Tốn hàng triệu USD, Apple tạo ra chuỗi robot thua xa công nhân
Đổ hàng triệu USD áp dụng công nghệ tự động hóa vào dây chuyền sản xuất, nhưng Apple nhận ra rằng con người vẫn tốt hơn.
Apple, hãng công nghệ có lợi nhuận thuộc top cao nhất thế giới, từng ra đời các sản phẩm công nghệ đột phá sẽ không áp dụng tự động hóa vào sản xuất sản phẩm. Sau thất bại với những cỗ máy lắp ráp sản phẩm, Apple đã quay về sử dụng con người cho mục đích này.
“ Robot và tự động hóa trông thật tuyệt khi hoạt động. Nhưng một khi sự cố xảy ra, chỉ có trời mới biết”, David Bourne, người từng làm việc tại Foxconn, đơn vị sản xuất chính của Apple, chia sẻ với The Information.
Robot công nghiệp Foxbot được thử nghiệm tại cơ sở của Foxconn ở Thâm Quyến (Trung Quốc) vào năm 2016.
Kế hoạch 7 năm chỉ thực hiện được 10%
Đang là nhà khoa học về nguyên lý hệ thống sinh học tại Viện Robot, Đại học Carnegie Mellon (Mỹ), Bourne từng có thời gian làm việc trong nhiều dự án tự động hóa tại Foxconn để sản xuất sản phẩm cho Apple.
Chính Foxconn đã “khai sáng” ý tưởng tự động hóa cho Apple. Năm 2012, các lãnh đạo của Apple, bao gồm CEO Tim Cook, được cho đã đến Trung Quốc để chiêm ngưỡng dây chuyền tự động hóa của Foxconn. Tại đó, những chú robot đã lấy từng linh kiện rồi lắp ráp thành một chiếc iPad hoàn chỉnh.
Terry Guo, khi đó là chủ tịch Foxconn, nói với Apple rằng dây chuyền tự động hóa này sẽ có một triệu chú robot chỉ trong 2 năm.
Thế nhưng 7 năm sau, tức năm 2019, Foxconn chỉ có 100.000 robot hoạt động trong dây chuyền sản xuất. Cả Foxconn và Apple đều không nói rõ lý do áp dụng tự động hóa một cách chậm chạp như vậy.
Cơ sở lắp ráp máy tính Mac Pro tại Austin, Texas (Mỹ).
Phòng thí nghiệm robot của Apple
Sau những nỗ lực đầu tiên của Foxconn, Apple đã mở phòng thí nghiệm robot bí mật của riêng mình vào năm 2012, nằm cách trụ sở Apple Park khoảng 9,6 km. Bên trong căn phòng là đội ngũ chuyên gia về tự động hóa, kỹ sư robot với mục tiêu làm ra chú robot có thể lắp ráp iPad tương tự robot của Foxconn.
Video đang HOT
Apple đặt mục tiêu cho đội ngũ là giảm một nửa lượng nhân công cần thiết. Cụ thể, Táo khuyết muốn những chú robot này thay thế 15.000 công nhân, tương đương 50% nhân công được huy động cho những thời điểm quan trọng.
Tuy nhiên, mục tiêu ấy đã thất bại khi những chú robot không thể hoạt động chính xác như con người.
Một số vấn đề xảy ra như lượng keo cần thiết để kết dính các linh kiện theo yêu cầu không được robot đong đếm chính xác. Những con ốc nhỏ, cảm biến cần được đặt đúng vị trí, siết chặt với một lực nhất định khiến những chú robot gặp khó khăn.
Không đạt mục tiêu đề ra, phòng thí nghiệm này đã bị đóng cửa vào năm 2018. Có báo cáo nói rằng một số dự án của nó đã được chuyển sang các bộ phận khác của Apple.
Tuy nhiên, đó không phải bộ phận duy nhất chú trọng vào tự động hóa, cũng không phải thất bại lớn nhất trong kế hoạch áp dụng tự động hóa của Apple.
MacBook 12 inch được lên kế hoạch ra mắt vào năm 2014, nhưng đã trễ đến tháng 4/2015 vì dây chuyền sản xuất bằng robot không đáp ứng yêu cầu.
Chiếc MacBook bị trễ hẹn nửa năm
Thất bại lớn nhất có lẽ dành cho hàng triệu USD đổ vào hệ thống tự động hóa dây chuyền sản xuất MacBook 12 inch năm 2015. Dây chuyền này đã hoạt động từ năm 2014, nhưng các vấn đề không chỉ khiến nó bị “xếp xó”, mà còn dẫn đến việc sản phẩm bị hoãn ra mắt đến vài tháng.
Kế hoạch tự động hóa dây chuyền sản xuất MacBook không chỉ diễn ra trong nội bộ Apple. Hệ thống này đã được lắp đặt trong một nhà máy tại Trung Quốc, dùng để lắp ráp màn hình, bàn phím và trackpad vào khung của MacBook.
Tuy nhiên, vấn đề đến từ các linh kiện không được hệ thống di chuyển theo ý muốn. Robot chịu trách nhiệm lắp ráp bàn phím bằng 88 con ốc nhỏ đã không hoạt động như kế hoạch, buộc con người phải can thiệp.
Điều đáng nói là chúng không hề biết mình đang làm sai, dẫn đến cả dây chuyền sản xuất bị đình trệ. Thất bại của dây chuyền tự động hóa khiến mẫu MacBook này ra mắt vào tháng 4/2015, chậm hơn 6 tháng so với lịch trình ban đầu.
Daisy, robot dùng để bóc tách linh kiện iPhone được đưa vào sử dụng từ năm 2018.
Tại sao Apple không muốn tự động hóa dây chuyền sản xuất?
Nếu chỉ ra công ty có khả năng khắc phục những vấn đề công nghệ hiệu quả nhất, đó chắc chắn là Apple, tuy nhiên bên cạnh kỹ thuật còn là những yếu tố cơ bản khác. Ví dụ, Apple luôn thay đổi thiết kế sản phẩm sau vài năm, và dây chuyền tự động hóa cũng cần được thiết kế lại cho phù hợp.
So với việc thiết kế lại cả dây chuyền, đào tạo nhân công về thiết kế sản phẩm chắc chắn dễ dàng và nhanh chóng hơn nhiều.
Lý do chính khiến Foxconn và Apple chú ý đến tự động hóa đến từ việc nó sẽ giúp cả 2 bớt phụ thuộc vào nhân công. Foxconn đã gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân công cho giai đoạn nhu cầu người dùng đạt đỉnh, sau khi iPhone ra mắt.
Về lý thuyết, tự động hóa sẽ giảm thiểu vấn đề đó, nhưng Apple đã có giải pháp riêng. Khi cần thiết, họ sẽ chuyển sang nhà cung ứng khác. Nếu gặp vấn đề nhân công hoặc thiếu dây chuyền, họ sẽ chủ động đi tìm đối tác.
Nếu những đối tác cũng cần thiết kế lại hệ thống tự động hóa dựa theo thiết kế sản phẩm của Apple, sự linh hoạt sẽ không còn.
Không phải vấn đề kỹ thuật, những lý do kinh doanh là mấu chốt khiến Apple đề cao việc sử dụng sức lao động từ con người hơn là máy móc. Không chỉ Apple, các hãng như Tesla, Boeing cũng từng thử nghiệm hệ thống tự động hóa và bỏ cuộc với lý do tương tự.
Tất nhiên điều đó không có nghĩa máy móc hoàn toàn vô dụng. Apple vẫn đang sử dụng robot cho các công việc đơn giản như kiểm tra sản phẩm, hay dùng robot Liam – sau này là Daisy – để bóc tách linh kiện trên iPhone.
Công nhân Việt Nam làm AirPods lương tháng trên 10 triệu đồng
Tổng thu nhập của một công nhân làm việc khoảng 9,3 giờ/ngày trong 26 ngày sẽ là 10,4 triệu đồng, chưa kể mức thưởng nếu có.
Ngày 22/5, hình ảnh những chiếc AirPods Pro lắp ráp tại Việt Nam được nhiều trang tin tức đăng tải. Theo T he Information, hai đối tác quen thuộc của Apple là Goertek và Luxshare-ICT có thể sẽ tham gia sản xuất AirPods Pro tại Việt Nam. Trong đó, Luxshare-ICT từng là công ty đầu tiên gia công thế hệ tai nghe mới nhất của Apple.
Hiện Luxshare-ICT có ba nhà máy tại Việt Nam đặt tại Bắc Giang, Bắc Ninh và Nghệ An. Đầu năm 2020, Luxshare-ICT đã mở đợt tuyển dụng với hơn 12.000 công nhân và vẫn đang tiếp tục tìm kiếm nhân công cho các dây chuyền lắp ráp.
Hình ảnh phụ kiện Apple xuất hiện trong nhà máy tại Việt Nam.
Trong một bài đăng tuyển dụng thuộc một nhóm kín, người lao động chỉ cần chứng minh lý lịch cá nhân là có thể nộp đơn ứng tuyển. Công việc chính là lắp ráp các thiết bị điện tử, không yêu cầu bằng cấp, kinh nghiệm.
Nói với Zing, một số công nhân đang làm việc tại Luxshare-ICT cho biết nếu đi làm đầy đủ và tăng ca hết công suất, mỗi người có thể nhận được thu nhập trên 10.000.000 đồng/tháng.
Ảnh dựng nhà máy Luxshare-ICT tại Việt Nam. Ảnh: Luxshare-ICT.
Theo K.X, một nguồn tin của Zing, mỗi tháng công nhân lắp ráp AirPods Pro sẽ có 26 ngày đi làm chính thức và 4 ngày tăng ca chủ nhật. Mức lương cơ bản sẽ là 4,8 triệu đồng. Nếu làm ca đêm, công nhân sẽ nhận thu nhập theo giờ cao hơn 150% so với ban ngày.
Thông thường, mỗi công nhân sẽ đủ sức tăng ca thêm 1-2 giờ mỗi tối. Như vậy, mỗi tháng công nhân tại Luxshare-ICT nhận thêm được khoảng 2 triệu đồng tiền ca đêm cho 43 giờ lao động.
Bên cạnh đó, Luxshare còn cho người lao động tăng ca vào ngày chủ nhật (200% lương), đêm chủ nhật (270% lương), ngày lễ (300% lương) và đêm lễ (390% lương). Tổng các khoản tăng ca mỗi công nhân có thể nhận thêm hơn 1 triệu đồng.
Ngoài ra, người lao động còn được tiền thâm niên (200.000 đồng), sau 2 năm sẽ được 500.000 đồng. Các khoản trợ cấp khác như: tiền nhà, xe (300.000 đồng), tiền chuyên cần (300.000 đồng), tiền ăn tăng ca (900.000 đồng)...
Bù lại, mỗi tháng, người lao động sẽ bị trừ 560.000 tiền phí công đoàn và bảo hiểm. Mỗi tháng, người lao động sẽ nhận được 1 ngày phép.
Tổng thu nhập của một công nhân làm việc khoảng 9,3 giờ/ngày trong 26 ngày sẽ là 10,4 triệu đồng.
Luxshare-ICT có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc, được thành lập vào năm 2004. Nhà sáng lập công ty này là bà Grace Wang, một trong những nhân viên đầu tiên của Foxconn tại Trung Quốc. Dù tuổi đời ít hơn nhiều so với Foxconn, Luxshare-ICT đã phát triển từ một nhà sản xuất linh kiện nhỏ thành một công ty lớn phục vụ nhiều khách hàng quốc tế bao gồm những "ông lớn" như Apple, Huawei, Oppo, Vivo và Tesla.
Được đánh giá là đối thủ tiềm năng nhất có khả năng cạnh tranh với Foxconn, nhà cung cấp này đã tham gia chuỗi cung ứng linh kiện ngoại vi của Apple từ năm 2012. Chỉ sau 5 năm, Luxshare đã được Apple kỳ vọng rất cao và có được đơn hàng sản xuất AirPods vào năm 2017, sau đó giành được đơn đặt hàng lắp ráp Apple Watch năm 2019.
Luxshare cũng là công ty đầu tiên sản xuất AirPods Pro cho Apple. Cuối năm 2019, Apple tung ra thị trường hai sản phẩm AirPods 2 và AirPods Pro và yêu cầu Luxshare Precision tăng gấp đôi sản lượng sản xuất tính riêng Airpods Pro lên 2 triệu chiếc mỗi tháng do nhu cầu cao hơn dự kiến ban đầu.
Theo số liệu của Luxshare, doanh thu từ Apple hiện chiếm hơn 50% tổng doanh thu của công ty này.
Ngoài, Luxshare-ICT, một đối tác nữa có khả năng sản xuất tai nghe tại Việt Nam là Goertek. The Information cho biết cả Luxshare và Geortek đã được Apple thông báo về việc sản xuất AirPods Studio, một chiếc headphone trùm tai hoàn toàn mới
Nhờ Covid-19, robot nhanh khiến con người mất việc hơn 30% nhân công ở Mỹ có thể bị thay thế bởi sự tự động hóa và robot trong năm 2030, dịch Covid sẽ khiến quá trình này nhanh hơn. Đại dịch Covid-19 đang hủy hoại thế giới, nhiều người có thể quên đi cách sống và làm việc trước đây. Đó là lúc robot thay thế họ. Theo các chuyên gia, sớm hay...