Tiết lộ bí ẩn ‘hành tinh cổ tích’: Khí quyển 1.500 độ C, đầy tinh thể thạch anh

Theo dõi VGT trên

Giới thiên văn học lần đầu tiên phát hiện các tinh thể thạch anh nguyên chất trong bầu khí quyển của một ngoại hành tinh.

Kể từ khi ra mắt, Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) đã cách mạng hóa sự hiểu biết của giới thiên văn về các hành tinh xa xôi ngoài Trái Đất.

Mới đây, Kính viễn vọng không gian James Webb tìm thấy các tinh thể nano thạch anh nhỏ trong các đám mây ở độ cao lớn tại một ngoại hành tinh khổng lồ, tên là WASP-17 b.

WASP-17 b cách Trái Đất khoảng 1.300 năm ánh sáng, trong chòm sao Thiên Yết. Sức nóng dữ dội từ ngôi sao này làm bầu khí quyển bao quanh nó giãn nở. Điều này khiến nó có đường kính gần gấp đôi Sao Mộc, dù khối lượng chỉ bằng một nửa.

Vì vậy, WASP-17b được xem là một trong những hành tinh lớn nhất và phồng nhất được biết đến.

WASP-17 b được phân loại là ngoại hành tinh nóng. Ngoài không gian, ngoại hành tinh này được thổi vào lượng cực lớn bức xạ, chịu nhiệt độ cực cao tới khoảng 1.500 độ C, do ở gần ngôi sao chủ.

Tiết lộ bí ẩn hành tinh cổ tích: Khí quyển 1.500 độ C, đầy tinh thể thạch anh - Hình 1

WASP-17b nằm cách Trái Đất khoảng 1.300 năm ánh sáng trong chòm sao Thiên Yết. (Ảnh: Google)

Video đang HOT

Các tinh thể thạch anh có trong các đám mây của WASP-17 b mang hình dạng giống như lăng kính lục giác. Một số khác lại có cấu trúc nhọn như chất liệu thạch anh trên Trái Đất, nhưng chúng chỉ có kích thước nhỏ khoảng 10 nanomet.

David Grant, nhà nghiên cứu tại Đại học Bristol ở Anh, tác giả chính của công trình này cho biết, trước đây, từ quan sát của Kính viễn vọng Hubble, các nhà khoa học biết đến các sol khí (những hạt nhỏ tạo thành mây hoặc sương mù trong bầu khí quyển của WASP-17 b), nhưng đến nay càng bất ngờ hơn vì những sol khí này được làm từ tinh thể thạch anh.

Hannah Wakeford, đồng tác giả đến từ Đại học Bristol, cho biết ở các ngoại hành tinh khác, họ tìm thấy các tinh thể thạch anh giàu magiê, còn ở WASP-17 b, các tinh thể thạch anh này nguyên chất hơn.

Tiết lộ bí ẩn hành tinh cổ tích: Khí quyển 1.500 độ C, đầy tinh thể thạch anh - Hình 2

Đám mây tinh thể thạch anh phủ đầy ngoại hành tinh phồng to. (Ảnh: Google)

Không giống như các hạt khoáng chất được tìm thấy trong các đám mây trên Trái đất, các tinh thể thạch anh được phát hiện trong các đám mây của WASP-17b không bị cuốn lên từ bề mặt đá của ngoại hành tinh.

Thay vào đó, chúng bắt nguồn từ chính bầu khí quyển của nó. Tiến sĩ Grant cho biết: “WASP-17b cực kỳ nóng, khoảng 1.500 độ C. Áp suất cực cao khiến các tinh thể thạch anh hình thành tại chỗ từ nguồn chất liệu sẵn có”.

Để có phát hiện này, nhóm nghiên cứu sử dụng Thiết bị thăm dò hồng ngoại của Kính viễn vọng Không gian James Webb quan sát WASP-17 b, khi nó di chuyển qua ngôi sao chủ. Kính viễn vọng Không gian James Webb quan sát WASP-17 b trong gần 10 giờ.

Khoảng thời gian quan sát kéo dài này cho phép thiết bị thu thập một tập dữ liệu lớn, gồm hơn 1.275 quan sát độ sáng trong các dải hồng ngoại thuộc bầu khí quyển WASP-17 b, vào thời điểm trong và sau khi nó di chuyển qua sao chủ.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng cho rằng, việc xác định chính xác số lượng thạch anh hiện diện, phạm vi che phủ của đám mây trên WASP-17 b là thách thức lớn.

Vén màn bí ẩn 'hành tinh cổ tích' mây lấp lánh thạch anh

Kết quả quan sát của siêu kính viễn vọng không gian James Webb đã hé lộ những đặc tính không tưởng của WASP-17b, một hành tinh khổng lồ trong chòm sao Thiên Yết

Nằm cách Trái Đất 1.300 năm ánh sáng, WASP-17b được phát hiện lần đầu vào năm 2009 nhưng cho đến nay, nhờ sức mạnh vượt trội của kính viễn vọng không gian mạnh nhất thế giới, bí mật khó tin về bầu khí quyển của hành tinh này mới được tiết lộ.

Với thể tích hơn gấp 7 lần nhưng khối lượng chỉ một nửa Sao Mộc, WASP-17b là một trong những ngoại hành tinh lớn nhất và phồng to nhất từng được phát hiện.

Vén màn bí ẩn hành tinh cổ tích mây lấp lánh thạch anh - Hình 1

WASP-17b có những đám mây lấp lánh thạch anh - Ảnh: NASA/ESA/CSA

Điều này xảy ra do vòng quay của hành tinh quá gần với ngôi sao mẹ loại F, biến nó thành một "Sao Mộc nóng". Nhiệt độ cao khiến bầu khí quyển vốn đã dày đặc của hành tinh khí này phồng to thêm, như một chiếc kẹp bông.

Theo Sci-News, phát hiện độc đáo mới nhất đến từ nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS David Grant từ Đại học Bristol (Anh).

Trên "biển mây" của WASP-17b có một thứ dường như bí ẩn, là những dạng nhỏ li ti như hạt sương mù lang thang trong mây, đã được kính viễn vọng hơn 30 năm tuổi Hubble quan sát.

Với độ phân giải cao hơn nhờ thiết bị MIRI của James Webb, các nhà khoa học nhận ra đó không phải hạt sương nhỏ, mà là tinh thể thạch anh, khiến các đám mây của hành tinh lấp lánh như trong chuyện cổ tích.

Thạch anh ở WASP-17b cũng không bị cuốn lên từ đá, mà sinh ra và tồn tại trong bầu khí quyển, cho thấy "hành tinh cổ tích" này thật ra cực kỳ khắc nghiệt.

Nhiệt độ lên tới 1.500 độ C của bầu khí quyển đã khiến thạch anh có thể hình thành chỉ với áp suất khoảng 1% áp suất trên bề mặt địa cầu.

Các điều kiện cực đoan cũng giúp tinh thể rắn kết tụ trực tiếp từ khí mà không cần trải qua phase lỏng.

Trước đó người ta đã biết bầu khí quyển của hành tinh kỳ lạ này giàu hydro và heli, có một ít oxy, hơi nước và carbon dioxide.

Phát hiện mới về tinh thể thạch anh giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về kho nguyên tố đa dạng của hành tinh, cũng như cách mây luân chuyển xung quanh hành tinh, một thế giới có một nửa vĩnh viễn là ban đêm, một nửa mãi là ban ngày do bị khóa thủy triều bởi sao mẹ.

Hành tinh cũng có các cơn gió mạnh mẽ, cuốn những hạt thạch anh lấp lánh luân chuyển với tốc độ cực cao.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Bà mẹ phát hiện hàng nghìn vật thể bí ẩn ở gần giường con trai 7 tuổi, đăng đàn hỏi dân mạng thì càng thêm kinh hãiBà mẹ phát hiện hàng nghìn vật thể bí ẩn ở gần giường con trai 7 tuổi, đăng đàn hỏi dân mạng thì càng thêm kinh hãi
09:59:50 16/12/2024
Người phụ nữ 50 tuổi hẹn hò trai trẻ 23 tuổi, gia đình có phản ứng bất ngờNgười phụ nữ 50 tuổi hẹn hò trai trẻ 23 tuổi, gia đình có phản ứng bất ngờ
10:35:49 17/12/2024
Trăm ngôi nhà chênh vênh mép vực như ngàn cân treo sợi tóc, không ai rời điTrăm ngôi nhà chênh vênh mép vực như ngàn cân treo sợi tóc, không ai rời đi
08:29:34 17/12/2024
Vợ chồng trẻ ở TPHCM chi tiền tỷ xây ngôi nhà như hang động gây tranh cãiVợ chồng trẻ ở TPHCM chi tiền tỷ xây ngôi nhà như hang động gây tranh cãi
21:51:38 17/12/2024
Loài chó có chỉ số IQ cao, săn được cả sư tửLoài chó có chỉ số IQ cao, săn được cả sư tử
22:02:26 16/12/2024
Bảo tàng 'kỳ lạ' nhất thế giới, du khách phải biết lặn nếu không sẽ không xem được hiện vậtBảo tàng 'kỳ lạ' nhất thế giới, du khách phải biết lặn nếu không sẽ không xem được hiện vật
00:50:42 17/12/2024
Bị chú rể phản bội, cô dâu liền bỏ 1,2 tỷ đồng làm điều nàyBị chú rể phản bội, cô dâu liền bỏ 1,2 tỷ đồng làm điều này
09:44:50 16/12/2024
Những sinh vật bí ẩn dưới đáy đại dươngNhững sinh vật bí ẩn dưới đáy đại dương
13:06:01 16/12/2024

Tin đang nóng

Chồng lên tiếng bênh vực màn nhảy sexy của Khánh Vân trong tiệc cướiChồng lên tiếng bênh vực màn nhảy sexy của Khánh Vân trong tiệc cưới
21:02:34 17/12/2024
Sự thật clip cô dâu Sóc Trăng thất thần trước mâm quả sơ sài của nhà traiSự thật clip cô dâu Sóc Trăng thất thần trước mâm quả sơ sài của nhà trai
18:46:43 17/12/2024
Lo ông bà bị sốc, người phụ nữ đóng giả em gái đã qua đời suốt 5 nămLo ông bà bị sốc, người phụ nữ đóng giả em gái đã qua đời suốt 5 năm
18:47:30 17/12/2024
Bé gái 10 ngày tuổi bị bỏ trước cửa quán bi a giữa đêm lạnhBé gái 10 ngày tuổi bị bỏ trước cửa quán bi a giữa đêm lạnh
22:05:04 17/12/2024
Người đàn ông bị "gái xinh, lương thiện" trên mạng lừa gần 1 tỷ đồngNgười đàn ông bị "gái xinh, lương thiện" trên mạng lừa gần 1 tỷ đồng
20:23:18 17/12/2024
Hyun Bin lần đầu có phản hồi thẳng thắn về 1 tin đồn với bà xã cách đây 6 nămHyun Bin lần đầu có phản hồi thẳng thắn về 1 tin đồn với bà xã cách đây 6 năm
19:47:35 17/12/2024
Không phải Yoona hay Jessica, tài tử hot nhất nhì Kbiz bị "tóm sống" hẹn hò với 1 cô gái có danh tính bất ngờKhông phải Yoona hay Jessica, tài tử hot nhất nhì Kbiz bị "tóm sống" hẹn hò với 1 cô gái có danh tính bất ngờ
19:10:31 17/12/2024
Thanh niên 24 tuổi bỗng dưng được cha thông báo gia đình mình là tỷ phú, bao năm qua chỉ giấu giàu để con không ỷ lạiThanh niên 24 tuổi bỗng dưng được cha thông báo gia đình mình là tỷ phú, bao năm qua chỉ giấu giàu để con không ỷ lại
18:21:14 17/12/2024

Tin mới nhất

Cặp đôi hơn 100 tuổi kết hôn sau 9 năm hẹn hò

Cặp đôi hơn 100 tuổi kết hôn sau 9 năm hẹn hò

19:18:34 17/12/2024
Cụ bà Marjorie Fiterman (102 tuổi) và cụ ông Bernie Littman (100 tuổi) là minh chứng rõ ràng nhất cho câu nói tuổi tác không thể ngăn cản tình yêu .
Sự thật về người ăn xin ở vỉa hè có 1,5 tỷ đồng gửi ngân hàng

Sự thật về người ăn xin ở vỉa hè có 1,5 tỷ đồng gửi ngân hàng

18:58:17 17/12/2024
Cảnh sát phát hiện người phụ nữ thường xuyên ngồi ăn xin ở vỉa hè sở hữu tài khoản ngân hàng có 2 triệu Baht (gần 1,5 tỷ đồng) và hàng trăm triệu tiền mặt.
Loài cá khổng lồ có 'vũ khí bí mật' để góp phần cứu hành tinh

Loài cá khổng lồ có 'vũ khí bí mật' để góp phần cứu hành tinh

10:32:50 17/12/2024
Cá voi đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại biến đổi khí hậu. Chúng giúp luân chuyển chất dinh dưỡng, làm giàu nguồn thức ăn cho tảo biển - loài hấp thụ carbon và lưu trữ carbon trong cơ thể.
Tín hiệu bí ẩn đến từ ngôi sao hiếm nhất trong thiên hà

Tín hiệu bí ẩn đến từ ngôi sao hiếm nhất trong thiên hà

08:23:54 17/12/2024
Một nhóm các nhà khoa học đã phát hiện ra những tín hiệu vô cùng lạ từ một ngôi sao neutron siêu hiếm, được gọi là magnetar .
Vì sao cây không thể mọc cao mãi dù có sống hàng trăm năm?

Vì sao cây không thể mọc cao mãi dù có sống hàng trăm năm?

00:50:13 17/12/2024
Giới hạn chiều cao của cây không phải là một điểm yếu, mà là kết quả của hàng triệu năm tiến hóa để tồn tại trong môi trường đầy thử thách.
Những cụ ông, cụ bà tốt nghiệp đại học ở tuổi ngoài 90

Những cụ ông, cụ bà tốt nghiệp đại học ở tuổi ngoài 90

22:09:10 16/12/2024
Tuổi già có thể là thời điểm lý tưởng để tiếp tục theo đuổi việc học. Không ít người già nhìn nhận việc học tập ở tuổi xế chiều giúp họ giữ được sự minh mẫn và thấy cuộc sống ý nghĩa hơn.
Phát hiện loài sinh vật giống lai giữa cá mập và cá đuối

Phát hiện loài sinh vật giống lai giữa cá mập và cá đuối

13:07:11 16/12/2024
Đó là loài cá giống mõm tròn, thích sống sát đáy biển và phía trên các rạn san hô ở khu vực Ấn Độ - Tây Thái Bình Dương khá rộng, trải dài từ bờ biển Nam Phi đến Nhật Bản, Papua New Guinea và New South Wales ở Australia.
Nước tiểu ở đây cũng có thể "hái ra tiền", dư luận xôn xao không ngớt

Nước tiểu ở đây cũng có thể "hái ra tiền", dư luận xôn xao không ngớt

09:43:32 16/12/2024
Bạn không nghe nhầm đâu, nước tiểu giờ đây cũng có thể trở thành mặt hàng mang lại giá trị kinh tế. Tại nhiều vùng ở Trung Quốc, nước tiểu của bà bầu được thu mua với giá 24 NDT (gần 82.000đ)/kg.
3 cánh cửa chứa đầy kho báu trên thế giới nhưng 'không thể mở được': Nguyên nhân gây 'sốc'

3 cánh cửa chứa đầy kho báu trên thế giới nhưng 'không thể mở được': Nguyên nhân gây 'sốc'

18:46:53 15/12/2024
Bạn có biết rên thế giới, có 3 cánh cửa được mệnh danh là không thể mở được dù ai cũng biết ẩn chứa bên trong là rất nhiều kho báu.
Khám phá 7 loài vật quý hiếm sắp tuyệt chủng: Việt Nam sở hữu một loài vô giá

Khám phá 7 loài vật quý hiếm sắp tuyệt chủng: Việt Nam sở hữu một loài vô giá

18:44:37 15/12/2024
Sao la hay còn được gọi là Kỳ lân Châu Á là một trong những loài thú hiếm nhất trên thế giới sinh sống trong vùng núi rừng Trường Sơn tại Việt Nam và Lào được các nhà khoa học phát hiện vào năm 1992.
Những robot hình người kỳ lạ nhất thế giới: Từ giúp việc tới đá bóng như Messi

Những robot hình người kỳ lạ nhất thế giới: Từ giúp việc tới đá bóng như Messi

18:41:59 15/12/2024
Robot đang phát triển nhanh chóng nhờ sự phát triển của công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Nhưng khi chúng ngày càng học được nhiều kỹ năng, mối lo sợ về sự độc lập của robot lại càng lớn hơn.
Phát hiện nấm mồ La Mã từ 'năm 0' ở Hà Lan

Phát hiện nấm mồ La Mã từ 'năm 0' ở Hà Lan

14:46:46 15/12/2024
Các nhà khảo cổ đã khai quật một nấm mồ chưa từng có thuộc về một binh sĩ La Mã từ năm 0 ở Hà Lan, cho phép hé lộ manh mối về sự hiện diện của nền văn minh cổ xưa ở nước này.

Có thể bạn quan tâm

Ngọc Trinh gây sốt MXH với sắc vóc quyến rũ, chỉ nói đúng 1 câu về việc nghỉ chơi với Vũ Khắc Tiệp

Ngọc Trinh gây sốt MXH với sắc vóc quyến rũ, chỉ nói đúng 1 câu về việc nghỉ chơi với Vũ Khắc Tiệp

Hậu trường phim

23:27:23 17/12/2024
Chị Dâu là dự án phim điện ảnh Việt gây nhiều tò mò cho khán giả bởi sở hữu dàn diễn viên toàn những gương mặt quen thuộc, nổi tiếng trong làng giải trí Việt.
Kraven the Hunter - Màn chào sân hoành tráng và mãn nhãn của ác nhân Kraven

Kraven the Hunter - Màn chào sân hoành tráng và mãn nhãn của ác nhân Kraven

Phim âu mỹ

23:19:15 17/12/2024
Dù là một phản diện ít được khán giả để ý đến nhưng Sony đã hoàn thành tốt việc đưa Kraven lên màn ảnh rộng qua một Kraven the Hunter theo phong cách hành động bạo lực và mãn nhãn.
1 mét vuông 10 "yêu tinh" Giáng sinh: Sự thật về màn "đụng hàng" quy mô lớn chưa từng thấy của "hội không răng"

1 mét vuông 10 "yêu tinh" Giáng sinh: Sự thật về màn "đụng hàng" quy mô lớn chưa từng thấy của "hội không răng"

Netizen

22:58:42 17/12/2024
Ngoảnh đi ngoảnh lại đã hết năm, chỉ còn 1 tuần nữa là đến Giáng sinh. Từ trong nhà ra đến ngoài phố, từ biệt thự giới thượng lưu đến các quán cà phê đều trang trí Noel hoành tráng.
Nữ ca sĩ ở Việt Nam là bà chủ chỉ ăn diện, qua Mỹ làm đủ việc: "Không chữa kịp là tôi bị điên"

Nữ ca sĩ ở Việt Nam là bà chủ chỉ ăn diện, qua Mỹ làm đủ việc: "Không chữa kịp là tôi bị điên"

Sao việt

22:56:13 17/12/2024
Tôi cảm giác như có ai hét lên trong tai mình nên bảo chồng rằng: Em chịu không nổi nữa . Chồng tôi sợ quá, vội dẫn tôi lên chỗ bác sĩ , ca sĩ Lan Ngọc nói.
Thần đồng Barcelona chấn thương nặng

Thần đồng Barcelona chấn thương nặng

Sao thể thao

22:16:33 17/12/2024
Thần đồng Lamine Yamal dính chấn thương nghiêm trọng phải nghỉ trận đại chiến Barcelona - Atletico Madrid tại vòng 18 La Liga.
Lý do Wean Lê không mời hết dàn 'Anh trai say hi' vào MV mới?

Lý do Wean Lê không mời hết dàn 'Anh trai say hi' vào MV mới?

Nhạc việt

22:12:44 17/12/2024
Wean Lê tiết lộ muốn mời toàn bộ các anh em trong Anh trai say hi vào MV Thờ ơ nhưng không thể vì xung đột lịch trình.
Nguyên chủ tịch xã ở Nghệ An bị bắt vì buôn ma túy

Nguyên chủ tịch xã ở Nghệ An bị bắt vì buôn ma túy

Pháp luật

22:10:57 17/12/2024
Mùa Dua Thái từng là Chủ tịch xã Na Ngoi (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) bị công an bắt giữ về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Ông Trump: Xung đột Nga - Ukraine phải chấm dứt

Ông Trump: Xung đột Nga - Ukraine phải chấm dứt

Thế giới

22:07:53 17/12/2024
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nên chuẩn bị thỏa thuận với Tổng thống Nga Vladimir Putin để chấm dứt cuộc chiến kéo dài gần 3 năm.
'Người sói' Hugh Jackman có bạn gái mới

'Người sói' Hugh Jackman có bạn gái mới

Sao âu mỹ

22:06:59 17/12/2024
Hugh Jackman (56 tuổi) trông trẻ trung trong suốt chuyến nghỉ mát, nói với các tay săn ảnh rằng cảm giác trở lại bãi biển giống như thiên đường .
Vụ cô gái bán rau củ bị sàm sỡ ở TPHCM: Cần mạnh mẽ lên tiếng

Vụ cô gái bán rau củ bị sàm sỡ ở TPHCM: Cần mạnh mẽ lên tiếng

Tin nổi bật

22:02:20 17/12/2024
Theo chuyên gia, những nạn nhân bị sàm sỡ cần mạnh mẽ lên tiếng, cơ quan chức năng cần trừng trị nghiêm minh các hành vi biến thái để ngăn ngừa tình trạng trên.
Vì sao nên thêm nghệ vào món ăn khi trời rét?

Vì sao nên thêm nghệ vào món ăn khi trời rét?

Sức khỏe

21:56:35 17/12/2024
Nghệ không chỉ là một loại gia vị quen thuộc mà còn là siêu thực phẩm với nhiều lợi ích vượt trội cho sức khỏe, đặc biệt trong mùa đông.