Trao quyền CA xã, phường điều tra ban đầu: ‘Vẽ đường hươu chạy’?
Nhiều ý kiến cho rằng, trao quyền điều tra ban đầu cho công an cấp xã, phường sẽ nảy sinh nhiều bất cập, thậm chí dẫn đến oan, sai…
Những cái c.hết bất thường ở trụ sở công an xã, phường
Theo đề xuất tại dự thảo Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (Bộ Công an) thì công an xã, phường có quyền tiến hành một số hoạt động điều tra ban đầu. Dự thảo này thể hiện tại khoản 2, Điều 25 là công an xã, phường, thị trấn, đồn công an, trạm công an có các quyền sau: Tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập hồ sơ, tiến hành kiểm tra, xác minh ban đầu, phân loại và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm xác định có dấu hiệu tội phạm kèm theo các đồ vật, tài liệu có liên quan cho CQĐT có thẩm quyền trong thời hạn 7 ngày.
Trường hợp tự phát hiện bắt giữ hoặc tiếp nhận người phạm tội quả tang thì tiến hành lập biên bản bắt người phạm tội quả tang, khám người, vẽ sơ đồ hoặc bảo vệ hiện trường, lấy lời khai… Nếu tiếp nhận người phạm tội do người dân giải đến thì lập biên bản vụ việc và giải đối tượng vi phạm lên cơ quan công an cấp trên. Trường hợp sau khi nhận được tố giác, tin báo về hành vi phạm tội đang diễn ra trên địa bàn thì kịp thời đến ngay hiện trường, cần thiết thì vô hiệu hóa hành vi phạm tội. Khi đến hiện trường, người phạm tội bỏ trốn thì tiến hành ngay việc truy xét, thu giữ, tạm giữ và bảo quản vật chứng…
Với đề xuất trên, có không ít quan điểm trái chiều, nhiều ý kiến ủng hộ vì cho rằng, công an xã, phường là nơi gần dân nhất, nên dễ tiếp cận điều tra. Tuy nhiên, cũng không ít người lo ngại về việc mở rộng thẩm quyền sẽ không an toàn. Nhiều vụ án xảy, nạn nhân c.hết bất thường cũng khiến nhiều người phải đặt câu hỏi nghi ngờ về năng lực của đội ngũ này. Dư luận từng biết đến vụ bốn Công an xã Kim Nỗ (huyện Đông Anh, TP. Hà Nội) trong quá trình lấy lời khai đã đ.ánh nghi can Nguyễn Mậu Thuận (56 t.uổi) t.ử v.ong, bị đưa ra xét xử về tội G.iết n.gười nhưng tại phiên tòa sơ thẩm, HĐXX đã trả hồ sơ để VKS và CQĐT điều tra bổ sung. Vụ án ông Đặng Trung Trịnh (32 t.uổi), c.hết ở trụ sở Công an xã Tiên Động, huyện Tứ Kỳ, Hải Dương cũng là một trong những vụ điển hình của việc bị đ.ánh đến t.ử v.ong ở đồn công an xã.
4 công an xã Kim Nỗ, Đông Anh, Hà Nội bị đưa ra xét xử vì hành vi g.iết n.gười.
Mới đây nhất, nạn nhân Đỗ Văn B. (18 t.uổi) cũng bị kết luận t.ự s.át tại nhà tạm giam Công an huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng. T.hi t.hể nạn nhân ngoài vết bầm ở cổ còn nhiều vết khác trên cơ thể, các đầu ngón tay, ngón chân đều bầm tím và khô. Trong vụ t.ự t.ử này, câu hỏi mà người ta đặt ra là vì sao có thể c.hết dễ dàng ở trụ sở công an như vậy? Tuy nhiên, gần như chưa bao giờ gia đình nạn nhân cũng như dư luận nhận được câu trả lời thuyết phục. Đây không phải vụ việc hi hữu mà có không ít nạn nhân khác đã bị bắt, bị c.hết như vậy ngay trong trụ sở của công an xã…
Chính những người làm luật cũng nhận thấy sự bất hợp lý của dự thảo này. Về vấn đề này có chuyên gia nêu ý kiến: “Hiện chưa có nước nào trên thế giới lại đưa công an xã, phường… vào lực lượng điều tra. Mục tiêu của dự luật là tinh gọn đầu mối, song chia nhỏ như thế này đang làm phức tạp, tạo ra nhiều lỗ hổng hơn”. Sự e ngại không chỉ đến vì những “thành tích” khá “rùng rợn” trên, mà căn bản là bởi trình độ của công an cấp xã từ trước đến nay vẫn luôn còn là một hạn chế chưa được khắc phục. Nhiều công an viên cấp xã, phường chưa tốt nghiệp phổ thông, thiếu đào tạo nghiệp vụ, thiếu hiểu biết pháp luật và không có nhận thức đúng đắn về chức năng, quyền hạn của mình.
Thêm một vấn đề đáng lo nữa là cơ chế để quản lý lực lượng này tác nghiệp sẽ thực hiện như thế nào khi mà chưa có sự chuẩn bị về nhân lực, phương pháp và các biện pháp giám sát cũng như các chế tài cần thiết. Cho đến khi nào cơ quan soạn thảo dự luật trả lời được những câu hỏi trên thì mới có thể biến dự thảo này thành một quy định có lợi thực sự, không chỉ cho công tác điều tra tội phạm mà còn tạo được sự tin tưởng trong dư luận.
Lo ngại sẽ gia tăng oan sai, bỏ lọt tội phạm?
Trao đổi với PV báo Đời sống và Pháp luật, bà Lê Thị Thu Ba, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo cải cách Tư pháp Trung ương cho biết: Các cơ quan khác được điều tra chỉ có thêm hải quan, cảnh sát biển, kiểm lâm và biên phòng. Bốn cơ quan trên không chuyên, nhưng sẽ được đào tạo. Các cơ quan khác không được quyền thực hiện các biện pháp tố tụng, điều tra. Việc cho công an xã, phường được phép điều tra ban đầu là không hợp lý và không ai làm như vậy vì xã phường còn nhiều nhiệm vụ khác. Cảnh sát xã, phường không có nhiệm vụ điều tra, họ phải làm những việc như thi hành án ngoài tù, triển khai công tác đối với những đối tượng xử lý chuyển hướng…
Video đang HOT
Bà Lê Thị Thu Ba cho rằng, công an xã, phường được phép điều tra ban đầu là không hợp lý.
Bày tỏ lo lắng về tình trạng có nguy cơ gia tăng oan sai, bỏ lọt tội phạm, luật sư Bùi Đình Ưng (đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cũng đưa ra những phân tích về đề xuất trên. Luật sư ứng cho rằng, xét về tính kịp thời, đề xuất trao thêm quyền cho công an xã, phường là ý tưởng tốt. Khi xảy ra bất cứ sự việc hay hành vi vi phạm, phạm tội nào, nếu tăng được thẩm quyền cho công an xã, phường để xử lý ban đầu được là đảm bảo tính kịp thời. Tuy nhiên, với thực tế ở nước ta hiện nay, không phải là đồng chí công an xã, thậm chí là phường, thị trấn nào cũng đủ trình độ xử lý được.
Luật sư ứng dẫn giải cụ thể, chẳng hạn, công an phường hiện là lực lượng chính quy, được đào tạo cơ bản, nhiều đồng chí tốt nghiệp cao đẳng, đại học nên năng lực có thể tạm ổn. Tuy nhiên, lực lượng công an xã thì không thể có trình độ chính quy được nên rất đáng lo ngại. Thậm chí ở nhiều địa phương vùng sâu, vùng xa, nhiều người là công an xã chỉ mới học hết cấp 2. Dù có tập huấn thì trình độ cũng khó cải thiện. Vậy nên, làm sao họ biết được nên vẽ hiện trường thế nào, xác minh ban đầu ra sao. Họ có thể “tiếp nhận tin tố giác, tin báo về tội phạm” nhưng để họ “lập hồ sơ, tiến hành kiểm tra, xác minh ban đầu, phân loại” tố giác, tin báo… thì lực lượng công an xã khó mà đảm bảo được và dễ dẫn đến bỏ lọt tội phạm. Chưa kể đến tiêu cực nảy sinh, riêng trình độ yếu kém cũng có thể dẫn đến tình trạng này.
Theo vị luật sư này, việc “bảo vệ hiện trường” là tốt nhưng “vẽ sơ đồ hiện trường” thì không phải ai cũng biết. Hiện trường vụ án cực kỳ quan trọng. Nếu làm tốt công tác hiện trường ban đầu thì quá trình điều tra sẽ rất thuận lợi. Song, nếu làm sai, làm lệch đi vì thiếu hiểu biết thì vất vả sẽ nhiều gấp bội cho người làm công tác điều tra cấp trên. Chẳng hạn trong vụ án, các đối tượng b.ắn n.hau ở trên đường, công an xã, phường có thể bảo vệ hiện trường và báo cho cơ quan chức năng đến. Tuy nhiên, nếu, họ vẽ hiện trường mà không có kỹ năng, vẽ không đúng, xác định không đúng giới hạn phạm vi… thì công tác điều tra phá án sau này rất khó khăn, dễ bỏ lọt tội phạm và có thể làm sai lệch hẳn vụ án. Sau khi chuyển lên trên, cơ quan điều tra thấy rằng, cần phải bổ sung thêm các vấn đề về hiện trường nhưng khi đó hiện trường đã bị thay đổi thì làm thế nào?
Cần xem lại một số điểm
Luật sư Bùi Đình Ứng cho rằng, vấn đề “lấy lời khai” ban đầu cũng cần xem xét. Vì nó mâu thuẫn với Bộ luật Tố tụng Hình sự. Theo quy định, chỉ có điều tra viên mới được lấy lời khai. Việc lấy lời khai rất quan trọng đối với việc làm rõ vụ án sau này. Lấy lời khai là cả một nghệ thuật. Nếu trình độ yếu kém sẽ bị lộ các biện pháp nghiệp vụ, lộ quá trình điều tra vụ án, đối tượng có thể biết được mà phòng ngừa, bỏ trốn… Chính vì thế, cần nghiên cứu lại một số điểm. Nếu tăng thêm quyền cho công an xã, phường nhưng họ không đảm đương được thì “họa vô đơn chí” lại thành… tai hại.
Hạnh Lan
Theo_Người Đưa Tin
Dương Chí Dũng ngồi tù vẫn nhận lương: Bộ GTVT 'lờ' Nghị định 34?
Bộ GTVT khẳng định việc trả lương cũng như quyết định buộc thôi việc gần đây đối với Dương Chí Dũng là đúng pháp luật, trong khi các luật sư cho rằng Bộ này dường như "quên" quy định tại Nghị định 34.
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công trả lời báo chí, xác nhận việc Cục Hàng hải Việt Nam thực hiện việc cho trả 50% lương cho cựu Cục trưởng Hàng hải Dương Chí Dũng từ khi bị bắt đến khi có bản án phúc thẩm.
Trong nội dung trả lời khẳng định khoảng thời gian bốn tháng Dương Chí Dũng bỏ trốn (từ ngày bị khởi tố 17/5/2012 đến ngày bị bắt 5/9/2012), Cục Hàng hải không thực hiện việc trả lương cho cựu Cục trưởng. Việc Cục Hàng hải Việt Nam chi trả lương đối với ông Dương Chí Dũng và Bộ GTVT ra quyết định buộc thôi việc với ông là đúng với các quy định hiện hành của pháp luật.
Tuy nhiên, dư luận không đồng tình với cách trả lời của Bộ GTVT. Phóng viên báo Đời sống và pháp luật ghi lại một số ý kiến của luật sư làm sơ sở để bạn đọc hiểu hơn về sự việc.
Luật sư Nguyễn Văn Nguyên (Giám đốc Công ty luật Hưng Nguyên, Đoàn luật sư TP Hà Nội):
Luật sư Nguyễn Văn Nguyên.
Ngày 10/06/2014, Bộ GTVT ban hành quyết định buộc thôi việc đối với ông Dương Chí Dũng, nguyên Cục trưởng Cục Hàng hải, Bộ GTVT. Điều dư luận quan tâm là trong thời gian hơn 2 năm bị khởi tố, điều tra, truy, xét xử ông Dũng vẫn được hưởng lương và chưa bị buộc thôi việc.
Trước đó, khi biết thông tin mình bị cơ quan điều tra khởi tố, bắt tạm giam để phục vụ điều tra thì ngày 17/05/2012, Dương Chí Dũng chạy trốn sang nước ngoài. Cơ quan điều tra phát lệnh truy nã, sau gần 4 tháng truy nã, bắt được Dũng khi đang trốn ở nước ngoài. Căn cứ hành vi như vậy đủ thấy Dương Chí Dũng vi phạm nghiêm trọng đạo đức công vụ của một cán bộ, công chức, tự ý bỏ việc, khi biết bị khởi tố thì cố tình bỏ trốn, cản trở quá trình điều tra vụ án. Có thể nói, đạo đức công chức có nghĩa vụ bắt buộc, có tính tự nguyện rất cao, đòi hỏi người cán bộ, công chức khi đã dấn thân vào sự nghiệp thì phải tuân thủ và phụng sự.
Tuy nhiên, Dũng đã không làm trọn được việc này, hành vi tự ý nghỉ việc của Dũng có thể bị buộc thôi việc ngay tại thời điểm tự ý bỏ việc để trốn lệnh truy nã của cơ quan điều tra.
Khoản 4, điều 14, Nghị định 34/2011/NĐ-CP, ngày 17/05/2011 quy định xử lý kỷ luật đối với công chức. Công chức bị buộc thôi việc khi "Tự ý nghỉ việc, tổng số từ 7 ngày làm việc trở lên trong một tháng hoặc từ 20 ngày làm việc trở lên trong một năm mà đã được cơ quan sử dụng công chức thông báo bằng văn bản 3 lần liên tiếp". Khi xác định đúng bản chất vấn đề như trên thì việc buộc thôi việc, giải quyết lương và chế độ của ông Dương Chí Dũng được rõ ràng.
Luật sư Nguyễn Đức Chánh (Công ty Luật Đức Chánh, đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh):
Luật sư Nguyễn Đức Chánh.
Vấn đề đặt ra ở đây là ngày 17/05/2012 sau khi biết tin Cơ quan Cảnh sát Điều tra - Bộ Công an khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt giam mình về hành vi tham ô, thì Dũng đã bỏ trốn, mặc dù trước đó lịch công tác ngày 18/05/2012 của Dũng tại Cục Hàng hải vẫn làm việc bình thường.
Trong thời gian bỏ trốn, bị Cơ quan Cảnh sát Điều tra - Bộ Công an truy nã thì rõ ràng Dũng đã tự ý bỏ việc, không đến Cục Hàng hải làm việc theo đúng chức danh, nhiệm vụ của mình.
Như vậy, việc tự ý nghỉ việc trong khoản thời gian gần 4 tháng (từ lúc khởi tố ngày 17/05/2012 đến lúc bị bắt là ngày 05/09/2012) thì Bộ GTVT có thể thi hành biện pháp kỷ luật là buộc thôi việc đối với ông Dũng theo khoản 4 Điều 14, Nghị định 34/2011/NĐ-CP là "Tự ý nghỉ việc, tổng số từ 7 ngày làm việc trở lên trong một tháng hoặc từ 20 ngày làm việc trở lên trong một năm mà đã được cơ quan sử dụng công chức thông báo bằng văn bản 3 lần liên tiếp;"
Việc Dũng trốn lệnh truy nã không chỉ là việc trốn tránh trách nhiệm hình sự mà còn lại hành vi tự ý nghỉ việc. Đây không phải là một hành vi mà xử lý 2 lần hay đã áp dụng biện pháp hình sự rồi thì không áp dụng biện pháp hành chính nữa hay phải chờ kết quả hình sự mới xử lý hành chính.
Theo tôi thì ở đây có là 2 mối quan hệ hoàn toàn khác nhau. Một là trách nhiệm của cá nhân với hành vi vi phạm hình sự do mình gây ra và hai là hành vi vi phạm kỷ luật giữa cán bộ, công chức với cơ quan nhà nước mà mình đang giữ chức vụ, làm việc.
Chính vì sự "thận trọng" hay có thể là hiểu chưa đúng quy định pháp luật nên Bộ Giao thông Vận tải đã không xử lý kỷ luật đối với ông Dương Chí Dũng ngay từ đầu. Hậu quả là Ngân sách nhà nước phải bỏ ra trả cho ông Dũng trong khoảng thời gian ông bị tạm giam, mặc dù ông chẳng làm việc hay đóng góp gì cả.
Luật sư Vũ Văn Lợi (Giám đốc Công ty Luật Hòa Lợi, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội):
Luật sư Vũ Văn Lợi.
Theo tôi thì Nghị định số 34/2011/NĐ-CP ngoài việc quy định bị buộc thôi việc đối với công chức thì Nghị định cũng quy định rõ, hình thức kỷ luật hạ bậc lương áp dụng đối với công chức có một trong các hành vi vi phạm pháp luật sau: Không thực hiện nhiệm vụ chuyên môn được giao mà không có lý do chính đáng, gây ảnh hưởng đến công việc chung của cơ quan, tổ chức, đơn vị; lợi dụng vị trí công tác, cố ý làm trái pháp luật với mục đích vụ lợi; vi phạm ở mức độ nghiêm trọng quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý có một trong các hành vi vi phạm pháp luật như không hoàn thành nhiệm vụ quản lý, điều hành theo sự phân công mà không có lý do chính đáng, để xảy ra hậu quả nghiêm trọng; người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong phạm vi phụ trách mà không có biện pháp ngăn chặn; vi phạm ở mức độ rất nghiêm trọng quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng... thì chịu hình thức kỷ luật giáng chức.
Thời hạn xử lý kỷ luật tối đa là 2 tháng, kể từ ngày phát hiện công chức có hành vi vi phạm pháp luật cho đến ngày cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền ra quyết định xử lý kỷ luật.
Qua cách làm của Bộ GTVT thì tôi thấy không phù hợp với quy định pháp luật, nhất là Nghị định số 34/2011/NĐ-CP quy định về xử lý kỷ luật đối với công chức.
Theo ĐS&PL
Hỗn chiến trong quán nhậu, 1 người t.ử v.ong, 2 người bị thương Trong lúc ăn nhậu, giữa 2 nhóm thanh niên xảy ra mâu thuẫn dẫn đến đ.ánh lộn. Hậu quả, trong nhóm đuối sức hơn, có 1 thanh niên t.ử v.ong và 2 thanh niên bị thương nặng. Trao đổi với PV Dân trí sáng nay 20/4, đại diện Công an xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) cho biết, sự việc xảy...
