Tp.HCM và Hà Nội muốn sớm giao đất cho nhà đầu tư ở dự án BT
Cả Tp.HCM và Hà Nội đều muốn Bộ Kế hoạch và Đầu tư tìm cách tháo gỡ cho địa phương được sử dụng quỹ đất để thanh toán cho các nhà đầu tư thực hiện dự án BT…
Đây là một trong những vấn đề được lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội và Sở Kế hoạch và Đầu tư Tp.HCM và nêu tại Hội nghị trực tuyến đán.h giá tình hình phát triển kinh tế – xã hội năm 2018 và xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2019 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức sáng 24/9.
Trình bày khó khăn với Bộ Kế hoạch và Đầu tư về vấn đề đầu tư công, ông Sử Ngọc Anh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Tp.HCM, cho biết, Tp.HCM đã bố trí vốn đầu tư công 135.000 tỷ đồng và thông qua kế hoạch huy động thêm 171.000 tỷ đồng, tuy nhiên không đủ. Một trong những kênh huy động vốn là phương thức đối tác công tư – PPP.
Bài toán khó nhất với địa phương trong các dự án đổi đất lấy hạ tầng – BT chính là làm thế nào để thực hiện thanh toán đất cho nhà đầu tư, cụ thể như hoạt động chuyển nhượng đất, đấu giá đất. Vấn đề này vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể, do đó địa phương không áp dụng được, làm ảnh hưởng đến các dự án thực hiện theo phương thức này.
“Địa phương muốn giao sớm đất cho nhà đầu tư ở dự án đổi đất lấy hạ tầng theo phương thức BT. Tuy nhiên có nhiều vướng khó khăn về giải ngân vốn đầu tư công của Nhà nước tại các dự án này. Trong khi đó, Tp.HCM đã là chiếc áo quá chật, cần có cơ chế để phát triển các vùng ven hiện đại và đúng quy hoạch hơn”, ông Anh nói.
Do đó, lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư Tp.HCM kiến nghị Bộ cần có kịch bản, mô hình phát triển cho địa phương khi thực hiện Luật Quy hoạch. Cụ thể, Tp.HCM cần có xu hướng và có điều tra cụ thể xu hướng phát triển quy hoạch của thành phố trong tương lai. Thành phố rất mong nhận được các dữ liệu, chia sẻ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Ông Ngọc Anh cũng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư ủng hộ các dự án đầu tư công, dự án nhóm A, các đường sắt số 1 và số 2… Bộ này sớm hoàn thành thủ tục để báo cáo các dự án trên lên Bộ Chính trị thông qua.
Cũng liên quan đến việc thanh toán bằng đất đai với các dự án BT, Phó chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Doãn Toản mong muốn Bộ Kế hoạch và Đầu tư tìm cách tháo gỡ. Hiện, việc thanh toán bằng đất cho các dự án BT đang bị dừng lại. Ông Toản cho biết Bộ Tài chính đã đề nghị UBND thành phố Hà Nội rà soát việc chấp thuận chủ trương sử dụng tài sản công (quỹ đất) để thanh toán cho nhà đầu tư dự án BT.
“Dừng ngày nào thì các chủ đầu tư tính lãi ngày đó. Trong khi đó chúng tôi chuẩn bị đất đai rồi, nếu giao sớm ngang giá thì giảm lãi suất, tăng hiệu quả đầu tư”, ông Toản nói.
Video đang HOT
Trước đó, Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị UBND thành phố Hà Nội rà soát việc chấp thuận chủ trương sử dụng tài sản công (quỹ đất) để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT để bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật và ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ.
Chỉ đạo này được đưa ra sau khi UBND thành phố Hà Nội quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 5 dự án về hạ tầng giao thông theo hình thức BT, thanh toán bằng quỹ đất cho các nhà đầu tư gây nhiều xôn xao trong dư luận.
Cùng với Hà Nội, Bộ Tài chính cũng đán.h công văn gửi các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương yêu cầu, kể từ ngày 1/1/2018 tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công (đất đai) để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức xây dựng – chuyển giao (BT) cho đến khi Nghị định của Chính phủ quy định về nội dung này có hiệu lực thi hành.
Vào tháng 10/2017, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng BT. Đến nay, văn bản này chưa được ban hành và trong thời gian đó, việc đổi đất lấy hạ tầng sẽ dừng thực hiện.
Theo Kiều Linh
Vneconomy
Đổi đất lấy hạ tầng: Không vì 1 2 cái sai mà phải dừng tất cả
Cần có cách nhìn đầy đủ và đúng đắn về câu chuyện đổi đất lấy hạ tầng hiện nay. Điều quan trọng là Nhà nước phải đán.h giá được dự án BT nào tốt, dự án BT nào chưa tốt, không nên "đánh đồng" các dự án, lo ngại 1 - 2 sai sót để rồi phải dừng tất cả.
Không đán.h đồng dự án tốt với "có vấn đề
Bộ Tài chính mới đây ra văn bản yêu cầu kể từ ngày 1/1/2018 tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công (đất đai) để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức xây dựng - chuyển giao (BT) cho đến khi Nghị định của Chính phủ quy định về nội dung này có hiệu lực thi hành.
Yêu cầu tương tự cũng được Bộ Tài chính "nhắc" Hà Nội khi thông tin về việc Hà Nội muốn đổi đất lấy 5 dự án về hạ tầng xuất hiện trên mặt báo.
Dự án BT với tên gọi là dự án "đổi đất lấy hạ tầng" được coi là một phương án tích cực để giải quyết vấn đề phát triển hạ tầng. Thực tế, quá trình đô thị hóa mạnh mẽ khiến nhu cầu về cơ sở hạ tầng ở hầu hết các lĩnh vực trọng yếu của quốc gia cũng như ở các địa phương tăng mạnh. Thế nhưng, ngân sách lại phải đối mặt với áp lực giảm bội chi và nợ công khiến cho việc thu hút đầu tư theo hình thức BT có sự tăng cường trở lại.
Hồi đầu 2018, UBND TP. Hà Nội đã trình và được đồng ý về chủ trương cho nghiên cứu đầu tư 3 dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị gồm: Tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Trần Hưng Đạo - Thượng Đình, Tuyến đường sắt đô thị số 5 đoạn Văn Cao - Hòa Lạc, Tuyến đường sắt đô thị số 3 đoạn ga Hà Nội - Hoàng Mai.
Đáng chú ý, các dự án có tổng vốn lên tới 125 nghìn tỷ đồng này được đề xuất giao cho tư nhân đầu tư theo hình thức BT. Hà Nội từ chối làm các dự án này theo cách vay vốn ODA như nhiều dự án khác để "giảm bớt áp lực ngân sách" và nợ công.
Đó là mặt tích cực của BT. Tuy nhiên, còn những vấn đề của BT cũng đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra. Cụ thể, hình thức này cũng rất dễ bị bóp méo, biến tướng do thiếu công khai minh bạch vì lợi ích nhóm, vì những khoản sinh lời vô cùng lớn từ cơ hội sở hữu những mảnh đất đắc địa hoặc những diện tích rộng lớn của địa phương.
Trả lời báo chí, bà Bùi Thị An, nguyên đại biểu Quốc hội khóa 13, cho rằng trong bối cảnh nguồn lực ngân sách nhà nước eo hẹp, các dự án BT là một giải pháp quan trọng để nhà nước huy động nguồn lực từ khối tư nhân vào đầu tư hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Bản chất hình thức đầu tư BT là tốt, song khi thực hiện có một số dự án đã đi sai hướng so với mục đích tốt đẹp ban đầu.
Cho nên, theo bà An, phải giám sát, đán.h giá lại các dự án này, dự án nào tốt, dự án nào chưa tốt, nguyên nhân, bất cập thế nào, nếu sai, phải kiên quyết sửa để giữ tài sản cho dân. "Lúc này chúng ta đang cần vốn, nguồn lực để phát triển bền vững, nên dứt khoát phải có giám sát, đán.h giá, không thể vì chuyện đã lỡ rồi mà bỏ qua hoặc đán.h đồng tất cả đều có vấn đề".
Không để ách tắc
Để quản lý chặt chẽ các dự án BT, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (Tờ trình Chính phủ số 145/TTr-CP ngày 06/10/2017).
Song đến nay, Nghị định chưa được ban hành. Vì Nghị định chưa ban hành, nên Bộ Tài chính mới đề nghị các địa phương tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công (đất đai) để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT như đã nói ở trên.
Việc trình ban hành Nghị định này là cần thiết để hoàn thành khung pháp lý theo yêu cầu phát triển của thực tế. Tuy nhiên, việc dừng hẳn các hoạt động đầu tư kinh doanh để chờ chính sách là việc không nên vì có thể gây ra những ách tác và tác động không đáng có cho các bên.
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Luật Basico cho rằng, việc thanh toán vẫn phải theo quy định hiện hành, cho đến khi có quy định mới.
"Lệch pha quản lý quy định thì không nên làm ách tắc cho dân, doanh nghiệp. Nghị định không ban hành được cùng thời điểm có hiệu lực của Luật theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 thì không phải chờ, trong khi quy định đã có", ông Trương Thanh Đức nhấn mạnh.
"Quy định đã có" theo vị luật sư này, là Nghị định 63/2018/NĐ-CP về đầu tư theo hình thức đối tác công tư, ban hành ngày 4/5/2018 và có hiệu lực vào ngày 19/6/2018, trước đó là Nghị định 15/2015/NĐ-CP theo hình thức đối tác công tư ngày 14/2/2015.
Có nghĩa, Nhà nước vẫn phải thanh toán toàn bộ giá công trình đã đầu tư, bao gồm cả mức lợi nhuận được hai bên thỏa thuận theo hợp đồng đã ký trước đó, không vì Nghị định kể trên mà thay đổi.
Ngay bản thân dự thảo Nghị định về thanh toán cho nhà đầu tư BT cũng có một điều khoản chuyển tiếp. Theo đó, "đối với các Hợp đồng BT thanh toán bằng giao quỹ đất cho Nhà đầu tư để thực hiện Dự án khác được ký kết theo quy định của pháp luật trước thời điểm Nghị định này có hiệu lực thi hành thì thực hiện theo quy định của pháp luật trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành; không áp dụng hoặc điều chỉnh theo quy định tại Nghị định này".
"Luật, Nghị định không chỗ nào bảo chờ, mà đều có quy định về thanh toán rồi. Giờ muốn dừng thì phải có Nghị quyết của Quốc hội, hay ít ra Nghị quyết của Chính phủ chứ không phải một công văn của Bộ", ông Trương Thanh Đức nhấn mạnh.
Nhưng điều quan trọng hơn, trong bối cảnh nguồn lực ngân sách nhà nước eo hẹp, các dự án BT là một giải pháp quan trọng để Nhà nước huy động nguồn lực từ khối tư nhân vào đầu tư hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Bản chất hình thức đầu tư BT là tốt, song khi thực hiện một số dự án đã đi sai hướng so với mục đích tốt đẹp ban đầu. Vì thế, nếu sai thì xử lý cụ thể không thể vì 1 -2 cái sai mà tất cả phải dừng chờ khiến cho hoạt động đầu tư, kinh doanh của xã hội bị ách tắc.
Theo Như Phong
Vietnam Finance
TP.HCM làm đường 8.500 tỷ ở khu Nam, đại gia địa ốc muốn đổi lấy 1.300ha đất tại Hiệp Phước Theo đề xuất của Sở Giao thông vận tải, UBND TP.HCM đã chấp thuận đầu tư xây dựng đường trục Bắc - Nam (đoạn từ Hoàng Diệu đến đường Nguyễn Văn Linh và đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến cầu Bà Chiêm) theo hình thức đối tác công tư - PPP. Trước đó, liên doanh 2 công ty trong nước vừa đề...