Trái phiếu doanh nghiệp: Xuất hiện nhiều ‘tân binh’
Những tháng gần đây, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã có sự góp mặt của một số “tân binh” hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, phi tín dụng, dịch vụ, thậm chí có cả doanh nghiệp… cắt tóc gội đầu cũng phát hành trái phiếu để huy động vốn.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang rất sôi động (Ảnh minh hoạ)
Thông tin trên do Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội công bố cho thấy, 8 tháng năm 2020 có 174 doanh nghiệp phát hành trái phiếu, huy động hơn 237.700 tỷ đồng, tăng 50% so với cùng kỳ năm 2019.
Riêng tháng 8/2020 đã có 37 doanh nghiệp phát hành trái phiếu với tổng giá trị tới 38.390 tỷ đồng, tăng 93% so với tháng trước, tăng 230% so với hồi đầu năm, tăng 44% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đứng đầu tỷ trọng phát hành trong tháng 8 vẫn thuộc về nhóm bất động sản (30,39%), xếp sau là tổ chức tín dụng (26,14%), doanh nghiệp ngành dịch vụ (17,78%)…
Đáng lưu ý, bên cạnh những gương mặt “cũ” như ngành ngân hàng, công ty chứng khoán, bất động sản, gần đây thị trường trái phiếu còn góp mặt bởi nhiều doanh nghiệp mảng dịch vụ, xây dựng… Trong đó, sự xuất hiện lần đầu Công ty TNHH thương mại dịch vụ Xích Lô Đỏ – một đơn vị có ngành nghề kinh doanh chính cắt tóc, gội đầu, với vốn điều lệ chỉ 20 tỷ đồng, doanh thu năm 2019 chỉ nhỉnh hơn 2 triệu đồng, nhưng đã gây bất ngờ cho thị trường khi huy động được 738 tỷ đồng trái phiếu.
Có thể thấy, mức chênh lệch giữa lãi suất trái phiếu doanh nghiệp và lãi suất tiền gửi tiếp tục giãn rộng cùng với kho trái phiếu doanh nghiệp lớn do sự tăng trưởng mạnh mẽ quy mô phát hành từ đầu 2019 đến nay và sự tham gia ngày càng tích cực của ngân hàng và công ty chứng khoán sẽ khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp sẽ vẫn sôi động trong nửa cuối năm 2020.
Video đang HOT
Công ty chứng khoán SSI đánh giá, Nghị định 81 sửa đổi có hiệu lực từ 1/9/2020 tạo khuôn khổ pháp lý chặt chẽ hơn với hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ, vì đưa ra các yêu cầu cao hơn đối với tổ chức phát hành và các đơn vị trung gian.
“Thị trường trái phiếu doanh nghiệp quý III/2020 có thể tăng nóng nhưng sẽ hạ nhiệt trong quý IV/2020″, SSI nhận định.
Thực tế, ngay đầu tháng 9, Công ty cổ phần Tập đoàn Apec Group thông báo phát hành 30.000 trái phiếu không chuyển, không kèm chứng quyền và không có tài sản đảm bảo mệnh giá 100 triệu đồng. Gói trái phiếu có kỳ hạn 60 tháng, chỉ tối đa 99 nhà đầu tư được mua. Thời gian phát hành dự kiến vào giữa tháng 12/2020 và kéo dài trong vòng 90 ngày.
Doanh nghiệp này công bố hai mức lãi suất là 15% một năm cho hình thức nhận lãi định kỳ 6 tháng và 18% cho hình thức nhận lãi cuối kỳ, tức 90% cho 5 năm. Sau ba tháng từ ngày phát hành, nhà đầu tư có quyền bán lại cho doanh nghiệp và nhận lãi suất tương ứng thời gian nắm giữ.
Đáng lưu ý, đây là mức lãi suất trái phiếu doanh nghiệp cao nhất thị trường, gấp đôi lãi suất bình quân năm ngoái.
Trước đó, Bộ Tài chính cảnh báo nhà đầu tư cần nhìn nhận lãi suất cao đi kèm với rủi ro lớn, không nên mua trái phiếu chỉ vì lãi suất cao mà chưa tìm hiểu đặc điểm và những rủi ro có thể xảy ra. Kênh đầu tư này khác với tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng và chỉ phù hợp với nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, có khả năng phân tích và đánh giá rủi ro.
“Nhà đầu tư cũng phải hết sức thận trọng với cam kết mua lại của tổ chức bảo lãnh, phân phối trái phiếu (ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán…) do các tổ chức này có thể không thực hiện được vì phải đáp ứng các quy định về chỉ tiêu an toàn tài chính theo quy định hoặc gặp khó khăn tài chính”, Bộ Tài chính cảnh báo.
SSI: Thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể tăng nóng trong quý III/2020
Theo báo cáo Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam 6 tháng do Công ty SSI mới phát hành, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể tăng nóng trong quý III nhưng sẽ hạ nhiệt trong quý IV.
Lãi suất trúng thầu của trái phiếu Chính phủ tháng 4 tăng tăng từ 0,1 - 0,32%/năm. Ảnh minh họa: TTXVN
Theo báo cáo Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam 6 tháng đầu năm 2020 do Công ty cổ phần Chứng khoán SSI mới phát hành, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể tăng nóng trong quý III nhưng sẽ hạ nhiệt trong quý IV/2020 do các quy định mới mang tính siết chặt hơn sẽ có hiệu lực đầu tháng 9 năm nay.
Thống kê của SSI cho thấy, tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong quý II/2020 là 122.300 tỷ đồng, tăng 69,7% so với cùng kỳ 2019.
Lũy kế 6 tháng đầu năm là 171.500 tỷ đồng, tăng 61,3% so với cùng kỳ, bỏ xa mức tăng trưởng 37% trong năm 2019; trong đó chỉ có 10.000 tỷ đồng (chiếm 5,8% tổng lượng phát hành) của Tập đoàn Masan là phát hành ra công chúng; còn lại 94,2% là phát hành riêng lẻ của 133 doanh nghiệp và được chia thành 826 đợt.
Quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng khoảng 15,6% so với cuối năm 2019 lên mức 791.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 12,9% GDP.
Việt Nam cùng với Trung Quốc, Malaysia là những nước châu Á có thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng trưởng mạnh nhất.
Hiện quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp tính trên GDP của Việt Nam đã bỏ xa Indonesia, vượt qua Philippines nhưng vẫn còn cách khá xa mức 23% GDP của Thái Lan; 33-35% GDP của Trung Quốc, Singapore; 50,9% GDP của Malaysia và 80% GDP của Hàn Quốc (theo ADB).
Tuy vậy, so với các kênh huy động vốn khác tại Việt Nam, kênh trái phiếu doanh nghiệp vẫn có quy mô khá khiêm tốn.
Nền kinh tế vẫn dựa nhiều vào tín dụng ngân hàng, tổng quy mô tín dụng tại 30/6/2020 là 8,48 triệu tỷ đồng, tương đương 138,5% GDP và gấp 10,75 lần kênh trái phiếu doanh nghiệp.
Theo SSI, sự phát triển của thị trường trái phiếu nói chung và thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói riêng là tất yếu để tạo sự cân bằng và nâng cao chất lượng thị trường tài chính Việt Nam.
Tuy nhiên, mức tăng trưởng quá nóng giai đoạn gần đây tiềm ẩn nhiều rủi ro với sự bền vững của thị trường.
Từ đầu năm đến nay, Bộ Tài chính đã liên tục phát đi cảnh báo rủi ro về trái phiếu doanh nghiệp, đưa ra khuyến nghị cho nhà đầu tư và các thành viên tham gia thị trường; đồng thời Bộ Tài chính cũng triển khai lấy ý kiến và trình Chính phủ ban hành Nghị định 81/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 163/2018/NĐ-CP quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp (Nghị định 81).
Đầu tháng 9/2020, Nghị định 81 sẽ chính thức có hiệu lực sẽ tạo khuôn khổ pháp lý chặt chẽ hơn đối với phát hành trái phiếu riêng lẻ; trong đó, có một số điểm mới về điều kiện phát hành trái phiếu và việc công bố thông tin phát hành như dư nợ phát hành riêng lẻ tại thời điểm phát hành (gồm cả khối lượng dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu tại quý gần nhất; các đợt phát hành phải cách nhau tối thiểu 6 tháng, mỗi đợt phải hoàn thành trong vòng 90 ngày kể từ ngày công bố thông tin; cập nhật thông tin và kiểm soát chặt chẽ hơn cả thị trường sơ cấp và thứ cấp...
Bên cạnh đó, Nghị định 81 đưa ra các yêu cầu cao hơn đối với tổ chức phát hành và các đơn vị trung gian khi thực hiện phát hành riêng lẻ nhưng không có quy định mới đối với phía nhà đầu tư.
Kể từ 1/1/2021, khi Luật Chứng khoán 2019 có hiệu lực, các đợt phát hành riêng lẻ sẽ chỉ được phân phối đến nhà đầu tư chuyên nghiệp. Khi đó, Bộ Tài chính sẽ xem xét dỡ bỏ bớt các quy định tại Nghị định 81.
Các chuyên gia của SSI cho rằng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp quý III/2020 có thể tăng nóng nhưng sẽ hạ nhiệt trong quý IV/2020. Sự gia tăng phát hành mạnh trong quý II/2020 một phần cũng là sự tăng tốc trước khi các điều kiện phát hành bị siết chặt lại. Bởi vậy, trong 2 tháng 7-8/2020, các doanh nghiếp có thể sẽ gia tăng mạnh phát hành trước khi Nghị định 81 chính thức có hiệu lực.
"Sau thời điểm 1/9/2020, các đợt phát hành riêng lẻ sẽ giảm mạnh, các doanh nghiệp có nhu cầu phát hành phần lớn sẽ phải chuyển qua phát hành ra công chúng. Cùng với việc Ngân hàng Nhà nước giãn lộ trình giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, kênh tín dụng của các ngân hàng thương mại sẽ trở lại thành kênh tài trợ vốn chính cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản" báo cáo của SSI cho biết.
Tuy vậy, SSI khẳng định, thị trường thứ cấp trái phiếu doanh nghiệp sẽ vẫn rất sôi động. Mức chênh lệch giữa lãi suất trái phiếu doanh nghiệp và lãi suất tiền gửi tiếp tục giãn rộng, cùng với kho trái phiếu doanh nghiệp lớn do sự tăng trưởng mạnh mẽ quy mô phát hành từ đầu 2019 đến nay và sự tham gia ngày càng tích cực của các ngân hàng và công ty chứng khoán sẽ khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp sẽ vẫn sôi động trong nửa cuối năm 2020./.
Rủi ro vây bủa nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp Trong khi chứng khoán lao dốc, vàng biến động mạnh nhưng đầy rủi ro, còn lãi suất tiết kiệm càng ngày càng giảm, nhu cầu đầu tư tài chính tăng cao đã khiến cho kênh huy động trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) ngày càng "nóng". Theo dữ liệu công bố của các doanh nghiệp (DN) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội...