Trận tập kích xóa sổ không quân Mỹ ở Philippines trong Thế chiến II
Sự chủ quan khiến Mỹ trả giá đắt trong trận tập kích của phát xít Nhật vào căn cứ không quân chủ lực ở Philippines.
Các máy bay B-17 bị phá hủy trong cuộc tấn công. Ảnh: Euronet.
Lúc 3h sáng 8/12/1941 theo giờ Philippines, tướng Mỹ Douglas MacArthur bị đán.h thức bởi cú điện thoại thông báo Nhật Bản vừa tấn công Trân Châu Cảng đồng thời được cảnh báo về một cuộc tập kích có thể xảy ra đối với căn cứ không quân chủ lực của Mỹ ở Philippines. Thế nhưng 9 giờ sau, người Mỹ vẫn bị bất ngờ bởi cuộc tấn công của gần 200 máy bay Nhật Bản vào căn cứ không quân Clark, theo National Interest.
Theo chuyên gia quân sự Michael Peck, vụ tập kích này dự kiến diễn ra cùng lúc với cuộc tấn công Trân Châu Cảng để tối đa hóa yếu tố bất ngờ, khiến máy bay Mỹ không kịp cất cánh. Tuy nhiên, sương mù ở căn cứ trên đảo Đài Loan khiến các máy bay Nhật không thể xuất phát đúng giờ, nên trận tập kích vào Philippines diễn ra muộn hơn rất nhiều so với trận Trân Châu Cảng.
Đến căn cứ Clark sau hành trình dài 1.126 km, các phi công Nhật chuẩn bị tâm lý đối đầu với lực lượng tiêm kích hùng hậu của Mỹ. Thế nhưng họ rất bất ngờ khi nhận thấy không phận Philippines lúc đó không hề có bóng dáng máy bay Mỹ.
Thuận lợi hơn nữa là thay vì phân tán sang các đường băng phụ, các máy bay chiến đấu Mỹ lại đỗ thành hàng trên đường băng trong căn cứ Clark, trở thành mục tiêu hoàn hảo cho bom và hỏa lực sún.g máy của Nhật. Trong vòng vài phút, lực lượng không quân hùng hậu của Mỹ ở sân bay Clark, lá chắn trụ cột của Mỹ ở Philippines, gần như bị xóa sổ.
Đây là thảm họa có tác động nặng nề không kém trận Trân Châu Cảng. Quân Mỹ ở Trân Châu Cảng có thể nói rằng họ bị bất ngờ về chiến thuật và chiến lược, nhưng các đơn vị ở Philippines không có lý do gì để bào chữa bởi đã được cảnh báo 9 giờ trước vụ tấn công.
Người đáng bị chỉ trích nhiều nhất là tướng Douglas MacArthur. Tuy vậy, tình hình lúc đó cũng khiến mọi chỉ huy gặp khó khăn. Thủ đô Manila của Philippines chỉ cách Nhật Bản 3.218 km, nhưng cách Trân Châu Cảng 8.040 km và San Francisco tới 11.265 km. Trong thập niên 1930, Mỹ nhận ra rằng sức mạnh quân sự Nhật Bản đã lớn đến mức việc bảo vệ lực lượng đồn trú ở Philippines là nhiệm vụ bất khả thi.
Mỹ lường trước trường hợp đán.h mất Philippines khi nổ ra xung đột với Nhật Bản nên đã vạch ra kế hoạch rút lui đến bán đảo Bataan và ngăn không cho đối phương sử dụng cảng chiến lược Manila. Họ sẽ chờ hải quân và thủy quân lục chiến Mỹ tấn công dọc Thái Bình Dương để giải vây.
Chiến lược này là cách tốt nhất dựa trên vị trí thực địa. Tuy nhiên, năm 1941, trước sự hối thúc của tướng MacArthur, chính phủ Mỹ quyết định tăng cường 35 oanh tạc cơ hạng nặng B-17 đến Philippines. Các pháo đài bay với tầm hoạt động gần 1.609 km có thể bẻ gẫy đợt tấn công của Nhật Bản ở tây Thái Bình Dương.
Máy bay Mỹ chụm thành hàng là mục tiêu dễ dàng cho phi cơ Nhật. Ảnh: Lougopal.
Cuộc tấn công của Nhật không hoàn toàn bất ngờ, bởi chiến tranh trên không đã diễn ra nhiều tháng trước. Tuy nhiên, hệ thống chỉ huy Mỹ bị tê liệt bởi tình trạng bất hòa và mệt mỏi. Tướng MacArthur và tướng Lewis Brereton, chỉ huy không quân thuộc quyền, đều không có sự chuẩn bị rõ ràng cho tình huống chiến tranh, như phân tán lượng lớn máy bay ở sân bay Clark sang các sân bay dự bị.
Video đang HOT
“Thay vì nhanh chóng di chuyển các oanh tạc cơ ra xa, chỉ huy quân sự Mỹ ở Manila lại lo lắng về khả năng bị tấn công phá hoại, nên tăng cường canh gác và sắp xếp các máy bay chụm lại với nhau để tránh điệp viên đối phương”, sử gia Daniel Mortensen cho biết.
“Cả Brereton và MacArthur đều không chú ý đúng mức tới cảnh báo về khả năng tấn công của Nhật Bản để dừng bữa tiệc tối thứ bảy ở khách sạn nơi MacArthur ở. Phi hành đoàn của oanh tạc cơ B-17 ở sân bay Clark dự tiệc tới tận 2h sáng ngày 8/12, thời điểm máy bay đầu tiên của Nhật Bản tập kích Trân Châu Cảng”, ông Mortensen nói thêm.
Khi nghe tin về vụ tập kích Trân Châu Cảng, Brerenton muốn cho phi đội B-17 xuất kích ngay lập tức để tấn công sân bay Nhật ở Đài Loan. Việc này có thể khiến các máy bay Nhật không thể cất cánh, nhưng MacArthur và đội ngũ trợ lý đã hoãn kế hoạch đến 11h sáng. Một giờ sau, khi oanh tạc cơ Mỹ đang được lắp vũ khí và nạp nhiên liệu thì đội oanh tạc cơ Nhật Bản đã đến nơi.
Sơ đồ tiến quân của Nhật sau trận né.m bo.m sân bay Clark. Ảnh: Wikipedia.
Hậu quả thảm khốc là 12 oanh tạc cơ B-17 bị phá hủy và 4 chiếc khác bị hỏng. Rất nhiều tiêm kích P-40 bị phá hủy trên mặt đất hoặc bị máy bay A6M Zero bắ.n hạ. Đến khi kết thúc trận chiến, một nửa không đoàn Mỹ đồn trú ở Philippines bị xóa sổ. Các phi công sống sót cố gắng chống trả, nhưng lực lượng đổ bộ Nhật Bản vẫn tiến hành kế hoạch do không vấp phải các cuộc không kích Mỹ.
Đến ngày 8/5, những lính Mỹ cuối cùng ở Philippines buộc phải đầu hàng. Rất nhiều người sống sót sau đó đã thiệ.t mạn.g ở các trại tù Nhật tại Bataan.
Duy Sơn
Theo VNE
Ký ức của những đứ.a tr.ẻ chứng kiến trận Trân Châu Cảng
Những đứ.a tr.ẻ tận mắt chứng kiến trận Trân Châu Cảng năm nào giờ đều đã trở thành những ông bà lão nhưng ký ức về ngày định mệnh vẫn hằn sâu trong tâm trí họ.
Khói bao trùm tàu USS Arizona khi nó bị nghiêng và chuẩn bị chìm. Ảnh: AP
Ngày 7/12/1941, Chick Takara lúc bấy giờ mới 12 tuổ.i nhưng phải đi làm thêm cho một nhà hàng để phụ giúp gia đình. Đó là một buổi sáng trôi qua khá chậm rãi. Bỗng, một tài xế taxi đỗ xe trước nhà hàng, bước vào mua cà phê và chỉ về phía bến cảng.
"Dường như hải quân hôm nay tập trận bằng đạn thật", ông nói.
Nghe vậy, Takara cùng anh trai trèo thang lên mái nhà và hướng mắt về phía Trân Châu Cảng. "Chúng tôi nhìn thấy hàng trăm, hàng trăm đám bụi màu trắng và xám phủ kín bầu trời", Time dẫn lời ông Takara, bây giờ đã 87 tuổ.i, nhớ lại.
Ông chủ bảo hai anh em nhanh chóng trở về nhà. Khi vừa đến nơi, Takara thấy mẹ đang đứng nói chuyện với một người hàng xóm, tay ôm đống quần áo vừa giặt xong. Takara nhớ ông đã hét lên rằng: "Chiến tranh, mẹ ơi!".
Ký ức khó quên
Cậu bé Takara nói đúng nhưng dường như người hàng xóm không bận tâm. Bà quay về nhà và tiếp tục công việc giặt giũ. Một chiếc phi cơ vọt qua để lại vệt khói dài màu xám trên bầu trời và thả xuống một quả bom với tiếng nổ inh tai trúng ngay ngôi nhà người hàng xóm.
Takara chứng kiến cảnh tượng và quá sợ hãi, đến nỗi không thể hét lên. Quả bom phá tan ngôi nhà và lửa từ nó nhanh chóng lan rộng ra xung quanh.
Cha Takara yêu cầu 6 người con nắm chặ.t ta.y nhau. Họ tính đi bộ tới một sân vận động gần đấy để trốn và nếu chẳng may điều gì bất trắc xảy ra, cả gia đình có thể chế.t bên nhau.
Nhưng hiệu trưởng một ngôi trường của người Nhật ở địa phương đã ngăn gia đình Takara lại và đưa họ về trường trú ẩn. Cộng đồng người Mỹ gốc Nhật vào năm 1940 chiếm khoảng 38% dân số Hawaii.
Gia đình Takara sống tại ngôi trường trong khoảng vài tuần. Hội trường trở thành nơi để những cư dân Nhật Bản giao nộp đồ đạc từng thuộc về họ nhưng giờ đây không được phép nắm giữ nữa, ví dụ như: đài radio, ống nhòm, vũ khí...
Khi cả gia đình trở về nhà và cố bới những thứ còn sót lại, Takara tìm thấy vài đồng xu bị nung chảy dính lại với nhau. Ông vẫn giữ chúng tới tận bây giờ.
Những đồng xu bị nung chảy, dính vào nhau mà Chick Takara còn giữ tới tận bây giờ. Ảnh: Time
Nay, 75 năm sau ngày Đế quốc Nhật thực hiện cuộc tấn công nhằm vào căn cứ hải quân Mỹ tại Trân Châu Cảng, dẫn đến việc Mỹ sau đó quyết định tham gia vào các hoạt động quân sự trong Thế chiến II, Chick Takara cho biết những ký ức năm xưa vẫn bám chặt lấy tâm trí ông.
Edwin Nakasone lúc bấy giờ cũng mới 14 tuổ.i. Nakasone đang ngồi ăn bánh bột ngô nướng thì nhìn thấy qua khung cửa sổ những chiếc máy bay ngày một lớn dần lên ở phía xa. Giống như Takara, Nakasone ban đầu nghĩ đây lại là một cuộc tập trận khác và hải quân Mỹ chắc vừa gây ra sự cố gì nghiêm trọng. Nakasone chỉ phát hiện điều khác thường khi ngửa cổ lên và thấy hình cờ Nhật Bản phía dưới cánh những chiếc phi cơ.
"Tôi lao vào nhà và bật đài phát thanh lên nghe. Tôi vẫn nhớ tên người đưa ra thông báo là Webley Edwards. Ông ta ra lệnh cho tất cả các binh sĩ trở về căn cứ", Nakasone kể.
Nakasone, như những người Mỹ gốc Nhật khác ở Hawaii thời điểm đó, bất ngờ phải đối diện với một thế giới mới lạ kỳ. Ông trốn dưới gầm giường cả đêm khi tiếng động cơ máy bay liên tục vần vũ trên đầu.
Lệnh thiết quân luật được ban bố. Nhờ đặc điểm về khoảng cách và nhân khẩu học của Hawaii nên hầu hết cộng đồng người Mỹ gốc Nhật tại đây không phải đối mặt với nguy cơ bị giam giữ trong thời gian chiến tranh. Song mọi thứ cũng không hề dễ dàng với họ.
Những người có nguồn gốc Nhật Bản phục vụ trong quân đội Mỹ bị mất việc làm. Một số người thực tế có bị giam giữ nhưng tình trạng này không xảy ra trên diện rộng. Những tài liệu lúc bấy giờ cho thấy Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt chủ trương loại bỏ người Nhật khỏi Oahu, hòn đảo nơi đặt Trân Châu Cảng. Theo các chuyên gia, kế hoạch trên không được thực hiện bởi giới quan chức quân sự lo sợ động thái này sẽ khiến nguồn lao động bị ảnh hưởng nặng nề.
Cha mẹ Nakasone luôn phải đảm bảo trong nhà không treo ảnh Nhật hoàng hay bất cứ vật dụng gì có khả năng gây nghi ngờ. "Những thứ tôi thấy vẫn hằn sâu trong tâm trí tôi", ông Nakasone, 89 tuổ.i, chia sẻ.
Keiko Nakata, lúc bấy giờ 17 tuổ.i, đang làm việc trên cánh đồng khoai môn của gia đình ở Kahaluu vào sáng đó. Theo lời Nakata kể, bà biết có chuyện xấu xảy ra khi một quả bom rơi trúng mảnh sân gần nhà. Nakata còn nghe thấy tiếng sún.g máy vang lên không ngớt từ đằng xa.
Trong những ngày sau đấy, cha mẹ Nakata phải đốt hết sách họ mang từ Nhật Bản tới. Họ dựng một hầm trú bom và lũ trẻ luôn phải đeo mặt nạ phòng độc mỗi khi từ trường về nhà.
Đại gia đình Oka vào năm 1938. Ảnh: Time
Walter Oka, lúc ấy 13 tuổ.i, đang theo dõi đài phát thanh cùng 5 anh chị em thì nghe thấy những tiếng nổ lớn. Từ ngôi nhà của họ ở Aiea, họ nhìn thấy rất rõ khung cảnh tại Trân Châu Cảng.
Khi tàu USS Arizona nổ tung, áp lực từ vụ nổ khiến Oka loạng choạng. Oka nhớ vào ngày hôm đấy, ông nhìn thấy người ta liên tục chuyển những chiếc quan tài gỗ đi qua trước nhà, hướng tới một khu chôn cất tạm thời.
Trong những ngày đầu tiên sau cuộc tấn công, các quan chức Mỹ đến nhà và tịch thu chiếc radio của anh ông. Rồi các đặc vụ Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cũng tìm tới. Họ nghe được thông tin rằng Walter Oka đã nghiên cứu lịch trình những con tàu đến và rời cảng. Khi biết đối tượng tình nghi chỉ là một cậu nhóc 13 tuổ.i hiếu kỳ về tàu biển, họ bỏ đi.
Oka cho hay ông rất thoải mái khi nói về những chuyện xảy ra trước đây nhưng không có nhiều cơ hội để chia sẻ.
"Không ai hỏi cả", ông cho biết. "Và tôi thì không phải lúc nào cũng tự nguyện". Nhưng bây giờ, thời thế đã khác. Người ta bắt đầu muốn tìm hiểu nhiều hơn, muốn biết ông đã ở đâu, nhìn thấy gì, nghĩ ra sao về trận chiến cách đây 75 năm.
Vũ Hoàng
Theo VNE
Trận đán.h bất ngờ vào Trân Châu Cảng 75 năm trước Ngày 7/12/1941, hải quân và không quân Đế quốc Nhật Bản bất ngờ tấn công căn cứ Mỹ tại Trân Châu Cảng, Hawaii khiến Mỹ thiệt hại nặng nề và quyết định tham gia Thế Chiến II. 7h55 sáng ngày 7/12/1941, hải quân và không quân Đế quốc Nhật Bản bất ngờ tấn công vào căn cứ hải quân Mỹ ở Trân Châu...