Thế khó của tổng thống Philippines ở Trung Quốc
Tổng thống Philippines Benigno Aquino đối mặt với nhiệm vụ khó khăn ở Trung Quốc tuần này: nêu vấn đề chủ quyền ở Biển Đông mà không làm ảnh hưởng tới quan hệ kinh tế giữa hai nước.
Tổng thống Philippines Aquino thăm Trung Quốc tuần này. Ảnh: AFP.
Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Philippines. Năm 2010, giao dịch thương mại giữa hai nước tăng 35% lên 27,7 tỷ USD. Manila coi người láng giềng phía bắc là một nguồn thu đáng kể về đầu tư và du lịch. Giới chức Philippines cũng hy vọng tổng thống ký được nhiều thỏa thuận giúp giao dịch song phương tăng lên 50 tỷ USD tới năm 2016. Ông Aquino bắt đầu chuyến thăm Trung Quốc kéo dài 5 ngày kể từ hôm nay.
Tuy nhiên, quan hệ song phương liên tục căng thẳng trong năm nay do các tuyên bố liên quan tới chủ quyền ở Biển Đông của hai bên. Ông Aquino từng kêu gọi Trung Quốc chấp nhận để Tòa án của Liên Hợp Quốc về Luật biển giải quyết tranh cãi giữa các bên ở Biển Đông. Bắc Kinh một mực bác bỏ đề xuất này.
“Trung Quốc sẽ không mạo hiểm tham gia một phiên tòa có thể ảnh hưởng tới khẳng định chủ quyền của họ”, Carl Thayer, giáo sư thuộc đại học New South Wales, Australia, một người theo dõi vấn đề Biển Đông lâu năm, nhận định.
Sau các cuộc hội đàm với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo, ông Aquino sẽ tới Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến, nơi bà mẹ quá cố của ông từng trồng cây trong chuyến thăm gần hai thập kỷ trước. Mẹ ông là người Philippines gốc Hoa.
Đoàn tháp tùng ông Aquino cũng bao gồm ít nhất 200 doanh nhân nhằm thuyết phục Trung Quốc đầu tư vào các dự án mỏ và cơ sở hạ tầng. Phái đoàn hy vọng rằng đầu tư từ Trung Quốc sẽ giúp tăng trưởng kinh tế Philippines.
Các nhà phân tích cho rằng tổng thống Philippines sẽ rất thận trọng để không gây ảnh hưởng tới sứ mệnh kinh tế lần này. Phát biểu với báo giới Trung Quốc tuần trước, ông cho rằng mối quan hệ giữa hai nước giống như một cuộc hôn nhân và cả hai bên đều phải nỗ lực vì nó. Tuy nhiên, ông Aquino đang chịu áp lực phải tỏ ra cứng rắn trước Trung Quốc.
Video đang HOT
“Ông ấy sẽ bị chỉ trích nếu không nêu vấn đề Biển Đông”, Ian Storey tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore cho hay.
Gần đây, Philippines liên tục nhấn mạnh vấn đề chủ quyền của họ ở Biển Đông. Dưới thời tổng thống Gloria Macapagal Arroyo và trong suốt những tháng đầu của nhiệm kỳ Aquino, Manila nỗ lực hết sức để xây dựng mối quan hệ thân thiết với Trung Quốc. Tháng 12 năm ngoái, họ không cử đại diện tới lễ trao giải Nobel Hòa Bình ở Na Uy cho một người Trung Quốc bất đồng chính kiến. Động thái trên được cho là nhằm khiến Trung Quốc thay đổi án tử đối với ba người Philippines buôn lậu ma túy vào Trung Quốc. Tuy nhiên, sau khi ba người này bị xử tử tháng 3 năm ngoái, ông Aquino bắt đầu thể hiện lập trường cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh.
Giới chức Philippines tố cáo tàu Trung Quốc ngăn cản hoạt động khai thác dầu và khí đốt ở khu vực Bãi Cỏ Rong (Reed Bank), nơi có tranh chấp về chủ quyền. Philippines tăng cường tiềm lực quân sự để bảo vệ lợi ích kinh tế của họ. Mỹ cho biết sẽ hỗ trợ Philippines, một đối tác hiệp ước, nếu tình hình căng thẳng ở Biển Đông lên cao.
Bãi Cỏ Rong thuộc quần đảo Trường Sa do Việt Nam tuyên bố chủ quyền. Các bên khác cũng đưa ra tuyên bố gồm Trung Quốc và Philippines.
Việt Nam cũng chỉ trích những hành động quyết liệt của Trung Quốc về vấn đề biển đảo trong thời gian gần đây. Ngoài ba nước này, Malaysia và Brunei cũng khẳng định chủ quyền tại khu vực giàu tài nguyên.
Trung Quốc, trong khi bác bỏ tuyên bố chủ quyền của cả Việt Nam và Philippines, liên tục cho biết họ muốn đối thoại tay đôi với các bên tranh chấp. Các nhà phân tích cho rằng trong bối cảnh đa phương, tiềm lực về kinh tế và quân sự của Trung Quốc sẽ không còn là điểm mạnh nữa. Từ năm ngoái, Mỹ cũng nhiều lần kêu gọi giải quyết tranh chấp thông qua một cơ chế đa phương.
Theo VNExpress
Chuyến thăm TQ nặng mùi dầu của Tổng thống Philippines
Thăm dò dầu khí và các hợp đồng sản xuất dầu trong tương lai tại Biển Đông sẽ là một chủ đề nóng khi Tổng thống Philippines thực hiện chuyến công du chính thức đầu tiên tới Trung Quốc, gặp gỡ Chủ tịch Hồ Cẩm Đào ở Bắc Kinh tháng này.
Ông Benigno Aquino - vị lãnh đạo đang có những vướng mắc với Bắc Kinh về các sự cố gần đây giữa tàu thuyền Philippines và Trung Quốc quanh khu vực tranh chấp ở Biển Đông - đã nhận lời mời chính thức của ông Hồ Cẩm Đào. Việc các quan chức ngoại giao, quốc phòng cao cấp tháp tùng ông đã nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyến công du.
" Với tôi, quan trọng là trò chuyện với mọi người, đặc biệt là phía bên kia", ông Aquino nói trong một diễn đàn báo chí tuần trước khi đề cập tới Trung Quốc. " Có thể chúng tôi sẽ đạt được một thỏa thuận. Sau tất cả, chúng ta không thể bỏ qua vấn đề mà ở đó, cuộc sống con người có thể bị đe dọa".
Tổng thống Philippines Aquino từng tuyên bố chính phủ của ông sẽ bảo vệ lãnh thổ bằng mọi giá và mọi cách. Ảnh: thewest
Khác với ông Aquino, ông Hồ Cẩm Đào có vẻ vẫn kín tiếng về vấn đề nhạy cảm là quần đảo Trường Sa. Cuộc gặp thượng đỉnh giữa nhà lãnh đạo hai nước diễn ra giữa lúc Manila lên kế hoạch tổ chức đấu thầu 15 hợp đồng thăm dò dầu khí trị giá 7,5 tỉ USD - một động thái khiến Bắc Kinh phản ứng.
" Có thể phải trả giá cao cho bất kỳ xét đoán sai lầm nào về vấn đề Biển Đông của các nước như Philippines ", một bài xã luận đăng trên Nhật báo Trung Quốc mạnh mẽ lên tiếng
Các hợp đồng thăm dò dầu khí của Manila bao gồm khu vực 10,3 triệu ha tại các vùng nước nông và sâu ở các lòng chảo của Tây Bắc Palawan, Đông Palawan, biển Sulu, Mindoro-Cuyo, Cagayan, Luzon và Cotabato. Quan chức Philippines cho hay, trữ lượng của khu vực này ước tính đạt 5 tỉ thùng dầu và hàng chục nghìn tỉ mét khối khí đốt, đủ để đáp ứng ít nhất 30% nhu cầu năng lượng của Philippines. Các hợp đồng thăm dò đã thu hút sự quan tâm của những hãng dầu lớn từ Anh, Australia, Canada, Mỹ và những nước khác.
Theo Bộ Năng lượng Philippines, hai tập đoàn nhà nước Trung Quốc là Tập đoàn Dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc (CNOOC) và China Union Global Holdings Ltd cũng đã tham gia đấu thầu. Cả hai hãng này đã có những cuộc thương thảo với Tập đoàn Thăm dò dầu khí quốc gia Philippines, đặc biệt là những khu vực ngoài khơi giàu tiềm năng dầu khí của tỉnh Palawan, phía tây Manila. "
Về điều kiện tài chính, pháp lý và kỹ thuật, chúng tôi không thấy bất cứ vấn đề gì" , Thứ trưởng Năng lượng Philippines Jose Layug nói.
Ông nhấn mạnh, CNOOC và China Union Global Holdings cùng các công ty dầu khí nước ngoài khác đã đệ đơn xin thăm dò các lô thậm chí trước khi căng thẳng ở Biển Đông gia tăng.
Cuộc gặp song phương với nhiều vấn đề nan giải diễn ra giữa lúc Washington lên tiếng thúc giục về một cuộc đàm phán hòa bình giải quyết tranh chấp hàng hải giữa Trung Quốc và bốn nước Đông Nam Á đều có tuyên bố chủ quyền với Biển Đông.
Dù không phải là nước tuyên bố chủ quyền, nhưng Mỹ khẳng định họ coi tự do hàng hải và dòng chảy thương mại ở Biển Đôg là một phần trong lợi ích quốc gia của mình. Cuộc đối thoại giữa ông Aquino và ông Hồ Cẩm Đào sẽ trùng khớp với hội nghị hàng năm của Ủy ban Phòng thủ chung Mỹ - Philippines tại Hawaii.
Các quan chức quốc phòng hàng đầu của Mỹ và Philippines dự kiến sẽ bàn thảo về những vấn đề địa chính trị, bao gồm cả chuyện tranh chấp quần đảo Trường Sa và động thái quân sự ngày một gia tăng của Trung Quốc ở Biển Đông. Tuần trước, Trung Quốc đã đưa tàu sân bay đầu tiên ra thử nghiệm trên biển, làm gia tăng mối quan ngại trong các láng giềng châu Á về tham vọng hải quân của nước này.
Trong bối cảnh ấy, chuyến đi của Tổng thống Aquino sang Trung Quốc có thể bị coi như một sự "nhượng bộ" với thái độ khăng khăng của Bắc Kinh trong việc giải quyết tranh chấp với các bên tuyên bố chủ quyền khác ở Biển Đông bằng con đường song phương thay vì đa phương như Washington và ASEAN đề xuất. Giới phê bình cho rằng, quan điểm giải quyết tranh chấp bằng cách song phương của Trung Quốc là chiến lược "chia để trị".
Nếu ông Aquino và ông Hồ Cẩm Đào không đạt được thỏa thuận trong các cuộc hội đàm, thì Manila từng bóng gió rằng, họ tìm kiếm sự can thiệp của Tòa án quốc tế về Luật biển. LHQ đã thiết lập tòa án này để giải quyết các tranh chấp xung quanh việc làm sáng tỏ Công ước LHQ về Luật biển (UNCLOS). Cả Philippines và Trung Quốc đều nằm trong số các nước đã ký công ước.
"Philippines đã sẵn sàng bảo vệ quan điểm của mình phù hợp với luật pháp quốc tế trong khuôn khổ UNCLOS" , Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nói. Tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc về Biển Đông dựa trên bản đồ 9 đoạn tự đưa ra bao trùm hầu hết vùng biển.
Ông cảnh báo, nếu không bị thách thức, tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc có thể đe dọa tự do hàng hải, thương mại không cản trở của các quốc gia khác. Dự kiến trong chuyến công du, ông Aquino sẽ còn đề cập tới vấn đề tàu thuyền Trung Quốc xâm nhập vào khu vực mà Philippines tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. Manila đã phàn nàn về việc ít nhất có bảy vụ việc xảy ra giữa tàu và máy bay Philippines - Trung Quốc ở Biển Đông kể từ tháng 2 năm nay, trong đó có cả vụ hải quân Trung Quốc bắn vào ngư dân Philippines hay Trung Quốc quấy nhiễu một tàu thăm dò dầu khí thuộc sở hữu của hãng Forum Energy Plc, Anh.
Hãng này đã tiến hành thăm dò dầu khí ở Reed Bank, cách tỉnh Palawan 80 hải lý. Theo quan chức Philippines, Reed Bank nằm trong phạm vi vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Philippines theo quy định của UNCLOS và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc tới 575 hải lý. Dựa vào số liệu thăm dò của Forum, Reed Bank có trữ lượng 96 tỉ mét khối khí tự nhiên và 440 triệu thùng dầu.
Trong một vụ việc khác, một máy bay quân sự Philippines khi đang tuần tra ở Biển Đông đã bị quấy nhiễu bởi một máy bay nước ngoài (được cho là từ Trung Quốc). Trung Quốc cũng đã xây dựng các cấu trúc ở Iroguois Reef-Amy Douglas Bank gần Palawan mà Manila tuyên bố chủ quyền. Các công trình này sau đó đã bị hải quân Philippines tháo dỡ.
Trong khi khẳng định Philippines rõ ràng không muốn sự đối đầu thì Tổng thống Aquino cũng nhấn mạnh rằng, chính phủ của ông sẽ bảo vệ lãnh thổ " bằng mọi giá và mọi cách". Ông nói: "Những gì của chúng ta là của chúng ta và những gì tranh chấp có thể chia sẻ".
Theo VietNamNet
Nguyên thủ với những tuyên thệ không né thực tế Trong hào quang chiến thắng sau một chiến dịch tranh cử kéo dài, hao tâm tổn sức, nhiều nguyên thủ trên thế giới sẵn sàng nói sự thật trong lễ nhậm chức... Chúng ta đang ở giữa khủng hoảng Đó là lời của Barack Obama trong diễn văn nhậm chức Tổng thống Mỹ tháng 1/2009. Ông đã không lảng tránh sự thật ảm...