Tranh luận về Trung Quốc nóng lên ở Mỹ

Phe của Barack Obama cảnh báo rằng ông Mitt Romney sẽ khiến mối quan hệ của Mỹ với Trung Quốc thêm căng thẳng, trong khi phe Romney chê trách tổng thống Mỹ hiện nay quá nhẹ tay với Trung Quốc.

Ứng viên tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa Mitt Romney. Ảnh: AFP

Ông Jeff Bader, trợ lý hàng đầu của Tổng thống Obama, hôm qua phát biểu rằng nếu ông Romney đắc cử, mối quan hệ giữa hai cường quốc sẽ xấu đi. Phát ngôn này được đưa ra sau khi Romney, ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa Mỹ, cáo buộc rằng đảng Dân chủ đang dành quá nhiều sự tôn trọng với Trung Quốc.

Theo ông Bader, Romney, nếu đắc cử tổng thống trong nhiệm kỳ này, sẽ ngay lập tức quy kết Trung Quốc đang thao túng hệ thống tiền tệ quốc tế.

“Tôi nhận ra ông ấy có ý tưởng làm việc đó ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức. Thành thực mà nói, điều đó thật quá sức tưởng tượng”, Bader nói trong cuộc tranh luận được tổ chức bởi Ủy ban 100, một nhóm người Mỹ gốc Hoa, và Trường Nghiên cứu Quốc tế Nâng cao của Đại học Johns Hopkins.

Bader, trong khi không loại trừ khả năng Mỹ sẽ dùng những hàng động đe dọa để gia tăng áp lực lên Trung Quốc, nói rằng Bắc Kinh “sẽ không ở trạng thái bị động hoặc khuất phục” trong trường hợp có một nhà lãnh đạo mới lên điều hành vào năm 2013.

“Trung Quốc sẽ trả đũa, tôi có thể đảm bảo điều này. Người dân Trung Quốc sẽ không bỏ qua chuyện đó một cách dễ dàng. Điều đó chỉ làm phương hại tới mối quan hệ giữa hai nước”, AFP dẫn lời Bader.

Trước đó, các chuyên gia kinh tế của Mỹ thường xuyên cáo buộc Trung Quốc cố ý giữ đồng nhân dân tệ ở giá thấp để hỗ trợ các mặt hàng xuất khẩu của nước này, gây ảnh hưởng tới nền công nghiệp Mỹ. Đáp lại, Bộ trưởng Tài chính Timothy Geithner cho rằng nước Mỹ nên sử dụng các biện pháp ngoại giao thay vì đưa ra một tuyên bố chính thức về việc Trung Quốc thao túng hệ thống tiền tệ, động thái có thể dẫn đến một hành động trừng phạt.

Aaron Friedberg, đồng chủ tịch nhóm nghiên cứu châu Á – Thái Bình Dương của Romney, nói rằng nước Mỹ không nên “chùn bước” vì lo sợ những phản ứng có thể xảy ra ở Trung Quốc. Ông cũng lặp lại lời khẳng định của ứng cử viên Romney trong cuộc tranh luận trực tiếp của ông với Tổng thống Obama hôm thứ hai rằng, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã thực sự ở trong một cuộc chiến thương mại.

Từ năm 2005, đồng nhân dân tệ đã tăng giá gần 30% so với đồng USD. Phía Bắc Kinh cũng như nhiều chuyên gia phân tích khẳng định Trung Quốc làm như vậy để giảm áp lực từ lạm phát.

Friedberg, người từng làm việc dưới thời phó tổng thống Dick Cheney, cũng ủng hộ việc hợp tác với Trung Quốc. Tuy nhiên, ông cho rằng những chính sách về kinh tế của Tổng thống Obama “được đánh giá bằng những kết quả mà nó mang lại, và những kết quả ấy không hề tốt đẹp”.

“Quan hệ song phương giữa Mỹ và Trung Quốc hiện nay đang khá căng thẳng. Bắc Kinh tiếp tục xử sự một cách khá quyết đoán, thậm chí là mạnh mẽ, đối với các quốc gia láng giềng của nước này, trong đó bao gồm một số đồng minh quan trọng của chúng ta”, ông nói, nhắc tới khả năng tranh chấp giữa Trung Quốc với Nhật Bản và Philippines trong thời gian gần đây.

Cố vấn Bader cho biết các quốc gia châu Á đều rất hoan nghênh sự chuyển hướng chiến lược của chính quyền Obama từ Trung Đông sang khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Ông cũng nhấn mạnh tới sự tự do hàng hải ở các vùng biển xung quanh Trung Quốc và đề cao việc Mỹ cho đồn trú 2.500 lính thủy đánh bộ ở Australia.

“Tôi hy vọng quan hệ Mỹ và Trung Quốc sẽ phát triển theo hướng đối tác thay vì đối thủ”, ông Bader nói.

Theo VNE