Suy tuyến giáp: Thủ phạm giấu mặt gây hiếm muộn

Theo dõi VGT trên

Nhiều cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản bị hiếm muộn mà nguyên nhân xuất phát từ bệnh ở tuyến giáp. Bệnh tuyến giáp không được chẩn đoán và không được điều trị có thể là một nguyên nhân gây vô sinh hiếm muộn hoặc sẩy thai thường xuyên ở phụ nữ.

Thế nào là suy tuyến giáp?

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng trong cơ thể, nằm phía trước cổ, trọng lượng khoảng 10-20g, hình dạng như con bướm. Tuyến giáp tuy là tuyến nhỏ (sản xuất hormon) nhưng nó tác động lớn đến sức khỏe tổng thể của con người. Tuyến giáp tiết các hormon thyroxin (T4) và triiodothyronine (T3), nhận ảnh hưởng điều hòa của hormon TSH từ tuyến yên trên não.

T4/T3 có chức năng điều hòa nhiều chuyển hóa trong cơ thể. Thyroxin có tác dụng tăng cường quá trình trao đổi chất; kích thích hoạt động của tim, tăng cường sự co bóp; tác động đến hoạt động của các tuyến sinh dục và tuyến sữa; tăng cường quá trình tạo nhiệt, làm tăng đường huyết.

Kích thích sự phát triển và hoàn thiện hệ thần kinh… Hơn nữa, các hormon tuyến giáp còn có tác dụng kích thích sinh trưởng và phát dục, vì thế nó có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ.

Khi tuyến giáp hoạt động không tốt sẽ gây ra tình trạng nhược năng tuyến giáp (suy giảm chức năng tuyến giáp) hoặc cường tuyến giáp (tuyến giáp hoạt động quá mạnh).

Suy giảm chức năng tuyến giáp (suy tuyến giáp) là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các kích thích tố quan trọng nhất định, không đủ để giữ cho cơ thể hoạt động bình thường. Suy tuyến giáp là tình trạng bệnh rất thông thường, xảy ra ở nữ hơn nam và tỉ lệ gia tăng với tuổi.

Suy tuyến giáp: Thủ phạm giấu mặt gây hiếm muộn - Hình 1

Siêu âm giúp chẩn đoán các bệnh lý tuyến giáp chính xác.

Các triệu chứng khi bị suy tuyến giáp

Video đang HOT

Các triệu chứng của suy giảm chức năng tuyến giáp thường không rõ ràng. Một số bệnh nhân không có triệu chứng cụ thể, trong khi những người khác có một số triệu chứng rõ rệt. Các triệu chứng thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của sự thiếu hụt nội tiết tố và tốc độ phát triển của bệnh.

Người bị suy tuyến giáp thường có triệu chứng mệt mỏi, táo bón, da khô và thường cảm thấy buồn ngủ, chân sưng phù, đau nhức cơ khớp, không chịu được thời tiết lạnh…

Ở phụ nữ có dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt bất thường. Da và tóc có thể trở nên khô, tóc cứng hoặc rụng tóc, móng tay bị giòn… Khi bệnh trở nên nghiêm trọng, có thể có bọng quanh mắt, nhịp tim chậm đi, giảm thân nhiệt và suy tim.

Suy tuyến giáp ảnh hưởng khả năng sinh sản

Người bệnh suy giáp không biết rằng mình đang phải đối mặt với nhiều bệnh khác. Bệnh suy giáp không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản của ở nữ.

Đối với phụ nữ, có một mối liên hệ giữa suy tuyến giáp và vô sinh hiếm muộn. Mức độ hormon tuyến giáp thấp có thể cản trở sự rụng trứng, làm suy yếu khả năng sinh sản của người phụ nữ.

Tuyến giáp ảnh hưởng đến khả năng sản xuất progesterone của buồng trứng, khi chức năng tuyến giáp kém, progesterone được sản xuất ít hơn, dẫn đến các triệu chứng tiền kinh nguyệt…

Những phụ nữ mắc các triệu chứng tiền kinh nguyệt (trầm cảm, kích thích, lo âu, căng vú, đầy bụng hay đau bụng, đau đầu, căng tứ chi…) thường có chức năng tuyến giáp kém hơn so với những người khác.

Ngoài ra, progesterone đóng vai trò rất quan trọng trong việc chuẩn bị nội mạc tử cung cho trứng thụ tinh. Khi progesterone bị thiếu, trứng sẽ khó thụ tinh với tinh trùng hơn nên sẽ tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn.

Lời khuyên của thầy thuốc

Khi gặp các triệu chứng trên, đặc biệt khi nhiều triệu chứng xuất hiện cùng lúc, cần đi khám bệnh, làm các xét nghiệm thăm dò, kiểm tra hormon tuyến giáp ngay lập tức. Suy tuyến giáp được điều trị bằng việc uống thyroxin tổng hợp.

Liều lượng thuốc phụ thuộc vào tuổi tác của bệnh nhân, mức độ nghiêm trọng của suy giáp, sức khỏe người bệnh. Thường xuyên kiểm tra mức độ TSH khoảng 6-8 tuần sau khi bắt đầu dùng hormon tuyến giáp và thực hiện các điều chỉnh cần thiết.

Để bảo vệ tuyến giáp vì một cuộc sống khỏe mạnh, chức năng sinh sản tốt, cần đảm bảo bữa ăn cân bằng và đầy đủ dưỡng chất, ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn, tránh tăng, giảm cân đột ngột, stress, mệt mỏi kéo dài…

Tại sao phụ nữ bị tuyến giáp sẽ khó có con?

Ở Việt Nam, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp cao hơn nam giới. Đặc biệt, bệnh tuyến giáp khá phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Tại sao phụ nữ bị tuyến giáp sẽ khó có con? - Hình 1

Phân biệt giữa người khỏe mạnh và người bị tuyến giáp. (hình minh họa)

Tiến sĩ - bác sĩ Lý Đại Lương, Bệnh viện Mỹ Đức cho biết tuyến giáp là tuyến nội tiết nằm ở cổ. Các bệnh liên quan đến tuyến giáp hay gặp gồm: suy giáp, cường giáp, nhân giáp, bướu giáp... Việc ảnh hưởng đến chức năng làm mẹ xảy ra chủ yếu ở bệnh suy giáp và cường giáp.

Với bệnh suy giáp , nếu nồng độ hormone tuyến giáp thấp có thể cản trở việc phóng trứng từ buồng trứng (rụng trứng), làm suy giảm khả năng đậu thai. Thậm chí, khi mang thai, cơ thể người mẹ sẽ tiết ra hai hormone chính đó là hormone hCG (human chorionic gonadotropin) và estrogen; nhưng nếu phụ nữ bị suy giáp sẽ khiến tuyến giáp tiết ra không đủ một số hormone quan trọng có thể gây sảy thai.

Nghiên cứu của Mayo Clinic (một trung tâm y tế ở Mỹ) cho thấy: phụ nữ bị suy giáp không được điều trị trong thời gian mang thai không chỉ đối diện nguy cơ sảy thai cao mà còn bị bong nhau, vỡ ối sớm và tử vong sơ sinh.

Các nhà khoa học Trung Quốc cũng xác nhận những phụ nữ bị suy giáp cận lâm sàng cũng như tự miễn tuyến giáp có nguy cơ sảy thai cao hơn khi thai được 4 - 8 tuần.

Theo bác sĩ Lý Đại Lương, một số nguyên nhân cơ bản gây ra bệnh suy giáp như: rối loạn tự miễn dịch hoặc trục trặc ở tuyến yên.

Tại sao phụ nữ bị tuyến giáp sẽ khó có con? - Hình 2

Điều trị tốt bệnh tuyến giáp để tránh nguy cơ sinh non và sảy thai. (hình minh họa)

Với bệnh cường giáp lại xảy ra khi tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone thyroxine (hormone T4), triiodothyronine (hormone T3) so với bình thường. Cường giáp thường gây ra 3 bệnh chính gồm: viêm tuyến giáp, tuyến giáp tiết quá nhiều hormone T4 và phổ biến nhất là bệnh tự miễn tuyến giáp (còn gọi là Basedow).

Bệnh tự miễn tuyến giáp (Basedow) không hiếm gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Bệnh xuất hiện khi hệ thống miễn dịch của cơ thể sinh ra các kháng thể tấn công mô tuyến giáp. Bệnh tự miễn tuyến giáp gây ra những biến chứng xấu ở phụ nữ mang thai, bao gồm sảy thai, sinh non.

Nguyên nhân do hormone TSI (hóc môn kích thích tuyến giáp) sản sinh ra quá nhiều đã tác động qua nhau thai gây cường giáp ở thai nhi. Bệnh cường giáp không kiểm soát tốt sẽ gây những hậu quả xấu lên bào thai như: bệnh tim bẩm sinh, thai chậm phát triển, sinh son, thai chết lưu và có thể gây dị tật bẩm sinh.

Bệnh Basedow có thể mang tính gia đình, nghĩa là nhiều thành viên trong gia đình như mẹ, chị, em gái có thể cùng mắc bệnh. Phần lớn bệnh tự miễn tuyến giáp không có triệu chứng, chỉ được phát hiện qua xét nghiệm.

Khi có thai, thói quen thông thường của một số thai phụ mắc bệnh tuyến giáp là ngưng sử dụng thuốc. Tuy nhiên, nhiều bệnh tuyến giáp vẫn cần được tiếp tục điều trị trong khi mang thai.

Bác sĩ Lý Đại Lương cảnh báo một số trường hợp phụ nữ có thai bị cường giáp đã tự ngưng thuốc, dẫn đến suy tim nguy hiểm trong thai kỳ. Nếu bà bầu muốn ngưng thuốc phải đến bác sĩ chuyên về nội tiết để được tư vấn và điều trị với những thuốc an toàn cho thai.

Tốt nhất, những phụ nữ mắc bệnh tuyến giáp cần phải được chữa trị sớm trước khi dự định có thai, cũng như trong thai kỳ.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cuộc gặp đặc biệt của người phụ nữ và bác sĩ cứu mình 30 năm trướcCuộc gặp đặc biệt của người phụ nữ và bác sĩ cứu mình 30 năm trước
00:00:22 30/01/2025
Loại thảo dược bồi bổ cho người bị mỡ máuLoại thảo dược bồi bổ cho người bị mỡ máu
04:37:51 29/01/2025
7 thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột nên ăn vào dịp Tết7 thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe đường ruột nên ăn vào dịp Tết
20:57:46 30/01/2025
4 cách nấu ăn gây 'thảm họa' cho sức khỏe4 cách nấu ăn gây 'thảm họa' cho sức khỏe
05:39:26 30/01/2025
Lợi ích bất ngờ của việc uống cà phê đen mỗi sángLợi ích bất ngờ của việc uống cà phê đen mỗi sáng
07:02:24 29/01/2025
Người đàn ông trẻ đa chấn thương mặt, tay chân và vùng kín do làm điều cấmNgười đàn ông trẻ đa chấn thương mặt, tay chân và vùng kín do làm điều cấm
06:06:28 30/01/2025
Ăn dưa hành muối như thế nào để an toàn trong ngày Tết?Ăn dưa hành muối như thế nào để an toàn trong ngày Tết?
05:05:40 29/01/2025
Lời khuyên của chuyên gia giúp người bệnh đái tháo đường đón Tết vui khỏeLời khuyên của chuyên gia giúp người bệnh đái tháo đường đón Tết vui khỏe
05:08:21 29/01/2025

Tin đang nóng

Điều tra vụ án sát hại mẹ và anh trai vào sáng mùng 2 TếtĐiều tra vụ án sát hại mẹ và anh trai vào sáng mùng 2 Tết
18:10:14 30/01/2025
Ô tô mất lái lao xuống sông ở Nam Định, 7 người tử vongÔ tô mất lái lao xuống sông ở Nam Định, 7 người tử vong
18:01:59 30/01/2025
Sao nam Vbiz về ăn Tết nhưng bị bố mẹ doạ đuổi ra khỏi nhà, chuyện gì đây?Sao nam Vbiz về ăn Tết nhưng bị bố mẹ doạ đuổi ra khỏi nhà, chuyện gì đây?
19:59:24 30/01/2025
6 ngày nghỉ Tết Nguyên đán, xảy ra 308 vụ tai nạn giao thông làm chết 137 người6 ngày nghỉ Tết Nguyên đán, xảy ra 308 vụ tai nạn giao thông làm chết 137 người
18:07:35 30/01/2025
MXH bùng nổ tranh cãi về phim của Trấn Thành: Người chê quá ồn ào, người khen bộ ba visual diễn hay bất ngờMXH bùng nổ tranh cãi về phim của Trấn Thành: Người chê quá ồn ào, người khen bộ ba visual diễn hay bất ngờ
20:05:25 30/01/2025
11 học sinh gây náo loạn trên cao tốc ngày mùng 1 Tết bị phạt gần 80 triệu đồng11 học sinh gây náo loạn trên cao tốc ngày mùng 1 Tết bị phạt gần 80 triệu đồng
19:11:52 30/01/2025
TP HCM: Bé trai bị bỏ rơi, đặt trong giỏ nhựaTP HCM: Bé trai bị bỏ rơi, đặt trong giỏ nhựa
19:13:46 30/01/2025
Bức ảnh ngớ ngẩn khiến Triệu Lộ Tư bị bóc chi tiết "phông bạt" bệnh tậtBức ảnh ngớ ngẩn khiến Triệu Lộ Tư bị bóc chi tiết "phông bạt" bệnh tật
19:49:41 30/01/2025

Tin mới nhất

Nhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tết

Nhiều ca nghi mắc sởi và sốt xuất huyết trong những ngày đầu nghỉ tết

22:01:17 30/01/2025
Về tình hình dịch bệnh, Bộ Y tế nêu rõ, trong 3 ngày nghỉ tết vừa qua, toàn quốc chưa ghi nhận ổ dịch, chùm ca bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây lan trong cộng đồng.
10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh

10 loại thực phẩm tốt cho não và hệ thần kinh

22:00:04 30/01/2025
Não cũng giống như những cơ quan khác trong cơ thể, nó cũng cần lượng dinh dưỡng nhất định để phát triển, để khỏe mạnh và hoạt động tốt.
Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

Những loại thuốc không thể thiếu dịp Tết để bảo vệ sức khỏe

20:55:47 30/01/2025
Thuốc bôi ngoài da là một phần quan trọng trong tủ thuốc gia đình, đặc biệt trong dịp Tết khi mà các hoạt động ngoài trời và giao tiếp xã hội gia tăng. Cần trang bị các loại thuốc kháng viêm, giảm đau và trị vết thương để kịp thời xử lý...
3 không khi du xuân trời lạnh

3 không khi du xuân trời lạnh

09:11:08 30/01/2025
Thời tiết lạnh, đặc biệt khi nhiệt độ dưới 15 độ C và có gió, đòi hỏi bạn phải chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo thoải mái và an toàn nếu muốn du xuân.
3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

3 ca cấp cứu đột quỵ trong khoảnh khắc giao thừa

08:04:34 30/01/2025
Thời điểm giao thừa, ê-kíp trực Tết của Bệnh viện E cấp cứu nhiều trường hợp bị đột quỵ, hầu hết là người cao tuổi, có bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường.
Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

Cú điện thoại 45 giây tái sinh cuộc đời bác sĩ trẻ

08:01:58 30/01/2025
Đón Giao thừa Xuân Ất Tỵ khi phải xa quê, bác sĩ Mạnh chưa thể tin được bản thân đã trải qua một năm đầy ly kỳ, với những đớn đau, mệt mỏi nhưng ngập tràn tình yêu thương, may mắn không ngờ tới như vậy.
Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

Sai lầm chết người khi 'khai tửu đầu Xuân'

08:01:51 30/01/2025
Dù đã được chuyên gia y tế cảnh báo, nhiều người vẫn sử dụng rượu ngâm không đúng cách, phải nhập viện cấp cứu, thậm chí lọc máu vì uống rượu ngâm không đúng cách.
3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

3 cách đánh bay mệt mỏi do uống rượu ngày Tết

08:01:50 30/01/2025
Tình trạng uống rượu quá chén trong dịp Tết Nguyên đán khá phổ biến. Việc sử dụng các mẹo giải rượu giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, giảm mệt mỏi, đau đầu.
Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

Người phụ nữ nhập viện cấp cứu sau bữa cơm cá kho

08:01:47 30/01/2025
Nữ bệnh nhân 67 tuổi trú tại TP Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) nhập viện cấp cứu trong tình trạng khó thở, không nuốt được thức ăn vì hóc xương cá.
Quý ông trung niên vào viện cầu cứu bác sĩ vì cháy da sau can thiệp 'trẻ hóa'

Quý ông trung niên vào viện cầu cứu bác sĩ vì cháy da sau can thiệp 'trẻ hóa'

07:03:14 30/01/2025
Tự ti với khóe mắt nhiều nếp nhăn, người đàn ông 50 tuổi đến một cơ sở làm đẹp quảng cáo xoá vết chân chim nhờ công nghệ trẻ hóa plasma.
3 bí quyết ăn Tết không lo tăng cân

3 bí quyết ăn Tết không lo tăng cân

07:03:11 30/01/2025
Để không tăng cân dịp Tết Nguyên đán, người dân cần lưu ý chế độ ăn vừa phải, không tiêu thụ quá nhiều một món yêu thích, bổ sung nhiều rau xanh và trái cây.
Ba không khi ăn hạt hướng dương

Ba không khi ăn hạt hướng dương

07:03:08 30/01/2025
Hạt hướng dương là món ăn vặt phổ biến, ngon miệng và có nhiều lợi ích dinh dưỡng. Tuy nhiên, loại hạt này có thể phản tác dụng nếu bạn dùng không đúng cách.

Có thể bạn quan tâm

Vụ va chạm máy bay tại Mỹ: Tìm thấy 19 thi thể tại hiện trường

Vụ va chạm máy bay tại Mỹ: Tìm thấy 19 thi thể tại hiện trường

Thế giới

21:36:07 30/01/2025
Ngay sau đó, một bộ phận kiểm soát không lưu đã lệnh cho các máy bay đang hướng đến đường băng 33 tại sân bay quốc gia Ronald Reagan Washington phải bay vòng lại.
Xu hướng thể thao kết hợp cộng nghệ trong xã hội hiện đại

Xu hướng thể thao kết hợp cộng nghệ trong xã hội hiện đại

Tin nổi bật

20:47:05 30/01/2025
Thể thao đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Từ việc luyện tập thường xuyên để nâng cao sức khỏe cho đến việc theo dõi các sự kiện thể thao quốc tế, mỗi người ngày càng yêu thích và gắn bó với các môn thể tha...
Ngôi làng nghèo bỗng nhiên mở tiệc Tết linh đình nhiều ngày liền, có người nhận lì xì 200 triệu đồng: Nguyên nhân không ai ngờ đến

Ngôi làng nghèo bỗng nhiên mở tiệc Tết linh đình nhiều ngày liền, có người nhận lì xì 200 triệu đồng: Nguyên nhân không ai ngờ đến

Netizen

20:09:12 30/01/2025
Nhờ được dân làng giúp đỡ, người đàn ông Trung Quốc có cơ hội rời làng quê nghèo đi lập nghiệp. Nhiều năm sau ông quay trở về báo đáp ân tình xưa.
Nụ hôn bạc tỷ và quyết định đúng đắn của Thu Trang

Nụ hôn bạc tỷ và quyết định đúng đắn của Thu Trang

Phim việt

20:02:03 30/01/2025
Nụ Hôn Bạc Tỷ là bộ phim đánh dấu cột mốc đầu tiên của một Thu Trang đa nhiệm khi đảm nhận cả 3 vai trò đạo diễn, nhà sản xuất và còn là diễn viên tuyến chính trong phim.
Hoa hậu Việt đứng hình khi nhận được lời chúc kỳ lạ nhất dịp Tết

Hoa hậu Việt đứng hình khi nhận được lời chúc kỳ lạ nhất dịp Tết

Sao việt

19:54:26 30/01/2025
Nàng Hậu thích thú bật cười vì chia sẻ hồn nhiên, đáng yêu này. Nguyên do vì lời chúc sống lâu trăm tuổi thường được mọi người sử dụng để dành cho những ông bà cao tuổi.
Náo loạn MXH Hàn: Irene kết hôn

Náo loạn MXH Hàn: Irene kết hôn

Sao châu á

19:23:36 30/01/2025
Chiều 30/1, các trang báo lớn nhỏ tại Hàn Quốc đồng loạt đưa tin Irene tuyên bố kết hôn, khiến mạng xã hội xứ củ sâm xôn xao.
Giới trẻ Việt mặc ngày càng hay, ra chất riêng và chẳng "hòa tan" với bất kỳ ai

Giới trẻ Việt mặc ngày càng hay, ra chất riêng và chẳng "hòa tan" với bất kỳ ai

Phong cách sao

18:00:47 30/01/2025
Sự xuất hiện của những nền tảng tạp chí digital, sự chiếm lĩnh của hàng loạt nền tảng MXH cá nhân giúp thế hệ Z dễ dàng tiếp cận với bức tranh thời trang toàn cầu, từ đó có cái nhìn đa chiều và chắt lọc được những tinh hoa cho riêng bản...
Thái Lan kêu gọi đốt nhang, vàng mã online để chống ô nhiễm không khí

Thái Lan kêu gọi đốt nhang, vàng mã online để chống ô nhiễm không khí

Lạ vui

17:13:36 30/01/2025
Trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, Chính phủ Thái Lan khuyến nghị người gốc Hoa sinh sống tại đây dùng hương điện, đốt vàng mã trực tuyến.
Cận cảnh Quang Hải cầm xấp tiền, đếm rồi lì xì cho mẹ vợ, dân mạng "chỉ biết ước" nhưng vẫn góp ý 1 điều

Cận cảnh Quang Hải cầm xấp tiền, đếm rồi lì xì cho mẹ vợ, dân mạng "chỉ biết ước" nhưng vẫn góp ý 1 điều

Sao thể thao

16:37:29 30/01/2025
Trên trang cá nhân, chiều 30/1 (tức mùng 2 tết âm lịch), nàng WAG Chu Thanh Huyền - vợ cầu thủ Nguyễn Quang Hải - vui vẻ chia sẻ video khi cùng chồng về tết nhà ngoại ở thị xã Sơn Tây, Hà Nội.
Ấn tượng với nhà ống thiết kế vỏ bọc 'rỗng' cực thoáng

Ấn tượng với nhà ống thiết kế vỏ bọc 'rỗng' cực thoáng

Sáng tạo

16:23:02 30/01/2025
Maison KN là một ngôi nhà ống đơn lập có thiết kế hướng nội , gây ấn tượng với lớp vỏ bọc rỗng và những khoảng mở liên thông theo cả chiều ngang và dọc.
Món ngon trong mâm cỗ Tết cổ truyền ở miền Bắc

Món ngon trong mâm cỗ Tết cổ truyền ở miền Bắc

Ẩm thực

16:06:23 30/01/2025
Món ăn có trong mâm cỗ ngày Tết cổ truyền của người miền Bắc thường chú trọng hương vị thơm ngon, đầy đủ sắc màu.