Thiếu máu ở phụ nữ: 10 dấu hiệu không nên xem thường
Phụ nữ và những người mắc bệnh mãn tính có xu hướng dễ bị thiếu máu do các vấn đề như kinh nguyệt, sinh đẻ hoặc phẫu thuật.
Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng và nguyên nhân có thể là bất cứ điều gì từ rối loạn máu di truyền đến thiếu sắt đơn giản.
Thiếu máu dẫn đến đau đầu và chóng mặt. Ảnh minh họa
Theo kết quả nghiên cứu, thiếu máu (Anemia) là một chứng rối loạn máu phổ biến, ảnh hưởng đến hơn 1,6 tỷ người trên toàn thế giới. Thiếu máu xảy ra nếu số lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh trong máu giảm xuống thấp hơn mức bình thường hoặc các tế bào hồng cầu không chứa đủ hemoglobin, từ đó dẫn đến thiếu lượng oxy đến các mô của tế bào trong cơ thể.
Phụ nữ và những người mắc bệnh mãn tính thường có xu hướng bị thiếu máu do quá trình kinh nguyệt, sinh đẻ hoặc phẫu thuật. Tùy vào mỗi trường hợp, mức độ bệnh có thể nặng hoặc nhẹ và nguyên nhân gây bệnh cũng khác nhau ở mỗi người.
Nguyên nhân gây ra thiếu máu
Thiếu sắt là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh thiếu máu, đặc biệt ở phụ nữ và thường đi kèm với các triệu chứng như đau miệng với các vết nứt ở các góc và koilonychias , một tình trạng khiến móng tay bị cong lên trên.
Ngoài ra, thiếu vitamin B12 cũng dẫn đến tình trạng thiếu máu. Khi thiếu vitamin B12, cơ thể sẽ cảm thấy ngứa ran ở lòng bàn tay hoặc bàn chân. Ngoài ra, cơ thể cũng mất cân bằng khi di chuyển, biểu hiện qua dáng đi loạng choạng hoặc vụng về.
Hơn nữa, khi mắc bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm hoặc ngộ độc chì cũng có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu. Thiếu máu hồng cầu hình liềm thường biểu hiện qua các cơn đau dữ dội do các tế bào trong cơ thể không nhận đủ oxy. Trong khi đó, dấu hiệu của ngộ độc chì là một đường màu xanh đen trên nướu răng.
Thiếu máu xảy ra phổ biến ở phụ nữ, gây ra tình trạng mệt mỏi và cơ thể trở nên yếu. Ảnh minh họa
10 dấu hiệu thiếu máu không nên bỏ qua
1. Cảm giác thèm ăn kỳ lạ đối với những thứ không phải là thức ăn
Theo tờ Westchester Health (Mỹ), những người bị thiếu máu có thể phát triển một hội chứng gọi là pica, gây ra cảm giác thèm ăn lạ lùng đối với những món như đất, đá, giấy hoặc đất sét. Pica có xu hướng xuất hiện ở trẻ em nhiều hơn người lớn, tuy nhiên nó cũng thường xảy ra đối với phụ nữ trong thời kỳ mang thai.
Có một số giả thuyết về lý do tại sao thiếu sắt dẫn đến pica , nhưng nguyên nhân thực sự vẫn chưa rõ ràng. Nghiên cứu cho thấy, cảm giác thèm ăn dường như biến mất khi bệnh nhân được bổ sung sắt.
Video đang HOT
2. Cơ thể kiệt sức và yếu
Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh thiếu máu do thiếu sắt là mệt mỏi. Nếu không có đủ oxy cung cấp đến các tế bào, cơ thể không thể phân giải các chất dinh dưỡng và tạo ra năng lượng. Nếu không có năng lượng, cơ thể liên tục cảm thấy mệt mỏi và khó hoàn thành công việc.
3. Đau đầu hoặc cảm thấy chóng mặt
Nhức đầu, chóng mặt, choáng váng đều có thể là triệu chứng của bệnh thiếu máu do thiếu oxy lên não. Mức độ hemoglobin trong hồng cầu thấp có thể ngăn oxy đến não. Điều này dẫn đến sưng các mạch máu, có thể dẫn đến chóng mặt và đau đầu.
4. Tim đập nhanh
Nhịp tim nhanh hơn bình thường có thể là dấu hiệu của bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Khi hemoglobin thấp, tim phải làm việc nhiều hơn để vận chuyển oxy. Điều này có thể dẫn đến nhịp tim không đều hoặc tim đập rất nhanh. Trường hợp nặng có thể dẫn suy tim.
5. Khó thở
Khi các cơ quan không được cung cấp đủ oxy, phổi có thể phải hoạt động quá mức để bù đắp lượng oxy cho cơ thể. Nếu cơ thể bạn tương đối khỏe mạnh, nhưng bạn cảm thấy hụt hơi hoặc khó thở trong lúc tập luyện thể thao, đây có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.
6. Đau ngực
Trong trường hợp thiếu máu nghiêm trọng, cơ thể sẽ gặp phải những cơn đau tim vì không có dòng oxy và hemoglobin ổn định. Nếu tình trạng trở nên nặng, có thể dẫn đến chứng nhồi máu cơ tim.
7. Ngứa ran ở lòng bàn tay hoặc chân
Khi thiếu sắt, cơ thể có khả năng mắc phải hội chứng Chân không yên (Restless leg). Đâylà tình trạng đôi chân cảm thấy rất khó chịu khi đang ngồi hay nằm xuống. Nó làm cho cơ thể phải đứng lên và di chuyển xung quanh. Khi làm như vậy, cảm giác khó chịu của hội chứng chân không yên tạm thời biến mất. Bổ sung sắt có thể làm giảm những triệu chứng này.
Thiếu máu do thiếu sắt dẫn đến ngứa ran ở lòng bàn tay và chân. Ảnh minh họa
8. Da nhợt nhạt
Da nhợt nhạt là một dấu hiệu phổ biến của bệnh thiếu máu và có thể xuất hiện khắp cơ thể hoặc giới hạn ở một vùng, chẳng hạn như mặt, nướu răng, bên trong mí mắt hoặc môi dưới. Ở người khỏe mạnh, bên trong mí mắt dưới sẽ có màu đỏ tươi, nhưng ở nhiều người thiếu máu, nó có màu hồng nhạt hoặc vàng.
9. Bàn tay và bàn chân lạnh
Những người thiếu máu thường bị lạnh tay và chân do máu lưu thông kém. Máu được đẩy đến các chi ít hơn, dẫn đến cảm giác lạnh. Nếu cơ thể thường xuyên cảm thấy lạnh ở tay hoặc chân dù thời tiết và nhiệt độ môi trường ấm áp, bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm nhất.
Thiếu máu đến các chi dẫn đến tay và chân lạnh. Ảnh minh họa.
10. Móng tay trở nên giòn
Móng tay giống như mọi tế bào sống khác trong cơ thể cần oxy để phát triển. Nếu không có đủ oxy, các lớp móng sẽ ngừng tạo ra các tế bào mới khỏe mạnh, dẫn đến móng yếu và dễ gãy theo thời gian.
Giải pháp cho người thiếu máu
Nếu thiếu máu lâu mà không được phát hiện và điều trị, có thể dẫn đến suy tim, rất nguy hiểm.
Các thể bệnh thiếu máu
Thiếu máu là hiện tượng giảm lượng huyết sắc tố và số lượng hồng cầu trong máu ngoại vi dẫn đến thiếu oxy cung cấp cho các mô tế bào trong cơ thể, trong đó giảm huyết sắc tố có ý nghĩa quan trọng nhất.
Thiếu máu do chảy máu: Cấp tính: sau chấn thương, chảy máu dạ dày - tá tràng... Mạn tính: do giun móc, trĩ chảy máu... Thiếu máu do thiếu yếu tố tạo máu: các chất cần thiết cho tạo máu hay bị thiếu thường là: sắt, vitamin B12, acid folic, vitamin C,... thường gặp nhất là thiếu máu dinh dưỡng. Thiếu máu do rối loạn tạo máu: suy nhược tủy xương; loạn sản tủy xương. Thiếu máu do huyết tán: nguyên nhân tại hồng cầu: như bất thường cấu trúc màng hồng cầu (bệnh hồng cầu hình bi...), thiếu hụt men (G6PD...)...
Biểu hiện thế nào?
Triệu chứng cơ năng: người bệnh có thể cảm thấy ù tai, hoa mắt, chóng mặt thường xuyên hay khi thay đổi tư thế hoặc khi gắng sức. Có thể ngất lịm nhất là khi thiếu máu nhiều; nhức đầu, giảm trí nhớ, mất ngủ hoặc ngủ gà, thay đổi tính tình, tê tay chân, giảm sút sức lao động trí óc và chân tay; hồi hộp đánh trống ngực, khó thở, có thể đau vùng trước tim do thiếu máu cơ tim...
Triệu chứng thực thể: người bệnh có thể tự nhận biết hoặc do người khác phát hiện ra như: da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt; có thể kèm theo vàng da niêm mạc nếu thiếu máu huyết tán; hoặc sạm da niêm mạc nếu thiếu máu do rối loạn chuyển hoá sắt. Đặc biệt có thể quan sát rõ ở vị trí da mỏng, trắng như mặt, lòng bàn tay... hoặc ở niêm mạc mắt, môi, lưỡi, vòm miệng... Màu sắc của niêm mạc phản ánh rõ hơn màu sắc của da; lưỡi: màu nhợt, hoặc nhợt vàng trong huyết tán, hoặc bự bẩn trong thiếu máu do nhiễm khuẩn, hoặc lưỡi đỏ lừ và dày lên trong thiếu máu Biermer. Gai lưỡi mòn hay mất làm lưỡi nhẵn bóng, có thể có vết ấn răng, (thường gặp trong thiếu máu mạn và nhược sắc); tóc rụng, móng tay giòn dễ gãy,...
Khi thiếu máu, tim sẽ phải đập nhanh và có thể có tiếng thổi tâm thu thiếu máu. Nếu thiếu máu lâu mà không được phát hiện và điều trị, có thể dẫn đến suy tim, rất nguy hiểm.
Chẩn đoán thiếu máu chủ yếu phải dựa vào các xét nghiệm. Xét nghiệm công thức máu toàn diện cho biết mức độ các tế bào hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và huyết sắc tố...; xét nghiệm đếm hồng cầu lưới để xem tủy xương sản xuất hồng cầu như thế nào. Kiểm tra về sắt để đo lượng sắt dự trữ trong cơ thể và trong máu.
Các biểu hiện khi cơ thể thiếu máu.
Những biến chứng
Nếu không được điều trị, thiếu máu có thể gây ra mệt mỏi kéo dài; biến chứng thai kỳ: phụ nữ mang thai bị thiếu máu có thể sinh non; vấn đề về tim: thiếu máu có thể dẫn đến nhịp tim nhanh hoặc không đều. Điều này có thể dẫn đến suy tim; tử vong: thiếu máu hồng cầu hình liềm có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.
Giải pháp cho người bệnh thiếu máu
Tùy vào nguyên nhân của bệnh thiếu máu bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị khác nhau.
Thiếu máu do thiếu sắt sẽ phải bổ sung sắt để cơ thể hấp thụ dễ dàng. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc bổ sung sắt. Lượng sắt dư thừa có thể gây hại. Nguồn thực phẩm nhiều chất sắt bao gồm thịt đỏ, đậu, lòng đỏ trứng, các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và hải sản...
Đối với thiếu máu do thiếu B12 và folate vitamin, bác sĩ cũng có thể khuyên nên tăng lượng vitamin B12 trong chế độ ăn uống. Nguồn thực phẩm cung cấp vitamin B12 là thịt, gan và thận, cá, hàu và trai và sữa, pho mát, trứng.
Trong một số trường hợp thiếu máu do bị thận man tính, cần tiêm hormon erythropoietin. Ở bệnh hồng cầu hình liềm, dùng hydroxyruena giúp giảm đau.
Khi thiếu máu nặng thì cần truyền máu. Nếu cơ thể không sản xuất đủ hồng cầu, có thể chữa bằng cấy ghép tủy xương hay máu từ cuống rốn. Tế bào máu bị phá hủy quá nhanh, cần điều trị huyết tương hay loại bỏ lá lách. Việc điều trị cần được bác sĩ chuyên khoa chỉ định và theo dõi chặt chẽ.
Bệnh có thể phòng tránh
Ảnh minh họa
Nhiều loại thiếu máu không thể phòng ngừa được. Nhưng có thể tránh thiếu máu do thiếu sắt và thiếu máu do thiếu vitamin bằng chế độ ăn uống bao gồm nhiều loại vitamin và khoáng chất: chất sắt: thực phẩm giàu chất sắt bao gồm thịt bò và các loại thịt khác, đậu lăng, ngũ cốc tăng cường chất sắt, rau lá xanh đậm và trái cây sấy khô.
Folate: được tìm thấy trong trái cây và nước ép trái cây, rau lá xanh đậm, đậu xanh, đậu thận, đậu phộng và các sản phẩm ngũ cốc như bánh mì, ngũ cốc, mì ống và gạo;
Vitamin B12: thực phẩm giàu vitamin B12 gồm thịt, các sản phẩm từ sữa và các sản phẩm ngũ cốc, đậu nành tăng cường; thực phẩm giàu vitamin C bao gồm trái cây và nước ép cam quýt, ớt, bông cải xanh, cà chua, dưa và dâu tây...
Cách dùng một số thuốc trị thiếu máu Thiếu máu là hiện tượng rất thường gặp, có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời. Có rất nhiều nguyên nhân gây thiếu máu và tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị thích hợp. Một số thuốc sau thường được sử dụng trong điều trị. Thuốc bổ sung sắt Bổ sung...