Tác dụng phụ của dầu cá và lưu ý khi dùng
Dầu cá được biết là có lợi cho sức khỏe nhưng một số người không nên dùng nếu chưa hỏi ý kiến bác sĩ để tránh tác dụng phụ có thể xảy ra.
Dầu cá có từ nhiều loại cá. Nó rất giàu hai acid béo omega-3 quan trọng gọi là acid eicosapentaenoic (EPA) và acid docosahexaenoic (DHA). Lợi ích của dầu cá dường như đến từ hàm lượng acid béo omega-3.
Các loại cá đặc biệt giàu các loại dầu này bao gồm cá thu, cá trích, cá ngừ và cá hồi. Cơ thể không tự sản xuất được nhiều acid béo omega-3. Acid béo omega-3 làm giảm đau và sưng tấy, đồng thời ngăn ngừa má.u đông dễ dàng. Đừng nhầm lẫn dầu cá với EPA, DHA, dầu gan cá tuyết, dầu hạt lanh, dầu nhuyễn thể hoặc dầu gan cá mập.
1. Một số điều kiện nhất định có thể làm cho dầu cá có hại
Dầu cá tốt cho sức khỏe nhưng phải ai cũng không nên bổ sung.
Những người bị dị ứng với cá, động vật có vỏ hoặc đậu nành không nên bổ sung dầu cá nếu chưa hỏi ý kiến bác sĩ.
Tr.ẻ e.m và thanh thiếu niên dưới 18 tuổ.i, phụ nữ mang thai nếu bổ sung dầu cá cần hỏi ý kiến bác sĩ.
Chất bổ sung dầu cá có thể tương tác với một số loại thuố.c hoặc chất bổ sung khác. Không dùng dầu cá khi chưa có sự chấp thuận của bác sĩ nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuố.c nào (đặc biệt là thuố.c làm loãng má.u) hoặc mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, bệnh tim, bệnh thận, bệnh gan hoặc bất kỳ rối loạn nào của tuyến tụy. Bổ sung dầu cá có thể cản trở hoạt động của thuố.c nội tiết tố bao gồm cả thuố.c tránh thai.
Một số nghiên cứu đã báo cáo rằng quá trình oxy hóa dầu cá trong cơ thể có thể làm trầm trọng thêm bệnh gan do rượu. Những người uống nhiều hơn hai ly rượu mỗi ngày không được bổ sung dầu cá trừ khi có lời khuyên của bác sĩ.
Đã có những lo ngại về việc bổ sung dầu cá và tăng nguy cơ ung thư tuyến tiề.n liệt. Mặc dù một số nghiên cứu báo cáo nguy cơ ung thư tuyến tiề.n liệt tăng lên, nhiều nghiên cứu khác cho thấy không có mối liên hệ nào hoặc thậm chí giảm nguy cơ khi bổ sung dầu cá.
2. Liều lượng dầu cá hàng ngày là bao nhiêu?
Dầu cá cần được dùng với liều lượng phù hợp với độ tuổ.i và sức khỏe chung của cơ thể, nên dùng theo hướng dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
Liều lượng cũng có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng được kê đơn bổ sung. Liều điều trị tăng triglycerid má.u thường là 4 g uống mỗi ngày. Điều này có thể được thực hiện dưới dạng một liều duy nhất hoặc chia làm hai lần.
Các chất bổ sung dầu cá thường có sẵn dưới dạng:
Dầu lỏng;
Viên nang mềm;
Viên nang.
Uống bổ sung dầu cá cùng với thức ăn có thể làm giảm nguy cơ tác dụng phụ như hơi thở khó chịu hoặc acid.
3. Tác dụng phụ của dầu cá
Các chất bổ sung dầu cá rất phổ biến vì hàm lượng acid béo omega-3 phong phú, có một số lợi ích về sức khỏe bao gồm cải thiện sức khỏe tim mạch và não. Tuy nhiên, chúng có thể gây ra một số tác dụng phụ nhất định, đặc biệt khi dùng quá mức hoặc không có chỉ định, tư vấn của bác sĩ.
Các tác dụng phụ có thể khác nhau về tần suất và mức độ nghiêm trọng tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe tiềm ẩn mà người đó có thể mắc phải hoặc bất kỳ loại thuố.c hoặc chất bổ sung nào họ đang dùng.
Video đang HOT
Trước khi bổ sung dầu cá nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Tác dụng phụ nhỏ của việc bổ sung dầu cá:
Hơi thở khó chịu hoặc có mùi vị trong miệng;
Đầy hơi, ợ hơi, ợ nóng;
Viêm dạ dày;
Đau bụng;
Buồn nôn, nôn;
Phát ban da nhỏ;
Đau lưng;
Tác dụng phụ nghiêm trọng của việc bổ sung dầu cá:
Mặc dù hiếm gặp nhưng việc bổ sung dầu cá có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng như phản ứng dị ứng nghiêm trọng ở những người nhạy cảm. Điều này có thể biểu hiện như:
Sưng môi, lưỡi, mặt hoặc cổ họng;
Nổi mề đay hoặc phát ban da nghiêm trọng;
Khò khè, khó thở;
Tức ngực hoặc đau;
Sốt kèm theo ớn lạnh;
Đau nhức cơ thể;
Ngứa;
Nhịp tim bất thường;
Chóng mặt hoặc thậm chí ngất xỉu…
Bổ sung dầu cá có thể làm tăng xu hướng chả.y má.u. Điều này có thể còn rõ rệt hơn nếu đang dùng thuố.c làm loãng má.u (chẳng hạn như warfarin) hoặc hiện đang có rối loạn chả.y má.u. Trong những trường hợp như vậy có thể nhận thấy:
Mất má.u tăng hoặc kéo dài do vết cắt và vết thương nhỏ;
Vết bầm tím;
Ho ra má.u;
Chả.y má.u nướu răng;
Chả.y má.u cam;
Tăng lượng má.u mất trong kỳ kin.h nguyệ.t;
Má.u trong nước tiểu hoặc phân;
Nước tiểu màu nâu sẫm;
Phân lỏng, nhớt và có màu đen…
Nên bổ sung bao nhiêu omega-3 mỗi ngày để có lợi cho sức khỏe?
Lượng omega-3 mà mỗi người cần hàng ngày khác nhau, tùy thuộc vào độ tuổ.i, giới tính và một số yếu tố.
Vậy bổ sung omega-3 thế nào để có lợi cho sức khỏe?
Omega-3 là thành phần quan trọng của màng tế bào cơ thể, giúp hỗ trợ hoạt động của tim, phổi, hệ thống miễn dịch và hệ thống hormone.
Có ba loại acid béo omega-3:
Acid docosahexaenoic (DHA)
Acid eicosapentaenoic (EPA)
Acid alpha-linolenic (ALA)
Nồng độ DHA đặc biệt cao trong tế bào mắt, não và tin.h trùn.g. EPA có thể có những lợi ích nhất định trong việc giảm viêm. Cơ thể phâ.n hủ.y ALA thành EPA và DHA nhưng tỷ lệ chuyển đổi thấp. Vì lý do này, mọi người nên bổ sung cả ba loại omega-3 trong chế độ ăn uống của mình.
Cá béo có nhiều DHA và EPA. Nguồn thực vật có hàm lượng ALA cao. Nếu một người không nhận đủ từng loại omega-3 từ chế độ ăn uống có thể cân nhắc việc bổ sung.
1. Hướng dẫn hàng ngày về sử dụng omega-3
Omega-3 có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng bổ sung theo tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Một số tổ chức đã ban hành hướng dẫn về lượng omega-3 hấp thụ nhưng nội dung không hoàn toàn giống nhau. Thực tế không có quy tắc tuyệt đối nào về lượng omega-3 mà một người cần.
Nghiên cứu cho thấy các nhóm người khác nhau cần lượng omega-3 khác nhau và lượng omega-3 hấp thụ cao hơn có thể hữu ích cho một số tình trạng sức khỏe nhất định.
Nam và nữ trưởng thành
Theo Viện Y tế Quốc gia (NIH) Hoa Kỳ, không có đủ dữ liệu để tính ra lượng omega-3 được khuyến nghị hàng ngày cho người lớn khỏe mạnh. Cũng không có khuyến nghị cụ thể nào cho EPA và DHA riêng biệt.
Các nguồn khác đã ước tính lượng hấp thụ đầy đủ (AI) cho omega-3. AI là lượng một người cần để đảm bảo đủ dinh dưỡng.
Một báo cáo từ năm 2008 cho thấy rằng nam và nữ trưởng thành nên nhận khoảng 0,25 gam (g) EPA cộng với DHA mỗi ngày cho AI của họ.
Đối với AI của ALA, Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị 1,6 g đối với nam và 1,1 g đối với nữ.
Phụ nữ mang thai, cho con bú và tr.ẻ e.m
Phụ nữ mang thai và cho con bú nên bổ sung thêm omega-3 vào chế độ ăn uống như sau:
0,3g của EPA cộng với DHA, trong đó ít nhất 0,2g phải là DHA
1,4g của ALA khi mang thai
1,3g của ALA khi cho con bú
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyên phụ nữ mang thai, những người đang cho con bú và trẻ nhỏ nên bổ sung nhiều cá hơn trong chế độ ăn hàng tuần. Phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú nên ăn từ 250 g - 350 g cá có hàm lượng thủy ngân thấp mỗi tuần để có lợi cho sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi.
Trẻ sơ sinh dưới 1 tuổ.i nên tiêu thụ 0,5g tổng lượng omega-3. Sữa mẹ có chứa ALA, DHA và EPA dành cho trẻ bú mẹ.
Omega-3 với người bệnh tim mạch
Một đán.h giá toàn diện từ năm 2018 cho thấy omega-3 có thể có lợi cho bệnh tim.
Một nghiên cứu năm 2002 được công bố trên tạp chí Circulation khuyến nghị những người mắc bệnh tim mạch nên tiêu thụ khoảng 1g EPA cộng với DHA mỗi ngày, tốt nhất là từ dầu cá. Tuy nhiên, họ có thể nói chuyện với bác sĩ về việc dùng thực phẩm bổ sung.
Omega-3 giảm triệu chứng trầm cảm
Một số nghiên cứu cho rằng việc bổ sung omega-3 có thể giúp giảm các triệu chứng trầm cảm.
Một nghiên cứu quy mô nhỏ ở những người trẻ tuổ.i có triệu chứng trầm cảm đã báo cáo rằng một nhóm nhận 1,4g DHA cộng với EPA mỗi ngày có tình trạng trầm cảm thấp hơn đáng kể so với nhóm dùng giả dược sau 21 ngày.
Omega-3 cho bệnh Alzheimer
Bổ sung omega-3 cũng có thể có tiềm năng ngăn ngừa và điều trị bệnh Alzheimer trong tương lai. Một đán.h giá năm 2018 cho thấy omega-3 có thể có lợi trong giai đoạn đầu của bệnh Alzheimer, khi chức năng não chỉ bị suy giảm nhẹ.
Omega-3 hỗ trợ chống ung thư
Nhiều nghiên cứu đã kiểm tra tác động tích cực của việc bổ sung omega-3 đối với một số loại ung thư.
Một nghiên cứu năm 2017 đã báo cáo rằng việc kết hợp bổ sung omega-3 và vitamin D làm tăng tỷ lệ chế.t tế bào ở một số loại tế bào ung thư vú.
Trong một bài đán.h giá về omega-3 và ung thư tuyến tiề.n liệt, một số nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa lượng tiêu thụ omega-3 cao hơn và giảm tỷ lệ t.ử von.g do ung thư tuyến tiề.n liệt.
2. Bao nhiêu là quá nhiều?
Không có giới hạn trên của lượng omega-3 được thiết lập. Theo NIH, FDA khuyến nghị mọi người không nên dùng quá 3g mỗi ngày của DHA và EPA cộng lại.
Trong thời gian dài, các nhà khoa học cho rằng omega-3 có thể làm giảm chức năng hệ thống miễn dịch vì nó làm giảm phản ứng viêm của cơ thể.
Liều cao omega-3 cũng có thể làm tăng thời gian chả.y má.u. Vì vậy, những người dùng thuố.c làm loãng má.u nên thận trọng và nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu bổ sung omega-3. Tốt nhất, những người có ý định bổ sung omega-3 hãy hỏi ý kiến tư vấn của bác sĩ để mang lại hiệu quả tốt.
Có rất nhiều loại omega-3, loại nào là tốt nhất? Nhiều người muốn dùng thực phẩm bổ sung omega-3 do không nhận đủ từ chế độ ăn uống. Tuy nhiên, có rất nhiều loại khác nhau nhưng không phải ai cũng biết nên chọn loại omega-3 nào là tốt nhất, phù hợp nhất. Acid béo omega-3 rất quan trọng cho sức khỏe, ăn thực phẩm giàu omega-3 như cá béo là cách tốt...