Tiết lộ bí ẩn ‘hành tinh cổ tích’: Khí quyển 1.500 độ C, đầy tinh thể thạch anh

Theo dõi VGT trên

Giới thiên văn học lần đầu tiên phát hiện các tinh thể thạch anh nguyên chất trong bầu khí quyển của một ngoại hành tinh.

Kể từ khi ra mắt, Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) đã cách mạng hóa sự hiểu biết của giới thiên văn về các hành tinh xa xôi ngoài Trái Đất.

Mới đây, Kính viễn vọng không gian James Webb tìm thấy các tinh thể nano thạch anh nhỏ trong các đám mây ở độ cao lớn tại một ngoại hành tinh khổng lồ, tên là WASP-17 b.

WASP-17 b cách Trái Đất khoảng 1.300 năm ánh sáng, trong chòm sao Thiên Yết. Sức nóng dữ dội từ ngôi sao này làm bầu khí quyển bao quanh nó giãn nở. Điều này khiến nó có đường kính gần gấp đôi Sao Mộc, dù khối lượng chỉ bằng một nửa.

Vì vậy, WASP-17b được xem là một trong những hành tinh lớn nhất và phồng nhất được biết đến.

WASP-17 b được phân loại là ngoại hành tinh nóng. Ngoài không gian, ngoại hành tinh này được thổi vào lượng cực lớn bức xạ, chịu nhiệt độ cực cao tới khoảng 1.500 độ C, do ở gần ngôi sao chủ.

Tiết lộ bí ẩn hành tinh cổ tích: Khí quyển 1.500 độ C, đầy tinh thể thạch anh - Hình 1

WASP-17b nằm cách Trái Đất khoảng 1.300 năm ánh sáng trong chòm sao Thiên Yết. (Ảnh: Google)

Video đang HOT

Các tinh thể thạch anh có trong các đám mây của WASP-17 b mang hình dạng giống như lăng kính lục giác. Một số khác lại có cấu trúc nhọn như chất liệu thạch anh trên Trái Đất, nhưng chúng chỉ có kích thước nhỏ khoảng 10 nanomet.

David Grant, nhà nghiên cứu tại Đại học Bristol ở Anh, tác giả chính của công trình này cho biết, trước đây, từ quan sát của Kính viễn vọng Hubble, các nhà khoa học biết đến các sol khí (những hạt nhỏ tạo thành mây hoặc sương mù trong bầu khí quyển của WASP-17 b), nhưng đến nay càng bất ngờ hơn vì những sol khí này được làm từ tinh thể thạch anh.

Hannah Wakeford, đồng tác giả đến từ Đại học Bristol, cho biết ở các ngoại hành tinh khác, họ tìm thấy các tinh thể thạch anh giàu magiê, còn ở WASP-17 b, các tinh thể thạch anh này nguyên chất hơn.

Tiết lộ bí ẩn hành tinh cổ tích: Khí quyển 1.500 độ C, đầy tinh thể thạch anh - Hình 2

Đám mây tinh thể thạch anh phủ đầy ngoại hành tinh phồng to. (Ảnh: Google)

Không giống như các hạt khoáng chất được tìm thấy trong các đám mây trên Trái đất, các tinh thể thạch anh được phát hiện trong các đám mây của WASP-17b không bị cuốn lên từ bề mặt đá của ngoại hành tinh.

Thay vào đó, chúng bắt nguồn từ chính bầu khí quyển của nó. Tiến sĩ Grant cho biết: “WASP-17b cực kỳ nóng, khoảng 1.500 độ C. Áp suất cực cao khiến các tinh thể thạch anh hình thành tại chỗ từ nguồn chất liệu sẵn có”.

Để có phát hiện này, nhóm nghiên cứu sử dụng Thiết bị thăm dò hồng ngoại của Kính viễn vọng Không gian James Webb quan sát WASP-17 b, khi nó di chuyển qua ngôi sao chủ. Kính viễn vọng Không gian James Webb quan sát WASP-17 b trong gần 10 giờ.

Khoảng thời gian quan sát kéo dài này cho phép thiết bị thu thập một tập dữ liệu lớn, gồm hơn 1.275 quan sát độ sáng trong các dải hồng ngoại thuộc bầu khí quyển WASP-17 b, vào thời điểm trong và sau khi nó di chuyển qua sao chủ.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng cho rằng, việc xác định chính xác số lượng thạch anh hiện diện, phạm vi che phủ của đám mây trên WASP-17 b là thách thức lớn.

Vén màn bí ẩn 'hành tinh cổ tích' mây lấp lánh thạch anh

Kết quả quan sát của siêu kính viễn vọng không gian James Webb đã hé lộ những đặc tính không tưởng của WASP-17b, một hành tinh khổng lồ trong chòm sao Thiên Yết

Nằm cách Trái Đất 1.300 năm ánh sáng, WASP-17b được phát hiện lần đầu vào năm 2009 nhưng cho đến nay, nhờ sức mạnh vượt trội của kính viễn vọng không gian mạnh nhất thế giới, bí mật khó tin về bầu khí quyển của hành tinh này mới được tiết lộ.

Với thể tích hơn gấp 7 lần nhưng khối lượng chỉ một nửa Sao Mộc, WASP-17b là một trong những ngoại hành tinh lớn nhất và phồng to nhất từng được phát hiện.

Vén màn bí ẩn hành tinh cổ tích mây lấp lánh thạch anh - Hình 1

WASP-17b có những đám mây lấp lánh thạch anh - Ảnh: NASA/ESA/CSA

Điều này xảy ra do vòng quay của hành tinh quá gần với ngôi sao mẹ loại F, biến nó thành một "Sao Mộc nóng". Nhiệt độ cao khiến bầu khí quyển vốn đã dày đặc của hành tinh khí này phồng to thêm, như một chiếc kẹp bông.

Theo Sci-News, phát hiện độc đáo mới nhất đến từ nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS David Grant từ Đại học Bristol (Anh).

Trên "biển mây" của WASP-17b có một thứ dường như bí ẩn, là những dạng nhỏ li ti như hạt sương mù lang thang trong mây, đã được kính viễn vọng hơn 30 năm tuổi Hubble quan sát.

Với độ phân giải cao hơn nhờ thiết bị MIRI của James Webb, các nhà khoa học nhận ra đó không phải hạt sương nhỏ, mà là tinh thể thạch anh, khiến các đám mây của hành tinh lấp lánh như trong chuyện cổ tích.

Thạch anh ở WASP-17b cũng không bị cuốn lên từ đá, mà sinh ra và tồn tại trong bầu khí quyển, cho thấy "hành tinh cổ tích" này thật ra cực kỳ khắc nghiệt.

Nhiệt độ lên tới 1.500 độ C của bầu khí quyển đã khiến thạch anh có thể hình thành chỉ với áp suất khoảng 1% áp suất trên bề mặt địa cầu.

Các điều kiện cực đoan cũng giúp tinh thể rắn kết tụ trực tiếp từ khí mà không cần trải qua phase lỏng.

Trước đó người ta đã biết bầu khí quyển của hành tinh kỳ lạ này giàu hydro và heli, có một ít oxy, hơi nước và carbon dioxide.

Phát hiện mới về tinh thể thạch anh giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về kho nguyên tố đa dạng của hành tinh, cũng như cách mây luân chuyển xung quanh hành tinh, một thế giới có một nửa vĩnh viễn là ban đêm, một nửa mãi là ban ngày do bị khóa thủy triều bởi sao mẹ.

Hành tinh cũng có các cơn gió mạnh mẽ, cuốn những hạt thạch anh lấp lánh luân chuyển với tốc độ cực cao.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Người nông dân đi mò ốc nhặt được cây gỗ có mùi thơm lạ, hóa ra là 'thần mộc' trị giá 400 tỷ đồngNgười nông dân đi mò ốc nhặt được cây gỗ có mùi thơm lạ, hóa ra là 'thần mộc' trị giá 400 tỷ đồng
17:35:33 16/01/2025
Bức ảnh gây choáng: Hàng trăm triệu người chen chúc tắm rửa, uống nước từ một dòng sôngBức ảnh gây choáng: Hàng trăm triệu người chen chúc tắm rửa, uống nước từ một dòng sông
13:48:02 15/01/2025
Giải mã hiện tượng lạ: Vì sao cơm không thể nấu chín ở độ cao 5.000 m?Giải mã hiện tượng lạ: Vì sao cơm không thể nấu chín ở độ cao 5.000 m?
13:46:22 15/01/2025
Hình ảnh Los Angeles được phủ hồng giữa thảm họa 'bão lửa'Hình ảnh Los Angeles được phủ hồng giữa thảm họa 'bão lửa'
13:54:20 16/01/2025
Bí ẩn loài cá sấu quý hiếm nhất thế giới, đôi mắt xanh như pha lê, vảy trắng, có giá 'trên trời'Bí ẩn loài cá sấu quý hiếm nhất thế giới, đôi mắt xanh như pha lê, vảy trắng, có giá 'trên trời'
17:40:45 16/01/2025
Người đàn ông sốc khi nhận hóa đơn tiền điện hơn 618 tỷ đồngNgười đàn ông sốc khi nhận hóa đơn tiền điện hơn 618 tỷ đồng
08:27:58 15/01/2025
Bí ẩn cuộc đời và cái chết của những ngôi sao khổng lồ trong vũ trụBí ẩn cuộc đời và cái chết của những ngôi sao khổng lồ trong vũ trụ
08:36:36 15/01/2025
Loài rùa quý hiếm của Việt Nam, nằm trong top nguy cấp nhất thế giớiLoài rùa quý hiếm của Việt Nam, nằm trong top nguy cấp nhất thế giới
13:54:18 16/01/2025

Tin đang nóng

Màn lộ diện nguy hiểm của Triệu Lộ Tư khiến hơn 50 triệu người lo lắngMàn lộ diện nguy hiểm của Triệu Lộ Tư khiến hơn 50 triệu người lo lắng
19:26:55 16/01/2025
Vụ 47 tỷ đồng gửi Sacombank "bốc hơi": Ngân hàng nhận lỗi 2 giao dịchVụ 47 tỷ đồng gửi Sacombank "bốc hơi": Ngân hàng nhận lỗi 2 giao dịch
21:27:03 16/01/2025
Jisoo mang thaiJisoo mang thai
22:01:52 16/01/2025
Ca sĩ Soobin - hoa hậu Thanh Thủy quá đẹp đôi, khán giả phát 'sốt'Ca sĩ Soobin - hoa hậu Thanh Thủy quá đẹp đôi, khán giả phát 'sốt'
19:42:40 16/01/2025
Diễn viên Hoàng Kim Ngọc: 'Tôi nghi chồng chạy vai để gián tiếp cho vợ ăn đấm'Diễn viên Hoàng Kim Ngọc: 'Tôi nghi chồng chạy vai để gián tiếp cho vợ ăn đấm'
23:30:50 16/01/2025
Ngoại hình tàn tạ của Triệu Lộ Tư khiến 130 triệu người sốc nặngNgoại hình tàn tạ của Triệu Lộ Tư khiến 130 triệu người sốc nặng
23:52:51 16/01/2025
Hot nhất Weibo: Bạch Lộc bị soi phim giả tình thật với mỹ nam có visual "yêu nghiệt" gây sốt MXH, còn công khai tình tứ giữa sự kiện?Hot nhất Weibo: Bạch Lộc bị soi phim giả tình thật với mỹ nam có visual "yêu nghiệt" gây sốt MXH, còn công khai tình tứ giữa sự kiện?
19:39:12 16/01/2025
DJ Mie tuổi 30: Ở biệt thự xa hoa, gây sốt "Chị đẹp" nhờ vũ đạo gợi cảmDJ Mie tuổi 30: Ở biệt thự xa hoa, gây sốt "Chị đẹp" nhờ vũ đạo gợi cảm
21:41:44 16/01/2025

Tin mới nhất

Vì sao bạch tuộc bị mù màu nhưng lại là bậc thầy về ngụy trang, thay đổi màu sắc cơ thể?

Vì sao bạch tuộc bị mù màu nhưng lại là bậc thầy về ngụy trang, thay đổi màu sắc cơ thể?

08:29:20 15/01/2025
Bạch tuộc không chỉ là một sinh vật thông minh mà còn sở hữu những khả năng độc đáo vượt xa hiểu biết của con người.
Nhà khoa học cho rằng hậu duệ tiếp quản Trái Đất từ con người đang nằm trong thực đơn nhà hàng hải sản

Nhà khoa học cho rằng hậu duệ tiếp quản Trái Đất từ con người đang nằm trong thực đơn nhà hàng hải sản

10:03:02 14/01/2025
Tuyệt chủng là một lẽ tự nhiên và vẫn đang diễn ra trên Trái Đất, ngay từ khi sự sống bắt đầu hình thành. Nhìn vào những hóa thạch còn sót lại từ thuở ban sơ đến nay, các nhà khoa học đã ghi nhận tổng cộng 5 cuộc đại tuyệt chủng lớn tro...
Loại gỗ có màu đen đắt đỏ nhất thế giới đang bị 'đe dọa': Giá hơn 2 tỷ 1 tấm, có khả năng chống cháy

Loại gỗ có màu đen đắt đỏ nhất thế giới đang bị 'đe dọa': Giá hơn 2 tỷ 1 tấm, có khả năng chống cháy

09:09:52 14/01/2025
Đây là 1 trong những loại gỗ có giá đắt đỏ nhất trên thế giới, cứng nhất, dày đặc nhất máy móc cũng khó phá hỏng, là loài cây có khả năng chống cháy có giá hơn 300 triệu đồng/m3, 60 năm mới 1 cây trưởng thành.
Gỗ quý hiếm của Việt Nam có tên trong Sách Đỏ giá 250 triệu/m2, được đồn chữa được bệnh ung thư

Gỗ quý hiếm của Việt Nam có tên trong Sách Đỏ giá 250 triệu/m2, được đồn chữa được bệnh ung thư

00:42:34 14/01/2025
Vì tin đồn chữa được bệnh ung thư mà loại gỗ quý hiếm này suýt bị đẩy đến mức tuyệt chủng. Đó là gỗ thủy tùng hay còn gọi là cây thông nước, có tên khoa học là Glyptostrobus pensilis, là loại thực vật duy nhất còn tồn tại thuộc chi Glyp...
Phát hiện kho báu quý giá tại công trường xây dựng

Phát hiện kho báu quý giá tại công trường xây dựng

00:42:29 14/01/2025
Các nhà khảo cổ học ở Anh đã khai quật được một kho báu gồm 321 đồng bạc còn nguyên vẹn tại công trường xây dựng một nhà máy điện hạt nhân.
Người đàn ông bị 'sinh vật bí ẩn' tấn công kéo xuống nước khi đi bơi ở biển

Người đàn ông bị 'sinh vật bí ẩn' tấn công kéo xuống nước khi đi bơi ở biển

00:42:21 14/01/2025
Trong lúc đang bơi một cách thư giãn trên biển người mẫu Federico Cola đã bất ngờ bị kéo xuống nước bởi một lực mạnh từ một sinh vật bí ẩn .
Phát hiện cấu trúc 9.000 năm tuổi, cổ hơn Stonehenge dưới đáy hồ Michigan

Phát hiện cấu trúc 9.000 năm tuổi, cổ hơn Stonehenge dưới đáy hồ Michigan

20:52:15 13/01/2025
Tiến sĩ Mark Holley, giáo sư khảo cổ học dưới nước của Đại học Tây Bắc Michigan, đã công bố khám phá về một cấu trúc cổ xưa bên dưới Vịnh Grand Traverse thuộc hồ Michigan (Mỹ), theo trang The Brighter Side of News hôm 11.1.
Cận cảnh ranh giới ngày và đêm tối vĩnh cửu của sao Thủy

Cận cảnh ranh giới ngày và đêm tối vĩnh cửu của sao Thủy

20:37:08 13/01/2025
Tàu vũ trụ kép BepiColombo do châu Âu và Nhật Bản liên danh phát triển và vận hành đã truyền về những hình ảnh chụp khoảng cách gần với hành tinh trong cùng của hệ mặt trời là sao Thủy.
Bị vợ đuổi khỏi nhà, người đàn ông 62 tuổi đi bộ 500km về quê

Bị vợ đuổi khỏi nhà, người đàn ông 62 tuổi đi bộ 500km về quê

16:26:01 12/01/2025
THÁI LAN - Người đàn ông 62 tuổi đã đi bộ quãng đường 500km để trở về quê, sau khi bị vợ và con riêng của bà đuổi ra khỏi nhà.
Anh nông dân nhặt được cục đá đen sì, tưởng thứ vứt đi ai ngờ lại "quý hơn vàng"

Anh nông dân nhặt được cục đá đen sì, tưởng thứ vứt đi ai ngờ lại "quý hơn vàng"

11:39:13 12/01/2025
Vô tình nhặt được tảng đá người đàn ông này từng cho rằng tảng đá có thể chứa vàng bên trong. Nhưng mọi nỗ lực đập vỡ tảng đá bằng búa tạ đều không làm nó móp méo, đến khi gặp chuyên gia mới biết giá trị thật.
Tìm thấy kho báu hoàng gia thời Trung Cổ bên trong nhà thờ Lithuania

Tìm thấy kho báu hoàng gia thời Trung Cổ bên trong nhà thờ Lithuania

10:03:35 12/01/2025
Kho báu hoàng gia được chôn cất từ nhiều năm đã được tìm thấy bên trong các hầm mộ của một nhà thờ Lithuania, với những vương miện, huy hiệu thuộc về vương quyền Trung Cổ ở châu Âu.
Thứ 'kinh thiên động địa' trong ngôi mộ ngàn năm khiến các chuyên gia ngỡ ngàng

Thứ 'kinh thiên động địa' trong ngôi mộ ngàn năm khiến các chuyên gia ngỡ ngàng

07:41:07 12/01/2025
Các nhà khảo cổ học đã khám phá những điều bất ngờ đầy thú vị trong một ngôi mộ cổ có niên đại hàng nghìn năm ở Trung Quốc.

Có thể bạn quan tâm

Song Hye Kyo thắng đậm giữa nghi vấn bị Song Joong Ki chiếm spotlight bằng màn khóc lóc giả tạo

Song Hye Kyo thắng đậm giữa nghi vấn bị Song Joong Ki chiếm spotlight bằng màn khóc lóc giả tạo

Sao châu á

23:58:01 16/01/2025
Hình ảnh của Song Joong Ki càng lúc càng xấu trong mắt công chúng. Trong khi đó, tin vui liên tiếp đến với Song Hye Kyo.
Bom tấn cổ trang Việt mới nhá hàng đã gây choáng: Bối cảnh đẹp tới từng khung hình, dàn cast quá xuất sắc

Bom tấn cổ trang Việt mới nhá hàng đã gây choáng: Bối cảnh đẹp tới từng khung hình, dàn cast quá xuất sắc

Phim việt

23:49:57 16/01/2025
Ngay từ những trích đoạn đầu tiên, bộ phim cổ trang này đã khiến khán giả choáng ngợp với bầu không khí bí ẩn, rùng rợn.
Mỹ nam Hoa ngữ "từ anime bước lên màn ảnh" gây bão MXH: Đẹp ngút ngàn còn diễn xuất phong thần, netizen phục sát đất

Mỹ nam Hoa ngữ "từ anime bước lên màn ảnh" gây bão MXH: Đẹp ngút ngàn còn diễn xuất phong thần, netizen phục sát đất

Phim châu á

23:44:22 16/01/2025
Ngay lúc này, những hình ảnh của Nghiêm Khoan trong phim Dị Nhân Chi Hạ 2 (tựa đầy đủ: Dị nhân chi hạ: Quyết chiến Bích Du thôn) đang gây bão cõi mạng.
MC Hoài Anh VTV đẹp buồn, Thanh Hằng và chồng nhạc trưởng âu yếm

MC Hoài Anh VTV đẹp buồn, Thanh Hằng và chồng nhạc trưởng âu yếm

Sao việt

23:36:00 16/01/2025
Siêu mẫu Thanh Hằng và chồng - nhạc trưởng Trần Nhật Minh nhìn nhau âu yếm. MC Hoài Anh đẹp buồn, khi chuẩn bị quay chương trình Hoa xuân ca .
Giữa nạn cháy rừng, cảnh sát và FBI đến nhà Ben Affleck

Giữa nạn cháy rừng, cảnh sát và FBI đến nhà Ben Affleck

Sao âu mỹ

23:19:34 16/01/2025
TMZ phát hành một đoạn video ghi lại cảnh nam diễn viên Ben Affleck (52 tuổi) đang nói chuyện với cảnh sát đầy căng thẳng bên ngoài ngôi nhà ở Brentwood của anh, nơi gần đám cháy Palisades.
Louis Phạm công khai phẫu thuật thẩm mỹ sau một năm ồn ào, vóc dáng thay đổi ra sao?

Louis Phạm công khai phẫu thuật thẩm mỹ sau một năm ồn ào, vóc dáng thay đổi ra sao?

Sao thể thao

23:11:15 16/01/2025
Cựu VĐV thể dục dụng cụ Phạm Như Phương hay còn được biết đến với cái tên Louis Phạm như khoe loạt ảnh ở viện thẩm mỹ. Cô nàng công khai phẫu thuật nâng ngực ngay sau đó.
Quyền Linh: Con gái tôi rất hâm mộ Thùy Tiên

Quyền Linh: Con gái tôi rất hâm mộ Thùy Tiên

Hậu trường phim

22:44:12 16/01/2025
Quyền Linh tiết lộ con gái Lọ Lem hâm mộ Nguyễn Thúc Thùy Tiên. Vì vậy, khi biết anh đóng phim cùng nàng hậu 9X, cô bé không khỏi vui mừng.
Phương Mỹ Chi 'gây sốt' khi hát nhạc trẻ kết hợp ca vọng cổ

Phương Mỹ Chi 'gây sốt' khi hát nhạc trẻ kết hợp ca vọng cổ

Nhạc việt

22:39:12 16/01/2025
Màn kết hợp giữa nhạc trẻ và vọng cổ của Phương Mỹ Chi tại sân khấu lễ trao giải Làn sóng xanh đang được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội.
Bức ảnh chụp cậu bé đứng ăn một mình ngoài lớp học gây bão MXH: Áp lực cuộc sống sinh ra những đứa trẻ hiểu chuyện đến đau lòng

Bức ảnh chụp cậu bé đứng ăn một mình ngoài lớp học gây bão MXH: Áp lực cuộc sống sinh ra những đứa trẻ hiểu chuyện đến đau lòng

Netizen

22:29:09 16/01/2025
Mới đây, netizen Trung Quốc thi nhau lan truyền bức ảnh chụp một nam sinh. Theo đó, cậu bé có dáng người không cao lắm, đứng bên ngoài lớp học lủi thủi ăn uống
Tuấn Ngọc nói về chuyện nghỉ hưu, tiết lộ cuộc sống tuổi 77

Tuấn Ngọc nói về chuyện nghỉ hưu, tiết lộ cuộc sống tuổi 77

Tv show

22:26:43 16/01/2025
Ở tuổi 77, Tuấn Ngọc vẫn miệt mài với công việc nghệ thuật. Để làm được điều đó, nam nghệ sĩ nói bản thân không ngại chuyện học hỏi mỗi ngày.
Những loại dầu ăn nào bị coi là có hại cho sức khỏe?

Những loại dầu ăn nào bị coi là có hại cho sức khỏe?

Sức khỏe

21:37:17 16/01/2025
Việc sử dụng mỡ động vật như mỡ bò cũng là một lựa chọn. Mỡ bò chủ yếu chứa acid béo bão hòa và không bão hòa đơn và chỉ một lượng nhỏ chất béo không bão hòa đa.