Tòa án Pháp cho phép Airbus nộp tiền để dàn xếp cáo buộc hối lộ

Ngày 30/11, một thẩm phán Pháp đã ra phán quyết, cho phép công ty hàng không vũ trụ châu Âu Airbus nộp 15,9 triệu euro (16,4 triệu USD) để tránh bị điều tra hối lộ đối với các giao dịch máy bay ở Libya và Kazakhstan trong giai đoạn 2006 – 2011.

Máy bay A321neo tại trung tâm phân phối của Airbus ở Colomiers, Pháp. Ảnh: AFP/TTXVN

Các công tố viên thuộc đơn vị tội phạm tài chính quốc gia của Pháp (PNF) – vốn đạt được thỏa thuận với Airbus đầu tháng 11 vừa qua, cho rằng mức phạt trên là “công bằng và phù hợp”. Việc nộp khoản tiền trên – bằng đúng số tiền trả cho trung gian trong các giao dịch máy bay bị nghi ngờ – cho phép Airbus không bị điều tra và có thể tiếp tục đấu thầu các hợp đồng công.

Trước đó, tháng 1/2020, Airbus nhất trí trả 3,6 tỷ euro (3,9 tỷ USD) cho Pháp, Anh và Mỹ để dàn xếp các cáo buộc hối lộ trong một số hợp đồng liên quan đến trung gian. Nhà chức trách tại 3 quốc gia trên cáo buộc Airbus đã hối lộ các quan chức chính phủ và nhiều hãng hàng không trên toàn cầu, sau đó che giấu những khoản chi này. Những cáo buộc được đưa ra sau các cuộc điều tra kéo dài gần 4 năm nhằm vào các hợp đồng bán hàng cho hàng chục đối tác nước ngoài của Airbus.

Đầu tháng 11/2022, PNF tuyên bố các cáo buộc hối lộ liên quan đến giao dịch tại Libya và Kazakhstan không nằm trong thỏa thuận dàn xếp trên “vì các vấn đề về thủ tục”.

Các nhà điều tra xem xét việc Libya có tài trợ bất hợp pháp cho chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Nicolas Sarkozy vào năm 2007 hay không, cho biết năm 2006 Airbus đã bán 12 máy bay cho chính quyền của cố nhà lãnh đạo Libya Moamer Kadhafi. Ba tuần sau khi hoàn tất thỏa thuận, một cựu giám đốc điều hành của Airbus – người đã bị buộc tội vào tháng 3/2021, đã chuyển khoản tiền 2 triệu euro cho ông Alexandre Djouhri – một trung gian. Ông Sarkozy – vốn đang phải đối mặt với một loạt điều tra pháp lý kể từ khi rời nhiệm sở vào năm 2012, đã phủ nhận bất kỳ khoản tài trợ chiến dịch bất hợp pháp nào từ Libya.

Trong khi đó, các nhà điều tra cũng đã để mắt tới các khoản tiền “hoa hồng” cho một số hợp đồng giữa Pháp và Kazakhstan trong năm 2009 và 2010, dưới thời Tổng thống Sarkozy. Các thỏa thuận này bao gồm việc mua 2 vệ tinh từ đơn vị Astrium cũ của Airbus. Các nhà điều tra phát hiện dấu vết của khoản thanh toán 8,8 triệu euro cho một tài khoản ở Singapore, do Tập đoàn Caspian – một công ty nước ngoài có trụ sở tại Hong Kong (Trung Quốc) nắm giữ. Caspian có quan hệ với một trung gian người Tunisia, Lyes Ben Chedli – bị buộc tội vào tháng 7/2021 cùng với cựu giám đốc điều hành của Airbus Olivier Brun.