Tiến sĩ Y sinh học phân tử: Giải mã hệ gene nCoV có ý nghĩa lớn

Mai Thị Diễm12:22 10/02/2020

Giải mã gene của một loại virus mới có ý nghĩa quan trọng trong việc tìm hiểu tác nhân gây bệnh, chẩn đoán và hỗ trợ phát triển các phương pháp phòng ngừa và điều trị.

Theo TS. Bùi Chí Bảo, Sáng lập của Trung tâm Công nghệ Y khoa DNA, để tìm hiểu nguồn gốc và độ độc hại của các loại virus mới như nCoV, các nhà khoa học đã áp dụng giải trình tự toàn bộ bộ gen (Whole- genome sequences -WGS) bằng cách kết hợp nhiều kỹ thuật cùng lúc như Sanger, giải trình tự thế hệ mới Illumina’s next generation sequencing và Oxford nanopore.

Để có thể bắt đầu quá trình, các nhà khoa học cần thu thập mẫu bệnh phẩm của các bệnh nhân nghi ngờ đã từng tiếp xúc với nguồn dịch. “Tất cả các mẫu sau đó sẽ được sàng lọc với các nhóm virus đã biết trước đó, các mẫu dương tính sẽ bị loại bỏ, và các mẫu âm tính sẽ được giữ lại để tiếp tục thực hiện các bước tiếp theo”, TS Bảo cho biết.

Virus mới sẽ được phân lập từ các mẫu đã sàng lọc trước đó để tiến hành phân tách, khuếch đại DNA phục vụ cho việc giải trình tự bộ gen. Sau khi hoàn tất giải trình tự, kết quả này sẽ được so sánh với các trình tự bộ gen virus tham khảo đã được công bố trên GenBank, nơi lưu trữ thông tin bộ gen của các virus đã được phát hiện.

Từ đó có thể biết được họ hàng gần của chủng virus cũng như vùng trình tự đặc hiệu (đặc trưng của virus nCoV 2019) để phục vụ cho việc phát triển các xét nghiệm chẩn đoán và điều trị.

Theo TS Bảo, hầu như các kỹ thuật được sử dụng để giải trình tự bộ gen thì Việt Nam đều đã có và được ứng dụng trong nghiên cứu, chẩn đoán bệnh. Tuy nhiên, chỉ một số đơn vị mới được phép thực hiện các nghiên cứu trên đối tượng virus có nguy cơ lây nhiễm cao cũng như giải trình tự bộ gen của các chúng để phục vụ cho công tác chẩn đoán và phát triển vắc xin.

Qua đây, “chúng ta có thể thấy rằng kỹ thuật giải trình tự bộ gen là một bước tiến lớn, mở ra nhiều cơ hội cho các nhà nghiên cứu bệnh học trong việc tìm hiểu tác nhân gây bệnh, chẩn đoán và hỗ trợ phát triển các phương pháp phòng ngừa và điều trị”, ông kết luận.

Video đang HOT

Ông Bùi Chí Bảo là tiến sĩ ngành Y Sinh học Phân tử, thạc sĩ Thần Kinh của ĐH Y Sung Kyunkwan (Hàn Quốc). Tiến sĩ Bùi Chí Bảo từng tham gia nghiên cứu về Di truyền Bệnh Hiếm tại Queen Mary, University of London (Anh), nghiên cứu U Nguyên Bào Thần Kinh tại Saga Koseikan Hospital (Nhật Bản). Hiện tại, ông là Sáng lập của Trung tâm Công nghệ Y khoa DNA.

Theo SK&ĐS

Hai kịch bản đại dịch corona

Các chuyên gia phác thảo hai kịch bản có thể xảy ra đối với dịch viêm phổi do virus corona: ngăn chặn thành công hoặc lan tràn thảm khốc.

Chỉ hai tháng sau khi xuất hiện lần đầu ở thành phố Vũ Hán, bệnh viêm phổi do chủng mới của virus corona đã lây lan toàn bộ 31 tỉnh thành của Trung Quốc cùng 26 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Tính đến ngày 10/2, có hơn 40.000 trường hợp dương tính với nCoV và 910 bệnh nhân tử vong. Con số này đã vượt xa đợt đại dịch SARS năm 2003.

Trong cuộc chạy đua tìm ra vaccine và phương pháp điều trị đặc hiệu, nhiều chuyên gia đã dự đoán quy mô lây nhiễm của căn bệnh cho đến khi dịch kết thúc. Song để đưa ra con số chính xác nhất, giới khoa học cần có thêm thông tin về độc lực, mức độ lây lan của virus và khả năng truyền bệnh của những người mắc nCoV nhưng không có biểu hiện gì.

Tổng hợp dữ liệu đến nay, các nhà khoa học phác thảo hai kịch bản về quy mô của bệnh dịch.

Trường hợp lạc quan nhất chính là bệnh viêm phổi do chủng mới của virus corona chủ yếu bùng phát tại Trung Quốc và có thể ngăn chặn ở quy mô toàn cầu. Hiện, 99% trường hợp dương tính được ghi nhận ở đại lục.

Nếu không quốc gia nào khác có hiện tượng "truyền bệnh bền vững" và Trung Quốc thực hiện công tác dập dịch bài bản, nguy cơ lây lan của nCoV sẽ giảm dần. Căn bệnh được diệt trừ hoàn toàn. Điều này từng xảy ra với vụ dịch SARS năm 2003. Số ca dương tính SARS-CoV cuối cùng được ghi nhận là dưới 9.000.

Nhân viên y tế trong bệnh viện dã chiến tại Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Đây là viễn cảnh tươi sáng mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kỳ vọng. Trong một cuộc họp báo, Tổng giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus kêu gọi các nước hiệp lực tái thực hiện phương pháp đã giúp đẩy lùi căn bệnh Ebola: dập dịch từ nguồn và giữ cho bệnh không lan rộng ở các quốc gia khác.

Nhà dịch tễ học Marion Koopmans, Trung tâm y tế Erasmus nhận định, miễn các trường hợp đầu tiên được phát hiện và cách ly sớm, việc kiểm soát virus là không khó.

Bà cũng cho biết, có thể nCoV sẽ suy yếu khi thời tiết ấm lên. Bệnh cảm cúm thường chỉ lây lan trong những tháng mùa đông tại miền bắc và miền nam Trung Quốc. Như vậy, tình hình sẽ được cải thiện trong vài tháng tới.

Song, tỷ lệ thành công một phần phụ thuộc vào mức độ truyền bệnh của những người dương tính nhưng không có triệu chứng. Đây là các đối tượng khó sàng lọc và cách ly.

Trong khi đó, dựa trên những gì quan sát được, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng đã quá muộn để kiểm soát được virus. Một khi căn bệnh tiếp tục lây lan ở Trung Quốc, nguy cơ bùng phát mạnh mẽ hơn nữa ở các nước bên ngoài lãnh thổ đại lục là có thể xảy ra.

Nếu nCoV lan đến tất cả các nước trên thế giới, nó sẽ trở thành đại dịch. Đây là kịch bản thứ hai, có phần ảm đạm. Thế giới đứng trước hàng loạt câu hỏi như: Bao nhiêu người sẽ nhiễm bệnh? Trong số đó, bao nhiêu trường hợp chuyển nặng hoặc tử vong?

Các ca bệnh nặng tạo áp lực đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe. Nhiều cơ sở y tế ở Vũ Hán đối mặt với tình trạng quá tải kể từ đầu tháng một năm nay, dẫn đến sự hoảng loạn và làm gián đoạn cuộc sống của người dân.

Đường phố Thượng Hải vắng vẻ vì người dân ở nhà tránh dịch. Ảnh: Reuters

Đại dịch cũng sẽ buộc chính phủ các quốc gia áp đặt lệnh hạn chế du lịch và thông thương một cách mạnh mẽ hơn, ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.

Đến nay, tỷ lệ tử vong của bệnh viêm phổi corona là khoảng 2%. Một số báo cáo cho biết, 20% ca bệnh ở mức nghiêm trọng. Tuy nhiên, thống kê của chính phủ có thể đã bỏ qua hàng chục nghìn bệnh nhân biểu hiện nhẹ hoặc không tìm đến cơ sở y tế, thậm chí không biết bản thân nhiễm nCoV. Vì vậy, những gì vừa diễn ra trong hai tháng trở lại đây có thể chỉ là "phần nổi của một tảng băng chìm rất lớn", theo nhận định của ông Marc Lipsitch, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Harvard.

Nếu thực sự trở thành đại dịch, sau khi lây xa và lan rộng, 2019-nCoV có thể trở nên đặc hữu trong quần thể người, giống như bốn loại virus corona khác.

Hiện, mức độ nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong của viêm phổi nCoV vẫn là ẩn số. Cúm lợn (H1N1) năm 2009 từng được coi là một đại dịch. Nhiều người có thái độ tiêu cực cho rằng bệnh sẽ gây ra cái chết cho hàng nghìn người trên thế giới. Phải mất nhiều tháng để xác định, tỷ lệ tử vong của H1N1 chỉ là 1/10.000 bệnh nhân.

Thục Linh

Theo Science/VNE

Phát khẩu trang miễn phí phòng virus corona tại điểm giao nhận quân Hơn 1.000 chiếc khẩu trang được lực lượng Đoàn thanh niên phát miễn phí cho người thân của các chiến sĩ tại lễ giao nhận quân của tỉnh Quảng Nam. Huyện đoàn Duy Xuyên phát khẩu trang miễn phí cho người thân quân nhân - Ảnh: L.T. Sáng 10-2 cùng với cả nước, gần 2.500 thanh niên của tỉnh Quảng Nam lên đường...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip xe khách xoay 180 độ trên đường ở Bình Dương, tông chết một phụ nữ00:23

Xe chở rác lao xuống cầu treo Bình Thành, hai người mất tích02:07

Vụ học sinh 'đầu trần' điều khiển mô tô ở Hà Nội: Lập biên bản xử phạt phụ huynh00:54

Sạt lở, ngập lụt nghiêm trọng ở huyện miền núi tỉnh Bình Định09:04

Công an điều tra vụ tung thông tin 'chi 1,8 tỉ đồng để có suất chèo thuyền' ở Hội An08:42

Quảng Ngãi chỉ đạo sớm xử lý 3 vật thể lạ trôi dạt vào bờ biển08:39

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Vụ cháy lớn ở Quảng Bình: Nguyên nhân ban đầu là do chập điện

14:00:23 27/11/2024

Thời điểm xảy ra vụ cháy, trong nhà xưởng có khoảng 1.200 tấn bột cá, 22.000 lít dầu cá, 2 giàn máy sản xuất bột cá, cùng nhiều tài sản khác.

Quảng Ngãi chỉ đạo sớm xử lý 3 vật thể lạ trôi dạt vào bờ biển

13:50:22 27/11/2024

UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo các sở ngành, đơn vị liên quan, khẩn trương khảo sát, đánh giá và sớm có phương án xử lý 3 vật thể lạ trôi dạt vào bờ biển tỉnh này.

Rơi xuống vách núi, một người đàn ông tử vong

13:43:44 27/11/2024

Một người đàn ông ở Phú Yên ra Bình Định để đào cây cảnh, không may bị trượt chân rơi xuống vách núi. Đã qua 2 ngày nhưng lực lượng cứu hộ vẫn chưa tiếp cận đưa nạn nhân lên bờ, do thời tiết xấu cộng với địa hình hiểm trở.

TP Hồ Chí Minh: Cận cảnh cầu Rạch Đỉa trước ngày thông xe

13:33:05 27/11/2024

Dự án đầu tư xây dựng cầu Rạch Đỉa, nối Quận 7 với huyện Nhà Bè, được khởi công từ tháng 7/2023, với tổng mức đầu tư 512 tỷ đồng, thay thế cầu Rạch Đỉa cũ đã xuống cấp nghiêm trọng, không đáp ứng được tải trọng khai thác và an toàn giao...

Vĩnh Phúc: tăng cường giải tỏa các điểm vi phạm hành lang an toàn đường bộ

11:28:32 27/11/2024

Thanh tra Sở GTVT đã ban hành nhiều quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp vi phạm" - ông Hoàng Văn Bản thông tin.

Thùng xe container lật đè nát xe chở rác, giao thông ùn ứ hơn 3km

11:18:10 27/11/2024

Theo thông tin ban đầu, vụ tai nạn xảy ra khoảng 3h sáng cùng ngày. Thời điểm này, người dân sống gần địa chỉ số 215 đường Quang Trung nghe tiếng động rất lớn.

Đang cháy lớn tại công ty sản xuất thức ăn gia súc, gia cầm ở Quảng Bình

11:10:10 27/11/2024

Vụ cháy được phát hiện vào khoảng 4 giờ 30 phút ngày 27/11 tại nhà xưởng sản xuất bột cá rộng 1.600 m2 của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Dịch vụ và Sản xuất Tam Phát. Đây là công ty chuyên sản xuất thức ăn cho gia súc, gia cầm và thủy sản...

Hai vấn đề cần làm rõ vụ máy bay không người lái khiến người đi xe máy tử vong

23:00:51 26/11/2024

Nạn nhân bị cánh quạt máy bay gây thương tích nặng ở đầu và cổ, được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh An Giang nhưng không qua khỏi.

Thủy điện xả nước gây lũ bất thường trên sông Cầu ở Bắc Kạn

06:50:34 26/11/2024

Tỉnh Bắc Kạn đã kiểm tra, xác định nhà máy thủy điện Thác Giềng 1 xả nước là nguyên nhân gây lũ bất thường trên sông Cầu vào ngày 5/11, khiến một dự án kè sông phía hạ lưu chịu thiệt hại nặng nề.

Xe tải chở 30 con bò rơi xuống chân đồi, tài xế tử vong tại chỗ

06:45:08 26/11/2024

Xe tải chở hơn 30 con bò đang lưu thông trên quốc lộ 12A thì bất ngờ mất lái lao xuống chân đồi khiến tài xế tử vong, hàng chục con bò bị chết.

Tuyến đê bao ở xã Hải Quế bị xói lở nghiêm trọng

05:47:27 26/11/2024

Nằm trên tuyến đường liên kết giữa xã Hải Quế và các địa phương lân cận, từ sau khi đưa vào sử dụng, tuyến đê bao ven sông Cựu Vĩnh Định, đoạn đi qua thôn Đơn Quế đã giúp việc đi lại của người dân trở nên dễ dàng hơn.

Một trẻ tử vong do mắc bạch hầu ở Cao Bằng: Bộ Y tế chỉ đạo khẩn

05:44:23 26/11/2024

Trung tâm Y tế huyện Bảo Lâm đã lấy mẫu dịch họng gửi Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương xét nghiệm và cho kết quả dương tính với vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae - tác nhân gây bệnh bạch hầu.