Quyết định rút Mỹ khỏi Hiệp ước Buôn bán vũ khí, ông Trump bị chỉ trích gay gắt

Tuyên bố của Tổng thống Trump rút Mỹ khỏi Hiệp ước buôn bán vũ khí ngay lập tức vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của các tổ chức quốc tế.

Trong một tuyên bố đầy bất ngờ, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua (27/4) thông báo chính quyền của ông sẽ ngừng phê chuẩn Hiệp ước Buôn bán vũ khí quốc tế của Liên Hợp Quốc và Mỹ sẽ rút khỏi hiệp ước này.

Phát biểu tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Súng trường quốc gia Mỹ (NRA), Tổng thống Trump đã gọi Hiệp ước Buôn bán vũ khí quốc tế được ký năm 2013 dưới thời người tiền nhiệm Barack Obama, là “sai lầm tồi tệ” và là mối đe dọa đối với sự tự do của Mỹ.

“Dưới thời chính quyền của tôi, chúng ta sẽ chẳng bao giờ chịu từ bỏ chủ quyền của nước Mỹ cho bất cứ ai. Đó chính là lý do tại sao chính quyền của tôi sẽ không bao giờ ký Hiệp ước Buôn bán vũ khí quốc tế. Tôi chính thức tuyên bố rút khỏi hiệp ước này, rút lại chữ ký. Liên hợp quốc sẽ sớm nhận được thông báo chính thức về việc Mỹ rút khỏi hiệp ước”. – Ông Trump nói.

Ông Trump trong một lần phát biểu tại Hiệp hội Súng trường quốc gia Mỹ (NRA). (Ảnh: Reuters)

Hiệp ước Buôn bán vũ khí quốc tế được thông qua tại Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc ngày 2/4/2013, đánh dấu việc lần đầu tiên thế giới có một hiệp ước đặt ra những nguyên tắc toàn cầu đối với việc chuyển giao và sử dụng vũ khí nhằm đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ nhân quyền trong hoạt động buôn bán vũ khí thông thường. Cho đến nay 101 quốc gia đã chính thức tham gia hiệp ước. Mỹ – cường quốc xuất khẩu vũ khí số 1 thế giới – dưới thời của chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ký kết hiệp ước này bất chấp sự phản đối của Hiệp hội Súng trường quốc gia Mỹ và các nhóm bảo thủ khác khi cho rằng hiệp ước này làm suy yếu quyền sử dụng súng ở trong nước.

Ngay sau tuyên bố của Tổng thống Trump, một số nhóm quốc tế đã lên án hành động này của Mỹ. Chủ tịch nhóm Oxfam (Mỹ) – một liên minh quốc tế tìm giải pháp lâu dài cho nghèo đói và bất công – Abby Maxman trong một tuyên bố đã nói rằng, hành động này của Mỹ sẽ mở đường cho Iran, Triều Tiên và Syria tiếp tục không ký kết hiệp ước lịch sử có mục đích duy nhất là bảo vệ những người dân vô tội khỏi vũ khí chết người.

Còn theo ông Adotei Akwei, thuộc Tổ chức Ân xá Quốc tế Mỹ, với thông báo này, chính quyền Tổng thống Trump sẽ mở cửa trở lại cho hàng loạt các thương vụ bán vũ khí, trong đó các tiêu chí nhân quyền bị xem nhẹ. Cùng quan điểm, Giám đốc chương trình quốc phòng thuộc trung tâm tư vấn chính sách Stimson, Rachel Stohl, cho rằng, quyết định của chính quyền Mỹ chỉ làm lợi cho các nhà sản xuất vũ khí của nước này.

Tại Liên hợp quốc, nhiều quan chức Liên hợp quốc cho biết, họ không biết ông Donald Trump đã lên kế hoạch rút chữ ký của Mỹ khỏi hiệp ước.

Theo đánh giá của giới phân tích, việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Buôn bán vũ khí quốc tế của Liên Hợp Quốc sẽ giúp chính quyền ông Trump trong việc cải tổ các chính sách xuất khẩu vũ khí nhằm củng cố ngành công nghiệp nội địa của Mỹ vốn thống trị việc mua bán vũ khí toàn cầu. Kể từ khi đắc cử Tổng thống Mỹ, ông Trump luôn là người ủng hộ mạnh mẽ cho quyền sử dụng súng ở Mỹ, cũng như lợi ích của Hiệp hội Súng trường quốc gia Mỹ – một tổ chức đóng vai trò quan trọng cho lợi ích chính trị của ông.

Theo Trung tâm Phản hồi Chính trị Mỹ – một nhóm nghiên cứu về các hoạt động chi tiêu cho chiến dịch tranh cử của các ứng cử viên Mỹ, trong cuộc vận động tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016, Hiệp hội Súng trường quốc gia Mỹ đã chi ra khoản tiền hơn 30 triệu USD để ủng hộ ông Trump.

HỒNG NHUNG

Theo VTC