẩn bị các cuộc tranh luận, nói. “Hình ảnh mới của Trump sẽ không bao giờ kéo dài quá 40 phút”.

Tim Miller, chiến lược gia Cộng hòa ủng hộ Joe Biden, nói rằng khả năng thể hiện sự tự chủ của Tổng thống Trump không nên bị đánh đồng với một chính sách tốt. Nói về phản ứng của Trump khi bị đối thủ Biden hỏi về cách ứng phó với đại dịch, Miller đặt câu hỏi “nhiệm vụ của tổng thống ở đây là thuyết phục người Mỹ rằng ông ấy có kế hoạch xử lý đại dịch hay thuyết phục họ ông ấy có thể cư xử như người có kỷ luật trong 4 phút?”

Giới quan sát cho rằng Biden đã “ghi điểm” khi lật lại câu hỏi về báo cáo thuế cá nhân của Tổng thống Trump, trong lúc ông bị “bủa vây” với các cáo buộc về công việc kinh doanh của con trai Hunter ở Trung Quốc và nhiều nơi khác. Họ cho rằng Tổng thống Mỹ bị đẩy vào thế phòng thủ khi phải dành thời gian giải thích lý do ông chưa công bố báo cáo thuế.

“Biden đã có chiến lược khôn ngoan khi chuyển sự chú ý về các cáo buộc của Hunter sang vấn đề thuế và tài khoản ngân hàng của Trump. Và nó đã hiệu quả”, Rich Lowry, biên tập viên của National Review, nhận định.

Ezra Klein, biên tập viên của Vox, nói rằng Tổng thống Mỹ đã bị đánh lạc hướng bởi phản ứng của Biden. “Thật ngạc nhiên khi Tổng thống Trump dễ dàng bị đánh lạc hướng khỏi cuộc tấn công mà ông ấy chuẩn bị cho tối nay, bằng việc đề cập tới vấn đề tài chính và thuế. Sự mất tập trung đó thật đáng buồn cười, ngoại trừ việc chính nó đã nói lên nhiệm kỳ tổng thống của ông ấy”, Klein nói.

Giới quan sát nhận định tuy khó phân định thắng thua, cuộc tranh luận tổng thống cuối cùng đã diễn ra ôn hòa hơn so với lần đầu tiên, không có những phát ngôn phỉ báng gay gắt hay những lần ngắt lời liên tiếp. Tổng thống Trump không “tự thiêu” chính mình và Biden cũng vậy. Tuy nhiên, những điều này khó có thể là cú hích cho chặng nước rút.

“Không có gì thay đổi”, Matthew Dowd, cựu trợ lý hàng đầu của tổng thống George W. Bush, nói với ABC News. “Ông ấy không phải là người vụng về. Nhưng điều đó không có nghĩa ông ấy đã thắng trong cuộc tranh luận này”.