Tôm đất rang khế ngày mưa

Cuối tuần, về chợ quê mua được mớ tôm đất tươi còn búng tí tách, tôi lại nhớ về món tôm đất rang khế của mẹ ngày còn nhỏ.

Món ăn có vị giòn tan của tôm đất, vị chua của từng lát khế lan tỏa cộng với vị mặn mà của nước mắm, cay nồng của tiêu. Chẳng thế mà, anh em chúng tôi đều háo hức khi bữa cơm có món tôm đất rang khế…

Đến bây giờ tôi vẫn còn nhớ bóng dáng của người chồng vác trên lưng chiếc ghe nhỏ, còn người vợ xách theo các dụng cụ đánh bắt kèm một chiếc rổ đựng các loại cá, tôm đánh bắt được. Đó là khi mặt trời ló dạng, sau một đêm chèo ghe trên dòng sông Vệ hay kênh Liên Lạc ở quê tôi, những người làm nghề sông nước lại thu dọn dụng cụ để lên bờ. Người vợ thường mang rổ cá, tôm đồng vào xóm, chẳng cần rao í ới, mà chỉ cần đứng tại vị trí ngay đầu xóm, mọi người đã quen thuộc với giờ bán xúm lại mua. Mỗi người một nhúm, chỉ loáng sau, rổ cá, tôm đã hết sạch.

Giòn tan tôm đất rang khế ngày mưa. Ảnh: B.Hòa

Sau khi mua tôm đất về, mẹ tôi rửa qua với nước sạch. Những con tôm to, mẹ thường cẩn thận lặt bỏ đầu. Còn những con tôm nhỏ, mẹ dùng kéo cắt chút phần đầu tôm phía trước. Sau khi rửa sạch để tôm ráo nước, mẹ bắc chảo lên bếp, lột vỏ đập một ít củ hành tím khử với dầu. Sau đó mẹ cho tôm đất vào, nhanh tay đảo thật nhẹ nhàng. Hơi nóng trên bếp khiến con tôm có màu nâu chuyển dần sang ửng hồng thật bắt mắt. Đến khi cả nồi tôm đều màu hồng, mẹ nêm một ít nước mắm, muối, bột ngọt, tiếp tục rang trên bếp đến khi nồi tôm đã săn lại thì cho khế chua đã xắt mỏng vào nồi. Mẹ dùng đũa đảo nhẹ những lát khế trộn đều với tôm để các loại gia vị thấm đượm vào nhau. Rồi vài phút sau, mẹ thêm vào nồi ít tiêu xay nhuyễn và hành lá. Vậy là món tôm đất rang khế đã hoàn thành.

Bữa ăn dọn ra, có nồi cơm nóng hổi cùng đĩa tôm đất rang khế thật hấp dẫn. Món tôm đất rang khế có vị giòn ngọt của tôm thấm với vị chua của khế, xen lẫn vị mặn đậm đà của nước mắm truyền thống cùng chút cay nồng của tiêu. Bữa ăn còn thêm phần sắc màu với dĩa rau tập tàng luộc xanh ngát. Chỉ đơn giản như vậy mà hao cơm vô cùng.

Ngày trước, ở vùng hạ lưu quê tôi, tôm đất có khá nhiều, mang lại nguồn lợi cho những người làm nghề sông nước và mang lại những bữa ăn ngon miệng cho nhiều người. Bây giờ, nguồn lợi thủy sản cũng không còn dồi dào như trước, đa phần người làm nghề sông nước cũng đổi công việc khác. Dòng sông Vệ trở nên vắng âm thanh tiếng mái chèo khua vỗ vào mạn ghe… Tôm đất đánh bắt từ các dòng sông vì thế cũng hiếm dần và có giá khá cao.

Những tháng cuối năm, con nước lớn ngập các kênh mương, cánh đồng. Ngay cả ở vùng ngoại ô thành phố vẫn còn những cánh đồng bỏ trống sau mùa thu hoạch, nước đồng lênh láng. Nhiều người hay có thú vui thả vó để bắt cá, tôm, dù chẳng được bao nhiêu. Nhưng có lẽ, đó cũng là thú vui gợi nhớ lại một thời…