Tòa tối cao Mỹ vừa ra phán quyết bất lợi cho Tổng thống Trump
Tòa án Tối cao Mỹ ngày 9/7 yêu cầu các hồ sơ tài chính cá nhân của ông Donald Trump phải được giao cho công tố viên ở New York, bất chấp nỗ lực ngăn cản từ đội luật sư của ông.
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, ông Donald Trump đã phá vỡ truyền thống kéo dài nhiều thập kỷ qua nhiều đời tổng thống khi từ chối công bố tờ khai thu nhập cá nhân tính thuế. Nỗ lực giữ bí mật thông tin tài chính của ông Trump đã thất bại một phần vào ngày 9/7 với hai phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ.
Trong vụ kiện thứ nhất, Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết cho phép Văn phòng Công tố Quận Manhattan, một trong 93 văn phòng công tố cấp liên bang của Mỹ, được thu thập hồ sơ tài chính cá nhân của ông Trump. Các hồ sơ này đang được công ty kế toán Mazars USA lưu giữ.
Tuy nhiên, trong phán quyết thứ hai, các thẩm phán tòa án tối cao tạm thời không chấp thuận trát của Hạ viện Mỹ với yêu cầu tương tự Văn phòng Công tố Quận Mahattan dù khác mục đích. Các thẩm phán cho rằng những tòa án cấp thấp hơn cần xem lại vụ kiện.
Một người biểu tình đòi công khai tờ khai thu nhập cá nhân tính thuế của Tổng thống Trump trước Tòa án Tối cao Mỹ ngày 9/7. Ảnh: AP.
Trong thông báo phán quyết, Chánh án John Roberts nhấn mạnh “không công dân nào, kể cả tổng thống, được đặc quyền đứng trên nghĩa vụ chung là cung cấp bằng chứng khi được đề nghị trong tố tụng hình sự”. Ông khẳng định “tổng thống không được miễn trừ tuyệt đối” khi cơ quan truy tố yêu cầu ông cung cấp giấy tờ cá nhân, đồng thời “không được đặc cách một tiêu chuẩn yêu cầu cao hơn”, theo Financial Times.
Trên thực tế, các hồ sơ cá nhân của ông Trump chưa được công khai hoàn toàn mà chỉ được giao cho cơ quan công tố xem xét. Dù vậy, Công tố viên quận Mahattan, ông Cyrus Vance, vẫn xem phán quyết “là một chiến thắng to lớn của hệ thống tư pháp quốc gia”, cũng như các nguyên tắc đã tạo dựng nên nền tư pháp Mỹ. Ông nhấn mạnh: “Không ai – kể cả tổng thống – được đứng trên pháp luật”.
Tổng thống Trump trước khi nhậm chức là chủ một “đế chế” kinh doanh quốc tế. Ông đã không thoái vốn khỏi công ty sau khi đắc cử vào cuối năm 2016 mà chuyển tài sản vào quỹ tín thác và giao cho con trai ông quản lý. Điều này làm dấy lên những lo ngại về xung đột lợi ích. Những người chỉ trích ông trong hơn 3 năm qua luôn tìm cách buộc ông phải công bố tờ khai thu nhập cá nhân tính thuế.
Văn phòng Công tố Mahattan đòi Mazars USA cung cấp những hồ sơ này để phục vụ cho một cuộc điều tra đại bồi thẩm đoàn liên quan đến hoạt động của Tập đoàn Trump. Để chặn việc công khai tài liệu cá nhân, ông Trump đã khởi kiện Deutsche Bank, Capital One và Mazars không được cung cấp hồ sơ tài chính của mình cho các công tố viên ở New York.
Cuộc điều tra của Vance bắt đầu từ một số khoản tiền ém nhẹm thông tin bất lợi cho ông Trump vào năm 2016, khi ông đang tranh cử tổng thống. Số tiền được lấy từ quỹ của chiến dịch tranh cử, dàn xếp bởi luật sư riêng của ông là Michael Cohen. Năm 2018, Cohen đã thừa nhận trước tòa án liên bang về vi phạm quy định tài chính đối với vận động bầu cử.
Những 'quả bom' về Trump chực chờ phát nổ
Trump nổi tiếng là tổng thống Mỹ với nhiều quyết sách bất ngờ và khó đoán. Nhưng nhiều người tự hỏi còn điều gì chưa biết về ông.
Đối với tất cả tổng thống Mỹ, khoảng cách giữa bức tranh mà họ muốn cho cả thế giới thấy và thực tế rối loạn, chao đảo tại Nhà Trắng luôn tồn tại. Tổng thống Donald Trump cũng không phải ngoại lệ.
Bên cạnh những "bức tranh màu hồng" mà Trump muốn tô vẽ, John F. Harris, bình luận viên của Politico, nhận định có một bức tranh bí mật về ông chưa được khám phá.
Harris luôn tự hỏi bức tranh đó như thế nào và ẩn chứa bí mật gì về Trump. Điều này đã thôi thúc ông tìm gặp nhiều nhà báo, nhà sử học, các nhà xuất bản, để có được gợi ý cho những thắc mắc về Tổng thống Mỹ.
Tổng thống Trump tại căn cứ không quân Andrews, ở Maryland, Mỹ hôm 23/6. Ảnh: Reuters.
Gợi ý đầu tiên mà Harris có được là về xuất thân "phi chính trị" của Trump. Trước khi trở thành tổng thống, Trump đã là một nhà kinh doanh, một tỷ phú nổi tiếng.
Các nhà sử học muốn dựng lại nhiệm kỳ của Trump sẽ cần rất nhiều thời gian và công sức để hiểu được "bản chất chưa từng có của một tổng thống doanh nhân", theo Jonathan Karp, giám đốc điều hành công ty xuất bản Simon & Schuster, người từng biên tập hồi ký về các thượng nghĩ sĩ nổi tiếng như Edward M. Kennedy hay John McCain và giám sát xuất bản hồi ký của John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ.
Trump được bầu làm tổng thống năm 2016 một phần nhờ ưu thế của một doanh nhân thành đạt với khối tài sản khổng lồ. Tuy nhiên, ông đã không giữ lời cam kết công khai thuế và tài chính cá nhân, như các ứng viên tổng thống đã làm. NYTimes thậm chí từng thực hiện dự án điều tra gây chấn động về lịch sử đóng thuế của gia đình Trump và mối quan hệ phức tạp của ông với Ngân hàng Deutsche của Đức.
Nhiều nghi vấn về sự nghiệp kinh doanh của Trump cũng được đặt ra: số tài sản chính xác của Trump là bao nhiêu và liệu nó có khớp với các tuyên bố của ông; bản chất của các giao dịch kinh doanh ở nước ngoài của gia đình Trump trong quá khứ và hiện tại; hay công việc kinh doanh của Trump có thể tăng lợi nhuận như thế nào nhờ nhiệm kỳ tổng thống.
Trước Trump, tổng thống Bill Clinton cũng từng bị một công tố viên độc lập điều tra, về các giao dịch kinh doanh tương đối nhỏ được thực hiện trước thời điểm ông vào Nhà Trắng hơn 10 năm.
"Chúng ta cuối cùng sẽ tìm ra tất cả việc họ làm, thậm chí các khoản thuế của họ. Đáp án cho những câu hỏi mà chúng ta chưa biết đều nằm trong đầu của họ", Mary Jordan, phóng viên Washington Post, nói.
Ngoài khối tài sản khổng lồ, Nga cũng là vấn đề khiến nhiều người hoài nghi về Trump. Dù công tố viên Robert Mueller không thể chứng minh Trump thông đồng với Nga trong cuộc bầu cử năm 2016, không có nghĩa nghi vấn Moskva can thiệp bầu cử chỉ là "trò bịp bợm" như Tổng thống Mỹ thường nói, theo Harris.
Peter Baker, phóng viên của NYTimes, người từng viết sách về các nhiệm kỳ tổng thống của cha con Bush, Obama và Clinton, khẳng định cuộc điều tra của Muller rất quan trọng, giúp làm rõ mối quan hệ giữa Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Nhà bình luận Harris cho rằng có rất nhiều câu hỏi về vấn đề này cần làm rõ như lý do Nga thúc đẩy các cuộc tấn công vào hòm thư điện tử của Hillary Clinton, cũng như tuyên truyền trên mạng xã hội, tạo thêm lợi thế cho Trump. Hoặc tại sao sau khi đắc cử, Trump lại sa thải những người ghi chép cuộc họp với Putin.
"Chúng ta vẫn còn rất nhiều câu hỏi chưa tìm ra lời giải thích", Baker nói.
Theo Harris, cuộc sống đời tư của Trump cũng là vấn đề khá bí ẩn đối với nhiều người. Tác giả Mary Jordan tháng này phát hành cuốn "Nghệ thuật thỏa thuận của bà: Chuyện chưa kể về Melania Trump". Cuốn sách đã tiết lộ chi tiết đáng chú ý là đệ nhất phu nhân Mỹ đã đàm phán lại về thỏa thuận tiền hôn nhân với Trump sau cuộc bầu cử năm 2016.
Tuy nhiên, cuốn sách cũng nhấn mạnh mọi người còn biết rất ít về Trump, như các mối quan hệ cá nhân, cũng như ông thích làm gì khi không xem tivi hoặc vào Twitter.
Jordan chia sẻ bà bị sốc khi biết Trump thường có nhiều thời gian ở một mình và "không có bạn bè thực sự". Các mối quan hệ của Trump thường được xây dựng dựa trên các thỏa thuận bí mật, hay các động cơ về pháp lý và tài chính.
Các tổng thống luôn có các hồ sơ mật muốn cất giấu càng lâu càng tốt, bởi nó thường chứa đựng rất nhiều câu chuyện về nhiệm kỳ của họ. Nếu hồ sơ về các cuộc gặp và nói chuyện điện thoại của Trump bị tiết lộ, chúng sẽ mang đến nhiều câu chuyện về thời gian Trump ở Nhà Trắng, về mối quan hệ thực sự giữa ông và thành viên đảng Cộng hòa, hay với các lãnh đạo khác.
Ngoài ra, hồ sơ về vai trò thực sự của Phó tổng thống Mike Pence, hay các quan chức cấp cao, cùng nhiều công việc liên quan tới các chính sách hay quy định quan trọng, cũng có thể trở thành vấn đề gây chú ý nếu được tiết lộ.
Trump gặp khó khăn khi uống nước và rời lễ đài ở trường West Point hôm 13/6. Video: Twitter/Atrupar.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 13/6 đến Học viện quân sự West Point, bang New York để phát biểu chúc mừng các sĩ quan lục quân mới tốt nghiệp. Tuy nhiên, hàng loạt biểu hiện của Trump trong sự kiện này đã gây nghi ngờ về tình trạng sức khỏe thực sự của ông. Trump gặp khó khăn khi muốn uống nước và phải dùng cả hai tay để đưa cốc lên miệng. Sau khi kết thúc bài phát biểu, ông rời lễ đài với những bước đi ngắn, rất cẩn trọng và dường như không vững vàng.
Nhiều người cũng đặt câu hỏi liệu chuyến đi bất ngờ tới Trung tâm Y tế Quân đội Walter Reed hồi tháng 11 năm ngoái có phải liên quan tới vấn đề sức khỏe của Trump hay không.
Trump luôn cố gắng xóa đi hình ảnh yếu đuối và chứng minh ông ổn cả về thể chất lẫn tâm hồn. Tuy nhiên, hoài nghi về sức khỏe thực sự của Tổng thống Mỹ ngày càng nhiều hơn.
"Trump rất giỏi trong việc khiến chúng ta tập trung vào phần nổi của tảng băng. Tôi không nói rằng ông ấy đang giấu một phần lớn, nhưng rõ ràng có rất nhiều điều chúng ta chưa biết", nhà sử học Jon Meacham nhận định.
John Bolton phủ nhận việc sẽ bỏ phiếu cho Biden thay vì Trump Cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đã bác bỏ tuyên bố ông sẽ bỏ phiếu cho ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử vào tháng 11. Tối 21/6 (giờ địa phương), cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đã phủ nhận việc ông dự định bỏ phiếu cho Joe Biden trong cuộc...