Thế giới có thêm các “chìa khóa” để thoát khỏi đại dịch Covid-19

Sau gần hai năm, thế giới đã có thêm các “chìa khóa” mang đến hy vọng chấm dứt đại dịch Covid-19 để trở lại cuộc sống bình thường mới như vaccine, thuốc điều trị.

Nhiều nước bắt đầu theo đuổi chiến lược sống chung với Covid-19 (Ảnh minh họa: EPA)

Theo báo Washington Post, triển vọng kiểm soát đại dịch Covid-19 dường như đã sắp trong tầm tay khi làn sóng dịch bệnh do biến chủng Delta gây ra có dấu hiệu giảm dần, số ca nhiễm mới giảm hơn 1/3 kể từ ngày 1/9.

Tuy nhiên, thế giới phải thừa nhận một điều rằng, việc đẩy lùi hoàn toàn Covid-19 hoàn toàn trong tương lai gần là không thể. New Zealand, một hình mẫu về ứng phó đại dịch, thừa nhận chính sách “Không Covid-19″ không còn hiệu quả.

Ngoài ra, thế giới cũng cần phải thừa nhận một thực tế là có thể xuất hiện các đột biến có thể khiến virus dễ lây lan hơn, độc lực cao hơn nữa trong tương lai. Thậm chí, chúng có thể né được miễn dịch do vắc xin hiện tại tạo ra. Thứ hai, bất chấp nỗ lực để đạt được miễn dịch cộng đồng thông qua tiêm chủng, thế giới sẽ không thể sớm ngăn chặn tình trạng lây nhiễm.

Bất chấp những điều đó, thế giới vẫn có thể kiểm soát đại dịch bằng những “chìa khóa” khác nhau.

Tiêm chủng cho trẻ em

Nhiều nước đã bắt đầu tiêm chủng vaccine Covid-19 cho trẻ em (Ảnh: Getty).

Mặc dù, trẻ em ít có nguy cơ bệnh nặng do Covid-19 so với người lớn, nhưng tại Mỹ, hàng trăm trẻ em đã tử vong vì đại dịch này, tỷ lệ nhiễm virus ở trẻ em trong số ca mắc mới chiếm hơn 1/4.

Nguy cơ bệnh nặng và tử vong ở trẻ em sẽ giảm đáng kể khi trẻ em được tiêm chủng. Cơ quan Thực và Dược phẩm Mỹ (FDA) dự kiến sẽ họp với ủy ban cố vấn để đánh giá mức độ an toàn và hiệu quả của vaccine Pfizer cho trẻ em từ 5-11 tuổi vào ngày 26/10 tới. Nếu được phê chuẩn, trẻ em trong độ tuổi này ở Mỹ sẽ được tiêm chủng vào khoảng cuối tháng này. Pfizer cũng cho biết, họ sẽ trình dữ liệu thử nghiệm vaccine cho trẻ em từ 6 tháng tuổi đến 4 tuổi vào cuối năm nay với hy vọng được phê duyệt vào đầu năm 2022.

Thuốc điều trị

Tập đoàn Merck đã xin FDA cấp phép sử dụng khẩn cấp thuốc uống chống Covid-19 molnupiravir (Ảnh: Reuters).

Hãng dược Merck mới đây đã công bố kết quả thử nghiệm thuốc kháng virus dạng uống có tên gọi molnupiravir mà họ nói rằng có thể giảm 50% nguy cơ bệnh nặng và tử vong do Covid-19.

Theo hãng dược Merck, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy molnupiravir có thể hiệu quả đối với bệnh nhân nhiễm bất cứ biến thể nào của virus SARS-CoV-2, kể cả biến thể Delta siêu lây nhiễm. Molnupiravir không tấn công protein gai của virus, loại mà các vaccine ngừa Covid-19 hiện nay đều nhắm tới. Thay vào đó, thuốc này tấn công một enzyme mà virus sử dụng để tự sao chép mình. Thuốc được thiết kế để đưa lỗi vào mã gen của virus. Các dữ liệu cho thấy thuốc hiệu quả nhất khi được kê đơn cho bệnh vào giai đoạn mới nhiễm.
Nếu được phê duyệt, molnupiravir sẽ trở thành loại thuốc kháng virus dạng uống đầu tiên điều trị Covid-19 cho bệnh nhân từ nhẹ đến trung bình.

Các chuyên gia cho rằng, việc tiêm chủng vẫn là cách phòng tránh tốt hơn nhiều. Vấn đề là nhiều người vẫn chưa được tiêm chủng. Ngoài Merck, một số hãng dược khác trong đó có Roche và Pfizer cũng đang thử nghiệm lâm sàng giai đoạn cuối thuốc kháng virus dạng uống. Nghĩa là, trong vài tháng tới, thế giới sẽ có thêm công cụ để ứng phó với Covid-19.

Xét nghiệm nhanh

Nhân viên y tế lẫy mẫu xét nghiệm Covid-19 ở Trung Quốc (Ảnh: AFP).

Các biện pháp điều trị kháng virus và truyền kháng thể chỉ có tác dụng ngăn bệnh nặng khi được sử dụng sớm trong quá trình mắc bệnh, nghĩa là virus phải được phát hiện càng sớm càng tốt, đặc biệt khoảng một nửa số ca nhiễm bệnh không có triệu chứng. Việc kiểm soát đại dịch đòi hỏi phải phát hiện các ca bệnh trước khi quá trình lây nhiễm bắt đầu xảy ra. Điều này phụ thuộc vào năng lực xét nghiệm.

Anh đã cung cấp xét nghiệm miễn phí cho tất cả công dân để người dân có thể xét nghiệm hai lần/tuần. Canada cũng xét nghiệm nhanh miễn phí cho các doanh nghiệp. Singapore và Nhật Bản cung cấp xét nghiệm qua hệ thống bán hàng tự động.

Tại Mỹ, Tổng thống Joe Biden cho biết, ông có kế hoạch cung cấp 280 triệu bộ xét nghiệm nhanh. Tuy nhiên, tuần trước, Nhà Trắng thông báo kế hoạch tăng 4 lần số lượng bộ xét nghiệm tại nhà vào tháng 12.

Với tất cả những công cụ này, khái niệm kiểm soát đại dịch Covid-19 không phải là một khái niệm xa vời trừ trường hợp xuất hiện biến chủng nguy hiểm hơn nhiều. Tuy vậy, các nhà khoa học tin rằng thế giới đã vượt qua những ngày đen tối nhất của đại dịch.