Tiết lộ gây sốc liên quan cáo buộc “đảo chính” của cựu Tổng thống Brazil

Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva cáo buộc người tiền nhiệm của ông Jair Bolsonaro đã tích cực tham gia lập kế hoạch cho những người ủng hộ ông xông vào các văn phòng chính phủ vào ngày 8-1, ngay sau khi một Thượng nghị sĩ nước này tiết lộ cựu Tổng thống đã tham dự một cuộc họp về âm mưu chống bầu cử.

Cựu Tổng thống Brazil đang bị điều tra liên quan đến vụ bạo loạn ngày 8-1

“Hôm nay tôi đã thấy rõ và sẽ công bố rõ ràng là: công dân đó (cựu Tổng thống Bolsonaro) đã chuẩn bị đảo chính”, ông Lula da Silva nói trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình RedeTV! Hôm 2-2. “Tôi chắc chắn rằng ông Bolsonaro đã tích cực tham gia vào việc đó và vẫn đang cố gắng tham gia”, ông Lula nói thêm khi được hỏi về vai trò của người tiền nhiệm trong vụ tấn công hàng loạt trụ sở công quyền một tuần sau lễ nhậm chức của tân Tổng thống Lula da Silva. Cựu Tổng thống không có mặt ở thủ đô vào thời điểm đó và không tham dự lễ nhậm chức của người kế nhiệm.

Các cáo buộc của Tổng thống Lula da Silva chống lại ông Bolsonaro được đưa ra cùng ngày mà Thượng nghị sĩ Marcos do Val cáo buộc cựu Tổng thống tham dự một cuộc họp về cách thức lật lại kết quả bầu cử tổng thống và ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực. Đó là một cuộc họp kín do ông Daniel Silveira, khi đó là nghị sĩ đồng minh của ông Bolsonaro, tổ chức vào ngày 9-12.

Theo Thượng nghị sĩ Marcos do Val, ông Silveira đã vạch ra kế hoạch nhằm gây mất uy tín cuộc bầu cử Tổng thống tháng 10-2022. Theo đó, ông ta muốn ông Marcos do Val sắp xếp một cuộc gặp với ông Alexandre de Moraes, thẩm phán Tòa án Tối cao kiêm Chủ tịch Cơ quan bầu cử Brazil, và tìm cách để ông Moraes có bình luận làm dấy lên nghi ngờ về kết quả bầu cử rồi lén ghi âm.

Thẩm phán De Moraes là mục tiêu yêu thích của những người ủng hộ Bolsonaro, những người cho rằng ông đã can thiệp vào cuộc bầu cử để giúp Lula. Ông Bolsonaro “ngồi im lặng” trong lúc nghị sĩ đồng minh Silveria trình bày kế hoạch và không có ý định ngăn cản. “Tôi sẽ hủy bỏ cuộc bầu cử, ông Lula không tuyên thệ nhậm chức, tôi tiếp tục giữ chức vụ Tổng thống và bắt giữ Alexandre de Moraes vì những bình luận của ông ấy”, ông do Val dẫn lời cựu Tổng thống Bolsonaro nói. Vị Thượng nghị sĩ cũng công bố ảnh chụp màn hình các tin nhắn với ông Silveira về cuộc họp và kế hoạch.

Thông tin được Thượng nghị sĩ Marcos do Val tiết lộ là lời khai có sức nặng nhất liên quan cáo buộc ông Bolsonaro tìm cách lật ngược kết quả bầu cử Tổng thống Brazil. Những lời cáo buộc này lập tức trở thành chủ đề nóng nhất của tin tức địa phương và Thẩm phán Moraes đã yêu cầu Thượng nghị sĩ do Val cung cấp lời khai có tuyên thệ với cảnh sát liên bang Brazil trong vòng 5 ngày. Cảnh sát Brazil ngày 2-2 đã bắt nghị sĩ Silveria theo lệnh từ Tòa án Tối cao, với cáo buộc ông này bất tuân phán quyết tòa án và “hoàn toàn thiếu tôn trọng, chế nhạo” cơ quan tư pháp.

Ông Bolsonaro thất bại trước đối thủ Inacio Lula da Silva với chênh lệch tỷ lệ phiếu bầu là 50,9% và 49,1%, khoảng cách sít sao nhất trong lịch sử Brazil hiện đại. Ông Bolsonaro không nhận thua, cũng không cản trở quá trình chuyển giao quyền lực cho ông Lula nhưng nhiều lần cáo buộc bầu cử có gian lận. Không chấp nhận thất bại trong cuộc bầu cử Tổng thống, hàng nghìn biểu tình ủng hộ ông Bolsonaro hôm 8-1 tuần hành ở Brasilia và xông vào tòa nhà quốc hội Brazil, Tòa án Tối cao và dinh Tổng thống để gây bạo loạn, đập phá.

Trước đó, ông Bolsonaro đã rời Brazil đến bang Florida, Mỹ vào ngày 30-12, hai ngày trước khi kết thúc nhiệm kỳ. Ông được cho là nhập cảnh bằng thị thực dành cho nguyên thủ các nước, hết hạn ngày 31-1 và đã nộp đơn xin cấp thị thực thời hạn 6 tháng lên giới chức Mỹ để có thể tiếp tục ở lại nước này trong thời gian đang bị điều tra với cáo buộc kích động người biểu tình, dẫn đến vụ bạo loạn ngày 8-1.