Thơm hương vị chạch đồng kho nghệ

Sơn Đình18:11 17/04/2022

Giữa phố thị đông đúc chợt thoảng đâu đó thứ mùi thơm quen thuộc. Hương vị của món chạch đồng kho nghệ không lẫn từ căn bếp nhà ai. Thứ hương vị gợi nhớ về một thời thơ ấu!

(Ảnh minh họa)

Tờ mờ sáng, mẹ kéo chiếc chăn mỏng đắp lại cho hai chị em tôi và chuẩn bị đồ đoàn cho bố ra đồng bắt chạch.

Dáng bố cao gầy, lưng khòm cứ thế khuất dần sau lũy tre làng. Bố bảo, mùa chạch đồng bắt đầu sau kỳ gặt hái. Lúc ấy cũng là dịp chạch đồng béo ngậy, có nhiều trứng.

Đi từ mờ sáng cho tới khi trời trở nhá nhem, bố trở về với giỏ chạch đầy ắp. Tiếng chị em tôi réo vang từ đầu ngõ. Mẹ thì lọc xọc tay xách giỏ chạch, tay phe phẩy chiếc quạt mo, quạt cho bố mà không quên những câu hỏi chẳng đợi câu trả lời từ bố: “Anh có mệt không? Nay đi xa lắm không? Chạch nay con to, béo mẫm… anh nhỉ!”…

Vừa vào tới sân giếng, mẹ đổ vội ra chiếc thau cáu bẩn mà lựa con to béo để riêng buổi chợ mai. Những con nhỏ, mẹ để cho vào giỏ, chờ sau khi bố tắm táp xong thì vào bếp đảm nhiệm món chạch kho nghệ. Món độc quyền mà chỉ bố làm mới ngon.

Chị em tôi dù không giúp được gì nhưng cũng lăng xăng, chăm chăm nhìn bố làm. Bố xóc muối tuốt rửa nhớt, dần chạch bằng cán dao, sau đó làm sạch, ngâm tẩm gia vị, chiếc nồi đất được bố lót một lớp lá nghệ rồi lần lượt xếp những con chạch vào nồi. Nồi chạch của bố trước khi kho, có nghệ, có ớt, hành tăm dập nhỏ…

Bố đổ nước lút trên lớp chạch rồi đặt trên bếp củi, than hồng. Nhiệm vụ 2 chị em tôi là trông bếp. Khói bếp củi nghi ngút, mắt cay cay. Nồi chạch cạn nước, chị lại réo bố đổ thêm lần 2. Cứ thế, cho đến khi đủ 3 lần nước cạn mới thôi.

Nồi chạch đồng sền sệt vàng óng được bê ra thơm nức, kích thích khứu giác tột độ. Thịt chạch đồng thơm, ngọt, béo đậm đà mà dai. Mẹ bảo chạch kho nghệ không những ăn được lâu hơn những cách chế biến khác mà nghệ còn tốt cho đường tiêu hóa. Cũng bởi vậy món chạch kho nghệ gần như gắn trọn với tuổi thơ tôi.

Theo thời gian, chị em tôi lớn lên đi học, đi làm xa nhà. Bố đã già yếu, không còn ra đồng được như trước. Nhưng mẹ bảo, mẹ vẫn thường xuyên mua chạch đồng về cho bố kho sau mỗi mùa gặt hái.

Video đang HOT

Giờ ngẫm thôi mà lòng da diết nhớ hương vị chạch đồng kho nghệ của bố năm nao.

Giọt ghiền nào cho... cua?

Sau tôm hùm, cá mú thì cua xanh cũng thuộc nhóm hải sản sang trọng trên bàn tiệc cao cấp. Và các món cua hấp dẫn đến từng chót que chèo, thường quấn quýt với một loại xốt tương hợp.

Giấu "bùa mê" nước mắm

Lẽ dĩ nhiên, điều kiện đầu tiên để có một và nhiều món cua ngon là nguyên liệu phải thật chất lượng. Theo đó, nhóm chúng tôi thường "nhất dương chỉ" với họ hàng cua nước lợ. Trong Nam, các vùng: Cần Giờ (TP.HCM), Gò Công Đông (Tiền Giang), duyên hải Bến Tre và Trà Vinh đều dung dưỡng đám cua thiên nhiên vượt trội về chất lượng.

Khan hiếm lượng cua rừng nước lợ. Ảnh: Tấn Tới

Tại Khu Du lịch sinh thái Vàm Sát (xã Lý Nhơn, huyện Cần Giờ, TP.HCM) còn có mô hình câu cua dành cho du khách, ở khu Dầm Dơi. Khi tham gia, khách sẽ có lúc trông chờ cua ăn mồi hoặc hồi hộp hay phải giằng co, rồi khéo léo kéo cua lên mặt nước từ từ. Nhờ vậy, không ít người bạn của tôi luôn háo hức trông đợi nhìn thấy món cua rang me, do chính tay họ câu được (Thật ra, đôi khi họ câu con này nhưng nhân viên ở đây, lại chu đáo đổi thành con khác. Bởi vì, họ phải lựa cua chắc bán cho khách). Hớn hở, có người còn không quên mua vài ba ký cua "không dây" mang về biếu người thân.

Có lần, nhóm chúng tôi thân thiết với Ban giám đốc cũ của khu du lịch này, nên mở tiệc cua kéo dài từ chập tối đến nửa đêm. Hứng chí, các anh mang dàn loa xịn ra, dọn sảnh nhà hàng làm sân khấu dã chiến. Cả nhóm ca hát nhảy múa tưng bừng, cạnh tán rừng đước trong lành. Vui ơi là vui.

Sau dạ tiệc đó, nhà thơ Phạm Thị Ngọc Liên ở TP.HCM, quyết chỉ "yêu" mỗi mình cua Cần Giờ. Dù chị cũng có dịp tung tăng khắp trong Nam ngoài Bắc, từng ăn thử cua khá nhiều vùng miền. Nhưng khổ nỗi, ấn tượng về cua Cần Giờ nó quá đẹp. Đến độ, đám cua nước lợ Phú Yên cũng bị rớt hạng - với chị.

Hấp dẫn, món cua Cần Giờ rang me. Ảnh: Anh Dũng

Trở lại với món cua rang me, dễ khuyến dụ làn sóng nước bọt khá nhiều chị em. Mới đầu, nghe tên, nhiều đầu bếp "tay ngang" cứ tưởng dễ thực hiện lắm. Nhưng đừng mơ giữa ban ngày!

Để có những giọt xốt rang me ánh vàng màu hổ phách, dậy hương vị chua thơm mời gọi, trước hết cần sự tỉ mỉ và tinh tế. Chẳn hạn, phải chọn loại me chín có màu vàng hồng, vị chua vừa phải - không chua lè chua lét. Có vậy, màu xốt thành phẩm mới đẹp và thanh vị.

Hoặc cần "áo" (phủ mỏng) ít bột mì (bột khoai sắn) vào mặt cắt trên mình cua. Quan trọn hơn, cần cắt hoặc chặt bỏ phần chót đầu càng cua, để lúc chiên sẽ không bị nổ - dễ bắn dầu/mỡ nóng vào người thợ bếp.

Việc chế biến muỗng xốt me hấp dẫn không hề dễ. Ảnh: Anh Dũng

Thế nhưng, "bùa mê" của dòng xốt me hải sản chính là một ít nước mắm, loại không quá nặng mùi. Nước mắm sẽ quyện vào bột me, kết nối cùng tỏi "phi" (chiên vừa vàng)...; tạo hậu vị mằn mặn - để người ăn rỉ rả vẫn không có cảm giác chua miệng. Đồng thời, chất đạm trong mắm cũng góp phần làm cho thịt cua thêm đậm đà hơn. Do đó, tỷ lệ nước mắm trong xốt phải là bao nhiêu mới thật hài hòa, còn tùy thuộc vào độ đạm của dòng nước mắm đó, với độ... kín miệng của đầu bếp nữa.

Thế nhưng, với dạng cua "gạch điểm" (lượng gạch chiếm khoảng 1/3 mai) thì chén xốt me có vẻ... hụt hơi.

Hòa tấu...

Đầu bếp Trần Minh, bếp trưởng Nhà hàng Duyên Hải, ở thị trấn Cần Thạnh (huyện Cần Giờ, TP.HCM) cười hì hì nói: Chỉ có tương "xá - chà" mới "trị" nổi đám cua... "chửa" này thôi." Ông Minh vốn là, thành viên lâu năm trong Hội đầu bếp người Hoa - Chợ Lớn, gốc Triều Châu.

Nói là làm, ông xắn tay mở lửa phừng phừng - chế biến ngay món cua gạch với loại xốt cao cấp này. Đi cùng hôm đó, có vài anh bạn làm chủ doanh nghiệp ở TP.HCM khá sành ăn. Tất cả đều gật gù ngợi khen. Đặc biệt, để nguội thịt và gạch cua vẫn không tanh và lâu ngán. Mặc dù, gạch cua tự nhiên luôn béo đậm.

Thật quả, loại xốt vừa cay thơm lẫn ngọt mặn này, rất hợp với các loại hải sản đang ôm trứng, như: cua, tôm tít, mực ống...

Thống khoái, dĩa cua gạch xốt XO. Ảnh: Tấn Tới

Đầu bếp Nguyễn Xuân Vinh ở quận Tân Phú, TP.HCM - từng làm việc với khá nhiều bếp trưởng gốc Hoa - thật ra, tương "xá - chà" chính là một loại xốt hải sản đẳng cấp. Nó có vẻ như nửa tàu nửa Tây. Dòng xốt này, được phối chế thật kỳ công từ nhiều nguyên liệu chọn lọc, như: cồi sò điệp, tôm khô, thịt giò heo muối, các loại ớt bột, củ hành tím... Và thông thường, các bếp trưởng gốc Hoa giàu kinh nghiệm sẽ tự tay nấu lấy, chứ họ không dùng hàng nhập khẩu. Bởi một phần để tiết kiệm chi phí, phần để tạo dấu ấn lẫn sức hấp dẫn riêng với các thực khách sành ăn.

Mặt khác, trữ lượng cua thiên nhiên khắp miền Nam đang sụt giảm đáng kể. Ước khoảng, còn cỡ 20-30% so với mười năm trước, theo anh Hồng Đại Phát, thương lái cua lớn, hơn 20 năm tuổi nghề ở quận 5, TP.HCM. Thế nên, nhiều chủ hàng quán ở đây đành chuyển sang bán cua nuôi quảng canh. Tất nhiên, thịt cua nuôi luôn lạt và bở hơn cua tự nhiên rồi. Song, chính loại xốt trứng muối với mayonnaise đã cứu chúng "một bàn thua trông thấy". Do trội độ béo - bùi, nên loại xốt trẻ này có thể bù đắp hiệu quả cho hàng cua nuôi...

Cũng có thể bạn sẽ khoát tay nói rằng, cua ngon chỉ cần đem luộc, hấp, nướng rồi chấm muối tiêu chanh là ngon chót vót rồi. Không sai! Nhưng ăn mộc sẽ rất mau ngán. Vả lại, sở thích tận hưởng thú vui ẩm thực của mỗi người thường không giống nhau. Vậy nên, cũng đừng nên "ép uổng" nhau!

Tóm lại, có thể nói độ gắn kết giữa các dòng xốt với món chính nói chung và với đám cua "ngang bướng" nói riêng tựa như hình với bóng. Chúng vừa góp phần cân bằng hương vị tổng thể, vừa "nâng đỡ" cho nguyên liệu chính thêm cuốn hút. Và một mặt nào đó, chúng còn đại diện cho sự sáng tạo không ngừng nghỉ của giới đầu bếp chuyên nghiệp.

Bởi vậy dù bé nhỏ, nhưng những giọt "xốt cua" đẳng cấp, luôn hội tựu bao hương vị tạo niềm hân khoái cực lớn.

Cá kèo đỏ: kho ngon mà khô cũng đã! Chi họ cá bống khá phong phú, nào là bống kèo, bống cát, bống đụt... Trong đó, con bống đỏ vừa nổi trội với màu da ửng hồng vừa săn chắc thịt "thấy mê"! Khi cơn gió chướng "già khằn", hung hăng xô đẩy những chòi giữ lưới đáy chơi vơi ngoài Biển Tây hay "vặn vẹo" những lùm tre trong đất liền,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Chủ đề: món ngon món ăn dân dã món ăn ngon hương vị quê nhà

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lễ thủy táng của Quý Bình: Vợ lặng người ôm chặt tro cốt, Vân Trang và đông đảo khán giả tiễn đưa01:48

Sau clip nhào lộn gây dậy sóng, Hoa hậu Ý Nhi "văng" khỏi Top 10 dự đoán ở Miss World01:21

Đại uý, ca sĩ Tố Hoa làm điều đặc biệt chưa giọng ca nữ nào thực hiện04:51

"Nổi da gà" nghe hàng nghìn người dân ca vang khúc hát bất hủ: Fanchant cỡ này, "concert quốc gia" 30/4 cỡ nào!00:24

Tang lễ Giáo hoàng Francis: Mộ phần đơn giản và thánh đường không ngủ01:37

Mở cốp xe máy, người phụ nữ sốc nặng khi thấy thứ đáng sợ01:33

Nữ diễn viên nghẹn ngào tiễn biệt Quý Bình: 1,4 triệu người xem mà xót xa02:35

Thảm đỏ hot nhất hôm nay: Lưu Diệc Phi "thua đau đớn" trước cam thường, suýt vồ ếch và đụng mặt "tình tin đồn"00:21

Mai Ngọc giảm cân thần tốc sau sinh, clip vài giây flex độ giàu có đáng nể của nhà chồng00:14

Học sinh hoảng loạn khi thấy rắn hổ mang chúa bò trên sân trường01:08

Hoàng Bách tiết lộ màn biểu diễn đặc biệt trong chương trình mừng Đại lễ 30/405:22

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Ngâm loại hạt này qua đêm là được bữa sáng ngon bất ngờ, ăn liền 1 tuần da sáng, dáng xinh

05:47:40 28/04/2025

Cùng khám phá 7 lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà Overnight Oats mang lại, từ kiểm soát cân nặng đến tăng cường hệ miễn dịch.

Gợi ý thực đơn cơm tối ngon miệng, lành mạnh cho ngày cuối tuần

09:59:41 26/04/2025

Để có một bữa cơm tối vừa dễ chế biến lại ngon miệng, lành mạnh thì bạn hãy tham khảo thực đơn cơm tối dễ làm dưới đây nhé!

30 mâm cơm cho mẹ bỉm sau sinh: bổ dưỡng, ngon miệng, dễ làm

05:49:54 26/04/2025

Dưới đây là 30 mâm cơm chuẩn dinh dưỡng, dễ nấu và cực kỳ ngon miệng để đồng hành cùng mẹ sau sinh trong suốt một tháng đầu tiên.

Cách rán nem giòn tan bằng nồi chiên không dầu và cách chọn bánh đa nem ngon

05:49:24 26/04/2025

Nem rán bằng nồi chiên không dầu có lớp vỏ giòn rụm, không ngấm mỡ, nhân chín đều, nóng hổi, thời gian chế biến nhanh.

Đang tiết Cốc Vũ, nhớ ăn 4 loại rau rẻ tiền này vừa tăng sức đề kháng vừa giúp đẹp da, bổ máu

05:48:40 26/04/2025

4 loại rau này bạn nên thường xuyên ăn trong thời gian tiết Cốc Vũ, vừa giúp cơ thể khỏe mạnh lại giúp dưỡng da trắng mịn.

13 mâm cơm gia đình đơn giản mà ngon 'hết nước chấm', ai nhìn cũng muốn về nhà ăn cơm mẹ nấu

05:48:01 26/04/2025

Một mâm cơm không cần quá cầu kỳ, chỉ cần đủ đầy, ấm áp là đã có thể mang đến cảm giác sum vầy, kết nối mọi thành viên.

10 món ăn đường phố ngon nhất Đông Nam Á, Việt Nam có tới 2 đại diện

18:51:42 25/04/2025

Hai món ăn này thường được người Việt thưởng thức vào bữa sáng và cũng được các du khách nước ngoài rất yêu thích.

Vây cá hồi vừa ngon mà lại siêu rẻ, chế biến kiểu này ai cũng mê

11:11:21 25/04/2025

Chỉ với vây cá hồi và một vài gia vị đơn giản, bạn sẽ có ngay món ăn hấp dẫn, giòn tan và thơm lừng. Hãy tham khảo công thức dưới đây nhé!

Cách làm gà ủ muối tại nhà vừa ngon vừa sạch

11:07:37 25/04/2025

Gà ủ muối là món ăn được nhiều người yêu thích với lớp da giòn, thịt gà ngọt đậm và mùi thơm quyến rũ của sả, lá chanh, tiêu hạt...

Cách làm trứng vịt muối dễ nhất cho người mới bắt đầu

06:07:24 25/04/2025

Rất nhiều người mắc các sai lầm trong quá trình muối trứng vịt khiến thành phẩm bị vị tanh, bạn hãy tham khảo cách làm trứng vịt muối thơm lừng, béo ngậy.

Cách làm sườn kho theo kiểu Trung Quốc

06:04:44 25/04/2025

Sườn kho là một trong những món ăn truyền thống của người Trung Quốc rất hấp dẫn bởi hương vị và nước sốt đậm đà.

Vét tủ lạnh, chồng nghĩ ngay đến làm cơm rang, bất ngờ được món ngon khiến vợ mê tít

05:54:18 25/04/2025

Một ít cơm còn, vài miếng dưa muối, dăm lát xúc xích, mấy con tôm nõn... tưởng chừng chẳng làm được gì, nhưng lại góp phần tạo nên một đĩa cơm rang thơm nức.

Có thể bạn quan tâm

Aston Martin Valkyrie Anemos: Siêu xe đặc biệt với sợi carbon tím và vàng 24k

Ôtô

10:43:12 28/04/2025

Aston Martin Valkyrie, siêu phẩm do kỹ sư huyền thoại Adrian Newey thiết kế, đã hoàn tất sản xuất 150 chiếc Coupe dành cho đường phố vào cuối năm ngoái.

Xe tay ga SYM ADXTG 400 2025 sắp ra mắt tại Malaysia

Xe máy

10:40:40 28/04/2025

Mẫu xe tay ga phiêu lưu SYM ADXTG 400 phiên bản 2025 sẽ chính thức có mặt tại thị trường Malaysia vào tháng 5 tới với mức giá dự kiến dưới 30.000 RM (177 triệu đồng).

Vũ Thảo Giang và cầu nối quảng bá du lịch Việt Nam qua áo dài

Thời trang

10:38:04 28/04/2025

Nhà thiết kế Vũ Thảo Giang mang đến một đêm trình diễn thời trang đầy cảm xúc với 6 bộ sưu tập đặc biệt trong chương trình Sông Cầu - Mạch nguồn di sản , với sân khấu nổi giữa lòng sông Cầu, đường catwalk dài hơn 58m.

Nga tuyên bố thẳng thừng về số phận nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu

Thế giới

10:35:06 28/04/2025

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, Nga sẽ không chuyển quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia lớn nhất châu Âu ở Ukraine cho bất cứ bên nào.

Rudiger trả giá đắt cho sự bốc đồng

Sao thể thao

10:28:05 28/04/2025

Real Madrid đang trải qua những ngày thấp thỏm khi trung vệ trụ cột Antonio Rudiger có nguy cơ phải nhận án phạt nặng nề sau sự cố khó chấp nhận ở trận chung kết Copa del Rey hôm 27/4.