Tổng thống Ghani ủng hộ quá trình đàm phán chuyển giao quyền lực tại Afghanistan
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ngày 18/8 cho biết ông rời Afghanistan nhằm tránh một kịch bản đổ máu cho đất nước, đồng thời nói rằng ông ủng hộ tiến trình đàm phán chuyển giao quyền lực với lực lượng Taliban đang diễn ra.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani phát biểu trên truyền hình tại Kabul ngày 14/8/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Phát biểu trong một video clip đăng trên mạng xã hội, phát từ Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, nơi ông đang lưu vong và xin tị nạn, Tổng thống Ghani khẳng định: “Nếu ở lại, tôi có thể sẽ phải chứng kiến cảnh đổ máu ở thủ đô Kabul”.
Về các cuộc đàm phán chuyển giao quyền lực giữa các lãnh đạo trong bộ máy chính quyền cũ với Taliban, ông Ghani bày tỏ sự ủng hộ và “mong muốn tiến trình này thành công”. Ông cũng cho biết đang đàm phán về việc quay trở lại Afghanistan.
Trước đó, Bộ Ngoại giao và hợp tác quốc tế Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) xác nhận Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đang ở quốc gia vùng Vịnh này sau khi rời đất nước khi lực lượng Taliban chiếm quyền kiểm soát thủ đô Kabul. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao và hợp tác quốc tế UAE khẳng định nước này đã “hoan nghênh Tổng thống Ashraf Ghani và gia đình nhập cảnh vì lí do nhân đạo”.
Video đang HOT
Mỹ rơi vào thế khó khi Tổng thống Afghanistan chạy ra nước ngoài
Các cuộc đàm phán hòa bình giữa Taliban và chính phủ Afghanistan do Mỹ và đồng minh làm trung gian đã sụp đổ sau cuộc tháo chạy bất ngờ của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ra nước ngoài.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani (Ảnh: Reuters).
Theo Reuters, đằng sau cuộc tấn công chớp nhoáng của Taliban và sự sụp đổ chóng vánh của chính phủ Afghanistan trong những ngày qua là nỗ lực của Mỹ và đồng minh ở hậu trường, khi họ làm trung gian hòa giải giữa 2 lực lượng trong nhiều tuần.
Trong các cuộc đàm phán hòa bình trước đó ở Qatar, đại diện của phái đoàn Afghanistan và Taliban dự kiến đạt được một thỏa thuận trong đó tất cả các bên sẽ tuyên bố ngừng bắn trong hai tuần để đổi lấy việc Tổng thống Ghani từ chức và bắt đầu các cuộc đàm phán về việc thành lập một chính phủ chuyển tiếp.
Tuy nhiên, Reuters dẫn các nguồn thạo tin cho biết, nỗ lực đàm phán do Mỹ làm trung gian hòa giải đã sụp đổ khi ông Ghani quyết định từ chức và chạy khỏi đất nước hôm 15/8. Theo các quan chức, hành động mà ông Ghani mô tả là rời đi "để tránh đổ máu" đã gây bất ngờ cho phái đoàn đàm phán Afghanistan ở Doha, Qatar, các nhà ngoại giao Mỹ và ngay cả chánh văn phòng cũng như các trợ lý hàng đầu của ông.
Giới quan sát cho rằng, việc Taliban tiến về Kabul chớp nhoáng và việc ông Ghani tháo chạy đã khiến cho viễn cảnh đạt được thỏa thuận hòa bình trên giờ đây trở nên xa vời. Taliban ngày 15/8 đã vào được thủ đô Kabul và giành quyền kiểm soát hầu hết lãnh thổ. Giờ đây, thách thức sẽ là làm sao để Taliban chịu chia sẻ quyền lực khi họ đã nắm gần như toàn bộ chúng trong tay.
Diễn biến nhanh chóng trên chiến trường cũng khiến chính Taliban bất ngờ. Phó lãnh đạo Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar - người đứng đầu phái đoàn đàm phán ở Qatar - hôm 16/8 thừa nhận rằng việc Taliban chiếm được Kabul nhanh chóng như vậy là không thể ngờ tới.
Đặc phái viên Mỹ Zalmay Khalilzad, người làm trung gian trong cuộc đàm phán giữa Afghanistan và Taliban, giờ đây dường như đang cố gắng tìm ra một hướng đi mới khi các cuộc thảo luận trước đó về cơ bản đã không còn nhiều ý nghĩa.
Tập trung của Mỹ lúc này là một cuộc chuyển giao quyền lực hòa bình và trơn tru cho một chính phủ mới bao gồm mọi thành phần trong xã hội Afghanistan, không chỉ Taliban. Điều này hiện trở thành thách thức lớn khi Taliban đang nắm quyền kiểm soát Afghanistan và họ có thể không sẵn lòng chia sẻ quyền lực với bên khác khi đang nắm trong tay lợi thế to lớn.
Taliban hiện đang nắm quyền kiểm soát trên hầu hết Afghanistan (Ảnh: EPA-EFE).
Mỹ ra điều kiện để công nhận chính phủ Afghanistan mới
Mỹ ngày 16/8 cho biết, họ sẽ chỉ công nhận chính phủ Afghanistan của Taliban nếu nhóm này tôn trọng quyền phụ nữ và tránh xa các phong trào cực đoan như Al-Qaeda.
"Khi nhắc đến sự công nhận của chúng tôi với bất cứ chính phủ trong tương lai nào của Afghanistan, điều đó sẽ phụ thuộc vào hành động của chính phủ đó. Sẽ phụ thuộc vào hành động của Taliban", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết.
"Một chính phủ Afghanistan duy trì các quyền cơ bản của người dân, không chứa chấp những kẻ khủng bố và bảo vệ các quyền cơ bản của người dân, bao gồm các quyền cơ bản cơ bản của một nửa dân số - phụ nữ và trẻ em gái - là một chính phủ mà Mỹ có thể sẽ hợp tác cùng", ông Price nhấn mạnh.
Ông khẳng định: "Liên quan tới Taliban, chúng tôi sẽ xem họ hành động hơn là chỉ lắng nghe những gì họ nói".
Hành tung bí ẩn của Tổng thống Afghanistan sau khi rời đất nước Hiện vẫn chưa có thông tin chính xác về nơi ở của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani sau khi ông rời bỏ đất nước vào thời điểm lực lượng Taliban chiếm thủ đô Kabul. Tổng thống Ashraf Ghani (Ảnh: Reuters). Tổng thống Ashraf Ghani ngày 15/8 đã lên máy bay rời khỏi Afghanistan. Ông Ghani được cho là đi cùng một số phụ...