Tăng sức đề kháng để phòng bệnh
Theo thống kê, 80% số nạn nhân tử vong vì Covid-19 đều trên 60 tuổi, và 75% mang bệnh lý sẵn có vào thời điểm nhiễm virus, như tim mạch, tiểu đường, suy thận… Người lớn tuổi hệ miễn dịch suy yếu và trẻ nhỏ sức đề kháng kém thường dễ bị xâm nhập của các loại virus.
Tăng cường dinh dưỡng để cơ thể khỏe mạnh trong mùa dịch.
Ai có nguy cơ cao dễ bị lây nhiễm?
Về nguy cơ mắc bệnh, PGS.TS Trần Đắc Phu – nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế nhấn mạnh rằng chúng ta chỉ mắc bệnh khi tiếp xúc với nguồn bệnh. Theo những hiểu biết ban đầu, hiện nay, nguồn bệnh có thể là động vật mang mầm bệnh hoặc tiếp xúc với người mang mầm bệnh Covid-19.
Bệnh lây theo đường hô hấp nên có thể lây truyền qua giọt nước bọt qua ho, hắt hơi hoặc lây truyền qua tay chân, vật dụng mà virus bám vào. Vậy ai là những người có nguy cơ cao dễ bị lây nhiễm? Trước tiên là những người đi từ vùng dịch trở về, những người tiếp xúc trực tiếp hoặc tiếp xúc gần với những người đi từ vùng dịch về mà nhiễm bệnh như những người cùng chung sống, sinh hoạt với những người nhiễm bệnh, những người đi cùng máy bay, ôtô, tàu… trong các đám tụ họp, trong bệnh viện mà có người bị nhiễm bệnh, những người làm công tác ở sân bay, cửa khẩu mà phải tiếp xúc với những người nhập cảnh nhiễm bệnh…, những người nhà, nhân viên y tế trực tiếp chăm sóc bệnh nhân.
Còn theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê- Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), Phó trưởng Tiểu ban Điều trị Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp corona (Covid-9), trong số 16 bệnh nhân tại Việt Nam, hiện có đủ nam – nữ, đủ lứa tuổi: Người cao tuổi có nhiều bệnh nền (người bố ở Bệnh viện Chợ Rẫy), trung niên, thanh niên, vị thành niên, trẻ nhỏ; có cả người có đủ triệu chứng lâm sàng và cả có người dương tính với Covid-19 nhưng không có biểu hiện sốt, ho, khó thở…
Ông Lương Ngọc Khuê cũng khẳng định, bệnh dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới (Covid-19), là bệnh truyền nhiễm nhóm A và lây truyền từ người sang người. Do đó, kiểm soát nhiễm khuẩn là nhiệm vụ hàng đầu để không lây nhiễm chéo trong bệnh viện (giữa người bệnh – người bệnh; giữa người bệnh – thầy thuốc; giữa người bệnh, thầy thuốc- cộng đồng).
Tuy nhiên theo các chuyên gia y tế, những người có sức đề kháng kém dễ mắc bệnh tập hơn. Phân tích cụ thể về trường hợp gia đình ông L.Z (66 tuổi, quốc tịch Trung Quốc) và người con trai L.Z.C (28 tuổi), 2 trường hợp đầu tiên được phát hiện nhiễm Covid – 19 tại TPHCM nhưng người vợ không nhiễm, TS.BS Lưu Ngân Tâm-Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) cho rằng “do vợ ông L.Z có sức đề kháng, miễn dịch tốt”. Đặc biệt, ngoài hai bệnh nhân ở Trung Quốc và một số bệnh nhân trẻ tại Việt Nam nhiễm chủng mới virus Covid-19 mới tự khỏi bệnh, được xuất viện có điểm chung là sức đề kháng tốt.
Phân tích về trường hợp người con trai L.Z.C (28 tuổi) mắc bệnh 3 ngày đã có kết quả xét nghiệm âm tính (khỏi bệnh), nhưng ông L.Z có quá nhiều bệnh nền (đái tháo đường, cao huyết áp, bệnh lý mạch vành đặt 3 stent…), BS Tâm nhận định là do ông này có hệ miễn dịch – sức đề kháng thấp. Từ đó, BS Lưu Ngân Tâm cho biết người có nguy cơ nhiễm virus, vi trùng tập trung phần lớn ở những người bị miễn dịch suy yếu. Nếu so sánh giữa người trẻ và người già thì phần lớn miễn dịch ở người già bị suy giảm. Bên cạnh đó, nhóm người già có hệ miễn dịch”mong manh, dễ vỡ” là những người mắc thêm nhiều bệnh lý; người già có bệnh mạn tính càng nhiều thì hệ miễn dịch càng yếu.
Đồng nhận định, PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết, những người đã mắc bệnh này nhưng có những bệnh nền là những bệnh mạn tính như đái tháo đường, bệnh người cao tuổi… thì nguy cơ tử vong sẽ cao hơn.
Video đang HOT
Cách gì để tăng sức đề kháng
Bác sĩ Trương Hữu Khanh- Trưởng khoa Nhiễm (Bệnh viện Nhi đồng 1, TPHCM nhấn mạnh rằng các bệnh do virus khi chưa có vaccine thì sẽ “đến hẹn lại lên”, từ 10 – 20 năm sẽ có một dòng cúm mới. Với virus corona, vào năm 2003 là dịch SARS, giai đoạn 2013 – 2015 là MERS, hiện tại là Covid-19. Tuy nhiên, để phòng, chống bệnh một cách hiệu quả nhất là mọi người cần có ý thức giữ gìn sức khỏe, nâng cao sức đề kháng của cơ thể. Sức đề kháng của cơ thể được hiểu đơn giản là khả năng “bắt” tác nhân gây bệnh lại và tự tạo ra miễn dịch cho bản thân, đây là một quá trình lâu dài, không phải khi có dịch mới được quan tâm.
Theo BS Lưu Ngân Tâm, mỗi người cần phải có dinh dưỡng cân đối hằng ngày, ăn đầy đủ các nhóm chất sinh năng lượng và nhóm chất không sinh năng lượng. Cụ thể, nhóm chất sinh năng lượng, gồm: tinh bột, đường (cơm, phở) và nhóm thực phẩm giàu đạm (thịt, cá, trứng, sữa); nhóm giàu chất béo (dầu, mỡ). Nhóm không sinh năng lượng gồm: các vitamin, muối khoáng, sinh tố (rau, củ quả…).
“Với người bị bệnh tiểu đường, bệnh thận thì phải uống thuốc theo đúng chỉ định (liều lượng, thời gian, đúng thuốc…) và cần chế độ dinh dưỡng đúng bệnh lý thì sẽ kiểm soát được các rối loạn chuyển hóa trong cơ thể. Nếu không thực hành đúng, đường huyết dao động thì tế bào miễn dịch sẽ bị ức chế”- BS Tâm cho biết. Đặc biệt, trong giai đoạn mùa cúm dễ phát dinh và lây lan này, người dân phải tự tuân thủ phòng bệnh theo các biện pháp của Bộ Y tế. Trong ăn uống thì nhóm rau, củ, quả màu sắc rực rỡ tự nhiên như cam, dâu… là nhóm thực phẩm giàu vitamin A, C giúp tăng sức đề kháng tốt nhất. Khẩu phần ăn phải có hàm lượng đạm cao.
Ở góc độ dinh dưỡng, BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp- Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam – nguyên Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng TPHCM, cũng cho rằng thực hành chế độ dinh dưỡng phù hợp có vai trò quan trọng giúp nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm, giảm nguy cơ mắc các biến chứng của các bệnh lý nền có sẵn. Đặc biệt cần thiết với các đối tượng có hệ thống miễn dịch yếu, như: trẻ em, người cao tuổi, người mắc các bệnh mạn tính. Chế độ dinh dưỡng nâng cao sức đề kháng tập trung vào cung cấp đủ năng lượng, đủ chất đạm, đủ chất bột, đường, kiểm soát chất béo, tăng cường vitamin A, vitamin E, vitamin D và vitamin C, tăng cường kẽm, selen và sắt, tăng cường probiotic.
Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cải bó xôi nằm trong danh sách các loại thực phẩm giúp tăng sức đề kháng bởi loại rau này không chỉ giàu vitamin C mà còn chứa rất nhiều chất chống ô xy hóa và beta carotene. Đây là những chất có tác dụng giúp tăng khả năng chống viêm cho hệ miễn dịch và tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Ngoài ra, đu đủ là loại trái cây chứa rất nhiều vitamin C và còn là nguồn cung cấp kali, vitamin B và axit folic, là những dưỡng chất có vai trò rất quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể. Một số gia vị như gừng là thực phẩm có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch cơ thể. Ngoài ra, gừng giúp giảm viêm, giảm đau, giúp ngăn ngừa, điều trị các bệnh viêm nhiễm khác.
Minh Hà
Theo daidoanket
Tăng cường sức đề kháng, bảo vệ cơ thể từ bên trong
Bên cạnh những biện pháp loại trừ các yếu tố gây bệnh từ bên ngoài, việc cải thiện khả năng miễn dịch, tăng sức đề kháng là biện pháp hữu hiệu để bảo vệ cơ thể từ bên trong, đặc biệt là trong bối cảnh dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay.
Vậy sức đề kháng là gì? Làm sao để tăng sức đề kháng cho cơ thể?
Sức đề kháng là gì?
Sức đề kháng (còn gọi là khả năng miễn dịch/hệ miễn dịch) của cơ thể là hệ thống phòng thủ tự nhiên của con người. Chúng được ví như lớp rào chắn ngăn chặn sự xâm nhập, tấn công từ những tác nhân có hại như: vi khuẩn, virus, ký sinh trùng và thậm chí là nấm. Ngoài ra, hệ thống miễn dịch cũng bảo vệ cơ thể chống lại chất gây dị ứng và tế bào ung thư.
Sức đề kháng của con người được chia làm 2 loại chính:
Sức đề kháng tự nhiên (còn gọi là hệ miễn dịch không đặc hiệu) là sức đề kháng mà mỗi người sinh ra đã có, bao gồm: da, hệ thống các niêm mạc, chất dịch như mồ hôi, dịch nhày, các loại thực bào như tế bào sát thủ tự nhiên (NK Cell), đại thực bào (Macrophage)... Sức đề kháng tự nhiên có vai trò rất quan trọng giúp bảo vệ cơ thể con người. Nhưng theo thời gian với sự tác động của các yếu tố bên ngoài sức đề kháng tự nhiên sẽ dần mất đi.
Sức đề kháng thu được (hệ miễn dịch đặc hiệu) là kháng thể có được sau khi tiêm các loại vaccine phòng bệnh hoặc sử dụng các vitamin tổng hợp, chế phẩm tăng sức đề kháng... Sức đề kháng thu được thường chỉ duy trì hiệu quả trong một thời gian ngắn, hạn chế về phạm vi phòng bệnh (mỗi loại vaccine chỉ phòng một/một số bệnh nhất định).
Một hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ bảo vệ con người bằng cách tạo ra một hàng rào ngăn chặn mầm bệnh hoặc kháng nguyên lạ xâm nhập vào cơ thể. Nếu các kháng nguyên lạ có thể vượt qua khỏi hàng rào đó, hệ miễn dịch tiếp tục sản sinh các tế bào bạch cầu, cũng như các hóa chất và protein khác nhằm tấn công và phá hủy những yếu tố lạ có thể gây hại này.
Hệ miễn dịch sẽ làm mọi cách để tìm ra và loại bỏ kháng nguyên trước khi chúng bắt đầu phân chia. Trong trường hợp thất bại, hệ thống phòng thủ của cơ thể sẽ tăng cường hoạt động mạnh mẽ hơn nữa để kìm hãm, không để cho mầm mống gây bệnh phát triển.
Hệ miễn dịch có thể nhận ra hàng triệu kháng nguyên khác nhau và sẽ phát huy toàn bộ chức năng cần thiết để loại bỏ hầu hết những yếu tố gây bệnh xâm nhập. Nếu hoạt động một cách bình thường, hệ thống phòng thủ phức tạp này có thể ngăn chặn các vấn đề sức khỏe từ cảm lạnh thông thường cho đến ung thư nguy hiểm.
Tuy nhiên, một khi hệ thống này suy yếu, cơ thể sẽ phải đối mặt với rất nhiều nguy cơ gây hại từ bên ngoài. Trường hợp hệ miễn dịch bị rối loạn, chúng sẽ mất khả năng phân biệt lạ - quen và quay ngược trở lại tấn công các tế bào của cơ thể (bệnh lý tự miễn).
Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể như thế nào?
Những thói quen sống lành mạnh có thể giúp cải thiện chức năng của hệ miễn dịch, làm tăng sức đề kháng. Cụ thể:
- Vệ sinh cá nhân thường xuyên: đây là thói quen đơn giản nhưng lại giúp duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và ngăn ngừa virus một cách hiệu quả. Mỗi cá nhân nên duy trì những thói quen vệ sinh cơ bản hàng ngày, như: tắm, gội hàng ngày, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch chứa cồn, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi hay sổ mũi. Ngoài ra, vệ sinh đồ dùng, giữ gìn không gian nhà ở, nơi làm việc sạch sẽ cũng góp phần bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại.
- Tập thể dục: Lười vận động không chỉ khiến cho cơ thể cảm thấy uể oải mà còn làm yếu đi hệ miễn dịch và sức đề kháng. Ngược lại, chỉ cần những bài tập thể dục nhẹ nhàng, như đi bộ, đạp xe... cũng giúp kích thích các tế bào bạch cầu hoạt động tốt hơn, giải phóng hormone endorphin có khả năng giảm đau, giảm căng thẳng và ngủ ngon hơn, từ đó cải thiện khả năng miễn dịch.
- Ăn uống lành mạnh, đủ chất: Dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt. Một chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau, củ (bông cải xanh, ớt chuông, cà rốt...) và trái cây giàu vitamin (đu đủ, chuối, cam, bưởi, kiwi...). Bên cạnh đó, tỏi và một số loại nấm cũng có công dụng kháng sinh, tăng cường sức đề kháng. Uống nước đầy đủ cũng là một thói quen có lợi cho sức khỏe cũng như hệ miễn dịch, giúp thải độc tố ra khỏi cơ thể, đồng thời đảm bảo các tế bào và các cơ quan có đủ lượng oxy cần thiết để hoạt động đúng chức năng.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ giúp ngăn chặn các tế bào khỏi bị tổn hại và suy yếu. Thiếu ngủ sẽ khiến cơ thể mệt mỏi và dễ mắc bệnh hơn. Một giấc ngủ sâu và đủ được xem như liều thuốc chữa bệnh tuyệt vời cho cơ thể con người.
- Kiểm soát căng thẳng: Khi căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra các hormone như cortisol và adrenaline làm suy yếu hệ thống miễn dịch. Căng thẳng trong một thời gian dài khiến con người dễ mắc các bệnh từ thông thường cho đến nghiêm trọng hơn, bao gồm tim mạch và tăng huyết áp. Có thể thực hành thiền hoặc tập yoga để giảm căng thẳng, cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Không lạm dụng rượu bia và chất kích thích: Rượu bia và chất kích thích sẽ gây ức chế chức năng của các tế bào bạch cầu, làm giảm sức đề kháng và suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể.
- Sống vui vẻ, hạnh phúc: Những người có đời sống tinh thần với tình bạn và tình yêu tốt đẹp thường có xu hướng khỏe mạnh hơn. Sống vui vẻ, hạnh phúc sẽ hỗ trợ hệ miễn dịch bằng cách giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ, bảo vệ toàn diện cơ thể khỏi các căn bệnh một cách tự nhiên mà không cần dùng đến bất kỳ loại thuốc nào.
Tuy nhiên, mỗi một đối tượng, nhóm tuổi có hệ miễn dịch không giống nhau như: Trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, người cao tuổi có hệ miễn dịch suy giảm, người bệnh có hệ miễn dịch kém do tác nhân gây bệnh gây nên. Do đó, cần có những chú ý riêng khi tăng cường hệ miễn dịch nhằm phù hợp với từng đặc điểm riêng biệt của từng đối tượng, nhóm tuổi khác nhau. Trong đó, đối với trẻ sơ sinh, bú sữa mẹ là một trong những biện pháp rất có giá trị trong việc tăng cường hệ miễn dịch.
Ngoài ra, tiêm phòng vaccine cũng là một cách kích hoạt chủ động hệ thống miễn dịch đặc hiệu của cơ thể. Nên tiêm phòng ngay từ nhỏ các bệnh hay lây nhiễm và nguy hiểm cho cơ thể trẻ em, như: Viêm gan siêu vi, sởi, tả, viêm não... ./.
Theo TTXVN/ngaynay
Dịch nCoV, bổ sung nội tiết tố nữ đúng cách giúp tăng sức đề kháng cho phụ nữ Nghiên cứu khoa học mới nhất về virus nCoV cho thấy phụ nữ ít nguy cơ nhiễm virus corona hơn nam giới, nguyên nhân là do nội tiết tố nữ giúp phụ nữ có đề kháng cao hơn, chống virus tốt hơn. Vậy bổ sung nội tiết tố nữ như thế nào mới đúng cách để giúp tăng sức đề kháng và miễn...