Tiết lộ sốc về nguyên nhân chính gây bệnh gout

Theo dõi VGT trên

Nghiên cứu trên 2,6 triệu người, bao gồm hơn 120.000 bệnh nhân gout (gút) đã đưa đến một tuyên bố hoàn toàn trái ngược suy nghĩ thông thường.

Nhà dịch tễ học Tony Merriman đến từ Đại học Otago (New Zealand) cho biết: “Gout là một căn bệnh mạn tính có tính di truyền và không phải là lỗi của người mắc bệnh. Quan niệm sai lầm cho rằng bệnh gút là do lối sống hoặc chế độ ăn uống cần phải được xóa bỏ”.

Đó là kết luận mà ông và các cộng sự đã đưa ra sau khi xem xét dữ liệu di truyền được thu thập từ 2,6 triệu người trên 13 nhóm dữ liệu DNA khác nhau, bao gồm hơn 120.000 người mắc bệnh gout loại phổ biến.

Tiết lộ sốc về nguyên nhân chính gây bệnh gout - Hình 1

Nguyên nhân di truyền của bệnh gout mạnh mẽ hơn nhiều so với những rủi ro từ lối sống – Ảnh minh họa: MEDICAL XPRESS

Theo Sciece Alert, nhóm nghiên cứu đã so sánh mã di truyền của những người mắc bệnh gout với những người không mắc bệnh.

Từ đó, tìm thấy 377 vùng DNA cụ thể có những biến thể đặc trưng cho tình trạng bệnh này. Trong số đó có 149 vùng trước đây chưa từng được cho là liên quan đến bệnh gout.

Mặc dù các yếu tố về lối sống và môi trường chắc chắn vẫn có tác động, nhưng những phát hiện này cho thấy yếu tố di truyền mới là thứ đóng vai trò chính đối với căn bệnh này.

Các nhà nghiên cứu cho rằng có thể vẫn còn nhiều liên kết di truyền chưa được khám phá, tức tác động của di truyền có thể còn mạnh mẽ hơn.

Bệnh gout xảy ra khi nồng độ axit uric trong máu cao, sau đó hình thành các tinh thể sắc nhọn trong khớp.

Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể bắt đầu tấn công các tinh thể này, nó sẽ dẫn đến những cơn đau.

Các nhà nghiên cứu cho rằng di truyền đóng vai trò quan trọng trong mọi giai đoạn của quá trình này, đặc biệt là quá trình hệ miễn dịch tấn công các tinh thể và cách axit uric được vận chuyển khắp cơ thể.

Bệnh gout có thể đến rồi đi, nhưng vẫn có cách điều trị. Các tác giả gọi quan điểm bệnh gout là do lối sống là một “huyền thoại” và khiến nhiều người cảm thấy xấu hổ, chọn cách âm thầm chịu đựng và không điều trị tích cực.

Theo các tác giả, ngoài việc giúp mọi người hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây bệnh gout, nghiên cứu mới này còn cung cấp cho các nhà khoa học nhiều lựa chọn hơn để khám phá khi nói đến phương pháp điều trị.

Điều này bao gồm việc quản lý phản ứng miễn dịch đối với sự tích tụ axit uric.

Video đang HOT

Trên thực tế, các loại thuốc hiện có có thể được sử dụng lại cho mục đích này, theo bài công bố trên tạp chí Nature Genetics.

Đối với bệnh nhân, phát hiện này không đồng nghĩa với việc khuyên mọi người coi nhẹ tác động của các yếu tố lối sống.

Ngược lại, nó cho thấy những người dễ bị tăng axit uric, đã từng bị cơn gout tấn công hay có tiền sử gia đình liên quan đến bệnh này nên cẩn thận hơn về cách ăn uống, tăng cường vận động nhằm giảm bớt rủi ro sẵn có từ yếu tố di truyền.

Chế độ ăn cho người mắc bệnh gout

Các triệu chứng của bệnh gout xảy ra khi có quá nhiều acid uric trong máu gây đau đớn cho người bệnh.

Mặc dù không có chế độ ăn uống cụ thể nào có thể ngăn ngừa hoàn toàn cơn gout cấp. Tuy nhiên, một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn.

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người bệnh gout

Bệnh gout là một loại viêm khớp liên quan đến cơn đau đột ngột, sưng và viêm các khớp. Các triệu chứng của bệnh gout xảy ra khi có quá nhiều acid uric trong máu. Khi nồng độ acid uric cao, các tinh thể của nó có thể tích tụ trong các khớp. Quá trình này gây ra sưng, viêm và đau dữ dội.

Những người mắc bệnh gout thường thấy sưng, đau và viêm các khớp, bắt đầu từ ngón chân cái, tiếp đến là ngón tay, cổ tay, đầu gối và gót chân. Các cơn gout cấp này thường xảy ra vào ban đêm, sau các bữa ăn giàu đạm.

Hầu hết những người mắc bệnh gout đều gặp phải những triệu chứng này vì cơ thể họ không thể loại bỏ acid uric dư thừa một cách hiệu quả. Điều này cho phép acid uric tích tụ, kết tinh và lắng đọng trong các khớp.

Khi bị bệnh gout, có một số loại thực phẩm nhất định có thể làm tăng nồng độ acid uric gây tái phát cơn đau và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh. Thực phẩm gây kích thích thường chứa nhiều purin, một chất được tìm thấy tự nhiên trong thực phẩm. Khi bạn tiêu hóa purin, cơ thể sẽ tạo ra acid uric như một chất thải.

Mặc dù không có chế độ ăn uống cụ thể nào ngăn ngừa hoàn toàn cơn gout cấp. Tuy nhiên, một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp kiểm soát bệnh tốt hơn. Nghiên cứu cho thấy, ở người bệnh có chế độ ăn uống nhiều purin tăng nguy cơ cơn gout tái phát gấp 5 lần, trong khi tránh hoặc giảm thực phẩm giàu purin (đặc biệt là thực phẩm có nguồn gốc động vật) giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh.

Bên cạnh đó, chế độ ăn ít purin hơn cũng có thể giúp một số người đạt được và duy trì cân nặng hợp lý. Điều này rất quan trọng với bệnh gout vì nó không chỉ làm giảm nguy cơ phát triển bệnh mà còn có thể giảm áp lực lên các khớp, giúp giảm đau và làm chậm tiến triển của bệnh.

Chế độ ăn cho người mắc bệnh gout - Hình 1

Rau và trái cây tươi có hàm lượng purin thấp, giàu chất xơ và vitamin tốt cho người bệnh gout.

2. Các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể người bệnh gout

Rau và trái cây tươi

Để kiểm soát bệnh gout, người bệnh nên ăn các thực phẩm có hàm lượng purin thấp như trái cây và rau tươi giàu chất xơ, giàu vitamin C và có tính kiềm.

Các loại rau quả giàu chất xơ được khuyến khích dùng cho người bệnh gout bởi chúng có thể làm giảm hấp thu đạm, từ đó giảm sự hình thành acid uric.

Các loại rau có tính kiềm như cải xanh, củ cải, bí... có tác dụng trung hòa acid uric trong máu, làm chậm tiến triển của bệnh gout. Trái cây giàu vitamin C làm giảm tình trạng viêm hiệu quả.

Nên ăn ngũ cốc nguyên hạt

Các loại ngũ cốc nguyên hạt như: yến mạch, gạo lứt, lúa mạch... rất giàu chất xơ có thể làm giảm nồng độ CRP - một dấu hiệu viêm trong máu, tốt cho người mắc bệnh viêm khớp, trong đó có bệnh gout.

Nên sử dụng sữa, các sản phẩm từ sữa ít béo và không béo

Tất cả các loại sữa đều an toàn nhưng sữa ít béo đặc biệt có lợi cho người mắc bệnh gout. Sữa ít béo hoặc không béo có thể hỗ trợ ngăn ngừa các đợt tái phát bệnh gout. Chúng có thể làm giảm nồng độ acid uric cũng như chứa một số đặc tính chống viêm nhất định làm giảm phản ứng viêm đối với các tinh thể urat monosodium trong khớp.

Uống đủ nước

Đối với người bị bệnh gout, uống đủ nước sẽ giúp cơ thể loại bỏ acid uric dư thừa trong máu và thải ra ngoài theo đường nước tiểu. Do đó, người bệnh nên uống đủ nước (nước khoáng, nước lọc) khoảng 2 - 2,5 lít mỗi ngày.

Lưu ý không uống quá nhiều nước trong một lần mà cần chia nhỏ lượng nước và uống đều trong ngày.

3. Những thực phẩm cần hạn chế khi mắc bệnh gout

Người bị bệnh gout nên cố gắng tránh hầu hết các loại thực phẩm có hàm lượng purin cao, đặc biệt là thực phẩm có nguồn gốc động vật, nội tạng động vật và hải sản.

Các loại thực phẩm chứa độ đạm cao như các loại thịt đỏ: thịt bò, thịt trâu, thịt chân giò; các loại giò chả; hải sản... chứa rất nhiều chất purin sẽ chuyển hóa thành acid uric. Vì vậy cần đặc biệt chú ý hạn chế các loại thực phẩm này. Nên thay thế bằng các loại thịt trắng như: lườn gà, cá...

Ngoài ra cũng nên tránh các loại carbs tinh chế như bánh mì trắng, bánh ngọt và bánh quy. Mặc dù chúng không chứa nhiều purin hoặc fructose nhưng chúng lại chứa ít chất dinh dưỡng và có thể làm tăng nồng độ acid uric trong cơ thể.

Thịt đỏ, nội tạng động vật

Các loại thịt, nội tạng động vật có hàm lượng purin cao như: thịt đỏ, gan, tim, thận, óc... là những thực phẩm gây ảnh hưởng xấu đối với những người bị bệnh gout.

Hải sản

Người bệnh gout nên tránh ăn các loại cá có hàm lượng purin cao như: cá cơm, cá tuyết, cá tuyết chấm đen, cá trích, cá thu, cá mòi, cá hồi... Một số loại hải sản có hàm lượng purin trung bình, người bệnh có thể ăn lượng nhỏ vừa phải như: cua, tôm hùm, sò, tôm...

Chế độ ăn cho người mắc bệnh gout - Hình 2

Người bệnh gout nên tránh ăn thịt đỏ và hải sản có lượng purin cao.

Mỡ động vật

Nên hạn chế ăn mỡ động vật, bởi vì nếu sử dụng lượng mỡ cao trong chế độ ăn, sau khi được hấp thu sẽ khiến cơ thể giảm khả năng đào thải acid uric.

Ăn nhiều mỡ động vật còn làm tăng khả năng xơ vữa động mạch, béo phì và làm tăng nguy cơ các biến chứng toàn thân. Vì vậy người bệnh nên hạn chế lượng mỡ trong các bữa ăn và nên ăn dầu thực vật.

Đồ uống có đường

Nhiều nghiên cứu đã xác định mối liên hệ giữa tăng acid uric máu với việc tiêu thụ quá nhiều đường. Đặc biệt là nước ngọt có đường và đường bổ sung như: mật ong, xi-rô, soda, nước tăng lực...

Nên tránh những thực phẩm có chứa hàm lượng đường fructose cao. Fructose là một loại carbohydrate có khả năng làm tăng nồng độ acid uric máu. Đặc biệt, purin được tìm thấy trong xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao có liên quan đến việc gia tăng lắng đọng tinh thể và các triệu chứng liên quan.

Rượu, bia

Rượu bia là nguyên nhân phổ biến gây ra các cơn gout vì chúng làm giảm khả năng đào thải acid uric qua nước tiểu. Rượu bia còn làm tăng phản ứng viêm ở người đang bị sưng khớp do cơn gout cấp khiến cho bệnh nhân càng bị đau đớn hơn và làm giảm tác dụng của các loại thuốc điều trị gout.

Các loại rượu khác nhau có hàm lượng purin khác nhau. Bia đặc biệt có hàm lượng purin cao và được phát hiện là có thể làm tăng nồng độ acid uric khi uống thường xuyên.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

7 thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột nên ăn vào dịp Tết7 thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột nên ăn vào dịp Tết
20:57:46 30/01/2025
Nhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tếtNhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tết
22:01:17 30/01/2025
10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh
22:00:04 30/01/2025
Mật ong sử dụng theo cách này sẽ 'vị thuốc đại bổ' nhưng không phải ai cũng biếtMật ong sử dụng theo cách này sẽ 'vị thuốc đại bổ' nhưng không phải ai cũng biết
11:17:50 31/01/2025
6 đồ uống giúp hơi thở thơm tho, giảm hôi miệng ngày Tết6 đồ uống giúp hơi thở thơm tho, giảm hôi miệng ngày Tết
10:38:58 01/02/2025
10 lợi ích sức khỏe tuyệt vời khi ăn dưa lưới10 lợi ích sức khỏe tuyệt vời khi ăn dưa lưới
11:43:30 31/01/2025
Nguy cơ bùng phát viêm loét đại tràng dịp lễ Tết và cách giảm đau nhanhNguy cơ bùng phát viêm loét đại tràng dịp lễ Tết và cách giảm đau nhanh
14:06:51 31/01/2025
Người đàn ông dập nát 2 bàn tay nghi do pháo tự chếNgười đàn ông dập nát 2 bàn tay nghi do pháo tự chế
18:55:14 31/01/2025

Tin đang nóng

Tai nạn giao thông, cô gái vừa tốt nghiệp đại học ở Hải Dương tử vong tối mồng 3 TếtTai nạn giao thông, cô gái vừa tốt nghiệp đại học ở Hải Dương tử vong tối mồng 3 Tết
14:27:18 01/02/2025
4 chị em sinh tư tuổi Tỵ - con gái của nguyên Phó giám đốc bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM: Tết đi đến đâu là rộn ràng, niềm vui như nhân 34 chị em sinh tư tuổi Tỵ - con gái của nguyên Phó giám đốc bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM: Tết đi đến đâu là rộn ràng, niềm vui như nhân 3
14:28:48 01/02/2025
Đoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ýĐoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ý
14:36:54 01/02/2025
Máy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vongMáy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vong
16:28:16 01/02/2025
4 ô tô tông liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, ùn tắc kéo dài4 ô tô tông liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, ùn tắc kéo dài
15:13:39 01/02/2025
Sốc: Song Ji Hyo và "Thái tử" Joo Ji Hoon bị khui chuyện sống chung, còn luôn mang theo món đồ đặc biệt?Sốc: Song Ji Hyo và "Thái tử" Joo Ji Hoon bị khui chuyện sống chung, còn luôn mang theo món đồ đặc biệt?
18:15:23 01/02/2025
Tai nạn liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, giao thông ùn tắcTai nạn liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, giao thông ùn tắc
19:03:32 01/02/2025
Đại án Vạn Thịnh Phát: Bản án nghiêm khắc cho sự tha hóa quyền lựcĐại án Vạn Thịnh Phát: Bản án nghiêm khắc cho sự tha hóa quyền lực
18:11:29 01/02/2025

Tin mới nhất

Chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý cho phụ nữ giảm cân dịp Tết

Chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý cho phụ nữ giảm cân dịp Tết

12:53:08 01/02/2025
Bác sĩ Nguyễn Đức Thành, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, các nghiên cứu cho thấy rằng: nếu ta ngưng việc tập luyện mà ta vẫn làm thường lệ thì cơ thể sẽ trở nên suy yếu ngay chỉ sau một vài tuần.
7 bài tập giảm đầy bụng, khó tiêu

7 bài tập giảm đầy bụng, khó tiêu

11:57:27 01/02/2025
Bắt đầu với hai bàn chân rộng bằng hông. Đặt tay lên hông hoặc bám vào lưng ghế chắc chắn. Sau đó, từ từ uốn cong đầu gối cho đến khi mông gần chạm sàn.
Bác sĩ cảnh báo nguy cơ dị vật đường thở ở trẻ dịp tết

Bác sĩ cảnh báo nguy cơ dị vật đường thở ở trẻ dịp tết

13:32:33 31/01/2025
Để phòng tránh dị vật đường thở, bác sĩ Trần Thanh Phụng khuyến cáo: Các bà mẹ cho trẻ bú sữa đúng cách; không ăn, bú, uống thuốc khi trẻ đang khóc, cười.
Bí quyết giữ gìn sức khỏe, tránh tăng cân trong kỳ nghỉ Tết

Bí quyết giữ gìn sức khỏe, tránh tăng cân trong kỳ nghỉ Tết

13:30:41 31/01/2025
Bánh gạo lứt có thành phần chính từ gạo lứt. Mỗi chiếc bánh gạo lứt 9 gram chỉ có khoảng 35 calo. Ăn bánh gạo lứt giúp ổn định đường huyết, giảm cholesterol và hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh về tim hiệu quả.
Phòng bệnh viêm kết mạc mùa xuân

Phòng bệnh viêm kết mạc mùa xuân

11:27:27 31/01/2025
Khi bị viêm kết mạc dị ứng, tránh day dụi mắt vì có thể khiến mắt bị viêm nặng hơn, thậm chí có thể gây xước giác mạc ảnh hưởng đến thị lực.
Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

20:55:47 30/01/2025
Thuốc bôi ngoài da là một phần quan trọng trong tủ thuốc gia đình, đặc biệt trong dịp Tết khi mà các hoạt động ngoài trời và giao tiếp xã hội gia tăng. Cần trang bị các loại thuốc kháng viêm, giảm đau và trị vết thương để kịp thời xử lý...
3 không khi du xuân trời lạnh

3 không khi du xuân trời lạnh

09:11:08 30/01/2025
Thời tiết lạnh, đặc biệt khi nhiệt độ dưới 15 độ C và có gió, đòi hỏi bạn phải chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo thoải mái và an toàn nếu muốn du xuân.
3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

08:04:34 30/01/2025
Thời điểm giao thừa, ê-kíp trực Tết của Bệnh viện E cấp cứu nhiều trường hợp bị đột quỵ, hầu hết là người cao tuổi, có bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường.
Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

08:01:58 30/01/2025
Đón Giao thừa Xuân Ất Tỵ khi phải xa quê, bác sĩ Mạnh chưa thể tin được bản thân đã trải qua một năm đầy ly kỳ, với những đớn đau, mệt mỏi nhưng ngập tràn tình yêu thương, may mắn không ngờ tới như vậy.
Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

08:01:51 30/01/2025
Dù đã được chuyên gia y tế cảnh báo, nhiều người vẫn sử dụng rượu ngâm không đúng cách, phải nhập viện cấp cứu, thậm chí lọc máu vì uống rượu ngâm không đúng cách.
3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

08:01:50 30/01/2025
Tình trạng uống rượu quá chén trong dịp Tết Nguyên đán khá phổ biến. Việc sử dụng các mẹo giải rượu giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, giảm mệt mỏi, đau đầu.
Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

08:01:47 30/01/2025
Nữ bệnh nhân 67 tuổi trú tại TP Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) nhập viện cấp cứu trong tình trạng khó thở, không nuốt được thức ăn vì hóc xương cá.

Có thể bạn quan tâm

Ukraine tấn công nhà máy lọc dầu chủ chốt của Nga

Ukraine tấn công nhà máy lọc dầu chủ chốt của Nga

Thế giới

20:21:47 01/02/2025
Nhà máy lọc dầu Lukoil ở vùng Volgograd từng nhiều lần trở thành mục tiêu bị tấn công trong gần 3 năm diễn ra cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Lê Giang đáp trả cực căng 1 nam diễn viên nghi chê phim Trấn Thành nhạt nhẽo, hẹn gặp mặt giải quyết trực tiếp

Lê Giang đáp trả cực căng 1 nam diễn viên nghi chê phim Trấn Thành nhạt nhẽo, hẹn gặp mặt giải quyết trực tiếp

Sao việt

19:59:35 01/02/2025
Mùng 4 Tết, showbiz Việt bỗng xôn xao khi Lê Giang bất ngờ đăng đàn phản hồi căng đét trước bài viết của diễn viên Quốc Thuận.
Con trai Maldini giúp AC Milan kiếm bộn tiền

Con trai Maldini giúp AC Milan kiếm bộn tiền

Sao thể thao

19:58:48 01/02/2025
Đội bóng của HLV Gian Piero Gasperini chấp nhận chi 14 triệu euro để sở hữu Daniel Maldini. Con trai của huyền thoại Paolo Maldini đã chia tay Monza, đội đang xếp chót bảng ở Serie A mùa này. Thời hạn hợp đồng của đôi bên chưa được công...
Lisa (BLACKPINK) đăng ảnh hẹn hò bạn trai CEO ở Anh, động thái "nửa kín nửa hở" khiến MXH bùng nổ

Lisa (BLACKPINK) đăng ảnh hẹn hò bạn trai CEO ở Anh, động thái "nửa kín nửa hở" khiến MXH bùng nổ

Sao châu á

19:04:25 01/02/2025
Sáng 1/2, cộng đồng mạng châu Á dậy sóng khi Lisa (BLACKPINK) bất ngờ chia sẻ lên story Instagram hình ảnh vào hôm hẹn hò bạn trai - CEO Frédéric Arnault
Mùng 4 Tết, hơn 2.100 tài xế vi phạm nồng độ cồn

Mùng 4 Tết, hơn 2.100 tài xế vi phạm nồng độ cồn

Tin nổi bật

19:01:36 01/02/2025
CSGT toàn quốc cũng xử lý 5.671 trường hợp vi phạm, tạm giữ 40 ô tô và 2.575 xe mô tô. Đồng thời, tước 332 giấy phép lái xe các loại, trừ điểm bằng lái 864 trường hợp.
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 1.2.2025

Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 1.2.2025

Trắc nghiệm

16:43:26 01/02/2025
Hôm nay là một ngày khá thuận lợi cho người tuổi Tý. Bạn có thể nhận được một tin vui bất ngờ từ gia đình hoặc bạn bè. Nếu đang có kế hoạch du xuân, hãy chú ý đến an toàn khi di chuyển.