Tác dụng của mật gấu và lưu ý khi sử dụng

Tác dụng của mật gấu có thật sự tốt như lời đồn đại? Bạn cần trang bị những kiến thức cơ bản về mật gấu trước khi sử dụng vị thuốc này.

Mật gấu là gì?

Mật gấu là một loại dịch tiêu hoá do gan sản xuất và được lưu trữ trong túi mật của gấu, được sử dụng trong y học cổ truyền từ nhiều đời này vì tác dụng của mật gấu được cho là tốt cho sức khoẻ. Do nhu cầu tiêu thụ mật gấu cao, người ta ước tính có 12.000 con gấu được nuôi để lấy mật ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Lào, Việt Nam và Myanmar.

Loài gấu thường được nuôi để lấy mật là gấu đen châu Á (Ursus thibetanus), mặc dù gấu chó (Helarctos malayanus), gấu nâu (Ursus arctos) và mọi loài khác cũng được sử dụng (ngoại lệ duy nhất là loài Giant Panda không sản xuất axit ursodeoxycholic). Cả gấu đen châu Á và gấu chó đều được liệt kê vào dạng “Dễ bị tổn thương” trong Sách Đỏ do Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế công bố. Trước đây, chúng bị săn bắt để lấy mật nhưng việc nuôi nhốt đã trở nên phổ biến kể từ khi việc săn bắt bị cấm vào những năm 1980.

Mật gấu có thể được lấy bằng một số kỹ thuật, tuy nhiên tất cả đều yêu cầu phải phẫu thuật ở một mức độ nào đó, và có thể để lại lỗ rò vĩnh viễn hoặc phải chèn ống thông vào. Ngoài ra, tỉ lệ gấu chết đang gia tăng đáng kể vì căng thẳng trong quá trình nuôi nhốt, phẫu thuật không có tay nghề hoặc nhiễm trùng sau phẫu thuật.

Những con gấu lấy mật được nuôi nhốt liên tục trong các lồng nhỏ khiến chúng không thể đứng hoặc ngồi thẳng, hoặc thậm chí là không thể quay đầu lại. Những hệ thống chuồng trại hạn chế và trình độ chăn nuôi tay nghề thấp có thể dẫn đến một loạt các đau đớn cho gấu, bao gồm chấn thương thể chất, căng thẳng tinh thần nghiêm trọng và teo cơ. Một số con gấu bị bắt khi còn nhỏ và có thể bị nuôi nhốt trong những điều kiện này lên đến 30 năm.

Giá trị buôn bán các sản phẩm từ gấu ước tính lên tới 2 tỷ đô la. Việc vận hành các nhà máy nuôi gấu để lấy mật đã bị lên án rộng rãi.

Đôi khi những lọ mật gấu được đánh đổi bằng cả sinh mạng của những chú gấu.

Tác dụng của mật gấu

1. Tác dụng của mật gấu với bệnh ung thư

Hiện nay chưa có một nghiên cứu khoa học nào khẳng định tác dụng của mật gấu đối với bệnh ung thư.

Một số quan sát cho thấy, việc bổ sung mật gấu cho người bệnh đang thực hiện các liệu pháp điều trị ung thư (như hoá trị, xạ trị, …) có giúp tình hình tiến triển tốt hơn, bởi một trong các tác dụng của mật gấu là tăng cường sức đề kháng. Nhưng ngoài ra thì tự bản thân mật gấu không có tác dụng nào trong việc điều trị ung thư cả.

2. Tác dụng của mật gấu khi chống viêm

Thành phần hoạt chất trong mật gấu là axit ursodeoxycholic. Axit ursodeoxycholic đã được chứng minh là có tác dụng chống viêm và bảo vệ các tế bào biểu mô của đường tiêu hóa ở người. Nó có liên quan đến việc điều chỉnh các phản ứng điều hòa miễn dịch bằng cách điều chỉnh các cytokine, peptide kháng khuẩn chống vi khuẩn, và tham gia tích cực vào việc tăng cường phục hồi vết thương trong ruột kết. Hơn nữa, tác dụng của axit đã được chứng minh là có tác dụng bên ngoài tế bào biểu mô.

Nhờ axit ursodeoxycholic mà mật gấu có tác dụng điều trị các bệnh như:

- Bệnh trĩ

- Viêm họng

- Xử lí vết loét, bầm tím

- Các bệnh về cơ, bong gân

- Động kinh

- Sốt

- Cải thiện thị lực

- Tan sỏi mật

- Giảm tác hại của việc uống quá nhiều rượu

- Giải độc gan

Bảo quản mật gấu như thế nào?

Cũng giống như các loại thuốc quý khác, cách bảo quản mật gấu cần được thực hiện cẩn thận. Mật gấu nên được cất giữ ở nơi thoáng mát, khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp. Có thể sử dụng các chất hút ẩm để bảo quản mật gấu tốt hơn.

Mật gấu không được để ở nơi ẩm thấp hoặc có nhiệt độ cao, bởi môi trường đó sẽ khiến mật gấu bị biến chất, chảy nước, … làm giảm chất lượng.

Tuy tác dụng của mật gấu rất tốt, nhưng cần phải lưu ý khi sử dụng vị thuốc này.

Lưu ý khi sử dụng mật gấu

Mặc dù chúng ta đều biết mật gấu ngựa có chứa axit ursodeoxycholic với các công dụng kể trên, nhưng không phải mật gấu nào cũng có tác dụng như nhau. Trái lại, mật gấu chó chủ yếu là axit chenodeoxycholic, một loại axit có khả năng gây xơ gan, viêm gan. Vậy nên hãy phân biệt đúng loại mật gấu, và không được tự ý sử dụng mà cần phải tham khảo lời khuyên của bác sĩ.

Ngoài ra, trên thị trường hiện đang bày bán nhiều loại mật gấu không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng, thậm chí là bị thay thế bởi mật của các loại động vật khác như bò, lợn, … rất nguy hiểm cho sức khoẻ người tiêu dùng.

Những người không nên uống mật gấu:

- Phụ nữ có thai hoặc cho con bú

- Người có vết thương hở, cần đợi vết thương liền lại mới được xoa bóp với mật gấu

- Người mắc chứng hàn hư

- Người bị tắc nghẽn ống mật