‘Thiên hà quả bóng chày’ có trái tim lỗ đen ngoạn mục

Theo dõi VGT trên

ESO 420-G013 là một thiên hà xoắn ốc với diện mạo như quả bóng chày hoàn hảo, cùng một siêu lỗ đen đang hoạt động thắp sáng phần trung tâm đầy sao của thiên hà.

Trong một phần nghiên cứu về các thiên hà phát sáng hồng ngoại, Kính viễn vọng Không gian Hubble đã chú ý đến ESO 420-G013. Theo các chuyên gia tại Kính viễn vọng Không gian Hubble, ESO 420-G013 là một thiên hà xoắn ốc cực kỳ sáng, cách Trái đất chúng ta khoảng 50 triệu năm ánh sáng và nằm trong chòm sao Sculptor.

Trong lần thăm dò mới nhất, kính viễn vọng không gian Hubble đã quan sát thấy phần lõi sáng, các sợi bụi phân tử màu nâu sẫm xoáy vòng, cùng diện mạo tròn giống như quả bóng chày, đây cũng chính là những đặc điểm đáng chú ý nhất của thiên hà ESO 420-G013.

Thiên hà quả bóng chày có trái tim lỗ đen ngoạn mục - Hình 1

ESO 420-G013 là một thiên hà xoắn ốc với diện mạo như quả bóng chày hoàn hảo, cùng một lỗ đen đang hoạt động thắp sáng phần trung tâm đầy sao của thiên hà. (Ảnh: NASA/Catholic University of America)

Ngoài ra, ESO 420-G013 còn có một nhân thiên hà hoạt động (vùng nhân đặc của một thiên hà) giống như điểm cực kỳ sáng được cung cấp năng lượng bởi một lỗ đen siêu lớn, nó cũng thắp sáng các ngôi sao mới hình thành với tốc độ cao, tất cả vẽ nên một bức tranh sống động về vòng đời thiên thể vũ trụ đang diễn ra.

Video đang HOT

Sâu bên trong ESO 420-G013, siêu lỗ đen đói khát của nó đang ăn vật chất xung quanh, xé nhỏ và kéo dãn vật chất thành các vòng vật chất ma sát cực mạnh xung quanh nó, tỏa sáng ở mọi bước sóng của quang phổ điện từ. Camera trường rộng 3 trên kính Hubble đã chụp được loại ánh sáng này mà mắt thường không nhìn thấy được, mang lại sự hiểu biết toàn diện hơn về thiên thể kiểu này.

Điều đặc biệt ở ESO 420-G013 là khả năng hiển thị của nó. Hầu hết các thiên hà có nhân thiên hà hoạt động đều chứa các siêu lỗ đen sáng đến mức bức xạ của chúng che khuất hoàn toàn ánh sáng của thiên hà chủ. Tuy nhiên, thiên hà như ESO 420-G013 rất khác biệt vì cấu trúc xung quanh thiên hà có thể được quan sát một cách rõ ràng.

Được biết, trong hơn ba thập kỷ, Kính viễn vọng Không gian Hubble đã đóng góp đáng kể vào sự hiểu biết của chúng ta về vũ trụ. Các quan sát của kính đã giúp khám phá những đặc thù của các ngoại hành tinh xa xôi, sự hiện diện của năng lượng tối, và nâng cao kiến thức của chúng ta về các quá trình hình thành nên các thiên thể tựa như kiểu của ESO 420-G013. Phát hiện mới tiếp tục khuyến khích việc phân tích, và đánh giá cao các hoạt động đặc biệt của các thiên hà kiểu như ESO 420-G013 trong không gian rộng lớn.

Hé lộ hình ảnh hố đen siêu khổng lồ ở trung tâm thiên hà

Mở rộng dựa trên những hình ảnh đầu tiên về hố đen, các nhà khoa học trên thế giới hôm 26/4 đã công bố bức ảnh đầu tiên cho thấy các sự kiện dữ dội diễn ra xung quanh một trong những hiện tượng độc đáo nhất trong vũ trụ.

Hé lộ hình ảnh hố đen siêu khổng lồ ở trung tâm thiên hà - Hình 1

Hình ảnh đầu tiên về hố đen trung tâm thiên hà M87 và cột sáng của nó. Hình ảnh này được chụp bởi Các quan sát thu được bằng các kính viễn vọng GMVA, ALMA và kính viễn vọng Greenland. Ảnh: R.-S. Lu (SHAO), E. Ros (MPIfR), S. Dagnello (NRAO/AUI/NSF)

Theo hãng tin Reuters, những hình ảnh này được công bố trên tạp chí khoa học Nature. Bằng cách sử dụng 16 kính viễn vọng tại các địa điểm khác nhau trên Trái đất để tạo ra một đĩa quan sát có kích thước bằng một hành tinh, các nhà khoa học đã chụp lại được hình ảnh một hố đen siêu khổng lồ đang trong quá trình hoạt động.

Nằm ở trung tâm thiên hà Messier 87, hay M87 cách Trái Đất khoảng 54 triệu năm ánh sáng, hố đen này có khối lượng gấp 6,5 tỷ lần khối lượng Mặt Trời của chúng ta. Một năm ánh sáng là khoảng cách ánh sáng đi được trong một năm, tương đương với 9.500 tỷ km.

Do sở hữu trọng lực mạnh tới nỗi ánh sáng cũng không thể thoát khỏi ảnh hưởng của nó, hố đen là một thực thể rất khó có thể quan sát được ngoài tự nhiên. Thay vào đó, các nhà khoa học chỉ có thể xác nhận sự tồn tại của nó thông qua ảnh hưởng tới môi trường xung quanh.

Những hình ảnh chụp hố đen khổng lồ ở trung tâm thiên hà M87 cũng có tính chất tương tự khi nó chỉ thể hiện bóng tối cùng một vòng vật chất sáng bao quanh hố đen. Nguyên nhân là do các vật chất tới từ bụi, đá và các hành tinh xung quanh bị hút vào hố đen trong khi môi trường trọng lực mạnh khiến các vật chất này cọ xát, nóng lên và phát sáng.

Trên thực tế, hầu hết các thiên hà lớn đều được xây dựng xung quanh các hố đen siêu khổng lồ. Một số hố đen không chỉ nuốt chửng các vật thể xung quanh mà còn giải phóng các cột hạt năng lượng cao kéo dài nhiều năm ánh sáng vào không gian, nhiều khi vượt ra ngoài chính thiên hà mà nó bắt nguồn.

Hình ảnh về hố đen tại trung tâm thiên hà M87 cũng cho thấy cơ chế tương tự. Tuy nhiên, hình ảnh này đặc biệt ở chỗ đây là lần đầu tiên toàn bộ hệ thống xung quanh hố đen được ghi lại trong ảnh. Nó cho thấy một vùng tối ở trung tâm, một vòng ánh sáng mờ bao xung quanh tựa như một chiếc bánh rán và một cột sáng tạo ra bởi plasma nóng. Plasma là trạng thái thứ 4 của vật chất sau các trạng thái rắn, lỏng, khí và nó là vật chất nóng đến mức một số hoặc tất cả các nguyên tử của nó bị phân tách thành các hạt hạ nguyên tử năng lượng cao.

Hé lộ hình ảnh hố đen siêu khổng lồ ở trung tâm thiên hà - Hình 2

Hình ảnh minh họa hố đen nằm ở trung tâm thiên hà M87. Ảnh: S. Dagnello (NRAO/AUI/NSF)

Nhận định về các hình ảnh này, nhà vật lý thiên văn Ru-Sen Lu thuộc Viện Khoa học Trung Quốc ở Thượng Hải và đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Hình ảnh này lần đầu tiên nhấn mạnh mối liên hệ giữa dòng bồi tụ (vật chất bị kéo vào bên trong) gần lỗ đen siêu khổng lồ ở trung tâm thiên hà và nguồn gốc của cột sáng".

Trong khi đó, theo nhà vật lý thiên văn và đồng tác giả nghiên cứu Thomas Krichbaum từ Viện Radio Thiên văn học Max Planck tại Đức, nó giúp các nhà khoa học "hiểu rõ hơn về các quy luật vật lý phức tạp xung quanh các hố đen". Cụ thể, chúng bao gồm cách cột sáng được phóng ra hay tăng tốc cũng như cách dòng vật chất đi vào lỗ đen và dòng vật chất đi ra có liên quan với nhau như thế nào.

Chia sẻ niềm vui của mình với Reuters, nhà vật lý thiên văn và đồng tác giả nghiên cứu Kazunori Akiyama thuộc Đài quan sát Haystack của Viện Công nghệ Massachusetts cho biết: "Đây là điều mà các nhà thiên văn học và vật lý thiên văn vẫn luôn muốn thấy trong hơn nửa thế kỷ qua". Ông nhận định đây chính là "bình minh của một kỷ nguyên mới thú vị".

Cả 3 nhà khoa học Lu, Krichbaum và Akiyama đều là thành viên của dự án Kính viễn vọng Chân trời Sự kiện (EHT) - một dự án hợp tác quốc tế bắt đầu từ năm 2012 với mục tiêu quan sát trực tiếp môi trường xung quanh hố đen. Cho tới hiện tại, dự án EHT đã cung cấp được nhiều hình ảnh của 2 lỗ đen siêu khổng lồ. Hình ảnh được công bố vào năm 2022 của dự án này là về Sagittarius A - hố đen siêu khổng lồ nằm ở trung tâm dải Ngân Hà.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Nữ kế toán không nghe lời sếp, làm chậm trễ thanh toán 10 tỷ đồng cho đối tác nhưng lại được công ty khen ngợi: Kỹ năng làm việc quá tốtNữ kế toán không nghe lời sếp, làm chậm trễ thanh toán 10 tỷ đồng cho đối tác nhưng lại được công ty khen ngợi: Kỹ năng làm việc quá tốt
19:34:22 20/02/2025
Nam nhân viên kế toán nhập sai số tài khoản, chuyển nhầm 14 tỷ đồng của công ty nhưng lại được sếp cảm ơn: "Sơ suất nhỏ, nhưng là may mắn"Nam nhân viên kế toán nhập sai số tài khoản, chuyển nhầm 14 tỷ đồng của công ty nhưng lại được sếp cảm ơn: "Sơ suất nhỏ, nhưng là may mắn"
15:55:47 20/02/2025
Khách 'không nói lên lời' nhìn tuyết làm từ bông gòn tại Trung QuốcKhách 'không nói lên lời' nhìn tuyết làm từ bông gòn tại Trung Quốc
12:15:58 19/02/2025
Đặc điểm độc đáo về những loài cây nở hoa một lần rồi chếtĐặc điểm độc đáo về những loài cây nở hoa một lần rồi chết
11:17:11 19/02/2025
Hình ảnh bàn tay kỳ lạ của người đàn ông chỉ ăn thịtHình ảnh bàn tay kỳ lạ của người đàn ông chỉ ăn thịt
12:35:33 20/02/2025
70 năm trước, yêu cầu tuyển dụng tiếp viên hàng không gây sốc đến mức nhiều cư dân mạng phải sửng sốt: "Tôi không biết mình đang đọc cái gì"70 năm trước, yêu cầu tuyển dụng tiếp viên hàng không gây sốc đến mức nhiều cư dân mạng phải sửng sốt: "Tôi không biết mình đang đọc cái gì"
12:37:01 20/02/2025
Phát hiện điều đáng sợ khi đặt camera xuống hệ thống cống rãnhPhát hiện điều đáng sợ khi đặt camera xuống hệ thống cống rãnh
11:00:45 19/02/2025
Ai Cập phát hiện mộ pharaoh đầu tiên sau hơn 100 nămAi Cập phát hiện mộ pharaoh đầu tiên sau hơn 100 năm
22:01:30 20/02/2025

Tin đang nóng

Nóng: Lễ thụ táng Từ Hy Viên bị hoãn đột ngột vì hành động này của chồng người HànNóng: Lễ thụ táng Từ Hy Viên bị hoãn đột ngột vì hành động này của chồng người Hàn
21:42:07 20/02/2025
Châu Du Dân lần đầu nói về sự ra đi của Từ Hy Viên: "Điều đó rất đau khổ đối với tôi..."Châu Du Dân lần đầu nói về sự ra đi của Từ Hy Viên: "Điều đó rất đau khổ đối với tôi..."
17:33:50 20/02/2025
Một hình ảnh gây sốc trong phim Việt hot nhất phòng vé hiện tạiMột hình ảnh gây sốc trong phim Việt hot nhất phòng vé hiện tại
19:53:10 20/02/2025
Hôn nhân 10 năm bí ẩn của tài tử 'Bản tình ca mùa đông' và mỹ nhân kém 13 tuổiHôn nhân 10 năm bí ẩn của tài tử 'Bản tình ca mùa đông' và mỹ nhân kém 13 tuổi
17:45:32 20/02/2025
HÓNG: Gil Lê hủy theo dõi Xoài Non?HÓNG: Gil Lê hủy theo dõi Xoài Non?
23:22:59 20/02/2025
Vợ 3 kém 29 tuổi nhắc Bảo Chung: "Quãng đời còn lại đừng có ai nữa nhé!"Vợ 3 kém 29 tuổi nhắc Bảo Chung: "Quãng đời còn lại đừng có ai nữa nhé!"
20:57:29 20/02/2025
Sao nam Vbiz giảm cân: Trường Giang trẻ ra chục tuổi, Hà Anh Tuấn 'lột xác'Sao nam Vbiz giảm cân: Trường Giang trẻ ra chục tuổi, Hà Anh Tuấn 'lột xác'
17:47:53 20/02/2025
Bắt gặp "tiểu tam đáng ghét nhất Kbiz" bụng bầu khệ nệ, cùng người tình U70 đi dự sự kiện khủngBắt gặp "tiểu tam đáng ghét nhất Kbiz" bụng bầu khệ nệ, cùng người tình U70 đi dự sự kiện khủng
21:44:25 20/02/2025

Tin mới nhất

"Hóa thạch rồng" xuất hiện ở Trung Quốc

"Hóa thạch rồng" xuất hiện ở Trung Quốc

15:54:01 20/02/2025
Sinh vật giống rồng được tìm thấy dưới dạng hóa thạch ở Vân Nam - Trung Quốc thuộc về dòng dõi bò sát đầu khủng khiếp .
Xác suất tiểu hành tinh va chạm trái đất cao nhất lịch sử NASA

Xác suất tiểu hành tinh va chạm trái đất cao nhất lịch sử NASA

06:36:01 20/02/2025
CNEOS của NASA hiện vẫn xếp mức đe dọa của 2024 YR4 ở ngưỡng 3/10 theo Thang đo Nguy cơ Va chạm Torino. Tiểu hành tinh duy nhất được xếp cao hơn 2024 YR4 là tiểu hành tinh Apophis, vốn gây chấn động toàn thế giới vào năm 2004.
Thời điểm con người dễ gian lận nhất trong ngày

Thời điểm con người dễ gian lận nhất trong ngày

14:41:16 19/02/2025
Đến buổi trưa chiều, con người thường bị đẩy vào tình trạng cạn kiệt năng lực tự chủ. Vì thế, con người dễ nói dối, gian lận hoặc sa vào hành vi lười biếng hơn.
Độc đáo loài chim biết tỏa ra mùi thơm quyến rũ

Độc đáo loài chim biết tỏa ra mùi thơm quyến rũ

11:57:29 19/02/2025
Loài chim Aukets (Aethia cristatella) biết sử dụng chiêu tỏa ra mùi thơm quyến rũ để gây ấn tượng với những con chim mái.
Loài chim bé nhỏ nhưng chuyên lừa động vật khác để cướp thức ăn

Loài chim bé nhỏ nhưng chuyên lừa động vật khác để cướp thức ăn

11:00:52 19/02/2025
Khảo sátcho thấy một số loài động vật có khả năng nghe hiểu, trong đó loài chèo bẻo có thể bắt chước tiếng kêu báo động hoặc của loài khác để kiếm ăn.
Mẹ hai con đi làm bằng máy bay mỗi ngày để tiết kiệm chi phí

Mẹ hai con đi làm bằng máy bay mỗi ngày để tiết kiệm chi phí

18:58:37 18/02/2025
Tính toán thấy chi phí rẻ hơn cả tiền thuê nhà, lại tiết kiệm thời gian, mẹ hai con đã quyết định mỗi ngày đều ngồi máy bay đi làm.
Gã đàn ông cướp ngân hàng bằng súng phun nước đồ chơi

Gã đàn ông cướp ngân hàng bằng súng phun nước đồ chơi

18:49:00 18/02/2025
Một người đàn ông thất nghiệp đã giấu súng phun nước đồ chơi hình con khủng long trong túi nilon tối màu để đi cướp ngân hàng.
Ngửi mùi 9 xác ướp Ai Cập, các nhà khoa học bị sốc

Ngửi mùi 9 xác ướp Ai Cập, các nhà khoa học bị sốc

12:43:39 18/02/2025
Những gì tỏa ra từ các xác Ai Cập - xác xưa nhất lên tới 3.500 tuổi - hoàn toàn không như những gì được mô tả trong phim ảnh
Những động vật hoang dã có khả năng tỏa mùi hương thơm quyến rũ

Những động vật hoang dã có khả năng tỏa mùi hương thơm quyến rũ

11:00:12 18/02/2025
Trên thế giới có những loài động vật hoang dã với khả năng đặc biệt tỏa ra mùi thơm quyến rũ. Các loài này có thể sử dụng mùi hương của cơ thể để thu hút đối phương, đánh dấu lãnh thổ hay truyền thông tin.
Loài cá hữu ích nhưng bị các nhà khoa học tìm cách 'tiêu diệt'

Loài cá hữu ích nhưng bị các nhà khoa học tìm cách 'tiêu diệt'

10:58:38 18/02/2025
Cá muỗi hay còn gọi là cá tuế, vô cùng hữu ích khi săn muỗi, bọ gậy nhưng bị các nhà khoa học tìm cách diệt do sự xâm lấn của chúng.
Thanh niên người rừng cởi trần đóng khố sống biệt lập, lần đầu dùng bật lửa

Thanh niên người rừng cởi trần đóng khố sống biệt lập, lần đầu dùng bật lửa

00:54:41 18/02/2025
Nam thanh niên thuộc một bộ tộc bản địa sống biệt lập trong rừng rậm Amazon (Brazil) đóng khố, đi chân trần, chưa từng tiếp xúc với nền văn minh bên ngoài nên không biết cách dùng bật lửa.
Chú chó mang về 700 triệu đồng cho chủ chỉ trong 3 ngày nhờ điều ít ngờ

Chú chó mang về 700 triệu đồng cho chủ chỉ trong 3 ngày nhờ điều ít ngờ

22:51:09 17/02/2025
Chỉ bằng nghề giúp khách vận chuyển hành lý, chú chó Hakimi tại một khu nhà nghỉ ở Lệ Giang (Trung Quốc) gây sốt tới mức chỉ trong 3 ngày mang về tổng doanh thu 200.000 tệ (khoảng 700 triệu đồng).

Có thể bạn quan tâm

Đặt mục tiêu 'khủng', DOGE của tỉ phú Musk đã giúp tiết kiệm bao nhiêu tiền?

Đặt mục tiêu 'khủng', DOGE của tỉ phú Musk đã giúp tiết kiệm bao nhiêu tiền?

Thế giới

23:55:19 20/02/2025
Ban Hiệu quả chính phủ Mỹ cho biết đã tiết kiệm tổng cộng 55 tỉ USD trong chi tiêu liên bang, trong khi truyền thông chỉ ra việc hủy một hợp đồng giúp tiết kiệm 8 tỉ USD thực ra chỉ là 8 triệu USD.
Cặp đôi Hoa ngữ hôn dữ dội tới 70 lần ở phim mới: Nhà trai phát ngượng, lên mạng cầu xin khán giả 1 điều

Cặp đôi Hoa ngữ hôn dữ dội tới 70 lần ở phim mới: Nhà trai phát ngượng, lên mạng cầu xin khán giả 1 điều

Hậu trường phim

23:43:18 20/02/2025
Cặp đôi phim ngôn tình Hoa ngữ này được cho là có rất nhiều cảnh hôn ở phim mới, đến mức nam chính ngượng tới mức không dám xem lại.
Nhà Gia Tiên khiến khán giả bức xúc: Mẹ bầu hot nhất showbiz gây tức giận vì lý do không ngờ

Nhà Gia Tiên khiến khán giả bức xúc: Mẹ bầu hot nhất showbiz gây tức giận vì lý do không ngờ

Phim việt

23:37:23 20/02/2025
Bên cạnh những lời khen về ý tưởng kịch bản hay cách dẫn dắt câu chuyện dễ tạo sự đồng cảm, dễ lấy nước mắt của người xem, Nhà Gia Tiên còn gây tranh cãi vì cú lật đến từ vai Thím Út do Puka thể hiện.
Cô gái tự bịa chuyện "đánh thuốc mê" bị xử phạt 7,5 triệu

Cô gái tự bịa chuyện "đánh thuốc mê" bị xử phạt 7,5 triệu

Pháp luật

23:37:21 20/02/2025
H.K.L. cho biết không chở người lạ trên mà chỉ tải app đặt xe giúp; sau đó, thấy có dấu hiệu mệt nên nghi ngờ mình bị... chuốc thuốc mê. Theo thông tin đã đăng tải, nạn nhân đã chạy vào một nhà hàng gần đó và được người dân đưa đi cấp c...
Màn ảnh Hàn đang có 3 phim lãng mạn cực hay: Không xem quá đáng tiếc!

Màn ảnh Hàn đang có 3 phim lãng mạn cực hay: Không xem quá đáng tiếc!

Phim châu á

23:34:40 20/02/2025
Ngay lúc này, màn ảnh nhỏ Hàn Quốc đang có 3 bộ phim lãng mạn cực kỳ hay. Chúng đều thu hút chú ý và nhận được sự yêu thích nồng nhiệt từ người xem.
Messi ghi bàn đẳng cấp giúp Inter Miami giành chiến thắng tối thiểu

Messi ghi bàn đẳng cấp giúp Inter Miami giành chiến thắng tối thiểu

Sao thể thao

23:27:53 20/02/2025
Lionel Messi ghi bàn thắng duy nhất khi Inter Miami có trận đấu khó khăn trên sân của Kansas City. Dưới thời tiết lạnh giá, Messi cùng các đồng đội đã có một trận đấu khó khăn khi Kansas City chơi đầy quyết tâm.
Nóng: Lee Min Ho ra tuyên bố giữa đêm về hành động gây rắc rối của Park Bom (2NE1)

Nóng: Lee Min Ho ra tuyên bố giữa đêm về hành động gây rắc rối của Park Bom (2NE1)

Sao châu á

23:17:38 20/02/2025
Vào tối ngày 20/2, công ty quản lý của Lee Min Ho đã chính thức lên tiếng phủ nhận tin hẹn hò với Park Bom (2NE1).
'Diễn viên Đình Thế mất ở tuổi 22 mà không kịp nói lời trăng trối'

'Diễn viên Đình Thế mất ở tuổi 22 mà không kịp nói lời trăng trối'

Sao việt

23:13:59 20/02/2025
Chị Trúc - chị gái ruột của Đình Thế kể trước khi mất, anh được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện 115. Nam diễn viên hôn mê, rồi dần ngưng thở mà không kịp nói lời trăng trối với gia đình.
Có gì trong show âm nhạc thế chỗ 'Anh trai', 'Chị đẹp'?

Có gì trong show âm nhạc thế chỗ 'Anh trai', 'Chị đẹp'?

Tv show

22:53:06 20/02/2025
Tân binh toàn năng - chương trình thực tế mang format sống còn , tham vọng đưa chương trình trở thành bệ phóng cho thế hệ thần tượng Việt vươn tầm quốc tế.
Meghan Markle bị phản ứng dữ dội vì 'đánh cắp' thương hiệu quần áo

Meghan Markle bị phản ứng dữ dội vì 'đánh cắp' thương hiệu quần áo

Sao âu mỹ

22:37:17 20/02/2025
Meghan Markle đối mặt với các phản ứng dữ dội từ người dùng mạng xã hội vì sử dụng tên thương hiệu quần áo nổi tiếng cho dự án phong cách sống của mình.
Đoạn video đập tan tin đồn "nghỉ chơi" giữa Trấn Thành và 1 nam ca sĩ

Đoạn video đập tan tin đồn "nghỉ chơi" giữa Trấn Thành và 1 nam ca sĩ

Nhạc việt

22:00:15 20/02/2025
Chỉ 1 đoạn clip song ca đã dập tan tin đồn này. Trịnh Thăng Bình và Trấn Thành vẫn là những người bạn - người đồng nghiệp thân thiết.