Thị trường biến động, dòng tiền về đâu?

Ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất huy động, giá vàng tăng cao chóng mặt, lập đỉnh của hơn 9 năm khi vượt mốc 50 triệu đồng/lượng. Trước những động thái này, dòng tiền trong nền kinh tế dịch chuyển như thế nào để hưởng lợi?

Thị trường ngoại tệ diễn biến ổn định.

Có sự dịch chuyển

Những ngày qua, giá vàng tại thị trường trong nước liên tục “ nóng” lên . Tính đến phiên giao dịch ngày 15/7, giá vàng bán ra đã lên trên 50,6 triệu đồng/lượng. Chuyên gia tài chính – ngân hàng, TS.Nguyễn Trí Hiếu nhận định, giá vàng tăng mạnh là do dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, và giá vàng có thể đạt mức 55 triệu đồng/lượng.

Rõ ràng, những mức tăng này của giá vàng đang làm “hoa mắt” giới đầu tư. Bởi nếu giá vàng lên cao nữa, thì tỷ lệ lợi nhuận một năm có thể đạt tới 20%, cao hơn rất nhiều so với mức lãi suất tiền gửi ngân hàng, thậm chí cả đầu tư chứng khoán với đầy rủi ro. Trong khi đó, từ những ngày đầu tháng 7, nhiều ngân hàng đã quyết định giảm lãi suất huy động với mức giảm phổ biến 0,2 – 0,3%/năm, thậm chí một số ngân hàng cắt giảm trên 0,5%/năm dù không có chỉ thị mới của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về lãi suất điều hành. Việc cả hệ thống điều chỉnh giảm lãi suất huy động một cách khá bất ngờ là do thanh khoản tiếp tục duy trì trạng thái dư thừa mạnh. Vốn đầu ra bị tắc nghẽn do tín dụng trong 6 tháng đầu năm tăng trưởng thấp dưới ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán KB (KBSV), động thái giảm lãi suất huy động trong thời gian qua giúp cho ngân hàng cắt giảm chi phí vốn, đồng thời cũng bảo vệ biên lãi thuần (NIM) khỏi sự suy giảm mạnh khi lãi suất cho vay bị áp lực giảm để hỗ trợ khách hàng vượt qua khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19. Nhưng trước xu hướng này, các chuyên gia lo ngại sẽ có sự chuyển dịch dòng tiền ra khỏi ngân hàng để đầu tư vào các lĩnh vực hấp dẫn hơn như chứng khoán, bất động sản và trái phiếu.

Dẫn dữ liệu công bố của các doanh nghiệp và HNX, báo cáo của Trung tâm Phân tích Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI về kênh trái phiếu doanh nghiệp cho biết, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành 6 tháng đầu đầu năm ước đạt 159.000 tỷ đồng, tăng 50% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, con số thực tế có thể còn cao hơn, do các thông tin phát hành vẫn đang được công bố. SSI cho biết, lượng trái phiếu doanh nghiệp do các tổ chức phi tín dụng và cá nhân nắm giữ đã tăng khoảng 153% trong năm 2019 và tăng khoảng 25% trong 6 tháng đầu năm 2020. Rõ ràng, trái phiếu doanh nghiệp đang hút một lượng tiền đáng kể từ các kênh đầu tư khác, trong đó trực tiếp nhất là kênh tiền gửi do có cùng tính chất là các khoản đầu tư có thu nhập cố định.

Hơn nữa, việc liên tiếp giảm lãi suất huy động còn kích thích dòng tiền dịch chuyển sang các kênh đầu tư gồm vàng, ngoại tệ, chứng khoán và bất động sản. Theo SSI, thị trường chứng khoán tính đến ngày 11/6 ghi nhận thanh khoản của thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ bình quân đạt 5.439 tỷ đồng/phiên, tăng 6,8% so với bình quân năm 2019. Trong đó, lực cầu chủ yếu đến từ trong nước, còn từ khối ngoại giảm. Trong khi đó, trên thị trường bất động sản đang có sự khởi sắc, nhu cầu đầu tư tăng, đặc biệt đầu tư vào đất nền.

Cẩn trọng “đứt tay”

TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định, dịch Covid-19 diễn biến nghiêm trọng đã tạo ra “cơn bão hoàn hảo” cho thị trường vàng đi lên, kích thích người ôm vàng tích trữ để bảo toàn vốn.

Theo ghi nhận của Công ty Vàng bạc đá quý Bảo Tín Minh Châu, lượng khách giao dịch trong những ngày qua có khoảng 55% khách mua vào và 45% khách bán ra. Tuy nhiên, hiện chênh lệch giữa giá mua vào và bán ra đang khá cao, ở mức từ 300.000-500.000 đồng/lượng.

Các chuyên gia đưa ra khuyến cáo, người mua vàng nên chú ý đến chênh lệch mua vào – bán ra của các đơn vị kinh doanh trong nước. Hiện các đơn vị kinh doanh liên tục nới rộng chênh lệch mua bán, nếu chênh lệch vượt quá ngưỡng 300.000 đồng/lượng, người mua rất khó “hòa vốn” vì giá vàng đang neo ở ngưỡng quá cao, khó có khả năng bứt phá trong ngắn hạn. Hơn nữa, với diễn biến khó lường của tình hình thế giới, giá vàng có thể đảo chiều bất cứ lúc nào, nhất là khi giá vàng đã tăng lên mức nhất định thì các nhà đầu tư sẽ bán ra chốt lời, đẩy giá vàng đi xuống.

Cùng với những bất ổn của thị trường vàng, diễn biến đi ngang của thị trường ngoại tệ, dòng tiền vào các lĩnh vực khác cũng không hề dễ dàng kiếm lời, thậm chí có thể khiến nhà đầu tư rơi vào tình trạng “chơi dao đứt tay”. Các kênh đầu tư chứng khoán, bất động sản, trái phiếu đều ẩn chứa rủi ro lớn, cũng như việc khó dự báo của thị trường.

Liên quan đến những rủi ro từ trái phiếu doanh nghiệp, Bộ Tài chính mới đây khuyến cáo nhà đầu tư cần tiếp cận đầy đủ thông tin, phân tích và đánh giá kỹ các rủi ro có thể gặp khi đầu tư trái phiếu. Bộ Tài chính cũng lưu ý không nên mua trái phiếu chỉ vì lãi suất cao, vì có khả năng không thu hồi được khoản tiền đầu tư (bao gồm cả gốc và lãi) nếu doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn.

Có thể thấy, từ nay đến cuối năm, thị trường vẫn còn nhiều bất ổn. Các chuyên gia cho rằng, người đầu tư không nên “bỏ trứng vào một giỏ”, mà nên chia ra nhiều kênh đầu tư để đảm bảo an toàn vốn. Đặc biệt, xét thực tế, dòng tiền hiện vẫn khó có thể rời khỏi ngân hàng dù lãi suất thấp, kênh đầu tư tiết kiệm vẫn là một lựa chọn sáng suốt. Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho hay, NHNN đã điều hành chủ động, linh hoạt chính sách tiền tệ nhằm ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối, duy trì ổn định mặt bằng lãi suất, ổn định thị trường tiền tệ, sẵn sàng có biện pháp can thiệp khi thị trường biến động. Nên huy động vốn của hệ thống ngân hàng tính tới ngày 19/6 vẫn tăng 4,35%, trong khi tín dụng chỉ tăng hơn 2%.