Thơm nồng xôi trứng kiến Yên Bái

Yên Bái không chỉ được biết đến với màu xanh bạt ngàn núi rừng, những con đèo quanh co, ruộng bậc thang tuyệt đẹp mà còn nổi tiếng bởi nền ẩm thực phong phú, đậm đà. Trong số đó, món xôi trứng kiến tưởng chừng lạ lẫm mà thân quen lại khiến du khách thương nhớ mãi.

Xôi trứng kiến nổi danh Yên Bái được làm từ thành phần chính là gạo nếp nương và trứng của kiến đen ở trong rừng. Thêm vào đó, các gia giảm làm nên mùi hương thơm lừng hòa quyện trong từng hạt xôi mềm dẻo là củ kiệu phi thơm với mỡ gà, và được gói trong lá chuối ngự.

Muốn có món xôi ngon đúng điệu thì phải chú ý ngay từ khâu chọn lựa nguyên liệu. Ở Yên Bái không phải bất kể loại kiến nào trên rừng cũng có thể lấy trứng. Loại kiến lấy trứng tại đây có một tên gọi khác là con ngạt. Trứng kiến Yên Bái có tổ rất to. Lấy trứng cũng phải có nghệ thuật nếu không sẽ bị kiến tấn công ngay. Dụng cụ lấy trứng cũng rất đơn giản, chỉ là một chiếc câu liêm, một chiếc rựa, một thúng và một sàng.

Người ta thường dùng cách thả một chiếc lá vào giữa thúng cho kiến mẹ bu lấy chiếc lá rồi đem vứt đi. Cứ làm như vậy cho tới khi hết kiến, chỉ còn những hạt trứng tròn, béo ngậy và vàng óng thì thôi. Tuy nhiên, người ta không bao giờ lấy hết sạch trứng trong một tổ kiến mà họ thường để lại một phần để những đàn kiến ấy tiếp tục sinh sản vào mùa sau.

Sau khi lấy trứng kiến về thì người ta sẽ chế biến sạch rồi đem xào lên cho dậy mùi thơm. Trứng kiến đã xào sẽ được đặt trong lá chuối ngự, cho vào chõ xôi, xung quanh là những hạt nếp nương đã được ngâm và vo sạch. Nếp được chọn để làm món xôi trứng kiến phải là nếp nương hạt to mẩy, trắng ngần và thơm nức mũi, được ngâm từ 3 – 4 tiếng rồi đem đồ. Khi thấy hạt nếp chuyển thành màu trắng trong, căng mọng, hương thơm ngào ngạt của mùi gạo nếp nương xen lẫn với mùi thơm củ kiệu phi mỡ gà, mùi béo bùi của trứng kiến thì đó chính là lúc xôi chín. Dùng đũa xới nhẹ xôi để xôi chín được đều nhưng nhớ cẩn thận để trứng kiến không bị vỡ.

Xôi nếp thơm dẻo hòa quyện cùng những hạt trứng kiến nho nhỏ. Khi ăn tỏa ra một mùi hương thơm dịu, cay cay, vị ngọt bùi ngậy khiến du khách mê mẩn. Điều đặc biệt là khi thưởng thức xôi trứng kiến là phải bốc bằng tay mới cảm nhận được vị ngon khó cưỡng của món ăn. Người Yên Bái thường ăn xôi nếp trứng kiến với cá suối sấy khô nướng than chấm kèm muối ớt trộn chanh.

Nếu có cơ hội du lịch Yên Bái thì bạn đừng quên thưởng thức món xôi trứng kiến ngon nổi danh này. Chắc chắn những dư vị mà món ăn mang lại sẽ khiến bạn muốn quay trở lại vùng đất Yên Bái thêm nhiều lần nữa.