Tranh chấp Biển Đông: Ốc sên nghênh chiến lưỡi bò
Trong lúc Philippines khởi binh một “cuộc chiến ốc sên” theo phương thức hòa bình, hợp pháp tại Tòa Trọng tài Thường trực La Haye (The Hague – Hà Lan), thì Trung Quốc vũ bão chạy đua thay đổi hiện trạng trên Biển Đông. Ai sẽ giành chiến thắng?
Phiên tòa tại La Haye. (Ảnh: Rappler)
Trên thực tế Trung Quốc đã công khai “tẩy chay” các phiên tòa của Tòa Trọng tài thường trực (PCA) trong vụ kiện của Philippines. Tuy nhiên, bất chấp sự trịnh thượng và tỏ ra xem nhẹ tòa của Trung Quốc, PCA vẫn tiếp tục trao cho Bắc Kinh cơ hội phản hồi trước những tuyên bố, tranh luận của Manila, từ bộ hồ sơ khổng lồ dài 10 chương được Philippines đệ trình lên vào tháng 3/2014, đến những tài liệu mới được bổ sung trong tháng 7 năm nay.
Các thẩm phán của tòa trọng tài vẫn luôn thể hiện sự thiện chí với việc Trung Quốc tham dự quá trình xét xử “vào bất kì thời điểm nào”. Điều này vừa lí giải tiến trình kéo dài của tòa trọng tài trong vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc, lại vừa cho thấy vụ kiện Philippines – Trung Quốc về những tranh chấp trên Biển Đông là một vụ kiện pháp lý với hồi kết mở.
Một trong những nhân tố làm phức tạp thêm vụ kiện Philippines – Trung Quốc là tình thế tiến thoái lưỡng nan của Tòa Trọng tài. Dù điều 9 của Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982 cho phép các phiên xét xử tiếp tục diễn ra với sự vắng mặt của một bên, song PCA vẫn phải hết sức cân nhắc tính hợp pháp của toàn bộ quá trình.
Về phía Trung Quốc, động thái duy nhất tính đến nay là việc nước này vào ngày 7/12/2014 đưa ra một văn bản trực tiếp đặt câu hỏi về tính phù hợp của Tòa Trọng tài cũng như năng lực xét xử những tranh chấp ở Biển Đông theo cơ chế của UNCLOS.
Nếu Philippines giành thắng lợi trong việc tranh luận về tính thẩm quyền của tòa theo ít nhất một vài tuyên bố của quốc gia này, hành trình đi đến một phán quyết cuối cùng tại La Haye lẽ dĩ nhiên chắc chắn cũng sẽ làm họ tiêu tốn không ít thời gian.
Để xúc tiến vụ kiện, Philippines cũng đã đề nghị tòa đồng thời phân xử tính thẩm quyền của tòa lẫn những vấn đề tồn tại trong vụ kiện của Philippines. Song đề nghị này đã bị tòa bác bỏ.
Video đang HOT
Trong khi đó, Hải quân Mỹ, lực lượng hải quân hùng mạnh nhất trên thế giới, dù xem các điều khoản liên quan UNCLOS là một vấn đề mang tính tập quán quốc tế, song quốc gia này hiện vẫn chưa thông qua UNCLOS với tuyên bố hiệp ước này không có lợi cho kinh tế và an ninh của Mỹ.
Thế cho nên, điều tòa trọng tài không hề muốn mạo hiểm là việc làm một phép thử với lời đe dọa ngầm sẽ rút khỏi UNCLOS của Trung Quốc.
Bởi dù muốn bảo vệ những tuyên bố của Philippines trước những hành vi vi phạm pháp luật trắng trợn của Trung Quốc trên Biển Đông, tòa cũng lại càng muốn bảo đảm các cường quốc sẽ không hoàn toàn bị ghẻ lạnh vì trên thực tế trật tự toàn cầu được chính những quốc gia này củng cố.
Một trong những giới hạn về mặt nguyên tắc cơ bản của Tòa Trọng tài là việc tòa không thể đưa ra phán quyết thẩm quyền với vấn đề sở hữu cũng như các tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. Điều tòa có thể làm là chất vấn giá trị pháp lý của tuyên bố đường chín đoạn gây tranh cãi của Trung Quốc cũng như những đảo nhân tạo mà nước này xây dựng trái phép trên Biển Đông.
Đảo nhân tạo của Trung Quốc trên bãi Gạc Ma, quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam. (Ảnh: SIA)
Trong chưa đầy hai năm, Trung Quốc được cho đã cải tạo 810ha trên Biển Đông. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter, diện tích cải tạo Trung Quốc đã thực hiện lớn “hơn của tất cả các quốc gia khác cộng lại… và hơn toàn bộ lịch sử của khu vực”.
Điều đáng lo là, cùng với việc bắt đầu lấn át không phận và biển cả trong khu vực, Trung Quốc thậm chí còn cố cản trở hoạt động trùng tu của Philippines và tạo ra mối đe dọa tới những con đường tiếp tế trong khu vực của quốc đảo này.
Trên thực tế tất cả các bên có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông đều có động thái củng cố vị trí trên biển. Luật quốc tế không cấm các quốc gia tiếp tục các hoạt động này, cụ thể là tôn tạo và duy trì những công trình đã tồn tại trên những khu vực chiếm cứ, chừng nào những công trình này không làm thay đổi vĩnh viễn bản chất của những địa điểm trên, trái ngược với việc Trung Quốc đang ngang nhiên thực hiện khi biến các bãi nửa nổi nửa chìm, đá thành các đảo nhân tạo.
Rõ ràng, một cuộc chiến thật sự đang diễn ra trên Biển Đông. Cần nhận thấy rằng, những tranh chấp ở Biển Đông không phải là tranh chấp về đạo lý và là trận chiến của các luật sư. Điều đang diễn ra ở Biển Đông là những tính toán có quan hệ đến lợi ích quốc gia và tính toàn vẹn lãnh thổ trong cuộc đấu trí của những chiến lược gia tinh khôn trên thế giới.
Theo Anh Minh / Huffington Post
baotintuc.vn
Trung Quốc liên tục bị quốc tế “bêu” tên
Thời gian gần đây, Trung Quốc liên tục bị "bêu" tên tại các diễn đàn, hội nghị về an ninh, Biển Đông, cũng như bị giới chính khách, quân sự chỉ trích, nhắc nhở về các hành động hung hăng, cứng rắn của nước này trong tranh chấp ở Biển Đông.
Hoạt động xây dựng đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông bị quốc tế chỉ trích gay gắt
Trung Quốc phá hoại hệ sinh thái ở Biển Đông
Mới đây, tại Diễn đàn An ninh ASPEN mới đây ở Colorado, Mỹ, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ - Đô đốc Harry B. Harris đã thẳng thừng nêu tên Trung Quốc như một nước "dị biệt" với khu vực và cộng đồng quốc tế, khi muốn thay đổi hiện trạng ở Biển Đông và lẩn tránh cơ chế trọng tài để giải quyết tranh chấp.
"Biển Đông đã và đang là trung tâm của cuộc chiến giằng co giữa phần lớn các nước trong khu vực muốn giữ nguyên hiện trạng và Trung Quốc - nước muốn thay đổi nó để tư lợi hẹp hòi", ông Harris cho biết.
Theo chỉ huy hàng đầu của quân đội Mỹ tại khu vực, Trung Quốc đang thay đổi sự thật, tạo ra chủ quyền giả bằng cách xây dựng các đảo nhân tạo phi pháp ở các bãi ngầm, đá, rạn san hô ở Biển Đông. Ông Harris khẳng định việc xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông là phục vụ cho mục đích quân sự, Bắc Kinh muốn dùng chúng làm các t.iền đồn trong cuộc chiến chống lại các nước láng giềng ở khu vực.
Cũng theo ông Harris, Trung Quốc đã tiến hành cải tạo đất ở phạm vi và quy mô lớn ở Biển Đông: Chỉ trong 18 tháng qua, Trung Quốc đã cải tạo gần 1.214 ha. Ông Harris khẳng định; mục đích của những đảo nhân tạo này là quân sư
"Các hành động của Trung Quốc đang phá hoại môi trường và hệ sinh thái ở Biển Đông", ông Harris nhấn mạnh.
Đô đốc Harris cũng cho hay: "Phần lớn các quốc gia chọn theo đuổi các biện pháp ngoại giao để giải quyết các tranh chấp của họ. Trong khi đó Trung Quốc lại tìm cách áp đặt yêu sách chủ quyền, thay đổi hiện trạng trong khu vực thông qua các hành vi hung hăng, cưỡng chế, xây dựng đảo nhân tạo mà bỏ qua các nỗ lực ngoại giao, cũng như cơ chế trọng tài để giải quyết tranh chấp".
Trung Quốc cần "ra dáng nước lớn"
Trên tạp chí Times (Mỹ) số ra ngày 24/7/2015, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã chia sẻ suy nghĩ của ông về Trung Quốc cũng như hành động của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Theo ông Lý, Trung Quốc đang xích lại gần ASEAN và lấy lòng các quốc gia thành viên trong khối để "khỏa lấp" cho các hành động đơn phương, áp đặt chủ quyền lãnh thổ phi lý tại Biển Đông. Tuy nhiên, Bắc Kinh sẽ không dễ thực hiện mục tiêu này, nhất là khi họ đang ỷ vào sức mạnh của nước lớn để hành động.
Đồng thời, ông Lý cũng cảnh báo rằng "nếu họ (Trung Quốc) đẩy quá mạnh, thì sẽ có một phản lực lớn hơn tác động trở lại", với hàm ý "nhắc nhở" Bắc Kinh đừng ỷ mạnh, ỷ lớn mà cố dồn ép những nước nhỏ, thì có ngày họ sẽ phải đối mặt với sự phản kháng của chính những nước này. Hơn nữa, sự thống trị dựa trên sức mạnh như thế sẽ không thể là nền tảng vững chắc để ảnh hưởng đến nước khác.
Thủ tướng Singapore cho hay, ông đã từng trao đổi những vấn đề trên với các lãnh đạo Trung Quốc rằng Trung Quốc cần nhìn vào cục diện lớn hơn. Thay vì phô trương "sức mạnh cơ bắp" và chèn ép những nước nhỏ hơn, Bắc Kinh nên "ra dáng nước lớn" và tạo một dấu ấn của một "Trung Quốc hùng mạnh", từ đó khẳng định vị trí của mình trên bản đồ thế giới.
Trung Quốc kêu gọi Mỹ thực hiện đúng cam kết của mình là không đứng về phe nào trong vấn đề Biển Đông, đồng thời tái khẳng định rằng Washington không phải là một bên liên quan trong các tranh chấp tại khu vực này.
Theo Linh Phương/PetroTimes
Học giả Trung Quốc lập luận lố bịch trước lập trường Biển Đông của Mỹ Mỹ đã thể hiện rõ chiến lược Biển Đông, có thái độ cứng rắn hơn, cho rằng phán quyết của trọng tài sẽ ràng buộc Trung Quốc, đảm bảo công bằng pháp lý. Tờ "Hoàn Cầu" Trung Quốc ngày 23 tháng 7 đưa tin, nhưng năm gân đây, ở Mỹ, vân đê Biên Đông là vấn đề nóng của các cuộc hội thảo...
