Thái Lan khuyến cáo nông dân khi Trung Quốc tự trồng được sầu riêng
Thái Lan khuyên người nông dân và các nhà xuất khẩu nâng cao chất lượng cùng sự tươi ngon của sầu riêng trong bối cảnh Trung Quốc đã bắt đầu trồng được loại quả này, với tiềm năng tăng trưởng đáng kể.
Sầu riêng được bày bán tại tỉnh Chanthaburi, Thái Lan. Ảnh: AFP/TTXVN
Văn phòng Xúc tiến Thương mại Thái Lan tại Hạ Môn, Trung Quốc, cho biết Trung Quốc đã sản xuất được sầu riêng ở Hải Nam, bán với giá 300 baht (207.000 đồng) cho 0,5 kg. Đây được coi là thành công lớn của ngành sầu riêng Trung Quốc.
Theo báo cáo từ China News Service, Trung Quốc đã trồng sầu riêng rộng rãi ở các khu vực như Tam Á và Yucai đều ở Hải Nam. Sầu riêng đã sinh trưởng tốt, đạt kích thước tương đương quả bóng chuyền. Vào năm 2024, khoảng 500 cây đã bắt đầu cho quả. Lô sầu riêng đầu tiên từ Hải Nam dự kiến sẽ được tung ra thị trường vào cuối tháng 6.
Sầu riêng Hải Nam đã được trồng từ 4 năm trước và năm 2024 này đánh dấu vụ thu hoạch đầu tiên. Một cây sầu riêng bốn năm tuổi có thể “đẻ” tới 19 quả, mỗi quả nặng khoảng 2kg. Mùa thu hoạch sầu riêng Hải Nam kéo dài từ tháng 6 đến tháng 8, với cao điểm dự kiến vào tháng 7.
Theo ước tính, sầu riêng sẽ được trồng ở trên hơn 6.600ha tại Hải Nam trong vòng 3 đến 5 năm tới. Nhưng có thách thức như năng lực sản xuất hạn chế và thời tiết khó lường, bao gồm cả bão. Thân cây sầu riêng mỏng manh nên khó chịu được gió mạnh. Mặc dù sầu riêng đã được trồng thành công ở tỉnh Hải Nam nhưng địa hình ở đây vẫn chưa phải là lý tưởng cho loại quả này.
Thông thường, sầu riêng là loại cây ăn quả lớn, lâu năm, phát triển mạnh ở nhiệt độ từ 25 độ C đến 30 độ C, khiến chúng phù hợp nhất với khí hậu nhiệt đới, giống như ở khu vực Đông Nam Á.
Video đang HOT
Vào tháng 5, sầu riêng Hải Nam đã bắt đầu thâm nhập thị trường Trung Quốc sớm hơn dự kiến khoảng một tháng, với giá bán khoảng 60 nhân dân tệ (280.000 đồng)/0,5kg. Do diện tích trồng trọt ở Trung Quốc còn hạn chế nên nguồn cung thấp, khiến giá cao.
Văn phòng Xúc tiến Thương mại Thái Lan tại Hạ Môn phân tích: “Trung Quốc có thể trồng sầu riêng Hải Nam, đánh dấu thành tựu cho ngành sầu riêng nước này. Tuy nhiên, điều đó sẽ không tác động đáng kể đến việc Trung Quốc nhập khẩu sầu riêng Thái Lan do sản lượng còn hạn chế. Nhưng, Thái Lan không thể tự mãn vì thị trường sầu riêng Thái Lan có thể phải đối mặt với cạnh tranh từ sầu riêng Hải Nam mới nổi, vốn đang dần được ghi nhận”.
Sầu riêng Hải Nam được cho là có mùi không quá nồng. Chúng hầu như không có kết cấu mịn như kem. Thịt của sầu riêng Hải Nam đôi khi gợi lên cảm giác như chuối chưa chín. Một số ý kiến chỉ trích gay gắt cho rằng chúng “hầu như không có hương vị gì cả”, với nhiều người nếm thử đều cho rằng chúng “khô, cứng và nhạt nhẽo”.
Mặc dù sầu riêng Hải Nam đang trở thành lựa chọn thay thế cho người tiêu dùng Trung Quốc nhưng sầu riêng Thái Lan vẫn có thể giữ được lợi thế cạnh tranh nếu duy trì được chất lượng và niềm tin của người tiêu dùng.
Theo số liệu từ Global Trade Atlas, Trung Quốc hiện nhập khẩu sầu riêng tươi từ 3 nước Đông Nam Á là Thái Lan, Việt Nam và Philippines. Từ tháng 1 đến tháng 4 năm nay, Trung Quốc nhập khẩu sầu riêng nhiều nhất từ Thái Lan, tổng cộng 121.398 tấn với tổng trị giá 717 triệu USD. Con số này chiếm 65,6% thị phần. Việt Nam là nhà cung cấp lớn thứ hai với 79.186 tấn, trị giá 369 triệu USD, chiếm 33,8% thị phần. Philippines đứng thứ ba, cung cấp 1.778 tấn, trị giá 5,8 triệu USD.
Việt Nam, Philippines có nhiều cơ hội tại thị trường sầu riêng Trung Quốc
Trung Quốc là quốc gia tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới. Nước này đang xem xét thêm các phương án nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu khổng lồ của người tiêu dùng trong nước.
Thái Lan từng dẫn đầu trong xuất khẩu sầu riêng tươi đến Trung Quốc tuy nhiên gần đây đã mất thị phần sang một số quốc gia khác như Việt Nam và Philippines.
Sầu riêng Thái Lan được bày bán tại một siêu thị ở thành phố Nam Ninh, Trung Quốc tháng 9/2023. Ảnh: Xinhua
Sầu riêng đã trở thành loại quả ngày càng được tầng lớp trung lưu Trung Quốc ưa chuộng. Mặc dù có mùi khó ngửi nhưng loại quả phủ đầy gai này vẫn có giá cao và thu hút được một lượng lớn người hâm mộ, họ mệnh danh nó là "vua của các loại trái cây".
Nhập khẩu sầu riêng của Trung Quốc tăng vọt trong năm 2023, nhưng nhà cung cấp chính của nước này là Thái Lan đã mất thị phần khi quốc gia tỷ dân bật đèn xanh nhập khẩu sầu riêng của Việt Nam và Philippines. Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Trung Quốc đã nhập khẩu 1,4 triệu tấn sầu riêng vào năm 2023, tăng 69% so với năm trước.
Tỷ trọng của Thái Lan trong số sầu riêng nhập khẩu đó, tính bằng USD Mỹ, đã giảm từ gần 100% vào năm 2021 xuống còn 95,36% một năm sau đó và 67,98% vào năm ngoái.
Cũng trong giai đoạn này, Trung Quốc đã đồng ý để các nhà xuất khẩu Việt Nam vận chuyển sầu riêng tươi vào nước này từ năm 2021. Xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc đã tăng từ mức gần 0 lên 4,6% thị phần và đạt 188,1 triệu USD vào năm 2022 sau đó tăng vọt lên 31,8% vào năm ngoái với tổng giá trị là 2,1 tỷ USD.
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc) dẫn dữ liệu của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) cho biết, Việt Nam xuất khẩu 44.880 tấn sầu riêng trên toàn thế giới vào năm 2022, chiếm 4,9% thị phần.
Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam - dự báo rằng trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam có thể đạt khoảng 3,5 tỷ USD, tăng 55% so với năm ngoái.
Ông Nguyễn Thành Trung, nhà khoa học chính trị tại Đại học Fulbright Việt Nam phân tích: "Nông dân Việt Nam biết cách luân canh và kéo dài thời gian thu hoạch. Sầu riêng được coi là cây sinh lời ở Việt Nam và có thể mang lại rất nhiều lợi ích. Người nông dân biết cách tận dụng tối đa cơ hội của họ".
Philippines cũng đã giành được thị phần tại Trung Quốc. Vào tháng 1 năm ngoái, Trung Quốc bắt đầu nhập khẩu sầu riêng tươi của Philippines, loại mọc chủ yếu ở vùng đất núi lửa của núi Apo trên đảo Mindanao phía Nam.
Xuất khẩu sầu riêng của nước này sang Trung Quốc trị giá 1,88 triệu USD từ tháng 1 đến tháng 6/2023. Dữ liệu hải quan Trung Quốc cho thấy Philippines chiếm 0,2% thị phần nhập khẩu sầu riêng vào năm ngoái tính theo đồng USD.
Ông Jonathan Ravelas thuộc công ty tư vấn "eManagement for Business and Marketing Services" có trụ sở tại Manila cho biết người trồng sầu riêng Philippines vẫn ưu tiên thị trường nội địa và xuất khẩu phần dư thừa.
Việc vận chuyển hàng hóa từ Philippines đến Trung Quốc thường có chi phí cao hơn so với các nhà xuất khẩu Đông Nam Á khác do bất lợi về khoảng cách và cơ sở hạ tầng. Điều đó có thể thay đổi. Ông Jonathan Ravelas nói: "Chính phủ có thể sẽ cải thiện cơ sở hạ tầng trang trại, như kho lạnh".
Trong khi đó, ông Simon Chin, người sáng lập công ty xuất khẩu Malaysia DKing, cho biết các nhà xuất khẩu sầu riêng ở Malaysia đang thúc đẩy một thỏa thuận trong năm nay để kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa nước này với Trung Quốc.
Xét về mặt thu nhập, tổng lượng xuất khẩu sầu riêng của Thái Lan sang Trung Quốc vẫn tăng trong năm 2023 khi thị trường tiêu dùng tại các thành phố tầm trung của Trung Quốc bắt đầu "chín muồi".
Năm 2023, Trung Quốc cũng công bố trồng thành công vụ mùa sầu riêng nội địa đầu tiên trên đảo Hải Nam và đạt tổng sản lượng 50 tấn sầu riêng. Ông Feng Xuejie - Giám đốc Viện Cây hoa quả Nhiệt đới thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Hải Nam - cho rằng con số này không đủ để đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng Trung Quốc.
Thái Lan dự kiến xuất khẩu 1 triệu tấn sầu riêng trong năm nay Thái Lan dự kiến xuất khẩu khoảng 1 triệu tấn sầu riêng, trị giá ước tính 130 tỷ baht (3,53 tỷ USD) trong năm nay, với phần lớn trong đó là xuất sang thị trường Trung Quốc. Sầu riêng được bày bán tại Bangkok, Thái Lan. Ảnh: AFP/TTXVN Bộ trưởng Nông nghiệp Thái Lan Thammanat Prompao ngày 20/4 cho biết ông đã chỉ...