Thế giới Tuần qua: Nữ hoàng Anh qua đời; Diễn đàn Kinh tế Phương Đông diễn ra ở Nga

Nữ hoàng Anh Elizabeth II qua đời và Diễn đàn Kinh tế Phương Đông ở Nga là hai sự kiện quốc tế nổi bật tuần qua.

Nữ hoàng Anh qua đời

Điện Buckingham thông báo Nữ hoàng Anh Elizabeth II đã qua đời vào ngày 8/9 ở tuổi 96. Thái tử Charles, 73 tuổi, kế vị Nữ hoàng Elizabeth II cũng như trở thành nguyên thủ của 14 quốc gia khác thuộc khối Vương quốc Thịnh vượng chung.

Những lời chia buồn đã được gửi đến từ khắp nơi trên thế giới sau khi Nữ hoàng Anh Elizabeth II qua đời.

Tại Mỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 8/9 đã ra lệnh treo cờ rủ tại Nhà Trắng và các tòa nhà liên bang khác, đồng thời đến Đại sứ quán Anh tại Washington để viết sổ tang chia buồn. Trong một tuyên bố, Tổng thống Biden và Phu nhân Jill Biden đã thể hiện sự tôn kính với Nữ hoàng Elizabeth II, cho biết bà là người đã làm sâu sắc thêm mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Anh.

Nữ hoàng Anh Elizabeth II. Ảnh: Getty Images

Về phần mình, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cho biết ông vô cùng tiếc thương và gửi lời chia buồn tới gia đình, chính phủ và nhân dân Anh và Bắc Ireland, cũng như các quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung.

Ở châu Âu, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, các nhà lãnh đạo Đức, Pháp,… cũng gửi lời chia buồn. Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói rằng Nữ hoàng Anh là một tấm gương và nguồn cảm hứng cho hàng triệu người, trong đó có Đức, nhấn mạnh vai trò của Nữ hoàng Anh trong việc khôi phục mối quan hệ giữa Anh và Đức sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, trong khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gọi Nữ hoàng là một người bạn của nước Pháp.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đã viết một tin nhắn trên kênh Telegram cho Vua Charles, gửi lời chia buồn và hy vọng ông vượt qua mất mát không thể bù đắp này.

Tại Trung Quốc, nhà lãnh đạo nước này Tập Cận Bình cho biết việc Nữ hoàng Anh Elizabeth qua đời là một tổn thất to lớn đối với người dân Anh, đồng thời cam kết sẽ hợp tác với người kế nhiệm bà để tăng cường quan hệ giữa Bắc Kinh và London.

Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa nói rằng “cuộc đời và di sản của bà sẽ được nhiều người trên thế giới ghi nhớ” trong khi Tổng thống Nigeria Muhammadu Buhari gọi Nữ hoàng Anh là một “nhân cách toàn cầu cao cả và một nhà lãnh đạo xuất sắc.”

Bình luận về sự kiện trên trên tờ Nhật báo Tin tức New York, Giáo sư sử học David Armitage tại Đại học Harvard cho rằng Nữ hoàng Anh qua đời vào một thời điểm nước Anh đối mặt với nhiều thách thức. Ngay trước ngày qua đời, Nữ hoàng Elizabeth đã nhận được đơn từ chức của Thủ tướng Boris Johnson và yêu cầu một thủ tướng khác, Liz Truss, thành lập chính phủ mới. Chưa bao giờ trong thời hiện đại, nước Anh lại thay đổi cả nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu chính phủ một cách nhanh chóng như vậy.

Sau lễ tang của Nữ hoàng trong thời gian 10 ngày, cảm giác khủng hoảng quốc gia chắc chắn sẽ trở nên rõ ràng hơn khi người Anh nhận ra sợi dây kết nối cả nước với nhau trong 70 năm qua cuối cùng đã tan biến.

Diễn đàn kinh tế Phương Đông tạo động lực cho nền kinh tế Nga

Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại phiên họp toàn thể của Diễn đàn Kinh tế Phương Đông lần thứ 7 ở Vladivostok. Ảnh: EPA

Diễn đàn Kinh tế Phương Đông lần thứ VII (EEF-2022) đã diễn ra từ ngày 5 – 8/9 ở thành phố Vladivostok của Nga, với sự tham dự của các đại diện doanh nghiệp và quan chức chính phủ từ hơn 60 quốc gia.

Diễn đàn Kinh tế Phương Đông được tổ chức định kỳ hàng năm, từ năm 2015, theo sáng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhằm kết nối, mở rộng hợp tác kinh tế – thương mại giữa vùng Viễn Đông của LB Nga với các nước châu Á – Thái Bình Dương.

Chủ đề chính của diễn đàn năm nay là “Con đường hướng tới thế giới đa cực”. Theo Đại diện toàn quyền của Tổng thống Nga tại khu vực Viễn Đông, ông Yuri Trutnev, chủ đề của diễn đàn nhằm cho thấy thế giới đã thay đổi và các lệnh trừng phạt đã làm thay đổi bức tranh thế giới, song sự thay đổi của thế giới không chỉ đem lại những thách thức mà còn tạo ra những cơ hội mới.

Trong bài phát biểu quan trọng tại phiên toàn thể, ông Putin nêu rõ tình hình nền kinh tế cơ bản đã tốt lên dù vẫn tồn tại những vấn đề ở một số ngành, lĩnh vực và các doanh nghiệp nhất định, đặc biệt là những doanh nghiệp gắn với nguồn cung từ châu Âu hoặc cung cấp sản phẩm cho châu Âu. Ông cho biết tỷ lệ thất nghiệp ở Nga trong tháng 6 ở mức thấp lịch sử, chưa tới 4% và “trong điều kiện ngày nay, đây là thành tựu rất quan trọng”.

Tổng thống Nga lưu ý rằng trong những năm gần đây, hệ thống quan hệ quốc tế đã chứng kiến những thay đổi mang tính kiến tạo và vai trò của các nước châu Á – Thái Bình Dương đã tăng lên đáng kể. Nga đánh giá cao sự độc lập của các đối tác, trong đó có các nước khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Tổng thống Putin nêu rõ phần lớn các nước trong khu vực đề cao quan hệ kinh doanh tập trung vào các nguyên tắc cùng có lợi, hợp tác và tích lũy tiềm năng của các nền kinh tế vì lợi ích của người dân.

Theo hãng tin AFP, phát biểu trước nhiều lãnh đạo kinh tế và lãnh đạo chính trị châu Á, ông Putin tuyên bố các nước phương Tây sẽ không thể cô lập được Nga dù đã thi hành các trừng phạt đối với nước này, những lệnh trừng phạt mà theo ông chính là “mối đe dọa đối với toàn thế giới”.

Tổng thống Putin cũng cho rằng đề nghị của các nước châu Âu áp giá trần đối với khí đốt của Nga chỉ làm cho giá của loại năng lượng này tăng thêm. Tổng thống Nga còn khẳng định Moskva không hề dùng năng lượng làm vũ khí chống châu Âu.

Tại Diễn đàn, các đại biểu tham dự đã thảo luận về sự phát triển của khu vực Viễn Đông, nền kinh tế toàn cầu và khu vực, hợp tác quốc tế, cũng như quỹ đạo vượt qua khủng hoảng và cấu trúc mới của thế giới. EEF là diễn đàn quốc tế quan trọng để tạo dựng và tăng cường mối quan hệ giữa cộng đồng đầu tư của Nga và thế giới, đánh giá toàn diện về tiềm năng kinh tế của vùng Viễn Đông của Nga, giới thiệu các cơ hội đầu tư và điều kiện kinh doanh trong các lĩnh vực ưu tiên phát triển.

Hãng thông tấn Nga TASS dẫn thông cáo báo chí của Phó Thủ tướng Nga Yuri Trutnev cho biết: “Vùng Viễn Đông đã nhận được khoảng 2,7 nghìn tỷ rúp đầu tư. Hơn 100.000 việc làm đã được tạo ra và hiện hơn 290 thỏa thuận đã được ký kết tại diễn đàn với tổng trị giá 3,27 nghìn tỷ rúp. Đây cũng là một kỷ lục”. Thông cáo lưu ý trước những thách thức do các biện pháp trừng phạt chống Nga của phương Tây đặt ra, tầm quan trọng của khu vực Viễn Đông đang tăng lên nhanh chóng.

Diễn đàn năm nay đặc biệt đáng chú ý trong bối cảnh Nga phải đối mặt với hàng nghìn biện pháp trừng phạt của phương Tây sau chiến dịch quân sự đặc biệt của nước này ở Ukraine. Hơn nữa, từ vài năm qua, Nga đã xác định chính sách xoay trục sang châu Á, vì vậy diễn đàn lần này có thể là cơ hội xúc tiến những đề xuất của Nga với các nước châu Á, lấy khu vực Viễn Đông giàu tài nguyên làm bàn đạp, để cụ thể hóa các sáng kiến này.