Thủ đoạn thông thầu và cách Việt Á chi hàng chục tỷ đồng hoa hồng cho các CDC

Sáng 5/1, phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử nhóm bị cáo trong đại án Việt Á tiếp tục với phần xét hỏi.

Tại phiên tòa, các cấp dưới của Tổng Giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt đã khai nhận chi hàng chục tỷ đồng hoa hồng cho CDC các tỉnh như thế nào?

Liên quan đến việc chi hoa hồng cho CDC các tỉnh, bị cáo Phan Tôn Noel Thảo (Kế toán trưởng Công ty Việt Á) khai, việc này thực chất là tính theo số tiền. “Khi bị cáo Việt thông báo thì bị cáo sẽ thống kê, lập bảng chi để bị cáo Việt duyệt chi. Việc này đã được thống nhất từ trước trong công ty theo chỉ đạo của bị cáo Việt”, bị cáo Noel Thảo khẳng định.

Bị cáo Hồ Thị Thanh Thảo (Thủ quỹ Công ty Việt Á) khai, dù là thủ quỹ Công ty Việt Á, nhưng thực chất bị cáo không nắm được các đơn vị mà Việt Á chi tiền, bởi bị cáo chỉ chi theo chỉ đạo của bị cáo Việt. “Trong hai năm 2020 và 2021, bị cáo thực hiện chỉ đạo của bị cáo Việt chi hơn 34 tỷ đồng. Ngoài số tiền lớn trên thì bị cáo không nhớ được đã chi cho đơn vị nào nữa”, bị cáo Thanh Thảo khai.

Cáo trạng của Viện KSND tối cao xác định, Phan Tôn Noel Thảo là Kế toán trưởng Công ty Việt Á và Hồ Thị Thanh Thảo là Thủ quỹ Công ty Việt Á. Cả hai biết rõ việc ứng kit test xét nghiệm cho các cơ sở y tế công lập sử dụng trước rồi thông đồng hợp thức thủ tục đấu thầu thanh quyết toán sau.

Bị cáo Nguyễn Thành Danh, cựu Giám đốc CDC Bình Dương.

Các bị cáo cũng biết rõ việc thỏa thuận thông đồng chi tiền hoa hồng ngoài hợp đồng để được cung cấp kit test xét nghiệm, được thanh toán theo giá của Việt Á là trái quy định của pháp luật, nhưng vẫn thực hiện chỉ đạo của Tổng Giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt và Phó Tổng Giám đốc Việt Á Vũ Đình Hiệp.

Trong đó, Phan Tôn Noel Thảo tính toán, xác định tiền chiết khấu theo hợp đồng chuyển lại cho Phan Quốc Việt. Còn Vũ Đình Hiệp thì duyệt để Hồ Thị Thanh Thảo thực hiện việc chuyển tiền đến tài khoản do lãnh đạo đơn vị, cơ sở y tế cung cấp hoặc thông qua tài khoản của các nhân viên phụ trách vùng.

Phan Tôn Noel Thảo và Hồ Thị Thanh Thảo đã tính toán, xác định và giúp Phan Quốc Việt và Vũ Đình Hiệp chuyển tiền đưa hối lộ tại các tỉnh: Hải Dương, Hà Giang, Nam Định, Sơn La, Lâm Đồng, Phú Thọ tổng cộng hơn 34 tỷ đồng. Viện kiểm sát xác định, hành vi của Phan Tôn Noel Thảo và Hồ Thị Thanh Thảo đã phạm tội “Đưa hối lộ”.

Các bị cáo tại phiên tòa.

Liên quan đến các sai phạm của Việt Á, cáo trạng xác định, Công ty TNHH Phát triển Công nghệ ứng dụng Việt Nam (Công ty VNDAT) có ngành nghề kinh doanh chính là bán buôn máy móc, hóa chất vật tư y tế, thiết vị và phụ tùng máy khác. Doanh nghiệp này do Nguyễn Trường Giang làm Tổng Giám đốc. Nguyễn Trường Giang cũng là bị cáo trong vụ án này và bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Trường Giang cho biết, công ty không cung cấp trang thiết bị y tế cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Bình Dương nhưng bán máy tách chiết tự động, có thể có kit tách chiết đi kèm cho đơn vị tài trợ để họ tài trợ cho CDC Bình Dương.

Về hai hợp đồng trị giá hơn 45 tỷ đồng, theo lời khai của bị cáo Giang, đa số là kit test sinh phẩm chống dịch CDC mượn rồi thanh toán sau. Phía CDC Bình Dương yêu cầu làm chỉ định thầu nhưng bị cáo Giang từ chối và yêu cầu đấu thầu rộng rãi. Sau khi nhờ Việt Á thì thấy Việt Á làm theo phương thức chỉ định thầu.

Từ tháng 6/2021 đến tháng 8/2021, sau khi được Lê Thị Hồng Xuyên (nhân viên xét nghiệm CDC Bình Dương) đặt vấn đề cho CDC Bình Dương mượn kit test sử dụng trước rồi hợp thức thanh toán sau, Nguyễn Thị Thúy (Giám đốc dự án Công ty VNDAT) đề xuất với Nguyễn Trường Giang và được đồng ý.

Để hợp thức việc thanh toán số kit test và sinh hoá phẩm đi kèm đã cho CDC Bình Dương mượn sử dụng trước, Nguyễn Trường Giang thống nhất với Phan Quốc Việt sử dụng pháp nhân Công ty Việt Á tham gia đấu thầu và ký hai hợp đồng với CDC Bình Dương.

Nguyễn Trường Giang chỉ đạo bộ phận kế toán của Công ty VNDAT xuất hoá đơn bán hàng cho Công ty Việt Á, chỉ đạo nhân viên bên VNDAT phối hợp với nhân viên của Công ty Việt Á lập hồ sơ, để Công ty Việt Á được trúng thầu trái quy định của pháp luật đối với 2 gói thầu, với tổng trị giá hơn 45 tỷ đồng. Chỉ riêng hành vi này, các bị cáo trên đã gây thiệt hại tài sản Nhà nước hơn 29,6 tỷ đồng.

Ngày 13/6/2023, Nguyễn Trường Giang có đơn đề nghị tự nguyện được dùng một phần trong số tiền 95 tỷ đồng tại 3 tài khoản cá nhân của bị cáo (đang bị Cơ quan CSĐT Bộ Công an phong tỏa) để khắc phục toàn bộ thiệt hại