Thưởng thức mối đất trên đỉnh Trường Sơn
Người Cơ Tu “gọi mối” về làm thành món ăn. Người dân gọi món ăn độc đáo này là cláp padieng.
Mối đất ra nhiều nhất là sau những cơn mưa chiều vào tiết Tiểu mãn (tháng tư âm lịch) hàng năm. Cơn mưa vừa dứt vào tầm chạng vạng. Lúc này không khí mát mẻ hẳn lên, cũng là lúc hàng trăm đàn mối dày đặc từ tổ chui ra chấp chới đôi cánh mỏng, bay lấp lánh, chập chờn trong bóng hoàng hôn. Chúng rủ nhau quần tụ vào nơi có nhiều ánh sáng. Lúc này, mọi người đã chuẩn bị sẵn sàng để có món khoái khẩu…
Thau nước và đèn cầy bắt mối.
Mối đất được rang tới khi có mùi thơm rồi sảy bỏ cánh, chỉ còn lại phần thân vàng ươm, béo ngậy. Người Cơ Tu gọi món ăn độc đáo này là cláp padieng. Đây là món ăn đặc sản giàu đạm, chất khoáng, mùi vị lại thơm ngon, đặc biệt hấp dẫn không chỉ với đồng bào Cơ Tu mà còn hấp dẫn với rất nhiều bà con vùng xuôi…
Vợ chồng già Nguyễn Văn Dẽ và vợ là Mạc Thị Gách (79 t.uổi) rang mối.
Thơm “điếc mũi”!
Cụ Nguyễn Văn Dẽ (87 t.uổi) – một “chuyên gia” bắt mối đất ở tổ 1, thôn Tống Coói (xã Ba, Đông Giang, Quảng Nam) cho biết: “Mùa bắt mối diễn ra từ khoảng tháng ba đến tháng tám (âm lịch) hằng năm. Mối đất có thể rang, nhâm nhi với vài chén rượu tà vạt. Hoặc rang xong, dầm nước mắm ăn với cơm. Nếu không, có thể nấu… cháo mối. Món nào cũng đều thơm ngon đến nhức mũi! Thành thử người Cơ Tu có câu ca dí dỏm: “Con ơi bắt mối đem rang/Nhanh tay không kẻo mối sang nhà người…”- Vào mùa, có đêm nhà tôi bắt đến 5 cân mối. Thích thì rang ăn liền. Nếu nhiều có thể đảo qua cùng chút muối, để trong ống lồ ô, gác trên giàn bếp ăn dần…”.
Mối đất ra nhiều nhất là sau những cơn mưa chiều vào tiết Tiểu mãn (tháng Tư âm lịch) hàng năm. Cơn mưa vừa dứt vào tầm chạng vạng. Lúc này không khí mát mẻ hẳn lên, cũng là lúc hàng đàn mối dày đặc từ tổ chui ra chấp chới đôi cánh mỏng, bay lấp lánh, chập chờn trong bóng hoàng hôn. Chúng rủ nhau quần tụ vào nơi có nhiều ánh sáng. Lúc này, mọi người đã chuẩn bị sẵn sàng để có món khoái khẩu!!!
Video đang HOT
Bí quyết “gọi” mối về
Già Dẽ cho biết: “Nếu không có đèn điện, khi phát hiện có mối đang bay ra, chúng tôi thắp một cây đèn dầu, hoặc đèn cầy, cắm giữa cái thau lớn đặt ở nơi thuận tiện ngoài sân. Trong thau đổ nước gần ngập cây đèn. Mối thấy ánh sáng, rủ nhau bay đến, sà xuống, gặp nước, cánh bị ướt không bay lên được, nằm lại trong thau. Thỉnh thoảng, mình lấy tay khuấy nước trong thau. Nếu nhiều rồi thì vớt, bỏ ra mủng… Nếu vùng nào có điện, nhất là các ngọn điện ở trước sân, khi phát hiện có mối, lập tức tắt tất cả điện trong nhà để mối tập trung vào một chỗ. Lúc bấy giờ tha hồ mà bắt.
Công đoạn bắt mối chỉ diễn ra khoảng nửa giờ là kết thúc. Con mối vừa bị bắt còn nguyên cánh mỏng, thân dài khoảng 1cm, viền đen quanh thân màu vàng nâu… Người ta sẽ dùng nước sạch, nhẹ nhàng rửa nhiều lần cho sạch rồi vớt ra rá nhựa, để ráo nước…
Già làng Đinh Văn Bớt (65 t.uổi), ở thôn Tà Lâu (xã Ba, Đông Giang) cho biết: “Những người Cơ Tu có kinh nghiệm, trước cơn mưa giông, chỉ cần nhìn ổ mối mà xác định chính xác ụ nào mối ra trước, ụ nào mối ra sau, lượng mối bay nhiều hay ít? Người ta sẽ lấy lá chuối quây lên theo hình nón. Trên đó được giăng bao nilon màu trắng. Mối bay lên gặp nilon rớt xuống lá chuối đã hứng sẵn. Do lá trơn và bị ướt cánh nên mối không bò và bay lên được nữa. Thế là chỉ việc mang mủng ra hớt mang về. Thông thường mỗi người “quản lý” khoảng 10 lỗ là tha hồ thu hoạch.
Sảy mối đã rang cho bay hết cánh…
Bát mối rang thơm lừng.
Mối rang được ăn với xôi rất thơm ngon.
Món “độc chiêu” từ mối
Mối rang là món ăn ngon miệng, hấp dẫn đối với đồng bào Cơ Tu và cả bà con người Kinh.
Khi chế biến, ta đặt chảo lên bếp, chờ nóng đều, bỏ vài bát mối đã rửa sạch vào. Dùng đũa khuấy đều, mối bốc hơi, khô dần. Đến khi từ chảo tỏa ra một mùi thơm quyến rũ, ngào ngạt giống như mùi châu chấu rang; Những tiếng nổ lẹt đẹt, báo hiệu mối đã chín. Lúc này, đổ ra mẹt, lấy ngón tay đảo nhẹ và sảy, hay bật cái quạt điện cho cánh mối bay đi, chỉ còn lại thân mối vàng ươm béo ngậy, nhìn đã nhỏ nước miếng.
Người Cơ Tu ngoài rang mối để “ăn chơi”còn giã nát nén lại thành… bánh để ăn dần. Khi rang mối, bà con cho thêm vào ít muối rồi bỏ trong ống để dành, ăn lai rai vào những ngày mưa.
Không gì thú vị bằng một ngày mưa trên đỉnh Trường Sơn bạt ngàn gió, được ngồi trong căn nhà của người Cơ Tu; Bên cạnh là bình rượu tà vạt và thưởng thức hương vị thơm lừng, beo béo, ngọt bùi… của món mối rang. Chủ – khách rôm rả trò chuyện đến khi bà chủ lại mang thêm bát cháo mối đặc quánh, thơm lừng… Gương mặt mọi người hồng lên, lấp lánh bên bếp lửa. Khách đường xa, đã một lần thưởng thức cái hương vị thơm ngon, độc đáo của món mối đất rang ở Đông Giang, chắc chắn không thể nào quên.
Theo Gia Đình
Những truyền thuyết lí thú xung quanh món vịt quay Bắc Kinh
Nhắc tới Trung Quốc, người ta nhớ đến không ít những món ăn nổi tiếng, và trong số đó, không thể không kể tới Vịt quay Bắc Kinh. Món ăn đặc sản nổi tiếng ở Đông Bắc Trung Quốc, đặc biệt là ở Bắc Kinh. Vịt quay Bắc Kinh là loại vịt to, béo, được quay trong lò lửa lớn, da vịt mỏng, màu vàng sậm. Vịt quay Bắc Kinh chính hiệu khi quay, chỉ cần khoét một lỗ nhỏ trên mình con vịt, sau đó bỏ nội tạng của con vịt ra, rồi đổ một chút nước vào phía trong con vịt đem nướng trên lửa. Như thế, vịt không bị mất nước, và thịt vịt thì mềm và thơm!
Điểm đặc biệt của món vịt quay Bắc Kinh là có rất nhiều truyền thuyết thú vị về nguồn gốc của nó. Có người cho rằng lai lịch món này là từ thời nhà Nguyên (1206-1368), và đến khoảng đầu thế kỉ XV, món này đã nổi tiếng được các vua chúa triều Minh ưa thích. Cũng có nhiều người kể lại rằng, món ăn này không phải có nguồn gốc từ Bắc Kinh mà là từ món vịt quay Quảng Đông phát triển thành. Món vịt quay này ngay từ thời Nam Bắc Hồ đã rất nổi tiếng. Cho đến bây giờ, vẫn còn rất nhiều câu chuyện xung quanh món ăn nổi tiếng này và người ta vẫn không xác định được nguồn gốc rõ ràng của món vịt quay Bắc Kinh.
Người Hàng Châu (Đại Nguyên) cho rằng thời Nam Tống có rất nhiều tiệm ăn Lâm An được gây dựng lên, và dịch vụ ăn uống thời đó rất thịnh hành. Tiệm ăn Lâm An nổi tiếng bởi món vịt nướng của mình, vì vịt ở đây thường được lấy từ vùng sông nước Chiết Giang và được nướng một cách rất công phu. Khi nhà Nguyên diệt Tống, đã có rất nhiều người làm thuê cho Lâm An bị bắt làm tù binh, trong đó có rất nhiều người là đầu bếp, từ đó món vịt nướng đã được lưu truyền đến Bắc Kinh. Trải qua nhiều thời đại khác nhau và đến giờ được cải biến thành Vịt quay Bắc Kinh, món ăn yêu thích của rất nhiều người.
Người Nam Kinh (Đại Minh) lại cho rằng từ khi Chu Minh lập thủ phủ tại Nam Kinh, thì Nam Kinh đã nổi tiếng bởi các món vịt muối, vịt giòn, vịt sấy , vịt nướng, vịt trăm vị... Khi thủ phủ được chuyển đến Bắc Kinh thì các món vịt của Nam Kinh cũng được lưu truyền đến đó, do đó món vịt nướng có nguồn gốc từ Nam Kinh.
Thế còn người Bắc Kinh thì sao? Họ cho rằng 800 năm về trước, khi Kim triều dựng thủ phủ tại Bắc Kinh, thời đó Bắc Kinh là một vùng rừng núi rậm rạp, có nhiều kênh rạch, mương ngòi bao quanh nên chim chóc hội tụ sinh sống tại đây rất nhiều, đặc biệt là loài vịt trắng. Loại vịt này đầu tiên chỉ được người dân săn b.ắn rồi chuyển vào cung đình để chế biến món ăn phục vụ cho vua quan, về sau thì người dân đã bắt về nuôi và thuần hóa thành vịt ngày nay. Có rất nhiều cách chế biến, quay khác nhau, nhưng đến giờ đã thống nhất thành một quy trình nhất định và hiện giờ thì Vịt quay Bắc Kinh đã trở thành một thương hiệu rất nổi tiếng.
Và lại có một truyền thuyết thế này nữa: Người Tây An cho rằng món vịt quay có từ triều đại Đường, Võ Tắc Thiên lập ra chính sách Chu để trị nước ( Công Nguyên năm 690). Trong cuộc b.ắn cung hạ Hạc đọ tài của Trương Dị (một quần thần rất được sùng ái của Võ Tắc Thiên) với em trai của mình là Trương Xương thì Trương Dị đã b.ắn hạ được rất nhiều vịt trắng và ngỗng trời. Trương Dị đã đem toàn bộ số vịt và ngỗng săn b.ắn được nhốt vào một cái cũi sắt to, sau đó dùng than củi thiêu bên dưới, khi lửa bốc lên thì toàn bộ số vịt đều chạy đi chạy lại cho đến khi bị thui trụi lông và t.hiêu c.hết. Trương Dị đã lấy vịt nướng được mời Võ Tắc Thiên nếm thử và cũng từ đó món vịt nướng trở thành món ăn yêu thích trong cung đình.
Theo PLTP
