Thổ Nhĩ Kỳ ra ‘tối hậu thư’ yêu cầu Mỹ bàn giao 100 tiêm kích cơ F-35
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã yêu cầu Mỹ bàn giao hơn 100 máy bay chiến đấu F-35, hoặc hoàn trả 1,4 tỉ USD mà Ankara đã đầu tư vào chương trình máy bay của Washington.
Chiến đấu cơ F-35. Ảnh: Không quân Mỹ
Theo hãng tin RT (Nga), trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình hôm 28/10, ông Cavusoglu cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã “làm rõ quan điểm của mình” về việc mua lại hệ thống phòng không S-400 của Nga và nhắc lại rằng họ đã bị “loại khỏi chương trình này một cách bất công”. Ông cũng kêu gọi Mỹ bàn giao các máy bay theo hợp đồng mà hai nước đã ký kết, hoặc trả lại toàn bộ số tiề.n mà Ankara đã đầu tư vào chương trình này.
“Thổ Nhĩ Kỳ không bao giờ hành động mà không có phương án thay thế. Nếu cần, chúng tôi có thể quay sang hợp tác với nước khác”, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói và ám chỉ khả năng Ankara sẽ mua các chiến đấu cơ Su-35 hoặc Su-57 do Nga sản xuất, nếu Mỹ vẫn không giải quyết được thương vụ F-35.
Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua máy bay chiến đấu F-35 do Tập đoàn vũ khí Lockheed Martin sản xuất, nhưng sau đó đã bị loại khỏi chương trình mua sắm đối tác đa quốc gia vào năm 2019 vì mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Ankara đã chỉ trích quyết định trên và cho rằng đây là điều “không công bằng”.
Đầu tháng này, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết Washington đã đề xuất bán cho Ankara lô 40 chiếc chiến đấu cơ F-16 mới và gần 80 gói nâng cấp phi đội F-16 hiện có của nước này, để đổi cho khoản đầu tư vào chương trình F-35. Đầu tuần này, Erdogan cho biết ông sẽ xác nhận lời đề nghị đó với Tổng thống Mỹ Joe Biden bên lề hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP26 ở Glasgow.
Trong tuần này, một nhóm gồm 11 nghị sĩ của hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cũng đã bày tỏ “quan ngại sâu sắc” với chính quyền Tổng thống Joe Biden về việc bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ và tuyên bố rằng quốc hội sẽ ngăn chặn bất kỳ động thái nào như vậy. Bức thư của các nghị sĩ Mỹ nêu rõ “không thể làm tổn hại an ninh quốc gia” bằng cách bán vũ khí của mình cho một đồng minh của khối NATO nhưng lại “hành xử như một kẻ thù”.
Tổng thống Erdogan gần đây đã tuyên bố sẽ mua thêm các tổ hợp phòng không S-400 của Nga. Washington trước đó đã nhiều lần lên tiếng quan ngại về việc Moscow có thể sử dụng hệ thống S-400 để thu thập các thông tin mật về tiêm kích F-35 và khẳng định chúng không phù hợp với các hệ thống vũ khí của NATO. Tuy nhiên, Ankara cũng liên tục nhấn mạnh hệ thống S-400 sẽ được sử dụng riêng và không được tích hợp vào bất kỳ loại vũ khí nào của liên minh quân sự này.
Trong khi đó, Lầu Năm Góc cho biết hai nước sẽ tiếp tục hội đàm để giải quyết thương vụ F-35. Trung tá Anton T. Semelroth, phát ngôn viên của Lầu Năm Góc, cho hay giới chức quốc phòng cấp cao của cả hai nước đã gặp nhau để cùng “thảo luận về việc giải quyết các tranh chấp” trong thương vụ F-35 tại Ankara trong hôm 28/10. Theo ông Semelroth, các cuộc thảo luận đã diễn ra “hiệu quả”, thể hiện “cam kết” của Mỹ trong việc “giải quyết một cách tôn trọng” sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào chương trình F-35 của mình.
Thổ Nhĩ Kỳ lạc quan về cải thiện quan hệ với UAE
Ngày 7/9, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết, cuộc đàm phán giữa nước này với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) nhằm chấm dứt rạ.n nứ.t kéo dài nhiều năm đã có đà tích cực, đồng thời nhận định rằng mối quan hệ song phương có thể trở lại đúng hướng nếu duy trì được đà này.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu phát biểu tại cuộc họp báo ở Ankara ngày 24/8/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Hai nước đối thủ khu vực này đã tổ chức một loạt cuộc tiếp xúc trong những tuần gần đây để xoa dịu căng thẳng vốn làm bùng phát các cuộc xung đột, trong đó có cuộc chiến tranh ở Libya. Trong khi vẫn tồn tại những bất đồng về chính trị, song hai nước dự kiến sẽ tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ kinh tế và giảm bớt rạ.n nứ.t.
Phát biểu với đài truyền hình NTV, ông Cavusoglu nhấn mạnh, quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và UAE có thể được bình thường hóa nếu có các bước đi tương hỗ và các điều kiện phù hợp.
Năm ngoái, quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và UAE leo thang căng thẳng sau khi UAE ký thỏa thuận bình thường hóa hoàn toàn quan hệ với Israel. Thổ Nhĩ Kỳ khi đó cảnh báo triệu hồi đại sứ của mình từ Abu Dhabi để đáp lại thỏa thuận trên. Đáp lại, UAE chỉ trích chính quyền Ankara can thiệp những vấn đề chính trị của các quốc gia Arab. Thời gian qua, Thổ Nhĩ Kỳ là bên chủ động tích cực hơn trong việc hàn gắn quan hệ với các nước Arab, đặc biệt là với Ai Cập và Saudi Arabia.
Thổ Nhĩ Kỳ hoan nghênh thông điệp tích cực từ Taliban Thổ Nhĩ Kỳ thể hiện sự hoan nghênh với thông điệp tích cực mà Taliban đưa ra với cộng đồng quốc tế sau khi kiểm soát Afghanistan. "Chúng tôi hoan nghênh những thông điệp tích cực mà Taliban đưa ra cho người nước ngoài, các cơ quan ngoại giao và nhân dân của họ. Tôi hy vọng chúng ta sẽ thấy cách tiếp...