Review Đất Rừng Phương Nam – Cảm xúc và thuyết phục?

Nguyễn Linh14:32 20/10/2023

Liệu công chúng có đang quá khắt khe với tác phẩm này hay không?

*Lưu ý: Bài viết có tiết lộ một phần nội dung phim.

Trong những ngày gần đây, Đất Rừng Phương Nam là tác phẩm được “réo tên” nhiều nhất trên mạng xã hội. Những tranh cãi xoay quanh diễn viên, phục trang hay những chi tiết nhỏ trong phim liên tục được bàn tán xôn xao.

Kể từ ngày phim bắt đầu mở suất chiếu sớm, hàng loạt bài review được đăng tải trên các hội nhóm. Trong số đó, phần nhiều mang hàm ý tiêu cực, “bới lông tìm vết” và ngầm kêu gọi không nên đi xem.

Ở một diễn biến khác, dù chỉ mới mở các suất chiếu sớm từ ngày 13/10 nhưng đến nay, Đất Rừng Phương Nam đã vượt mốc 50 tỉ đồng doanh thu. Con số này được dự đoán sẽ còn tăng mạnh khi phim chính thức phát hành vào ngày 20/10 sắp tới.

Trailer Đất Rừng Phương Nam

Giữa hai chiều hướng đối nghịch đó, nhiều khán giả chưa xem phim vẫn đang băn khoăn không biết có hay không nên bỏ Đất Rừng Phương Nam vào danh sách phim cần xem của mình trong thời gian tới. Trong bài viết này, người viết sẽ không hướng bạn đọc theo bất kỳ lựa chọn nào. Nhưng trên tinh thần của một khán giả đã xem phim, hy vọng rằng bài review sau sẽ hữu ích với bạn.

Ngày phát hành: 20/10/2023

Suất chiếu sớm: từ ngày 13/10/2023

Thể loại: Sử thi/Tâm lý/Chính kịch

Đạo diễn: Nguyễn Quang Dũng

Nhà sản xuất: Trấn Thành, Nguyễn Trinh Hoan

Kịch bản: Nguyễn Vinh Sơn, Trấn Khánh Hoàn

Diễn viên: Huỳnh Hạo Khang, Đỗ Kỳ Phong, Bùi Lý Bảo Ngọc, Tuấn Trần, Tiến Luật, Băng Di, Trấn Thành, Hứa Vĩ Văn, Tuyền Mập, Mai Tài Phến, Huỳnh Đông, Công Ninh, Hồng Ánh

Về nội dung, Đất Rừng Phương Nam là thước phim về hành trình đi tìm cha của An (Hạo Khang) sau khi thực dân Pháp phát hiện ra thân phận của cha cậu – Hai Thành (Huỳnh Đông) là người theo cách mạng.

Trên đường đi, An và mẹ (Hồng Ánh) phải cách biệt âm dương khi vô tình rơi vào cuộc bạo động của người dân địa phương. Khi đang đơn độc một mình, An gặp nhiều người, trong đó có cả ân nhân và kẻ thù như Út Lục Lâm (Tuấn Trần), ông Tiều (Tiến Luật), bé Xinh (Bảo Ngọc), thầy giáo Bảy (Hứa Vĩ Văn), bà Tư Mắm (Băng Di), Cò (Đỗ Kỳ Phong)…

Poster với gần đủ các nhân vật trong phim – Ảnh: Internet

Lấy nhân vật An và câu chuyện tìm cha làm trọng tâm, phim miêu tả đan xen vẻ đẹp mộc mạc và bình dị của mảnh đất phương Nam, cùng bản chất của những con người vùng đất phù sa màu mỡ: nghĩa tình, thật thà và hào sảng.

Tự hào cảnh sắc Việt

Sau 110 phút theo dõi, điều ấn tượng nhất và làm người xem cảm thấy tự hào chính là vẻ đẹp của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Những thước phim đại cảnh từ trên cao nhìn xuống soi rọi cảnh quan thiên nhiên gần gũi nhưng đẹp đến nao lòng. Từng dòng sông nước chảy êm đềm đến mảng xanh rờn của rừng U Minh hay những cánh đồng bao la, bạt ngàn… Tất cả đều đậm nét Nam Bộ.

Phân cảnh được nhà sản xuất đầu tư số tiền khủng để xây dựng – Ảnh: Internet

Phim thể hiện phong cảnh Nam Bộ yên bình, đậm chất thơ – Ảnh: Internet

Đặt lên bàn cân với bản truyền hình, hình ảnh trong phim điện ảnh được xem có phần hiện đại hơn. Tuy vậy, so về bản chất thì đây lại cách khai thác thông minh bởi tôn được chất điện ảnh cũng như nét đẹp sẵn có của thiên nhiên Việt Nam.

Vì là đại cảnh nên góc máy và màu sắc cảnh quay cho thấy sự chăm chút tỉ mỉ – Ảnh: Internet

Hình ảnh Út Lục Lâm và An khi cả hai cùng chung “chí trộm cắp” – Ảnh: Internet

Xét cho cùng, Đất Rừng Phương Nam được lấy cảm hứng từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi và Đất Phương Nam, chứ không phải là bản làm lại, bám sát nguyên tác. Vì thế, lấy hình ảnh và tinh thần của bộ phim phát sóng năm 1997 để so sánh với tác phẩm điện ảnh thì lại có sự không đúng.

Dàn sao bản điện ảnh mỗi người một nét nhưng đã tròn vai?

Út Lục Lâm là nhân vật được kế thừa từ bản truyền hình, không có trong tiểu thuyết gốc của nhà văn Đoàn Giỏi. Nhân vật này được khắc họa là anh chàng sống lang bạt, kiếm ăn bằng nghề trộm cắp.

Sau biến cố mất mẹ, Út Lục Lâm là ân nhân đầu tiên của An, cho cậu miếng ăn, món nghề để sống và quan trọng hết là giúp cậu cảm nhận “mùi đời” khi đối mặt với những tình huống bất chợt.

Dù có sự khác biệt về tính cách lẫn tư tưởng sống nhưng hai anh em lại là “cặp bài trùng” thú vị, giúp tạo nên những tiếng cười giòn tan. Chung quy, Út Lục Lâm là một trong những nhân vật nổi bật nhất phim, được Tuấn Trần thể hiện tròn vai và tạo nên hiệu ứng tốt đến người xem.

Nhờ vào diễn xuất và tương tác hiệu quả với bạn diễn, Út Lục Lâm của Tuấn Trần trở thành nhân vật nổi bật, gần như lấn át An – Ảnh: Internet

Trong khi đó, thông qua vai An, diễn xuất của sao nhí Hạo Khang cũng được đánh giá cao. Ở những đoạn cảm xúc, cậu bé cho thấy khả năng của mình qua biểu cảm linh hoạt cùng tương tác ăn ý với bạn diễn.

Dù tuổi còn nhỏ nhưng Hạo Khang đã hoàn thành tốt vai diễn của mình – Ảnh: Internet

Lạc mất Út Lục Lâm, ông Tiều (Tiến Luật) và bé Xinh trở thành ân nhân thứ hai của An. Nếu như anh trai trộm cắp đưa An “vào đời” thì cha con làm nghề mãi võ, bán thuốc giúp An khám phá và có cái nhìn rõ nét về tâm hồn của chính mình.

Sống và chơi chung với Xinh, Cò giúp An tìm lại nụ cười trẻ thơ và trải nghiệm những điều bình dị đúng với lứa tuổi của mình. Đồng cảnh ngộ mất đi người thân, Xinh còn giúp An tìm cách trò chuyện với mẹ sau bao ngày chới với.

Cha con ông Tiều…

và bé Xinh được dự đoán sẽ có nhiều ảnh hướng đến An hơn trong phần 2 – Ảnh: Internet

Ngoài công việc nêu trên, ông Tiều còn là thành viên của Chính Nghĩa đoàn với tính cách rạch ròi, không vụ lợi. Vào vai nghiêm nghị khác với những nhân vật trước đây, Tiến Luật thuyết phục người xem bởi thể hiện tốt tính kiên định, từ tốn của con nhà võ.

Ngoài nét mặt thì phong thái mà nam diễn viên mang đến tựa như luồng gió mới, khác với bầu không khí náo nhiệt, vội vã mà Út Lục Lâm mang lại.

Vào vai bác Ba Phi bịa chuyện, thời lượng Trấn Thành xuất hiện trên phim không nhiều. Nhân vật này như được “đo ni đóng giày” cho nam diễn viên vì có chung tính cách hoạt ngôn, nói chuyện vui vẻ. Thế nhưng, tổng quan tạo hình và cách anh thể hiện lại chưa được hoàn chỉnh.

Dù vẻ ngoài đứng tuổi, râu tóc lấm tấm bạc, nhưng bước đi của bác Ba Phi khi vững khi không. Ngoài ra, Trấn Thành không tạo được cảm giác mới lạ so với những vai diễn trước đây. Anh vẫn cố gắng nhét vào thoại những câu đạo lý dài dòng và thể hiện nó bằng lối diễn cường điệu, làm người xem cảm thấy ngán ngẩm.

Tạo hình già dặn nhưng cách Trấn Thành thể hiện lại chưa thỏa lòng người xem – Ảnh: Internet

Một trong những vai phản diện nổi bật của phim – bà Tư Mắm do Băng Di thể hiện. Khoác lên mình hai nhân cách thiện và ác, Băng Di về cơ bản thuyết phục được người xem vì thể hiện được một nhân vật ranh ma và xảo quyệt.

Tuy nhiên, tính độc ác của bà Tư Mắm được lột tả khá “nhẹ nhàng”, hoặc có thể vì cảnh quay chuyển đổi quá nhanh nên ánh mắt cùng ngôn ngữ hình thể của Băng Di vẫn chưa đủ để làm hài lòng những khán giả khó tính.

Tư Mắm là người được quân Pháp mua chuộc để lấy tin mật từ nghĩa quân – Ảnh: Internet

Ngoài những nhân vật trên, Đất Rừng Phương Nam còn giới thiệu loạt nhân vật khác, có vai trò quan trọng trong tổng thể câu chuyện. Với sự xuất hiện của nhiều cái tên mới, phim đã không thể cân chỉnh được mức độ khai thác các nhân vật.

Điều này làm cho nội dung phim trở nên dài dòng, một số chi tiết không đọng lại nhiều trong ký ức của người xem, còn khán giả thì không thể hiểu hết tâm lý nhân vật.

Trong khi thời lượng có hạn nhưng Võ Tòng (Mai Tài Phến)… – Ảnh: Internet

mẹ của An (Hồng Ánh) – Ảnh: Internet

thầy giáo Bảy – Ảnh: Internet

bà Tư Ù (Tuyền Mập)… liên tục xuất hiện, khiến người xem không thể nắm bắt được tâm lý của các nhân vật – Ảnh: Internet

Đất Rừng Phương Nam cảm xúc và thuyết phục?

Bộ phim làm khán giả lâng lâng bởi tinh thần yêu nước của người dân phương Nam. Đó là thầy giáo Bảy chọn dùng lời ca để đánh động trái tim của người dân, đó là ông Tiều cắn lưỡi quyết không khai bất kỳ thông tin cho giặc hay Hai Thành vì việc nước mà quên việc nhà. Từng cá nhân với những hy sinh riêng đã làm nên “bản anh hùng ca”, đánh vào tâm lý của người xem.

Thế nhưng, kể về câu chuyện của vùng Nam Bộ nhưng bộ phim đôi khi đánh mất cái chất của con người và vùng đất này. Thêm vào đó, một số phân cảnh vì được lồng tiếng nên dễ làm khán giả tụt cảm xúc, không thể đồng cảm với cảm xúc của nhân vật.

Cảnh đánh đấm lạm dụng nhiều kỹ xảo, khiến phim mất đi tính tự nhiên – Ảnh: Internet

Đất Rừng Phương Nam gây tranh cãi về những yếu tố lịch sử. Sự lan truyền của những quan điểm cứng ngắc dựa trên góc độ cá nhân, sức ảnh hưởng quá lớn từ bản truyền hình… Tuy vậy, liệu có quá vội vàng để bài trừ hay xem phim với cái nhìn cực đoan?

Thực tế, ngay cả với những bộ phim Hollywood, hiếm khi có được tác phẩm có thể chiều lòng tất cả khán giả. Xét cho cùng, Đất Rừng Phương Nam là phim điện ảnh Việt có giá trị nghệ thuật và sự đầu tư.

Nếu bạn đang tìm kiếm một bộ phim giải trí với đủ các yếu tố về tình cảm gia đình, tính hài hước, hình ảnh đẹp mắt, tính nghệ thuật … Đây sẽ là lựa chọn đáng xem.

Tuy nhiên, với những khán giả khó tính, mong đợi cảm nhận một lần nữa tinh thần của bộ phim xưa với những góc nhìn khắc khe, thì Đất Rừng Phương Nam khó lòng đáp ứng được.

Đất Rừng Phương Nam chính thức phát hành từ ngày 20/10/2023 trên toàn quốc.

'Đất rừng phương Nam': Đừng xem phim bằng cái nhìn cực đoan!

Xung quanh những tranh cãi về nội dung phim 'Đất rừng phương Nam', VietNamNet ghi nhận ý kiến của giới làm phim về tác phẩm này cũng như quan điểm về sự sáng tạo trong điện ảnh.

Những ngày qua, bên cạnh những lời khen dành cho quy mô, sự hấp dẫn của Đất rừng phương Nam bản điện ảnh thì cũng bùng nổ tranh cãi dữ dội cũng như ý kiến chỉ trích phim đã làm sai lệch lịch sử, dẫn tới phim bị Cục Điện ảnh thẩm định lại và chỉnh sửa một số tên gọi, lời thoại.

Đây là điều chưa có tiền lệ khi một tác phẩm điện ảnh hư cấu dù đã nhận được giấy phép phổ biến nhưng bị thẩm định lại, bắt buộc phải thay đổi một số nội dung. VietNamNet đã phỏng vấn các đạo diễn, diễn viên, biên kịch điện ảnh cũng như nhà báo chuyên theo dõi mảng điện ảnh có uy tín xung quanh Đất rừng phương Nam.

Một cảnh trong phim.

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên: Sự tranh cãi là cần thiết nhưng xin đừng cực đoan

"Một bộ phim truyện luôn luôn được định nghĩa là hư cấu, tưởng tượng, dù cho có được chuyển thể, phóng tác, lấy cảm hứng từ những câu chuyện có thật. Do đó để có những bộ phim hay, tác giả cần phải để cho trí tưởng tượng của mình bay bổng và đi xa hết mức có thể, thậm chí thoát ly hoàn toàn cái thực tế mà bộ phim dựa vào.

Giống như các loại hình nghệ thuật khác, một bộ phim truyện làm ra để khán giả khám phá thế giới tưởng tượng của tác giả. Một bộ phim truyện hư cấu tuyệt đối không phải là bằng chứng lịch sử hay căn cứ thực tế cho bất cứ một luận điểm nào, chủ thuyết nào.

Tất nhiên khán giả hoàn toàn có quyền đánh giá một bộ phim về tất cả những gì mà nó thể hiện. Nhưng phán quyết cuối cùng của khán giả đưa ra một cách văn minh là bộ phim đó "hay" hoặc dở, tôi thích hay không thích.

Nếu phán quyết của khán giả chuyển sang cái nhìn đúng - sai, ví dụ như làm hiểu sai vai trò của cách mạng hoặc làm sai lệch sự thật lịch sử hoặc góp phần làm tăng số lượng tội phạm... từ đó dẫn đến việc đòi cắt xén, thậm chí là đòi cấm chiếu thì thực sự những khán giả đó đang không công bằng với bộ phim.

Sự tranh cãi là cần thiết và tích cực nhưng xin đừng cực đoan. Nghệ sĩ yếu ớt và nhạy cảm, họ không muốn cãi và không thể cãi lại được với những "lý luận sắc bén, những lập luận chặt chẽ, những bằng chứng xác đáng không thể bác bỏ" của những khán giả cực đoan. Họ chỉ có thể ngừng tưởng tượng.

Chắc không khán giả nào mong muốn người nghệ sĩ sẽ ngừng tưởng tượng, kể cả những khán giả cực đoan nhất. Vì như thế sẽ chẳng còn phim hay để mà xem nữa.

NSND Trọng Trinh: Việc thẩm định lại 'Đất rừng phương Nam' làm tổn thương người sáng tạo

Việc thẩm định lại phim Đất rừng phương Nam đương nhiên ảnh hưởng, thậm chí còn làm tổn thương người sáng tạo. Nếu muốn chính xác thì mua truyện về đọc còn một khi đã là điện ảnh, người nghệ sĩ được quyền phóng tác làm sao để tạo ra một câu chuyện mang đến cảm xúc cho người xem.

Khi xem Đất rừng phương Nam tôi thả lỏng theo cảm xúc của mình bởi phim rất đẹp, quay cầu kỳ, thực hiện nhiều đại cảnh, diễn viên xuất sắc. Lúc đầu tôi nghĩ đây đáng lẽ không phải phim của các nhà sản xuất tư nhân làm mà lẽ ra nhà nước phải đặt hàng. Người ta nói phim sai lịch sử nhưng tôi không thấy thế.

Từng làm một series hài phương Nam, tôi thấy tính cách con người trong này rất đáng yêu. Hơn nữa cảnh rất đẹp. Tâm hồn tính cách người Nam Bộ rất hào sảng, hồn hậu. Đừng soi xét cho rằng phải đúng ngày, đúng tháng, đúng cứ liệu lịch sử, kể cả phim lịch sử nước ngoài cũng chỉ bám lấy mốc sự kiện nào đó chứ không tả cụ thể mà hư cấu để tạo ra tác phẩm điện ảnh hấp dẫn, cuốn hút khán giả.

Tôi đánh giá lần này Nguyễn Quang Dũng làm phim ổn, cuốn hút từ đầu đến cuối. Là người trong nghề mà lâu lâu tôi mới thấy một bộ phim cuốn hút như vậy. Về diễn viên, tôi chỉ hơi gợn về diễn xuất của Trấn Thành trong vai bác Ba Phi trong khi các diễn viên khác diễn dung dị, vai nào cũng xuất sắc. Tôi đã làm chùm phim về bác Ba Phi do nghệ sĩ Thanh Nam đóng và đó là người miền Tây hào sảng, dung dị, rất đời, hóm hỉnh, hào sảng nhưng Thành diễn hơi cương nên bị bật ra khỏi dàn diễn viên. Đó là điều đáng tiếc.

Khi xem phim tôi không để ý đến Thiên Địa Hội, chỉ bị cuốn vào câu chuyện, âm nhạc tốt quay phim đẹp diễn viên giỏi. Đây có thể nói là 1 trong những phim hay nhất về miền Tây Nam Bộ và chúng ta phải tự hào về điều đó.

Trấn Thành - vai bác Ba Phi trong 'Đất rừng phương Nam' bị NSND Trọng Trinh nhận xét là diễn cương cứng.

Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã: Đi cùng tận diệt một lỗi nhỏ trong phim là hơi quá

Việc tên đất, tên tổ chức từng có trong lịch sử và được nhắc lại trong 1 bộ phim mang tính xã hội như vậy thì nên chính xác hơn. Riêng trường hợp Đất rừng phương Nam, câu chuyện bị đẩy về đầu thế kỷ 20, khi đó các tổ chức chưa có liên kết nào cả và khoảng thời gian đó chưa có khái niệm Việt Minh.

Nói về tác động của cộng đồng mạng lên một bộ phim hư cấu, tôi thấy nhà sản xuất như vậy là rất cầu thị nhưng sự việc vừa qua đúng là đã làm cho câu chuyện làm phim trở nên phức tạp hơn nhiều, làm những người yếu bóng vía có thể nản. Đi cùng tận diệt 1 lỗi nhỏ trong phim, làm như vậy là hơi quá và biến thành câu chuyện chính trị.

Điều đó không công bằng với 1 tác phẩm nghệ thuật trong khi vấn đề chính là bộ phim đó có mang lại cảm xúc cho người xem hay không. Ở góc nhìn của một người sáng tác, tôi mong mọi người đừng hẹp hòi quá, đừng đem những hiểu biết lịch sử mang tính đóng khung áp vào một tác phẩm nghệ thuật. Đương nhiên một người làm việc cẩn trọng hoàn toàn có thể tránh được những ý kiến như vậy của cộng đồng mạng. Mà cộng đồng mạng là cái gì đó khá tự do, lộn xộn, nếu cứ đuổi theo như vậy thì rất sợ hãi, không ai làm việc được. Theo tôi, Đất rừng phương Nam là phim tốt.

Nhà báo Ngọc Nick M: Chất lượng phim mới là điều đáng quan tâm

Tranh cãi quanh một bộ phim phụ thuộc thể loại nó theo đuổi. Nếu phim làm về một thời kỳ lịch sử cụ thể sẽ phải tuân thủ chính xác các sự kiện đã từng xảy ra trong quá khứ còn một bộ phim hư cấu nếu có tuân theo lịch sử hay không thì không quá quan trọng bằng việc khán giả xem có thấy phim hợp lý hay không, chất lượng phim thế nào.

Nhiều bộ phim giả tưởng, viễn tưởng hay xuyên không cũng dùng nhân vật lịch sử, chi tiết từng xảy ra trong lịch sử, thậm chí còn biến đổi đảo đi. Nhìn toàn cảnh vụ việc phim Đất rừng phương Nam tôi thấy đây là vấn đề rất bình thường, quan trọng ngay từ đầu nhà làm phim đã xác định rõ thể loại và ý tưởng của phim thế nào. Trừ khi phim làm về một nhân vật có thật, dựa trên sự kiện có thật trong lịch sử mà làm sai lệch mới là điều đáng nói.

Đất rừng phương Nam là thương hiệu phim ngay từ bản truyền hình đã được xếp vào hàng kinh điển nên khi làm bản điện ảnh dù ít dù nhiều vẫn tạo được sự quan tâm lớn của dư luận. Do vậy đây có thể coi là dự án phim bom tấn mà khán giả đều mong chờ bất cứ chi tiết và thông tin nào liên quan đến phim. Thêm nữa phim quy tụ nhiều ngôi sao nên toàn bộ thông tin đưa ra đều được quan tâm. Phim ra rạp bị mổ xẻ và làm quá lên là chuyện bình thường và hoàn toàn có thể lường trước được.

Đất rừng phương Nam có thể coi là trường hợp điển hình trong phim Việt. Cá nhân tôi thấy việc bộ phim gây tranh cãi là điều bình thường, quan trọng là nhà sản xuất thấy sự chỉnh sửa đó có hợp lý không và việc họ chỉnh sửa lại là hợp lý, tránh gây tranh cãi.

Phim 'Đất rừng phương Nam': Có thể hư cấu nhưng đừng làm sai lệch lịch sử Chuyên gia cho rằng, bộ phim có thể hư cấu cho hấp dẫn hơn so với nguyên tác, khiến cho kịch bản phim kịch tính hơn, thu hút hơn, nhưng đừng để sai lệch lịch sử. Bộ phim Đất rừng phương Nam của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng là một trong những tác phẩm điện ảnh Việt được chờ đón của năm 2023....