Sự cần thiết khoanh, xóa nợ theo Nghị quyết số 94/2019/QH14

Nghị quyết về khoanh nợ, xóa nợ số 94/2019/QH14 đã được Quốc hội khóa XIV ban hành ngày 26/11/2019, theo đó Nghị quyết cho phép thực hiện khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền chậm nộp đối với người nộp thuế không còn khả năng nộp ngân sách nhà nước, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2020.

Nhóm người nộp thuế (NNT) không còn khả năng nộp ngân sách nhà nước được xem xét khoanh nợ tiền thuế; xóa nợ tiền chậm nộp gồm có: NNT đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự; NNT đã tự giải thể, phá sản, thực tế đã ngừng hoạt động hoặc bị cơ quan có thẩm quyền thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, không còn tại địa chỉ đăng ký với cơ quan thuế, không còn khả năng nộp thuế… Luật Quản lý thuế quy định tiền chậm nộp là 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế nợ, quy định này là cần thiết, tuy nhiên với nhóm NNT này tiền chậm nộp ngày một tăng nhưng thực tế NNT không hoạt động, không có địa chỉ thu.

Đối với nhóm NNT bị thiệt hại vật chất do thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ; NNT cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán trực tiếp bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước nhưng chưa được thanh toán, Nghị định cho phép xóa nợ tiền chậm nộp nhằm giảm bớt khó khăn cho NNT, đảm bảo công bằng trong thực hiện nghĩa vụ NSNN.

Điều 3 Nghị quyết quy định việc xử lý khoanh, xóa nợ cần đảm bảo 04 nguyên tắc sau:

Một là, bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật, đúng đối tượng, đúng thẩm quyền; bảo đảm điều kiện, hồ sơ, quy trình, thủ tục và chịu trách nhiệm của cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật.

Hai là, bảo đảm công khai, minh bạch; bảo đảm việc thanh tra, kiểm tra, giám sát của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, giám sát của người dân.

Ba là, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho NNT; phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý nghiêm việc lợi dụng chính sách để trục lợi hoặc cố tình chây ỳ, nợ thuế.

Bốn là, trường hợp cơ quan có thẩm quyền, cơ quan quản lý thuế phát hiện việc khoanh nợ, xóa nợ không đúng quy định hoặc NNT đã được xóa nợ mà quay lại sản xuất, kinh doanh hoặc thành lập cơ sở sản xuất, kinh doanh mới, trừ đối tượng quy định tại khoản 6 và khoản 7 Điều 4 của Nghị quyết (NNT bị thiệt hại vật chất do thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ; NNT cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán trực tiếp bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước nhưng chưa được thanh toán) thì phải hủy quyết định khoanh nợ, xóa nợ (nếu có) và phải thu vào ngân sách nhà nước khoản nợ đã được xóa.

Việc Quốc hội ban hành Nghị quyết số 94/2019/QH14 là cơ sở quan trọng khẳng định yêu cầu công tác đánh giá sát thực trạng nợ thuế để có giải pháp tập trung nguồn lực vào quản lý thu có hiệu quả đối với nhóm NNT có khả năng thu; đồng thời theo dõi khoanh nợ nhóm khó thu; không để lợi dụng quy định nhằm trục lợi, trốn nộp thuế; giảm thiểu nhóm nợ có khả năng thu chuyển thành khó thu do tập trung được nguồn lực kịp thời đôn đốc, áp dụng các biện pháp thu nợ ngay khi NNT đang có khả năng nộp; qua đó xử lý tiền thuế, tiền chậm nộp nợ đọng nhiều năm không còn khả năng thu hồi, giảm bớt tiền chậm nộp phải thu phát sinh ảo, giảm chi phí quản lý của cơ quan quản lý thuế.

Nghị quyết được tổ chức thực hiện trong thời hạn 3 năm (đến hết 30/6/2023).