Taliban gọi Trung Quốc là “láng giềng vĩ đại”

Taliban hy vọng sẽ hợp tác với Trung Quốc để xây dựng hòa bình ở Afghanistan và đảm bảo cam kết không biến nước này trở thành nơi trú ẩn của khủng bố.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tiếp Mullah Abdul Ghani Baradar, người đứng đầu văn phòng chính trị của Taliban, tại Thiên Tân, Trung Quốc vào tháng 7 (Ảnh: Tân Hoa xã).

“Chúng tôi sẵn sàng trao đổi quan điểm với Trung Quốc về việc thúc đẩy mối quan hệ chung, thiết lập hòa bình trong khu vực và sự hỗ trợ của Trung Quốc trong việc tái thiết Afghanistan”, người phát ngôn của Taliban, Suhail Shaheen, nói với This Week in Asia hôm 30/8.

Bình luận của người phát ngôn Taliban được đưa ra trước hạn chót 31/8 để các lực lượng Mỹ rời khỏi Afghanistan sau 20 năm chiến tranh và chỉ vài ngày sau một vụ đánh bom liều chết của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) khiến ít nhất 92 người, trong đó có 13 quân nhân Mỹ, thiệt mạng.

“Trung Quốc, quốc gia láng giềng vĩ đại của chúng tôi, có thể đóng vai trò tích cực và mang tính xây dựng trong công cuộc tái thiết Afghanistan cũng như trong sự phát triển kinh tế và thịnh vượng của người dân Afghanistan. Chúng tôi mong đợi rằng Trung Quốc sẽ đóng vai trò của mình”, người phát ngôn Taliban nói thêm.

Người phát ngôn nhắc lại cam kết của Taliban rằng lực lượng này không cho phép các nhóm chiến binh sử dụng Afghanistan làm căn cứ để tiến hành các cuộc tấn công. Người phát ngôn của Taliban khẳng định lực lượng này đã “đưa ra một thông điệp rõ ràng cho tất cả các bên rằng không ai có thể sử dụng lãnh thổ của Afghanistan để chống lại các nước láng giềng và các quốc gia khác”.

Trung Quốc là một trong những quốc gia có tiếng nói mạnh mẽ nhất trong việc kêu gọi cộng đồng quốc tế hợp tác với Taliban, ngay cả khi nhiều người Afghanistan, bao gồm phụ nữ, vẫn đang tìm cách tháo chạy khỏi đất nước vì lo sợ lặp lại kịch bản Taliban nắm quyền ở Afghanistan như cách đây 20 năm.

Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ Antony Blinken hôm 29/8, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị kêu gọi “tất cả các bên kết nối và chủ động hướng dẫn Taliban” khi lực lượng này lên nắm quyền ở Afghanistan.

Ông Vương Nghị kêu gọi Mỹ nên làm việc với cộng đồng quốc tế để cung cấp viện trợ kinh tế và nhân đạo cho Afghanistan, giúp chính quyền mới điều hành các chức năng của chính phủ một cách bình thường, duy trì ổn định xã hội và ngăn chặn mất giá đồng tiền cũng như tăng chi phí sinh hoạt.

Trong khi đó, đặc phái viên của Trung Quốc về các vấn đề Afghanistan Yue Xiaoyong nói vào cuối tuần trước rằng Bắc Kinh sẵn sàng tham gia vào quá trình tái thiết hòa bình của Afghanistan, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì liên lạc với Taliban.

“Từ kinh nghiệm của tôi khi tiếp xúc với họ, cảm giác của tôi là Taliban cũng giống như những người Afghanistan khác, những người sống trong khu vực, những người từ nông thôn hoặc làng mạc”, đặc phái viên Yue nói.

Trung Quốc hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất ở Afghanistan, nơi có trữ lượng khoáng sản chưa được khai thác lớn nhất thế giới, trị giá hơn 1 nghìn tỷ USD.

Dù Trung Quốc chưa chính thức công nhận Taliban là lực lượng cầm quyền mới của Afghanistan, nhưng Ngoại trưởng Vương Nghị hồi tháng trước đã tiếp Mullah Baradar, người đứng đầu văn phòng chính trị của Taliban, và nói rằng thế giới nên hướng dẫn và hỗ trợ Afghanistan khi nước này chuyển sang một chính phủ mới thay vì gây thêm áp lực.

Trong cuộc hội đàm với trưởng đoàn đàm phán của Taliban, Ngoại trưởng Trung Quốc yêu cầu Taliban cắt đứt quan hệ với các tổ chức cực đoan khác, trong đó có Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan (ETIM) – lực lượng bị Bắc Kinh cho là gây ra các cuộc tấn công bạo lực ở khu vực Tân Cương. Taliban hứa sẽ không cho phép các lực lượng khác sử dụng lãnh thổ của Afghanistan để âm mưu chống lại Trung Quốc.