Tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông và biển Hoa Đông: Áp đặt luật chơi
Giới chức Mỹ cho biết, Trung Quốc đã sử dụng điện từ “chèn đè” máy bay do thám không người lái Global Haw của Mỹ trên vùng trời Biển Đông, nhằm ngăn chặn sự giám sát của Washington tại các khu vực mà Bắc Kinh đang ngang nhiên bồi đắp và xây dựng trái phép đảo nhân tạo.
Ngày 22-5, trang tin The Washington Free Beacon (Mỹ) dẫn lời các quan chức Mỹ cho biết, Trung Quốc đã gây nhiễu sóng khiến những người điều khiển máy bay Global Hawk ở mặt đất không thể điều khiển được.
Tuy nhiên, chi tiết về vụ phá sóng này vẫn được giữ bí mật và ông Chris Sims, Người phát ngôn Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, đã từ chối bình luận về vấn đề kể trên. Bà Rebekah Clark, nữ phát ngôn của Không quân Mỹ tại Thái Bình Dương cũng từ chối bình luận về chuyến bay của Global Hawk gần quần đảo Trường Sa vì lý do an ninh.
Không có đột phá
Với chủ đề “Những căng thẳng mới trên Biển Đông”, hội thảo do Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược (IRIS, Pháp) phối hợp với Tổ chức Gabriel Peri chủ trì (19-5) tại thủ đô Paris, Pháp đã thu hút nhiều học giả và chuyên gia đến từ các nước Anh, Ấn Độ, Bỉ, Canada, Nhật Bản, Nga, Pháp, Italia tham dự.
Và các học giả cùng chuyên gia đã cảnh báo, Trung Quốc muốn kiểm soát Biển Đông bằng đảo nhân tạo đang xây dựng trái phép tại khu vực này. Đồng thời cho rằng, những tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông cần được giải quyết bằng luật quốc tế. Giám đốc Trung tâm Phân tích chiến lược và kỹ thuật (CAST, Nga) Vasily Kashin nhận định, việc Trung Quốc liên tục bồi đắp đảo không những để thực hiện tham vọng kiểm soát Biển Đông, mà còn nhằm tiếp cận eo biển Malacca.
Áp đặt luật chơi
Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear
Trong ngày 20-5, đã diễn ra 2 cuộc hội thảo quốc tế về Biển Đông (tại Argentina và Bỉ), nhiều đại biểu tham dự đã phê phán mạnh mẽ tuyên bố vô căn cứ của “đường lưỡi bò” mà Trung Quốc đang tuyên truyền nhằm độc chiếm Biển Đông. Bởi tất cả những yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền trên Biển Đông đều không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào – không có căn cứ, được vẽ tùy tiện và không có tọa độ xác định chính xác… Trước đó (17-5), trang Motley Fool đăng bài “Trung Quốc đang xây tàu sân bay không thể đán.h chìm trên Biển Đông” nhằm vạch rõ mưu đồ của Bắc Kinh tại vùng biển này.
Giới quân sự cho rằng, việc Bắc Kinh đang khẩn trương thiết lập tiề.n đồn quân sự tại các đảo nhân tạo ở Biển Đông nhằm xây dựng “xích tử thần” giúp Trung Quốc tăng cường sự hiện diện quân sự tại khu vực này, đồng thời củng cố yêu sách chủ quyền phi lý đối với “đường lưỡi bò”.
Trong khi Bắc Kinh coi đây là “xích tử thần”, có thể xác định vị trí, theo dõi và tấ.n côn.g tàu đối phương, đặc biệt là tàu sân bay, thì Tạp chí The Week lại coi tiề.n đồn này chỉ tồn tại được vài giờ nếu xảy ra xung đột thực sự. Bởi máy bay đối phương có thể dễ dàng xác định vị trí của số đảo nhân tạo của Bắc Kinh để tấ.n côn.g.
Thậm chí tàu ngầm lớp Ohio USS Michigan của Mỹ thừa khả năng phá hủy căn cứ không quân trên bãi đá Chữ Thập trong vài phút. Chỉ cần 10 tên lửa hành trình Tomahawk-D dội xuống, toàn bộ số máy bay, radar, tháp điều khiển, kho chứa nhiên liệu… trên đảo này sẽ bị xóa sổ. Trước đó, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear cho biết, Lầu Năm Góc dự đoán Trung Quốc sẽ hoàn thành một đường băng ở bãi đá Chữ Thập vào năm 2017 hoặc 2018.
Lập trường không thay đổi
Ngày 22-5, tờ Sydney Morning Herald dẫn tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Australia khi ông Kevin Andrews bày tỏ quan ngại về việc củng cố quân sự trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông mà Bắc Kinh đang tiến hành; đồng thời khẳng định, Australia phản đối bất kỳ hành động đơn phương hay cưỡng ép nào trên Biển Đông và biển Hoa Đông. Bộ trưởng Quốc phòng Kevin Andrews cho biết, gần 50% giao dịch thương mại hàng hải của Australia đi qua Biển Đông, do đó Canberra yêu cầu tự do lưu thông cho tàu thuyền và máy bay của tất cả các nước qua khu vực quan trọng này.
Video đang HOT
Trước đó, Ngoại trưởng Australia Julie Bishop từng yêu cầu Bắc Kinh không thành lập Vùng nhận dạng Phòng không (ADIZ) ở Biển Đông. Tư lệnh Hải quân Australia, Phó đô đốc Tim Barrett cũng bày tỏ quan ngại về những hoạt động cải tạo đảo làm gia tăng căng thẳng tại khu vực và nước này phản đối việc sử dụng thái độ hăm dọa, hung hăng, bắt nạt của bất cứ bên nào. Ngày 18-5, tờ The Epoch Times cho rằng, Australia nên điều máy bay và tàu chiến để thách thức yêu sách Trung Quốc ở Biển Đông.
Áp đặt luật chơi
Đô đốc Michelle Howard, Phó Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ
Biển Đông có thể châm ngòi cho Thế chiến thứ 3 nếu Mỹ có các hành động nhằm can thiệp trực tiếp vào các tranh chấp tại khu vực này, là cảnh báo của giới học giả Đài Loan. Và việc này sẽ trở nên nghiêm trọng khi Washington thực sự chất vấn Bắc Kinh về tính hợp pháp của tuyên bố chủ quyền đối với “đường lưỡi bò” bởi lúc đó Mỹ sẽ áp dụng các hành động quân sự để ngăn Trung Quốc bành trướng tại Biển Đông.
Theo thống kê, Trung Quốc đã hoàn thành xong việc cải tạo, đảo hóa được 7 hòn đảo tại quần đảo Trường Sa, trong đó đáng chú ý nhất là bãi đá Vành Khăn, đảo Gạc Ma và bãi đá Chữ Thập. Và một khi hoàn thiện các căn cứ quân sự, đặc biệt là sân bay quân sự tại quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, Trung Quốc sẽ tăng cường khả năng phòng thủ, tác chiến ở vùng biển này và tạo mối đ.e dọ.a thực sự đối với Mỹ.
Giới chuyên môn cho rằng, sự có mặt của chỉ huy lực lượng đổ bộ 23 quốc gia tại Căn cứ quân sự Hickam, gần Honolulu, Hawaii (19-5) đã thu hút sự quan tâm của dư luận bởi không có đại diện của Trung Quốc tham gia Hội nghị các nhà lãnh đạo đổ bộ PACOM (PALS) do Hải quân Mỹ tổ chức. Đây được coi là nền móng cho sự hợp tác giữa các lực lượng đổ bộ đến từ những quốc gia châu Á. Theo Người phát ngôn quân đội Mỹ, Trung Quốc không được mời bởi luật pháp Mỹ không cho phép trao đổi quân sự với Bắc Kinh tại những sự kiện như vậy.
Cũng trong ngày 19-5, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen cảnh báo, tranh chấp lãnh thổ có thể làm gián đoạn tuyến hàng hải trên Biển Đông; đồng thời kêu gọi ASEAN và Trung Quốc khẩn trương ký Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC). Ông Ng Eng Hen cũng yêu cầu Trung Quốc giải thích hành động bất hợp pháp ở Biên Đông. Trong khi đó, Tư lệnh Hải quân Singapore, Chuẩn đô đốc Lai Chung Han cảnh báo, an ninh Biển Đông đang tiềm ẩn mối nguy từ số tàu ngầm ngày càng đông đúc.
Theo ông Lai Chung Han, đến năm 2020, vùng biển Châu Á – Thái Bình Dương sẽ có khoảng 130 tàu ngầm hoạt động, khiến không gian biển trở nên chật chội. Theo ước tính của giới quân sự, các nước Châu Á – Thái Bình Dương sẽ chi khoảng 200 tỉ USD để mua tàu chiến và tàu ngầm (tính đến năm 2031).
Làm lấy được
Ngày 20-5, khi phát biểu tại Hội nghị Jakarta, Indonesia, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cho rằng, việc Trung Quốc cải tạo đảo trên Biển Đông đang phá hoại tự do và ổn định tại khu vực; đồng thời tạo tiề.n lệ về việc nước lớn được tự do dọa dẫm nước nhỏ và làm gia tăng căng thẳng, bất ổn, thậm chí có thể dẫn đến xung đột. Trước đó, Phó tham mưu trưởng Hải quân Mỹ, nữ Đô đốc Michelle Howard cho biết, Washington đã tuần tra tại Biển Đông và một vài lần chạm trán với tàu Trung Quốc trên vùng biển quốc tế. Và lần chạm trán mới nhất diễn ra hồi thượng tuần tháng 5 giữa tàu USS Fort Worth với một tàu quân sự Trung Quốc tại Biển Đông.
Theo tờ Want China Times (Đài Loan), Bắc Kinh đang muốn biến quần đảo Hoàng Sa chiếm trái phép của Việt Nam thành một thiên đường du lịch giống như Maldives. Ngày 21-5, Công ty Cổ phần Du lịch eo biển tỉnh Hải Nam cho biết, đã ký hợp đồng trị giá 38,18 triệu NDT với Công ty Cảng tàu Thái Châu nhằm nâng cấp một tàu cũ (mua với giá 150 triệu NDT) để cải tạo thành “Công chúa Hải Ti” nhằm phục vụ cho tuyến du lịch tại Hoàng Sa. Dự kiến đến tháng 10-2015, “Công chúa Hải Ti” sẽ chính thức đi vào hoạt động, thay thế “Công chúa Gia Hương”. Ngày 21-5, Trung Quốc đã điều một tàu chấp pháp trái phép đến quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Giới truyền thông cho rằng, tại cuộc Triển lãm Quốc phòng Hàng hải quốc tế châu Á (IMDEX ASIA) lần thứ 10 được tổ chức ở Trung tâm Triển lãm Changi của Singapore (từ 19 đến 21-5), Trung Quốc đã giới thiệu một tàu khu trục tàng hình nhằm khoe công nghệ đóng tàu “vượt trội”. Trước đó, trang mạng quân sự sina.com cũng khoe tàu khu trục Type 052D, tàu khu trục Quảng Châu, và tàu khu trục thuộc Hạm đội Nam Hải tập bắ.n đạn thật. Theo tờ Times of India, Trung Quốc đang đóng 4 tàu sân bay và 2 chiếc có thể chạy bằng năng lượng hạt nhân với lượng giãn nước 90.000 tấn.
Ngày 21-5, tờ Chinanews dẫn tuyên bố của Người phát ngôn Không quân Trung Quốc Thân Tiến Khoa, theo đó máy bay của không quân nước này đã lần đầu tiên vượt eo biển Miyako (nằm giữa đảo Okinawa và Miyako của Nhật Bản) vào khu vực biển Tây Thái Bình Dương để diễn tập xa bờ. Trước đó (16-5), Hải quân Pháp và Trung Quốc đã tập trận chung ở vùng biển Hoa Đông nhằm thúc đẩy hợp tác quân sự giữa 2 nước. Để tham gia cuộc tập trận kéo dài 3 tiếng đồng hồ trong điều kiện thời tiết mưa và biển động, Pháp đã điều tàu Dixmude, tàu khu trục do thám loại nhỏ Aconit và máy bay trực thăng đáp trên tàu.
Tại vòng đối thoại lần thứ 28, Mỹ và ASEAN đã nhất trí cùng nỗ lực nâng tầm quan hệ và tích cực chuẩn bị nội dung cho các cuộc gặp cấp cao thời gian tới. Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách khu vực Đông Á – Thái Bình Dương Daniel Russel khẳng định tầm quan trọng của sự đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực.
Theo Hồng Thất Công
PetroTimes
Mỹ dùng đòn đán.h kép chống Trung Quốc
Washington-Tokyo kí kết "Phương châm hợp tác quốc phòng Nhật-Mỹ", là một phần trong chiến lược áp dụng đòn đán.h chính trị-kinh tế nhằm bao vây, cô lập Trung Quốc.
Tăng cường hợp tác quân sự nhằm vào Trung Quốc
Sau khi kí thỏa thuận quân sự quan trọng "Phương châm hợp tác quốc phòng Nhật - Mỹ" tại Washington vào ngày 27 tháng 4, Hoa Kỳ đã thay đổi tư thế, sẵn sàng đối phó Trung Quốc. Bây giờ, một khi Trung - Nhật nổ ra xung đột ở biển Hoa Đông, khả năng Mỹ can thiệp quân sự sẽ tăng lên rõ rệt.
Nhà phân tích Michael Green của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế đã chỉ ra rằng, bản "Định hướng hợp tác quốc phòng Nhật - Mỹ" mới có tầm ảnh hưởng tương đối sâu rộng.
Một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc cho biết, trước nguy cơ đ.e dọ.a từ Triều Tiên càng ngày càng cao thì thỏa thuận mới này là một bước tiến lớn. Tuy nhiên trên thực tế, Triều Tiên luôn chỉ là một cái cớ tốt nhất để Hoa Kỳ gia tăng triển khai quân đội ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Phía Trung Quốc cho rằng, bản "Phương châm hợp tác quốc phòng Nhật - Mỹ" là một "kíp nổ" tiềm ẩn để phát động hành động quân sự, mà mục tiêu chính là nhằm vào vấn đề tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư giữa Nhật Bản và Trung Quốc.
Cuộc tranh chấp này đã diễn ra trong nhiều thập kỷ và lên đến đỉnh điểm vào năm 2012 khi chính phủ Nhật Bản quốc hữu hóa các hòn đảo và sau đó là việc Trung Quốc lập "Vùng nhận dạng phòng không" (ADIZ) trên biển Hoa Đông vào tháng 11-2013.
Chính phủ Nhật Bản hiển nhiên vẫn đang xúc tiến những phương châm đã định nhằm sửa đổi hiến pháp, mở rộng "quyền phòng vệ tập thể", cho phép quân đội triển khai các hoạt động ở nước ngoài, khi xung đột xảy ra sẽ cùng với đồng minh Mỹ áp dụng hành động quân sự chung.
Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại giao Nhật, Mỹ tại lễ công bố nguyên tắc chỉ đạo hợp tác quốc phòng mới (Ảnh: Afr)
Cùng với sự tăng cường thực lực quân sự của Trung Quốc và thành công của kế hoạch tên lửa hạt nhân của Triều Tiên, Nhật Bản cũng giống như nhiều đồng minh khác của Hoa Kỳ cần được tăng cường hỗ trợ từ phía Mỹ. Do đó, khi Lầu Năm Góc lập kế hoạch giao trọng trách cho Nhật Bản, Tokyo chắc chắn sẽ đồng ý.
Sự thay đổi mạnh mẽ này là kết quả trực tiếp của việc Mỹ kêu gọi các đồng minh "nâng cao vai trò trách nhiệm" trong giải quyết các sự vụ mang tính khu vực, trong bối cảnh Mỹ đang phải căng mình ra đối phó với hàng loạt những điểm nóng trên thế giới.
Sử dụng kinh tế để lập khối đồng minh và gia tăng ảnh hưởng
Trong khuôn khổ chiến lược "Tái xoay trục về châu Á", Washington đang đẩy mạnh tốc độ hội nhập với các đồng minh khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, lấy Nhật Bản và Australia làm trụ cột chính để tạo ra một kết cấu khu vực rộng lớn, mục tiêu nhắm thẳng vào Trung Quốc.
Mặc dù trong những tài liệu chính thức, Mỹ - Nhật không đề cập đến vấn đề này nhưng ý đồ thực sự thì không có gì phải hoài nghi.
Washington và Tokyo tăng cường quan hệ quân sự trong bối cảnh hội nhập kinh tế, các quan hệ kinh tế đan xan với các quan hệ về chính trị. Một trong những "cây gậy về kinh tế" mới mà Mỹ đang triển khai là Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (Strategic Economic Partnership Agreement-TPP).
Tổng thống Obama hiện đang cố gắng giành được sự ủng hộ của Quốc hội, để nhanh chóng cùng với Nhật Bản và mười quốc gia Châu Á - Thái Bình Dương khác kí kết thỏa thuận quan trọng này.
Các nước thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương chiếm đến 40% GDP của thế giới. Trong 30 năm trở lại đây, cùng với sự nổi lên của hàng loạt cường quốc mới nổi, kinh tế thế giới càng ngày càng độc lập với Washington.
Trung Quốc đang nổi lên như một đối thủ lớn nhất của Mỹ
Bởi vậy, việc đạt thành Hiệp định này có thể giúp cho Mỹ nắm được một công cụ mới ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu, từ đó gia tăng sự ảnh hưởng và khả năng chi phối địa-chính trị nhằm làm giảm sự ảnh hưởng của Trung Quốc trên thế giới đang ngày càng "đậm đặc".
Gần đây, các đối thủ chính của Mỹ là Nga và Trung Quốc đã lập ra hàng loạt các cơ cấu kinh tế, tài chính mới như Khối BRICS, Ngân hàng BRICS, Ngân hàng đầu tư và phát triển hạ tầng châu Á AIIB..., đối đầu với những cơ cấu cũ do Mỹ chi phối như Quỹ Tiề.n tệ Quốc tế IMF, Ngân hàng Thế giới WB...
Sự ảnh hưởng của các cơ cấu mới lên cơ cấu kinh tế toàn cầu trong thời gian qua là rất rõ nét. Việc Nga lãnh đạo ngân hàng BRICS và Quỹ đầu tư BRICS với số vốn ban đầu hàng trăm tỷ USD, việc các nước đồng minh của Mỹ nô nức gia nhập AIIB đang khiến Mỹ rất đau đầu.
Đặc biệt là sự chi phối của Trung Quốc đến nền kinh tế thế giới đang ngày càng gia tăng. Với túi tiề.n không đáy, "vòi bạc tuộc" của Bắc Kinh đã vươn ra khắp thế giới với các khoản đầu tư, cho vay khổng lồ giúp nước này chi phối nền kinh tế nhiều nước và gia tăng ảnh hưởng địa chính trị trên khắp các châu lục.
Đặc biệt là dự án "Con đường tơ lụa" xuyên qua Á-Âu, xuyên qua 7 nước, kết nối các trọng điểm kinh tế châu Á với châu Âu của Trung Quốc đã làm gia tăng ảnh hưởng của nước này đối với hàng loạt nền kinh tế châu Âu, trong đó có không ít đồng minh của Mỹ.
Thực trạng này đòi hỏi Mỹ cần nhanh chóng xây dựng một khối kinh tế mới xuyên châu lục, chặt chẽ về tổ chức, mạnh về kinh tế để làm đối trọng với những cơ cấu kinh tế, tài chính hấp dẫn mà Nga và Trung Quốc đã tạo ra, đồng thời sử dụng chúng để xây dựng các khối đồng minh chính trị hoặc gia tăng ảnh hưởng đối với các nước khác.
Theo Bảo Chi/Đất Việt
Mỹ đã có phương án đối phó nếu Trung Quốc lập ADIZ ở Biển Đông Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Russel cho biết nếu Trung Quốc lập ADIZ ở Biển Đông thì đó là hành động gây rắc rối và mất ổn định. Sáng sớm 14/5 (theo giờ Việt Nam), Ủy ban Đối Ngoại Thượng viện Mỹ đã tổ chức phiên điều trần về các biện pháp bảo vệ lợi ích của Mỹ tại khu vực Biển Đông...