Thử nghiệm bom hạt nhân tiết lộ tuổi thật của cá mập voi

Các vụ thử bom nguyên tử trong thời Chiến tranh Lạnh giúp các nhà khoa học lần đầu tiên xác định chính xác tuổi của cá mập voi.

Trong khi các nhà khoa học đạt được nhiều tiến bộ trong việc tìm hiểu mô hình hành vi của cá mập voi, vòng đời của sinh vậy này vẫn là một bí ẩn.

Căn cứ duy nhất mà khoa học đang bám vào hiện nay là các đốt sống của cá mập voi với các dải khác biệt, tương tự như vòng tăng trưởng của cây. Tuy nhiên, trong khi một số nghiên cứu chỉ ra rằng một đốt sống mất vài năm để hình thành, các nghiên cứu lại chỉ ra rằng quá trình này chỉ kéo dài trong 6 tháng.

Để giải quyết câu hỏi này, nhóm các nhà nghiên cứu tới từ Mỹ, Iceland và Australia chuyển sang phân tích di sản từ cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân thời Chiến tranh Lạnh.

Phần đốt sống của con cá voi chết ở Pakistan. (Ảnh: Paul Fanning)

Trong những năm 1950 và 1960, Mỹ, Liên Xô, Anh, Pháp và Trung Quốc thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Hệ quả của các vụ nổ với sức công phá khủng khiếp này làm tăng gấp đôi mật độ tập trung của carbon-14.

Carbon-14 là nguyên tố phóng xạ thường được các nhà khảo cổ và sử gia sử dụng để xác định niên đại xương và cổ vật. Tốc độ phân rã không đổi và dễ đo lường khiến nó trở thành căn cứ lý tưởng giúp ước tính tuổi của nhiều đồ vật, sinh vật.

Cùng với đó, Carbon-14 cũng di chuyển vào mạng lưới thức ăn của mọi sinh vật trên hành tinh, đồng vị phóng xạ này phân rã với tốc độ ổn định.

“Việc sử dụng phương pháp định tuổi bằng Carbon-14 từng được sử dụng với các loài cá, nhưng đây là lần đầu tiên chúng tôi áp dụng nói với đốt sống của cá mập voi”, nhà khoa học Joyce Ong tới từ Đại học Rutgers (Mỹ) cho hay.

Ông Ong và các đồng nghiệp sử dụng phương pháp này để xác định tuổi của 2 con cá mập voi chết ở Pakistan và Đài Loan

Tiến sỹ Meekan tới từ Viện Khoa học Hàng hải tại Perth (Astralia) cho biết một vòng tăng trưởng (một đốt sống) ở cá mập voi có thể là kết quả phát triển của một năm.

Từ kết quả này, một trong những mẫu vật được xác định là 50 tuổi. Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học có thể đưa ra một con số cụ thể như vậy cho một con cá mập voi.

“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy những con cá mập trưởng thành thực sự có thể đạt được độ tuổi rất lớn và tuổi thọ cao, có lẽ đó là một đặc điểm của loài này. Bây giờ chúng ta có một mảnh khác của trò chơi xếp hình“, ông Meekan cho hay.