Tranh cử thận trọng – chiến lược khôn ngoan hay sai lầm của Biden?

Không ồ ạt vận động tranh cử ở nhiều bang như Tổng thống Trump, ứng viên Biden dành phần lớn thời gian chặng nước rút tại nhà riêng ở Delaware.

Vào thứ 6 cuối cùng trước ngày bầu cử, ứng viên Dân chủ Joe Biden sẽ tới vùng Trung Tây để vận động tranh cử ở cả hai bang Iowa và Wisconsin. Đối với năm bầu cử khác hoặc chiến dịch tranh cử khác, đây là ngày tranh cử hoàn toàn bình thường, thậm chí có phần nhẹ nhàng, cho cuộc chạy đua tổng thống đầy cam go. Nhưng với chiến dịch có lịch trình khá mỏng trước đó của Biden, nó giống như “cơn bão” vận động tranh cử.

Ngày 25/10, ứng viên Biden không tổ chức vận động tranh cử trực tiếp và chỉ rời khỏi nhà riêng ở Wilmington, bang Delaware để đến nhà thờ. Ngày 26/10, ông có chuyến đi ngắn tới Pennsylvania để chào hỏi người ủng hộ. Ngày 27/10, 6 ngày trước thềm bầu cử, ông trở về Delaware, nơi không phải là bang chiến trường, có bài phát biểu về vấn đề chăm sóc sức khỏe và cùng phu nhân Jill đi bỏ phiếu. Cùng ngày, ông tới Georgia để tăng áp lực cạnh tranh với Tổng thống Donald Trump. Ông cũng dự kiến tổ chức vận động ở Florida vào ngày 29/10.

“Kinh nghiệm truyền thống là bạn sẽ vận động tranh cử trên khắp mọi miền đất nước để thể hiện năng lượng và sự nhiệt thành”, David Axelrod, người từng là chiến lược gia trưởng dưới thời tổng thống Barack Obama, nói. “Nhưng năm nay không phải là cuộc bầu cử bình thường”.

Ứng viên Dân chủ Joe Biden họp báo về Covid-19 tại Wilmington, bang Delaware hôm 28/10. Ảnh: NYTimes.

Nếu chiến dịch của Biden kết thúc bằng chiến thắng, tốc độ tranh cử có chừng mực của ứng viên Dân chủ cuối chặng đua có thể được xem là bằng chứng cho thấy ông đã có điều chỉnh khôn ngoan cho một năm bầu cử khác thường như 2020. Trong không khí chiến thắng, người ủng hộ sẽ thấy ứng viên của họ mang tới giải pháp tranh cử thay thế hoàn hảo cho những hỗn loạn dưới thời Tổng thống Trump và Covid-19.

Nhưng nếu Biden thất cử, lịch trình tranh cử khá mỏng của ông và việc ông dành phần lớn thời gian ở nhà riêng ở Delaware tháng này chắc chắn sẽ trở thành nguồn cơn chỉ trích của đảng Dân chủ. Trong 10 ngày qua, Biden chỉ tổ chức các sự kiện tranh cử ở ba bang ngoài Delaware, gồm Bắc Carolina, Pennsylvania và Georgia, trong khi Tổng thống Trump thường tổ chức vài sự kiện tranh cử mỗi ngày ở nhiều bang.

Cách tiếp cận cẩn trọng của nhóm Biden cho thấy Covid-19 đã ảnh hưởng tới mọi khía cạnh trong chiến dịch tranh cử của họ. Ở khía cạnh con người, họ tập trung vào việc duy trì sức khỏe cho ứng viên 77 tuổi, người thuộc nhóm có nguy cơ cao trước đại dịch giống Trump, cũng như bảo vệ sức khỏe cho nhân viên chiến dịch, người ủng hộ và tránh nguy cơ ổ dịch bùng phát trong các sự kiện tranh cử. Về khía cạnh chính trị, nhóm của Biden cho rằng bằng cách tuân theo các khuyến cáo của chuyên gia y tế, ứng viên của họ có thể thể hiện khả năng lãnh đạo và tạo ra hình ảnh tương phản rõ rệt với ứng viên Cộng hòa trong việc ứng phó với Covid-19.

Cựu phó tổng thống Mỹ Biden hôm 26/10 bác bỏ quan điểm cho rằng ông không tích cực vận động tranh cử, đồng thời chỉ trích Tổng thống Trump vì tổ chức các sự kiện đông người, khi Covid-19 đã khiến hơn 230.000 tử vong.

“Chúng tôi vẫn đang đi vận động và tiếp tục đi, nhưng sự khác biệt lớn nhất giữa chúng tôi và cũng là lý do khiến chúng tôi có vẻ như không vận động nhiều, đó là không muốn biến nó thành các sự kiện siêu lây nhiễm”, Biden nói. “Điều quan trọng là phải làm việc có trách nhiệm”.

Đối với chiến dịch của Biden, việc cân bằng giữa trách nhiệm đó với yêu cầu bắt buộc vận động ở các bang chiến trường là một bài toán khó giữa đại dịch.

Vài ngày gần đây, thậm chí khi số ca nhiễm nCoV vẫn tăng ở Wisconsin, một số thành viên Dân chủ đã thúc ép nhóm tranh cử của Biden triển khai kế hoạch vận động thêm ở bang này, theo Tom Barrett, thị trưởng Milwaukee. Họ lo sợ kịch bản thất bại do bà Hillary Clinton bỏ vận động tại Wisconsin năm 2016 sẽ lặp lại.

Nhiều chiến lược gia nói rằng với một năm bình thường, lịch trình tranh cử dày đặc ở các bang chiến trường cho cử tri thấy rằng ứng viên tổng thống quan tâm tới bang của họ và đang làm mọi điều có thể để giành được sự ủng hộ từ họ. Nhưng năm nay, chiến dịch của Biden chọn cách tiếp cận hạn chế, không gõ cửa từng nhà, vận động từ xa hoặc tổ chức các sự kiện nhỏ. Điều này khiến nhiều quan chức Dân chủ lo lắng, khi nó trái ngược với chiến lược vận động trực tiếp tích cực và mạnh mẽ của đảng Cộng hòa.

Tuy nhiên, vận động trực tiếp cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Tổng thống Trump nhiều lần đánh giá thấp vai trò của khẩu trang và các biện pháp giãn cách xã hội, dù ông từng phải vào viện vì Covid-19.

“Chúng ta đã thấy Tổng thống bị nhiễm nCoV vì bất cẩn”, Axelrod nói. “Sẽ thật tệ hại nếu như họ từng cẩn thận và có trách nhiệm như thế mà lại để Biden bị nhiễm bệnh vào tuần cuối này”.

Cố vấn của ông Biden từ lâu lo lắng về các vấn đề sức khỏe và an toàn. Trong nhiều tháng khi Covid-19 lan rộng, họ đã kéo ứng viên Dân chủ khỏi “lối mòn” tranh cử, thay vào đó tổ chức các cuộc vận động trực tuyến và phỏng vấn truyền hình, như một công cụ mạnh mẽ để tiếp cận cử tri ở bang dao động. Các cuộc thăm dò cho thấy cách tiếp cận này dường như không gây tổn hại cho Biden trong suốt mùa hè.

Tuy nhiên, khi ngày bầu cử ngày càng đến gần và áp lực gia tăng từ phía quan chức Dân chủ, cựu phó tổng thống Biden đã dần quay lại “lối mòn” tranh cử, dù nó vẫn khá khác biệt so với những năm bầu cử khác. Ông hiếm khi mạo hiểm tiếp cận phía tây Michigan và gần như không bao giờ qua đêm bên ngoài khi đi tranh cử. Ông thường chỉ dừng lại ở một, hai điểm tranh cử trước khi kết thúc một ngày vận động. Đồng thời, Biden cũng thường đi vận động tranh cử bằng ô tô, trong khi hầu hết sự kiện đều được tổ chức với quy mô nhỏ và tuân thủ giãn cách xã hội.

“Ông ấy quá thận trọng. Chúng tôi muốn gặp ông ấy và đưa ông tới nhiều vùng của đất nước nhất có thể. Nhưng điều này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho ông ấy ở chặng cuối, như ông ấy và nhân viên có thể bị ốm”, Gilberto Hinojosa, chủ tịch đảng Dân chủ ở Texas, nói.

Biện pháp giãn cách xã hội được duy trì tại sự kiện tranh cử của ứng viên Biden tại Warm Springs, bang Georgia hôm 27/10. Ảnh: NYTimes.

Dù chọn cách tranh cử thận trọng, chiến dịch tranh cử của Biden và phó tướng Kamala Harris vẫn bị đe dọa bởi Covid-19. Hai người trong nhóm vận động với Thượng nghị sĩ Harris đầu tháng này xét nghiệm dương tính với nCoV, gồm giám đốc truyền thông của bà và một người từng đi cùng máy bay với ông Biden. Dù không quá nghiêm trọng như làn sóng lây lan Covid-19 ở Nhà Trắng và bà Harris cũng đã nối lại chiến dịch vận động tranh cử, đây vẫn được xem là vấn đề nghiêm trọng đối với nội bộ đảng Dân chủ.

Ngoài ra, lịch trình tương đối mỏng của Biden cũng lập tức trở thành chủ đề công kích của Tổng thống Trump tại các sự kiện vận động của ông. “Bạn nghĩ Joe Buồn ngủ sẽ làm những điều này ư? Ông sẽ đi ngủ”, ông Trump nói tại sự kiện ở New Hampshire hôm 25/10.

Andrew Bates, người phát ngôn chiến dịch tranh cử của Biden, đã bác bỏ công kích của Trump, khi cho rằng chiến dịch của Tổng thống đang làm trầm trọng thêm “thất bại phản ứng với đại dịch bằng cách bỏ qua mối đe dọa của Covid-19 và tổ chức nhiều sự kiện siêu lây nhiễm nhất có thể”.

“Joe Biden đang sống theo giá trị của ông ấy và giữ cho cộng đồng an toàn, khi tích cực làm theo cách của mình”, Bates nói.

Chiều 26/10, thời điểm Biden tới Pennsylvania tham dự sự kiện tranh cử duy nhất trong ngày, ông đã gửi đi một thông điệp từ Twitter của mình. “Đừng thức dậy vào ngày 4/11 và ước rằng bạn đáng lẽ phải làm nhiều hơn thế”, ông viết.