Thủ tướng Canada xin lỗi vụ cựu binh phát xít được ca ngợi tại quốc hội

Thủ tướng Canada Justin Trudeau ngày 27.9 đã chính thức xin lỗi sau khi chủ tịch hạ viện nước này vinh danh một người – sau đó mới rõ là cựu binh Đức Quốc xã – trước đông đảo nghị sĩ và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

“Thay mặt cho tất cả chúng ta tại hạ viện này, tôi xin gửi lời xin lỗi chân thành về những gì đã xảy ra hôm thứ sáu (22.9), xin lỗi Tổng thống Zelensky cũng như phái đoàn Ukraine vì tình huống mà họ bị đẩy vào”, Reuters dẫn lời ông Trudeau phát biểu tại hạ viện Canada hôm 27.9.

“Đối với tất cả chúng ta, những người có mặt mà vô tình tôn vinh cá nhân này, đó là một sai lầm khủng khiếp và chà đạp lên ký ức của những người phải chịu đựng đau khổ trong tay chế độ Đức Quốc xã”, nhà lãnh đạo nói.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Ảnh REUTERS

Thủ tướng Trudeau cũng cho biết Ottawa đã liên hệ với Kyiv và Tổng thống Zelensky thông qua các kênh ngoại giao để đưa ra lời xin lỗi, theo Reuters.

Sự việc khiến chính phủ Canada mất mặt xoay quanh cựu binh Yaroslav Hunka. Ông Hunka, 98 tuổi, là người Ukraine gốc Ba Lan và từng phục vụ trong một đơn vị Waffen SS của Adolf Hitler trong Thế chiến 2. Sau đó ông di cư sang Canada.

Ca ngợi cựu binh phát xít là ‘người hùng’, Chủ tịch Hạ viện Canada từ chức

Ông Hunka đã ngồi ở hàng ghế khán giả khi ông Zelensky phát biểu tại quốc hội Canada hôm 22.9, và được Chủ tịch hạ viện Canada Anthony Rota gọi là “anh hùng”. Thủ tướng Trudeau và Tổng thống Zelensky cùng hiện diện lúc đó đã có những hành động hoan nghênh và tán dương ông Hunka.

Sau khi quá khứ phục vụ quân đội phát xít của cựu binh này bị phát hiện, ông Rota đã phải từ chức chủ tịch hạ viện hôm 26.9 và nói rằng ông chịu trách nhiệm hoàn toàn về những gì đã xảy ra.

Nga tuyên bố vụ việc là bằng chứng củng cố cho lập luận cần phải tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine là “phi phát xít hóa” đất nước, cáo buộc mà Kyiv và phương Tây cho là vô căn cứ. Hôm 27.9, trước khi ông Trudeau đưa ra lời xin lỗi, Điện Kremlin cho biết toàn bộ quốc hội Canada nên công khai lên án chủ nghĩa phát xít.

Ông Hunka sống trong cùng khu vực bầu cử với ông Rota. Thủ tướng Trudeau cho biết chính phủ đảng Tự do không có trách nhiệm kiểm tra xem chủ tịch hạ viện mời ai đến tham dự sự kiện có sự xuất hiện của tổng thống Ukraine.

Đảng Bảo thủ đối lập cho rằng ông Trudeau phải chịu trách nhiệm cuối cùng về những gì đã xảy ra vì ông đã mời Tổng thống Zelensky phát biểu trước quốc hội Canada, đồng thời cáo buộc thủ tướng Canada sơ suất.