“Rau nhà nghèo” vứt đi không ai nhặt bỗng thành đặc sản, ăn 1 lần nhớ cả đời

K.N14:36 07/08/2020

Món rau sắn muối chua nấu canh một thời là món ăn “nhà nghèo”, “chống đói” của những người dân quê lam lũ vùng trung du thì giờ đây đã trở thành đặc sản, được nhiều chị em tìm mua để chế biến, thưởng thức.

Sinh ra và lớn lên ở vùng đất trung du Phú Thọ, ngay từ nhỏ, tuổi thơ đã biết đến cây sắn. Trước kia, người dân trồng sắn chỉ để lấy củ làm thức ăn chăn nuôi, giá trị kinh tế không cao nên người dân quanh vùng đa phần khó khăn.

Vựa sắn xanh mướt, ngọn để dùng muối dưa

Cũng chẳng biết từ bao giờ, người dân đã biết tận dụng ngọn sắn để làm dưa muối rồi lấy rau nấu canh ăn dần. Chẳng thế mà trước đây, ngoài cái tên rau sắn, người ta còn gọi nó với tên “rau nhà nghèo”.

Những năm gần đây, rau sắn bỗng trở lên “hot”, được nhiều người ưa chuộng, săn tìm.

Sở dĩ có chuyện này là bởi, không hiểu sao, rau sắn nấu với tép, cá hay với thịt, chân giò, nấu với xương lợn đều cho ra vị ngon đặc biệt, khiến bất kỳ ai một lần được thưởng thức cũng muốn được ăn lại.

Trên diễn đàn ẩm thực, nhiều chị em quê vùng trung du trồng sắn cũng đã hướng dẫn các thành viên cách muối dưa sắn chua, nấu canh dưa sắn.

Như chị Phan Anh trên diễn đàn chia sẻ, nhà chị ngày xưa nghèo lắm, bố mẹ nuôi chị em khôn lớn nhờ ngọn sắn muối chua ăn qua ngày. Lớn nên điều kiện kinh tế đã khá giả nhưng rau sắn luôn là món ăn hằng ngày của cả gia đình chị và hiện các bé con chị cũng rất thích món dưa rau sắn nấu canh.

Theo chị cho biết thì các nơi khác thường sẽ hái ngọn rau ăn củ nhưng bố mẹ chị sẽ cắm cây thu rau nên ngọn rất mập mạp, khi ăn ngoài vị đơn thuần bùi bùi vùng nào cũng có thì rau quê chị lại có vị giòn giòn ngọt ngọt của cậng, chua thanh của canh.

“Rau sắn ăn khá lạ miệng, một món ăn đáng được thử trong đời”, chị Phan Anh tâm sự.

Muối dưa sắn

Video đang HOT

Bước 1: Trước tiên, bứt lấy ngọn của cây sắn. Lựa ngọn mập non và lá thuôn thì sẽ ngon và mềm hơn. Nhặt lấy lá non, mập rồi rửa sạch, để ráo.

Bước 2: Đem ra mâm vò vừa phải cho rau mục ra rồi rải khoảng 1 nắm muối lên rau.

Bước 3: Cho rau vừa rải muối vào vại hay bình thủy tinh.

Bước 4: Hòa nước muối, nếm thấy vị hơi mặn nhang nhác.

Bước 5: Đổ nước muối vào bình rau và nén lại. Để bình rau chỗ mát, sau 2-3 ngày là đem ra chế biến được.

. Nấu canh dưa sắn

Vắt dưa cho sạch

Dưa sắn nấu với tôm, cua, cá hay gà, xương lợn… đều ngon và có hương vị riêng.

Xào dưa kỹ cùng mỡ (dầu) gia vị mắm muối rồi cho cá

Đầu tiên vắt kiệt nước, cho hơi nhiều dầu (hoặc mỡ) vào xào xoăn rau cùng gia vị cho ngấm, sau đó cho thực phẩm (cá, tôm, gà, lợn… đã xơ chế sạch) ninh cùng rau cho mềm.

Hay xương lợn vào xào, ninh cùng cho mềm, ngấm đều ngon

Vậy là xong món canh dưa sắn bùi bùi, thơm ngon, giòn ngọt vô cùng đưa cơm.

Về Mường So ăn đặc sản.... lá ngón

Từ muôn đời nay, ai cũng biết lá ngón là một thứ cực độc. Ấy thế nhưng ở Mường So (Lai Châu), người ta trồng lá ngón ngay trong vườn nhà để dùng như một món khoái khẩu,..

Nếu có may mắn được tham gia phiên chợ vùng cao, du khách có thể dễ dàng bắt gặp lá ngón được bày bán như rau ở những khu chợ dưới miền xuôi. Nói đến lá ngón, không ít người rùng mình bởi sự độc hại của nó, bởi chỉ cần ăn 3 lá cũng đủ để chất độc ngấm vào cơ thể mà tử vong sau vài phút. Nhưng với người Thái trắng ở xã Mường So, món lá ngón xào tỏi lại được coi là "tuyệt ẩm".

Theo lời những người già ở đây, cây lá ngón không độc đã được phát hiện từ rất lâu. Loại lá này nấu lên rất ngon, có mùi thơm đặc biệt nên nhà này truyền tai nhà khác kéo nhau vào rừng hái lá ngón. Về sau, người dân lấy thân cây lá ngón về trồng tại vườn để ăn dần và đãi khách phương xa như một thứ đặc sản không "đụng hàng" với bất cứ nơi đâu.

Lá ngón ăn được tròn, ngắn hơn lá ngón độc và to như bàn tay. (Ảnh: Internet)

Cây lá ngón không độc gắn liền với câu chuyện tình của một đôi trai gái người Thái trắng trong bản. Họ yêu nhau từ những buổi đi phát cỏ trên nương. Nhưng tiếc thay, tình cảm ấy không được bố mẹ cô gái chấp thuận và chỉ trích chàng trai nghèo mồ côi thậm tệ.

Quá bế tắc, hai con người đáng thương quyết định tìm đến lá ngón để được thề nguyện sống chết bên nhau. Họ nắm lấy tay nhau rồi cùng cho nắm lá ngón hái được ở quả đồi bên kia bản Mường So vào miệng. Nhưng kỳ lạ thay, khi nhai thứ lá ấy, họ không cảm nhận được bất cứ biểu hiện gì của cái chết, chỉ có một mùi vị rất lạ, thoang thoảng ngái và chan chát nơi cổ họng.

Kể từ đó, dân bản ở Mường So bắt đầu biết đến loại lá ngón lạ ăn mà không chết, ngược lại rất ngon. Còn câu chuyện về đôi trai gái thì được người nọ truyền tai người kia rồi biến thể thành những cái kết rất khác nhau.

Hoa và lá ngón xào tỏi - đặc sản của người Thái trắng. (Ảnh: Internet)

Khi đem 2 loại lá ngón ra so sánh, dân làng thấy cây lá ngón ăn được cũng có thân leo giống như cây lá ngón độc, nhưng lá của nó tròn và ngắn hơn, bản lá to như bàn tay. Thêm nữa, cây lá ngón độc thường nở hoa trong khoảng thời gian từ tháng 6 tới tháng 10, còn cây lá ngón ăn được lại nở hoa vào dịp gần Tết Nguyên đán.

Người Thái trắng ở Mường So dùng lá và hoa của cây này để luộc, nấu canh hoặc làm các món xào thay rau rừng. Món ăn này dần trở nên phổ biến và quen thuộc trong những bữa cơm của dân bản. Đặc biệt, mâm cỗ ngày Tết của họ nếu không có món lá ngón thì coi như không đầy đủ, trọn vẹn.

Thực khách lần đầu ngồi trước đĩa lá ngón không tránh khỏi cảm giác rờn rợn, chần chừ không muốn gắp. Nhưng khi đã được làm ấm người bởi những chén rượu ngô cay nồng, miếng lá ngón xào lại trở thành thứ đưa đẩy khiến mâm cơm có sức hấp dẫn lạ kỳ.

Lá ngón có thể kết hợp với các nguyên liệu khác làm món xào hoặc nấu canh. (Ảnh: Internet)

Thật khó có thể diễn tả vị ngon của nó. Lá ngón xào có mùi vị ngọt bùi như rau rừng nhưng lại thơm, ngọt hơn. Nếu dùng lá ngón để gói thịt chua thì rất hợp và dậy mùi. Giá một bó lá ngón là 4.000 đồng, nấu canh được hai bữa, xào thì đầy một đĩa to.

Người dân cứ hái lá ngón đem ra chợ bán bao nhiêu là hết bấy nhiêu. Nhiều hôm, còn có người đến tận nhà hỏi mua bằng được. Người Thái ở Mường So bảo nhau rằng, lá ngón không độc còn có công dụng chữa bệnh gan nhiễm mỡ và cả ung thư gan.

Trong lễ hội Kin Lẩu Khẩu Mẩu (lễ hội ẩm thực) của người Thái Mường So ngày xuân thì chắc chắn phải có lá ngón. Đây là dịp để người dân tạ ơn thần linh, ông bà, tổ tiên đã ban phúc cho một vụ mùa bội thu.

Mường So từ lâu đã nổi danh là vùng đất có nhiều mỹ nữ. (Ảnh minh họa)

Không chỉ nổi tiếng với món lá ngón ăn được, Mường So còn nức danh là miền gái đẹp. Không ít khách phương xa đến đây đã không thể cầm lòng được với vẻ đẹp của những bông hoa rừng hoang sơ toát ra từ các thiếu nữ Thái ở vùng này.

Những món ăn "đốt tiền" chỉ giới nhà giàu mới dám thử Ở Việt Nam, có một số món ăn không chỉ khiến nhiều người giật mình với giá tiền khủng mà còn bởi nó có vẻ ngoài khác lạ. Cá chìa vôi, cá mặt thỏ, sủ vàng là một trong những đặc sản như vậy. Cá chìa vôi Cá chìa vôi từ xa xưa nằm trong danh sách sơn hào hải vị chỉ vua...