Sa thải quan chức tuyển quân – Bước chống tham nhũng mạnh tay của Tổng thống Ukraine

Tổng thống Volodymyr Zelensky đã sa thải tất cả giám đốc các trung tâm tuyển quân khu vực của Ukraine. Đây là một động thái chống tham nhũng sâu rộng khi cuộc xung đột với Nga bước vào giai đoạn quan trọng.

Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh: AP

Theo kênh Al Jazeera, Tổng thống Zelensky đã tuyên bố sa thải các quan chức trên vào ngày 11/8, mở rộng cuộc chiến chống tham nhũng kể từ khi bùng phát xung đột với Nga cách đây 18 tháng.

Ông Zelensky cho biết, một cuộc điều tra cấp nhà nước về các trung tâm tuyển quân trên khắp Ukraine đã vạch trần tình trạng lạm dụng của các quan chức này. Họ đã làm giàu bất hợp pháp và đưa nam giới đủ điều kiện nhập ngũ qua biên giới bất chấp lệnh cấm rời khỏi Ukraine trong thời chiến.

Tổng thống Zelensky cũng cho biết Ukraine đã mở 112 vụ án hình sự nhằm vào các quan chức trong ban tuyển quân bị tình nghi nhận hối lộ và tham gia vào các hành vi tham nhũng.

Ông tuyên bố: “Những người điều hành hệ thống này cần là những người biết chính xác chiến tranh là gì và tại sao tình trạng tư lợi, hối lộ trong chiến tranh là phản quốc”. Ông Zelensky cũng cho biết thêm các cựu chiến binh và binh lính bị thương ở mặt trận sẽ thay thế những người bị sa thải.

Theo ông Zelensky, Tướng Valery Zaluzhny sẽ chịu trách nhiệm thực hiện quyết định sa thải các quan chức tuyển quân và các ứng cử viên mới cho các vị trí này trước tiên sẽ được cơ quan an ninh nội địa của Ukraine (SBU) xem xét kỹ lưỡng.

Trước đây, Tổng thống Zelensky đã sa thải các quan chức cấp cao bị nghi ngờ tham nhũng.

Động thái này đã gửi một tín hiệu tới các đồng minh phương Tây cung cấp cho Kiev hàng chục tỷ USD tiền viện trợ quân sự, rằng Ukraine nghiêm túc trong việc trấn áp tham nhũng – vấn đề từ lâu đã gây khó khăn cho các lực lượng vũ trang của nước này.

Vấn đề tham nhũng âm ỉ từ lâu trong hệ thống tuyển quân của Ukraine đã bùng phát vào tháng 6/2022 khi truyền thông công bố một cuộc điều tra về ủy viên tuyển quân khu vực của Odessa, ông Yevhen Borysov, gây ra một vụ bê bối.

Cuộc điều tra cho thấy các thành viên gia đình ông Borysov có bất động sản và xe sang trị giá hàng triệu USD ở Tây Ban Nha. Ông Borysov phủ nhận mọi hành vi sai trái, nói rằng mình không liên quan gì đến những gì gia đình đã mua.

Sau thông tin trên, Cơ quan Điều tra Nhà nước Ukraine và Cơ quan An ninh đã bắt giữ hàng chục nhân viên ban tuyển quân bị tình nghi nhận hối lộ và tham nhũng.

Tổng thống Zelensky cho biết bất kỳ sĩ quan tuyển quân nào bị sa thải mà đang không bị điều tra nên ra mặt trận để chiến đấu cho Ukraine nếu họ muốn giữ chức vụ và chứng tỏ phẩm giá. Ông nói: “Nhưng tôi xin nhấn mạnh: tham gia quân đội không và sẽ không bao giờ thay thế hình phạt hình sự. Các quan chức nhầm lẫn chức vụ với đặc quyền chắc chắn sẽ phải đối mặt với xét xử”.

Một cuộc thăm dò dư luận do Cơ quan Minh bạch đặt hàng vào tháng 6 cho thấy 77% người Ukraine tin rằng tham nhũng là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất của Ukraine. Tổng thống Zelensky đã đắc cử với những lời hứa sẽ cải cách chính phủ và giải quyết nạn tham nhũng.

Trước đó, ngày 14/3, hãng Interfax đưa tin chính phủ Ukraine đã thông qua Chương trình chống tham nhũng quốc gia giai đoạn 2023 – 2025.

Theo chương trình trên, các bộ, cơ quan hành pháp, doanh nghiệp nhà nước và các cơ quan khác thuộc chính phủ Ukraine sẽ phải báo cáo Cơ quan Phòng, chống tham nhũng quốc gia về kết quả thực hiện các biện pháp chống tham nhũng.

Chương trình chống tham nhũng là một phần trong Chiến lược phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2021 – 2025 của Ukraine. Theo chính phủ nước này, chương trình chống tham nhũng quốc gia sẽ đưa ra các tiêu chuẩn quản lý doanh nghiệp mới trong khu vực công, cũng như giúp tăng cường kiểm soát của nhà nước đối với hoạt động của các tổ chức kinh doanh do chính phủ sở hữu một phần.

Việc áp dụng các biện pháp phòng, chống tham nhũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng đối với Ukraine để trở thành thành viên của Liên minh châu Âu.