Tìm ra thủ phạm khiến thai nhi nặng dưới 2.500g

Chỉ số cao của một protein trong bánh rau lần đầu tiên được thấy là có liên quan đến cân nặng sinh thấp nguy hiểm, và điều này có thể là chìa khóa để bảo vệ thai nhi không bị tử vong trong bụng mẹ.

Mức protein humanin cao trong bánh rau của những phụ nữ sinh con nhẹ cân có thể đã tạo ra sự khác biệt giữa sống và chết đối với đứa con.

Khoảng 10% trẻ sơ sinh ở Mỹ nặng 2500g hoặc thấp hơn khi sinh do một tình trạng gọi là thai nhi chậm phát triển.

Sự tăng trưởng của thai nhi bị suy giảm do suy bánh rau, nghĩa là “chiếc túi” bảo vệ em bé và nhận máu và oxy từ mẹ không hoạt động bình thường và thai nhi bị mất một phần những chất thiết yếu này.

Nếu siêu âm cho thấy em bé nhỏ hơn tuổi thai dự kiến, bác sỹ sản khoa có thể khuyên người mẹ ăn nhiều hơn hoặc nghỉ ngơi trên giường, điều này có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu của thai nhi.

Ở trong tử cung quá lâu mà không nhận được đủ oxy và các chất dinh dưỡng thậm chí có thể giết chết em bé, và trong trường hợp khẩn cấp, các bác sĩ có thể phải gây cuộc đẻ sớm.

Tuy nhiên, ngoài những biện pháp này để xử trí tình trạng chậm phát triển của thai nhi, hiện không có cách nào đáng tin cậy để ngăn ngừa hoặc điều trị tình trạng này, một phần vì nguyên nhân vẫn chưa rõ ràng.

Các nhà nghiên cứu UCLA phỏng đoán rằng protein humanin chính là chìa khoá để bảo vệ thai nhi khi bánh rau không làm được điều đó.

Humanin giúp giáng hóa carbohydrat và cung cấp chất dinh dưỡng cho các cơ quan nội tạng và cơ bắp.

Nó cũng hoạt động như một cơ chế bảo vệ chống stress oxy hoá, một phần của quá trình chuyển hóa giải phóng các gốc tự do vào cơ thể, nơi chúng đi lang thang và hủy hoại các tế bào khác.

Stress oxy hóa là không thể tránh khỏi, nhưng môi trường và lối sống bao gồm khói thuốc lá, ô nhiễm, béo phì và dinh dưỡng kém – có thể làm tăng stress và tăng số lượng các gốc tự do trong cơ thể.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng stress oxy hoá khiến bánh rau già đi – giống như những cơ quan khác của cơ thể.

Bánh rau trở nên yếu hơn và các chức năng của nó bắt đầu bị phá vỡ. Quá trình này làm chậm sự trao đổi chất dinh dưỡng và oxy giữa mẹ và em bé.

Khi em bé phải chịu tình trạng thiếu ô xi và dinh dưỡng trong thời gian dài, thì thay vì tăng trưởng, các tế bào bắt đầu bị chết.

Nhóm nghiên cứu đã đo mức protein trong các mẫu bánh rau của 22 người mẹ bị suy bánh rau và sinh con nhẹ cân, nhưng vẫn mang thai an toàn đủ tháng.

Các thông số này được so sánh với mức humanin ở 22 bánh rau khác từ những người mẹ sinh con cân nặng sơ sinh bình thường.

Lượng humanin ở bánh rau của nhóm cân nặng sơ sinh thấp cao hơn đáng kể so với nhóm chứng.

Điều này chỉ ra rằng humanin có thể “tăng cường bảo vệ, cố gắng cứu vãn tình trạng suy bánh rau”.

Nhóm cũng đã tiến hành nghiên cứu về mối liên quan giữa suy bánh rau và ô nhiễm làm tăng stress oxy hóa, và họ phỏng đoán là humanin có thể là “chỉ dấu” của sự phơi nhiễm với ô nhiễm.

Họ cũng phát hiện ra rằng “humanin liên quan với cơ chế vận chuyển glucose”, một điều rất mới và cho thấy humanin cũng làm tăng cung cấp glucose cho tế bào.

Điều này có nghĩa là humanin có thể hoạt động như một chất xúc tác để đưa chất dinh dưỡng đến bào thai khi cấp thiết, giúp đảm bảo em bé sẽ sống đến khi chào đời.

BS. Carla Janzen giải thích: “Các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng nếu không có đủ lượng humanin, tế bào sẽ chết, vì vậy có thể nếu có ít humanin trong bánh rau hơn, em bé sẽ nhỏ hơn”.

Hiện chưa rõ khi nào thì humanin sẽ tăng để đáp ứng tình trạng suy bánh rau, nhưng nồng độ protein này có thể đóng vai trò như một công cụ chẩn đoán và việc tăng chúng có thể giúp bảo vệ thai nhi.

Tới đây các nhà nghiên cứu đang muốn tìm hiểu xem liệu protein “thuốc” này có tăng trong máu của những bà mẹ bị các bệnh lý thai sản khác, như tiền sản giật và liệu đo nồng độ humanin có thể giúp chẩn đoán hoặc đánh giá nguy cơ của những vấn đề này hay không.

Bánh rau là gì và điều gì xảy ra khi bánh rau bị suy?

Em bé phát triển nhờ bánh rau, một túi mô bao quanh em bé trong tử cung của người mẹ.

Bánh rau hấp thu chất dinh dưỡng và ô xi từ mẹ, cung cấp nó cho thai nhi và loại bỏ CO2 qua dây rốn.

Khi bánh rau không hoạt động bình thường – một tình trạng gọi là suy bánh rau – em bé sẽ không nhận được đủ ô xi và chất dinh dưỡng.

Điều này có thể gây ra còi cọc và thậm chí thai chết lưu

Suy bánh rau thường xảy ra khi lưu thông máu đến cơ quan này không tốt.

Các nhà khoa học nghi ngờ rằng những yếu tố môi trường và lối sống – như ô nhiễm, hút thuốc lá, béo phì và dinh dưỡng kém cũng có vai trò.

Bác sĩ thường chẩn đoán suy bánh rau căn cứ vào siêu âm cho thấy em bé nhỏ bất thường so với tuổi thai.

Hiện chưa có cách điều trị triệt để cho tình trạng có thể gây tử vong bào thai này.

Thường thì bác sĩ sẽ khuyên người mẹ cải thiện chế độ ăn và nghỉ ngơi tại giường, và đôi khi mổ đẻ sớm nếu em bé quá thiếu ô xi và dinh dưỡng.

Cẩm Tú

Theo Dân trí