Tiến sĩ Y sinh học phân tử: Giải mã hệ gene nCoV có ý nghĩa lớn

Mai Thị Diễm12:22 10/02/2020

Giải mã gene của một loại virus mới có ý nghĩa quan trọng trong việc tìm hiểu tác nhân gây bệnh, chẩn đoán và hỗ trợ phát triển các phương pháp phòng ngừa và điều trị.

Theo TS. Bùi Chí Bảo, Sáng lập của Trung tâm Công nghệ Y khoa DNA, để tìm hiểu nguồn gốc và độ độc hại của các loại virus mới như nCoV, các nhà khoa học đã áp dụng giải trình tự toàn bộ bộ gen (Whole- genome sequences -WGS) bằng cách kết hợp nhiều kỹ thuật cùng lúc như Sanger, giải trình tự thế hệ mới Illumina’s next generation sequencing và Oxford nanopore.

Để có thể bắt đầu quá trình, các nhà khoa học cần thu thập mẫu bệnh phẩm của các bệnh nhân nghi ngờ đã từng tiếp xúc với nguồn dịch. “Tất cả các mẫu sau đó sẽ được sàng lọc với các nhóm virus đã biết trước đó, các mẫu dương tính sẽ bị loại bỏ, và các mẫu âm tính sẽ được giữ lại để tiếp tục thực hiện các bước tiếp theo”, TS Bảo cho biết.

Virus mới sẽ được phân lập từ các mẫu đã sàng lọc trước đó để tiến hành phân tách, khuếch đại DNA phục vụ cho việc giải trình tự bộ gen. Sau khi hoàn tất giải trình tự, kết quả này sẽ được so sánh với các trình tự bộ gen virus tham khảo đã được công bố trên GenBank, nơi lưu trữ thông tin bộ gen của các virus đã được phát hiện.

Từ đó có thể biết được họ hàng gần của chủng virus cũng như vùng trình tự đặc hiệu (đặc trưng của virus nCoV 2019) để phục vụ cho việc phát triển các xét nghiệm chẩn đoán và điều trị.

Theo TS Bảo, hầu như các kỹ thuật được sử dụng để giải trình tự bộ gen thì Việt Nam đều đã có và được ứng dụng trong nghiên cứu, chẩn đoán bệnh. Tuy nhiên, chỉ một số đơn vị mới được phép thực hiện các nghiên cứu trên đối tượng virus có nguy cơ lây nhiễm cao cũng như giải trình tự bộ gen của các chúng để phục vụ cho công tác chẩn đoán và phát triển vắc xin.

Qua đây, “chúng ta có thể thấy rằng kỹ thuật giải trình tự bộ gen là một bước tiến lớn, mở ra nhiều cơ hội cho các nhà nghiên cứu bệnh học trong việc tìm hiểu tác nhân gây bệnh, chẩn đoán và hỗ trợ phát triển các phương pháp phòng ngừa và điều trị”, ông kết luận.

Video đang HOT

Ông Bùi Chí Bảo là tiến sĩ ngành Y Sinh học Phân tử, thạc sĩ Thần Kinh của ĐH Y Sung Kyunkwan (Hàn Quốc). Tiến sĩ Bùi Chí Bảo từng tham gia nghiên cứu về Di truyền Bệnh Hiếm tại Queen Mary, University of London (Anh), nghiên cứu U Nguyên Bào Thần Kinh tại Saga Koseikan Hospital (Nhật Bản). Hiện tại, ông là Sáng lập của Trung tâm Công nghệ Y khoa DNA.

Theo SK&ĐS

Hai kịch bản đại dịch corona

Các chuyên gia phác thảo hai kịch bản có thể xảy ra đối với dịch viêm phổi do virus corona: ngăn chặn thành công hoặc lan tràn thảm khốc.

Chỉ hai tháng sau khi xuất hiện lần đầu ở thành phố Vũ Hán, bệnh viêm phổi do chủng mới của virus corona đã lây lan toàn bộ 31 tỉnh thành của Trung Quốc cùng 26 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Tính đến ngày 10/2, có hơn 40.000 trường hợp dương tính với nCoV và 910 bệnh nhân tử vong. Con số này đã vượt xa đợt đại dịch SARS năm 2003.

Trong cuộc chạy đua tìm ra vaccine và phương pháp điều trị đặc hiệu, nhiều chuyên gia đã dự đoán quy mô lây nhiễm của căn bệnh cho đến khi dịch kết thúc. Song để đưa ra con số chính xác nhất, giới khoa học cần có thêm thông tin về độc lực, mức độ lây lan của virus và khả năng truyền bệnh của những người mắc nCoV nhưng không có biểu hiện gì.

Tổng hợp dữ liệu đến nay, các nhà khoa học phác thảo hai kịch bản về quy mô của bệnh dịch.

Trường hợp lạc quan nhất chính là bệnh viêm phổi do chủng mới của virus corona chủ yếu bùng phát tại Trung Quốc và có thể ngăn chặn ở quy mô toàn cầu. Hiện, 99% trường hợp dương tính được ghi nhận ở đại lục.

Nếu không quốc gia nào khác có hiện tượng "truyền bệnh bền vững" và Trung Quốc thực hiện công tác dập dịch bài bản, nguy cơ lây lan của nCoV sẽ giảm dần. Căn bệnh được diệt trừ hoàn toàn. Điều này từng xảy ra với vụ dịch SARS năm 2003. Số ca dương tính SARS-CoV cuối cùng được ghi nhận là dưới 9.000.

Nhân viên y tế trong bệnh viện dã chiến tại Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Đây là viễn cảnh tươi sáng mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kỳ vọng. Trong một cuộc họp báo, Tổng giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus kêu gọi các nước hiệp lực tái thực hiện phương pháp đã giúp đẩy lùi căn bệnh Ebola: dập dịch từ nguồn và giữ cho bệnh không lan rộng ở các quốc gia khác.

Nhà dịch tễ học Marion Koopmans, Trung tâm y tế Erasmus nhận định, miễn các trường hợp đầu tiên được phát hiện và cách ly sớm, việc kiểm soát virus là không khó.

Bà cũng cho biết, có thể nCoV sẽ suy yếu khi thời tiết ấm lên. Bệnh cảm cúm thường chỉ lây lan trong những tháng mùa đông tại miền bắc và miền nam Trung Quốc. Như vậy, tình hình sẽ được cải thiện trong vài tháng tới.

Song, tỷ lệ thành công một phần phụ thuộc vào mức độ truyền bệnh của những người dương tính nhưng không có triệu chứng. Đây là các đối tượng khó sàng lọc và cách ly.

Trong khi đó, dựa trên những gì quan sát được, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng đã quá muộn để kiểm soát được virus. Một khi căn bệnh tiếp tục lây lan ở Trung Quốc, nguy cơ bùng phát mạnh mẽ hơn nữa ở các nước bên ngoài lãnh thổ đại lục là có thể xảy ra.

Nếu nCoV lan đến tất cả các nước trên thế giới, nó sẽ trở thành đại dịch. Đây là kịch bản thứ hai, có phần ảm đạm. Thế giới đứng trước hàng loạt câu hỏi như: Bao nhiêu người sẽ nhiễm bệnh? Trong số đó, bao nhiêu trường hợp chuyển nặng hoặc tử vong?

Các ca bệnh nặng tạo áp lực đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe. Nhiều cơ sở y tế ở Vũ Hán đối mặt với tình trạng quá tải kể từ đầu tháng một năm nay, dẫn đến sự hoảng loạn và làm gián đoạn cuộc sống của người dân.

Đường phố Thượng Hải vắng vẻ vì người dân ở nhà tránh dịch. Ảnh: Reuters

Đại dịch cũng sẽ buộc chính phủ các quốc gia áp đặt lệnh hạn chế du lịch và thông thương một cách mạnh mẽ hơn, ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.

Đến nay, tỷ lệ tử vong của bệnh viêm phổi corona là khoảng 2%. Một số báo cáo cho biết, 20% ca bệnh ở mức nghiêm trọng. Tuy nhiên, thống kê của chính phủ có thể đã bỏ qua hàng chục nghìn bệnh nhân biểu hiện nhẹ hoặc không tìm đến cơ sở y tế, thậm chí không biết bản thân nhiễm nCoV. Vì vậy, những gì vừa diễn ra trong hai tháng trở lại đây có thể chỉ là "phần nổi của một tảng băng chìm rất lớn", theo nhận định của ông Marc Lipsitch, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Harvard.

Nếu thực sự trở thành đại dịch, sau khi lây xa và lan rộng, 2019-nCoV có thể trở nên đặc hữu trong quần thể người, giống như bốn loại virus corona khác.

Hiện, mức độ nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong của viêm phổi nCoV vẫn là ẩn số. Cúm lợn (H1N1) năm 2009 từng được coi là một đại dịch. Nhiều người có thái độ tiêu cực cho rằng bệnh sẽ gây ra cái chết cho hàng nghìn người trên thế giới. Phải mất nhiều tháng để xác định, tỷ lệ tử vong của H1N1 chỉ là 1/10.000 bệnh nhân.

Thục Linh

Theo Science/VNE

Phát khẩu trang miễn phí phòng virus corona tại điểm giao nhận quân Hơn 1.000 chiếc khẩu trang được lực lượng Đoàn thanh niên phát miễn phí cho người thân của các chiến sĩ tại lễ giao nhận quân của tỉnh Quảng Nam. Huyện đoàn Duy Xuyên phát khẩu trang miễn phí cho người thân quân nhân - Ảnh: L.T. Sáng 10-2 cùng với cả nước, gần 2.500 thanh niên của tỉnh Quảng Nam lên đường...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Cháy lớn tiệm spa ở TPHCM, 2 mẹ con leo mái tôn qua nhà hàng xóm thoát thân11:39

Nổ tàu chở dầu trên sông Bôi, 3 người bị thương00:52

Khách Tây sốc khi lần đầu "đi bão" mừng đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup01:33

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Người đàn ông trùm kín mít, bấm đèn đỏ khiến xe dừng không kịp ở TPHCM00:54

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Hơn 130 giao lộ ở TP.HCM cho xe máy rẽ phải khi đèn đỏ08:48

Luân 1927 ăn theo Lê Tuấn Khang từ A-Z, bà ngoại cũng 'nhái', dân mạng phẫn nộ?03:01

Phạt 'sập sàn', quái xế 'bốc hơi': Giao thông vào khuôn khổ, dân tình 'tấm tắc'!03:25

Rùng mình hiện trường Jeju Air: Vật thể lạ xuất hiện, nỗ lực cuối của phi công?02:43

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Phá cửa ô tô BMW giải cứu tài xế sau tai nạn kinh hoàng ở Đắk Lắk

13:31:53 14/01/2025

Công an tỉnh Đắk Lắk vừa giải cứu thành công tài xế lái ô tô BMW bị mắc kẹt trong cabin sau tai nạn kinh hoàng.

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương khắc phục ùn tắc giao thông ở Hà Nội và TPHCM

08:47:22 14/01/2025

Cùng với chỉ đạo khắc phục hậu quả hai vụ tai nạn thảm khốc làm 9 người chết, Thủ tướng yêu cầu các đơn vị tổ chức giao thông hợp lý, khẩn trương khắc phục ùn tắc giao thông ở Hà Nội và TPHCM.

Cụ ông 84 tuổi bị chó nuôi trong nhà cắn tới tử vong

08:06:49 14/01/2025

Nạn nhân là ông Khan, 84 tuổi, tử vong tại tầng trệt của nhà riêng. Con gái ông là người đầu tiên phát hiện ra thi thể của cha không còn nguyên vẹn nên đã gọi điện trình báo chính quyền.

Loạt hành vi "tác động" lên biển số xe máy sẽ bị phạt nặng

07:10:25 14/01/2025

Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/1, có quy định về lỗi không gắn biển số xe máy.

Cảnh sát giao thông bí mật ghi hình xử lý ô tô "rùa bò" ở Hà Nội

06:52:27 14/01/2025

Để xử lý tình trạng xe khách chạy kiểu rùa bò , đón trả khách không đúng quy định, cảnh sát giao thông Hà Nội đã sử dụng nhiều biện pháp, trong đó bí mật ghi hình để làm căn cứ xử lý vi phạm.

Nỗi đau xé lòng sau vụ tai nạn cướp đi 6 sinh mạng trong một gia đình ở Nghệ An

06:23:25 14/01/2025

Trong căn nhà nhỏ bên đường bản Thăm Hín, xã Nậm Càn, những chiếc quan tài xếp hàng ngang khiến ai chứng kiến cũng không khỏi xót xa. Tiếng khóc than hòa vào gió lạnh, bao trùm lên cả bản làng.

Sau tiếng nổ, khu xưởng tại Hà Nội bốc cháy ngùn ngụt

20:47:41 13/01/2025

Bên trong dãy xưởng nhiều người đã hô hoán nhau dập lửa nhưng bất thành. Được biết, dãy nhà xưởng bị cháy sản xuất dệt, tái chế nhựa...

Hà Nội: Máy xúc va chạm với xe máy khiến 2 trẻ em tử vong

20:30:30 13/01/2025

Chiều 13/1, đại diện Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết, trên đường 401 (đoạn qua thôn Thắng Trí, xã Minh Trí, huyện Sóc Sơn, Hà Nội) đã xảy ra vụ tai nạn giao thông rất nghiêm trọng khiến 2 trẻ em tử vong.

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe

20:15:30 13/01/2025

Những ngày qua khi Nghị định 168 có hiệu lực thi hành, một số tuyến đường xe cộ trở nên đông đúc, kẹt cứng và xe cứu thương cũng một phần bị ảnh hưởng, di chuyển chậm.

Long An: Đề nghị thanh tra toàn diện dự án công viên nghĩa trang Vĩnh Hằng

20:08:23 13/01/2025

Chủ đầu tư dự án công viên nghĩa trang Vĩnh Hằng đề nghị điều chỉnh đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 sau 15 năm được cấp phép.

Hơn 130 giao lộ ở TP.HCM cho xe máy rẽ phải khi đèn đỏ

20:05:29 13/01/2025

Tính đến trưa 13.1, Sở GTVT TP.HCM lắp đặt bảng tín hiệu cho phép xe máy rẽ phải khi đèn đỏ tại hơn 130 giao lộ, phần lớn ở khu vực trung tâm.

Giao xe cho tài xế có bằng lái hết hạn, chủ xe bị phạt 29 triệu đồng

19:45:58 13/01/2025

Ngày 13.1, ông Hồ Sỹ Trung, Chủ tịch UBND TP.Đông Hà (Quảng Trị), cho biết đã ký quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với một chủ xe đã giao xe cho tài xế có bằng lái hết hạn.