StarCraft đã dạy chúng ta những gì?

Đây là một bài viết về eSport trong chủ đề “Con đường lên chuyên” trên trang chủ của FIFA Online 2 Việt Nam, được Game8 trích đăng.

Có rất nhiều điều thú vị, tuy nhiên cơ bản là eSport dạy chúng ta những ý tưởng giống nhau về động lực và sự kiên trì. Counter-Strike (CS) dạy chúng ta về thứ bậc trên dưới, các guild WoW luôn tìm người lãnh đạo và nếu ko có điều đó thì các guild này sẽ gặp nhiều khó khăn. Với StarCraft (SC), đây là một môi trường mới mẻ, một môi trường tập trung vào khía cạnh cá nhân.

5 nguyên tắc thú vị của việc lãnh đạo trong game mà tôi đã đề ra tại buổi diễn thuyết của mình cũng có thể thấy rõ trong StarCraft. Đó có thể không phải là một bài học trong cuộc sống tuy nhiên chúng cần cho việc quản lý nhân sự nhằm thu hút chất xám vào thời đại ngày nay và cả tương lai nữa. Trong SC, các game thủ chơi rất nhiều, chủ yếu xuất phát từ sở thích cá nhân, tuy nhiên cũng từ điều đó mà họ giỏi hơn. Một điều thiết yếu trong SC đó chính là không ngừng cải thiện, đó cũng chính là một trong những nguyên tắc của Blizzard khi thiết kế game. Đó phải là một trò chơi dễ chơi tuy nhiên rất khó để trở thành bậc thầy. Các game thủ thấy được bước tiến của mình thông qua thứ hạng tại các giải đấu cũng như khi họ mắc ít sai lầm hơn. Đây chính là động lực tốt nhất cho game thủ cũng như công nhân viên. Nếu việc thực thi của hệ thống đánh giá, phản hồi hay chỉ là cảm giác được thăng chức trong một công ty có thể thành công, điều đó sẽ là động lực rất to lớn với công nhân viên cũng như các game thủ. Cần có thời gian để thử nghiệm những thứ mới mẻ, và tất nhiên sẽ có thất bại. Sau đó là những bài học, kinh nghiệm cho những lần sau. Chúng ta cuối cùng sẽ có những động lực khác ngoài vấn đề tiền nong. Tiền cũng quan trọng, có thể là động lực, những thứ khác cần được hoàn thành bằng những công cụ khác nhau, SC và các game thành công khác truyền cảm hứng cho điều đó.

Chơi StarCraft là một niềm đam mê của mỗi game thủ

Sau nguyên tắc về sự lãnh đạo trong game, tôi sẽ đi sâu vào SC và các nguyên tắc khác mà chúng ta có thể học hỏi được. Những nguyên tắc này đã được đưa ra một cách tổng quát trước đó tuy nhiên chúng lại tách biệt và thích hợp trong SC. Dựa trên những nguyên tắc này, những kĩ năng cần thiết trong game có nguồn gốc từ ngoài đời thực và thú vị hơn nữa là trong công việc.

Đầu tiên, chúng ta có nguyên tắc về khả năng chi tiêu. SC chủ yếu dựa trên nguyên lý bao – búa – kéo (một nguyên lý mà bất kì cái gì cũng có cách khắc chế), một unit như Banshee sẽ là khắc tinh của các unit trên mặt đất. Chính vì thế, một game thủ SC cần nghĩ kĩ về những unit của đối phương và phương thức đáp trả. Không những phải nghĩ cách chống lại những unit địch, game thủ cần phải thay đổi chiến thuật một cách linh hoạt khi có tình huống phát sinh ngoài ý muốn. Đây là một kĩ năng thiết yếu của bất kì game thủ SC nào.

Với việc toàn cầu hóa, hiện đại hóa và xu hướng phát triển rất nhanh hiện nay, công nhân viên cần được trả lương xứng đáng với khả năng của mình. Biết được điểm mạnh và điểm yếu của mình là rất quan trọng và hơn nữa, khắc phục điểm yếu đang trở nên rất trọng yếu hiện nay.

Unit Banshee trong Starcraft II.

Nguyên tắc tiếp theo đơn giản thôi. Một game thủ SC giỏi cần chuẩn bị chống trả lại những tình huống có thể xảy ra và thích nghi tốt với những hoàn cảnh mới. Sự thực là game thủ không thể lường trước được hết tất cả các tình huống, tuy nhiên họ sẽ cố gắng biết nhiều nhất có thể, đó là kiến thức cần thiết để phản ứng lại khi gặp phải.

Thật đáng ngạc nhiên rằng những game thủ chuyên nghiệp lại có thể thi đấu, tập luyện tốt với nguồn tài nguyên hạn hẹp trong tay. Đa số họ luôn biết chính xác khi nào và ở đâu thì nên đầu tư tài nguyên vào. Trong khi tôi không phải là một game thủ giỏi và game cuối của tôi đã diễn ra vài tháng trước rồi thì việc biết khi nào thì nên đầu tư quả là một kĩ năng tuyệt vời. SC với đặc điểm micro sẽ cho một lợi tức rất lớn. Tài nguyên sử dụng khi sản xuất Marine thay vì SCV sẽ làm thụt lùi kinh tế của tôi nhưng lại đảm bảo sự an toàn cho căn cứ.

Game thủ chuyên nghiệp có những cách sử dụng tài nguyên cực kì tối ưu.

Trong mỗi trận đấu, game thủ sẽ phải đối mặt với một hoặc một vài quyết định, tuy nhiên điều này thường xảy ra ở môi trường đầy hạn chế. Game thủ phải làm việc với nguồn tài nguyên hạn hẹp và phải làm sao cho tốt nhất với nguồn tài nguyên đó. Đây là một kĩ năng thiết yếu với những công nhân viên ở ngoài đời. Bạn không thể sử dụng nhiều tiền hay “nguồn vốn” mà bạn đang có. Thêm vào đó, bạn cần chuẩn bị sẵn sàng để có đối sách với những tình huống bất ngờ. Bằng việc cân nhắc điểm mạnh và yếu khi đầu tư và không sử dụng tiền một cách phi lý, game thủ sẽ có lợi thế trong và ngoài game.

Đầu tư đúng chỗ là một điều quan trọng dẫn đến chiến thắng trong Starcraft

Gần đây, tôi có xem một trận đấu mà một game thủ gây sức ép lên đối thủ khiến cho đối thủ không còn thời gian để do thám. Điều thú vị là đối thủ đó không bao giờ do thám căn cứ địch mà chỉ luôn ở tư thế phòng thủ bị động. Dù bạn có thể chơi và chiến thắng nhờ chiến thuật và các unit khác nhau, việc do thám sẽ tăng khả năng chiến thắng đó. Nếu bạn có thể liệu trước được chiến thuật của đối thủ và bắt đầu đi theo hướng đáp trả lại. Đặc biệt la trong môi trường việc làm đầy cạnh tranh hiện nay, việc do thám để tìm kiếm cơ hội là rất cần thiết và phải do thám ở mọi nơi. Bộc lộ điểm mạnh của mình không chỉ là một lợi thế mà còn là một sự cần thiết. Thêm vào đó, do thám cũng đồng nghĩa với việc nắm rõ đối thủ ở bất kể tình huống nào, ví dụ như công ty mà bạn muốn xin việc hoặc thành viên của một dự án mà bạn sẽ tham gia.

Overlord luôn được cho đi do thám bản đồ ngay từ đầu trận đấu

Thời gian là thứ hạn hẹp nhất chúng ta có, vì vậy sẽ rất dễ dàng biết được những trận chiến sẽ kết thúc khi nào. Một game thủ SC giỏi sẽ biết khi nào một chiến thuật không thể áp dụng và khi nào thì sẽ không thể chiến thắng được. Vậy sao còn ở lại game làm gì? Chấp nhận thất bại, học hỏi từ những sai lầm và chuẩn bị cho trận chiến khác. Đây có lẽ là bài học khó khăn nhất: chấp nhận thất bại. Nhưng tại sao lại phải đầu tư nhiều tài nguyên hơn vào những thất bại? Với việc tập luyện SC, game thủ có thói quen giải quyết những tình huống khó khăn hơn những người khác. So sánh này vẫn có thể đúng với những môn thể thao ngoài đời, tuy nhiết lý thuyết này càng mạnh mẽ hơn trong SC với việc có nhiều cách chiến thắng hay thất bại trong một trận đấu.

Những giây phút quyết định của một trận đấu

Văn hóa cư xử luôn quan trọng cả trong thế giới ảo lẫn thực. Tôi yêu thích câu nói “gg” (good game) ở cuối trận đấu nó chỉ ra văn hóa cư xử và sự tôn trọng với các trận đấu mặc dù đó vẫn là một cuộc chiến, một cuộc chiến thực thụ. Trong game hay trong công việc, chúng ta hầu hết đều phải cạnh tranh với đối thủ với tốc độ thay đổi chóng mặt như hiện tại. Vì vậy để luôn ở vào tình thế an toàn, còn người cần phải cư xử đúng mực, điều này sẽ khiến bạn được tôn trọng. Một game thủ như IdrA không nổi tiếng vì chính sự cư xử của mình. Ngược lại là Grubby, người thực sự đáng được ngưỡng mộ bởi sự thân thiện của anh ấy. Sau hơn mười năm phát triển của thể thao điện từ, sẽ không có chỗ cho những lời lẽ thừa thãi. Đơn giản là cách cư xử và bạn sẽ không gặp vấn đề gì trong game và công việc.

Grubby và vợ (đứng đằng sau).

Cuối cùng, game thủ SC cần phải linh hoạt trong những tình huống và cần phản ứng thật nhanh. Game thủ phải hấp thụ được những ý tưởng, chiến thuật và thích nghi với những môi trường, hoàn cảnh mới. Một bản update cân bằng sẽ thay đổi một chiến thuật và làm cho nó lỗi thời. Trong xã hội với tốc độ chóng mặt như hiện nay, sẽ là rất cần thiết khi thích nghi và tiếp thu được những cái mới. Sự nhanh nhẹn là rất cần thiết và cả sự chuẩn bị cho những sự thay đổi sẽ đem lại lợi thế lớn cho các game thủ SC trong công việc.

Như chúng ta có thể thấy, dưới lăng kính của nhân lực, SC rèn luyện một vài kĩ năng quan trọng cho công việc. Tuy nhiên điều này xảy ra giống như một sự thật và sẽ rất cần thiết khi nhận ra rằng chúng ta đã học được nhiều kĩ năng từ những trò chơi. Do những thành công trong trò chơi, game thủ sẽ có một lợi thế đáng kể trong công việc. Điều này cũng đúng với những vận động viên thể thao thành công. Các công ty sẽ sớm nhận ra tiềm năng của các trò chơi. Mặt khác, hầu như các công nhân viên trẻ đều đã và đang chơi game và cuộc chiến giành tài năng dẫu sao vẫn đang diễn ra. Các công ty cần xác định trước những rủi ro cao một cách nhanh chóng và một game thủ bậc thầy có những kĩ năng để trở thành một công nhân đầy tiềm năng, điều này cũng giống như khả năng của họ trong SC.

Starcraft giúp chúng ta rèn luyện những kĩ năng cần thiết cho đời thực

Nhờ những kĩ năng vẫn thường xuyên được rèn luyện trong StarCraft, các game thủ sẽ sở hữu những kĩ năng cần thiết khi bước vào công việc mới.

Bình luận về bài viết trên, game thủ nổi tiếng của làng StarCraft Việt Nam, Thuốc Lào – Thanh Hà nhận xét, “Ngoài các điểm mà bài viết đã nêu ở trên, game thủ StarCraft còn có khả năng tỉ mỉ, biết kiên trì chờ đợi và có khả năng chịu đựng áp lực tâm lý cao. Đây là những điều mà bất cứ game thủ yêu thích StarCraft nào đều học được”.

Theo Game Thủ