Quan niệm sai lệch về cân nặng của trẻ

Theo bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Thị Hoa, Phó hội trưởng Hội Dinh dưỡng – Thực phẩm TP HCM, sai lầm thường gặp ở các bà mẹ là quan niệm về cân nặng . Với các mẹ, trẻ mũm mĩm đồng nghĩa với khỏe mạnh.

Chế độ dinh dưỡng quyết định 37% sự phát triển chiều cao, thể chất của trẻ, hơn cả tính di truyền. Dinh dưỡng đặc biệt quan trọng trong những năm đầu đời ở trẻ nhỏ, trẻ ở lứa tuổi học đường, đóng vai trò nền tảng giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ. Chế độ dinh dưỡng cần đầy đủ và hợp lý, việc thừa hay thiếu đều không tốt cho sức khỏe .

Tuy nhiên, trong cách chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ, nhiều bà mẹ hoặc thờ ơ, hoặc quan tâm quá mức dẫn đến những sai lầm. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hoa nhiều bà mẹ Việt chỉ mới dừng ở lượng khi cố gắng cho con ăn và bồi bổ càng nhiều càng tốt. Trong khi, để phát triển toàn diện, bé cần được chăm dinh dưỡng đúng, đủ và vận động hợp lý.

Cuộc khảo sát tình trạng dinh dưỡng khu vực Đông Nam Á (viết tắt là SEANUTS) được FrieslandCampina triển khai với quy mô trên 16.744 trẻ em từ 6 tháng tuổi đến 12 tuổi tại Thái Lan, Indonesia, Malaysia và Việt Nam (tiến hành từ năm 2010 đến năm 2012) cho thấy hơn một nửa trẻ em Việt Nam thiếu vitamin A , B1, C, D và sắt do chế độ ăn uống chưa đủ chất hàng ngày. Thế nhưng, tỷ lệ béo phì, thừa cân lại không ngừng gia tăng, đặc biệt là ở các khu vực thành thị.

Trong suốt giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2012, các chuyên gia đã tiến hành đánh giá trên diện rộng các chỉ tiêu nhân trắc học, mức tiêu thụ dinh dưỡng từ khẩu phần ăn, hoạt động thể chất, khả năng nhận thức, xét nghiệm máu và chất lượng xương. Kết quả khảo sát được đăng tải công khai trên tờ British Journal của Anh.

Theo kết quả này, cứ 3 trẻ Việt Nam thì có 2 trẻ không đạt chế độ dinh dưỡng khuyến nghị của Bộ Y tế. Việt Nam đang chịu gánh nặng kép về tình trạng dinh dưỡng ở trẻ em lứa tuổi học trò. Đó là tình trạng suy dinh dưỡng phổ biến ở nông thôn, còn trẻ ở các thành phố lớn lại thừa dinh dưỡng, một tỷ lệ lớn trẻ béo phì. Nhóm trẻ độ tuổi đi học, tình trạng thấp còi có tỷ lệ cao hơn (với 15,6%), nhẹ cân chiếm 22,2%. Ở nhóm trẻ 6 – 11 tuổi, khoảng một nửa thiếu vitamin D .

Quan niệm sai lệch về cân nặng của trẻ - Hình 1

Video đang HOT

Việt Nam cũng nằm trong số 36 quốc gia có tỷ lệ trẻ thấp còi cao nhất thế giới . Tỷ lệ trẻ thừa cân, béo phì và mắc bệnh mãn tính liên quan đến dinh dưỡng cũng gia tăng (khoảng 4,8%). Dù đã có kế hoạch hành động quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 1996 – 2000 và chiến lược quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 2001 – 2010, nhưng tình trạng thiếu dinh dưỡng vẫn là vấn đề báo động bên cạnh tình trạng thiếu vitamin A tiền lâm sàng; thiếu máu dinh dưỡng cao; thiếu hụt vitamin D…

Các chuyên gia y tế cho rằng để phát triển toàn diện, bé cần được chăm dinh dưỡng đúng, đủ và vận động hợp lý. Nếu không vận động, trẻ không tiêu hao năng lượng đúng cách, dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng. Do đó, phụ huynh nên cho con vận động và vui chơi đúng cách từ 1 đến 2 giờ mỗi ngày. Các mẹ cũng nên cùng con chọn học một trong các môn thể thao như bóng rổ, bơi lội, cầu lông, bóng đá. Ở nhà, hạn chế thời gian cho con chơi game trên máy tính hay xem TV, và luôn tạo điều kiện để bé vận động mỗi ngày như đi cầu thang bộ, ra ngoài đạp xe, chạy nhảy, phụ giúp việc nhà… Khi đó, năng lượng mới tiêu hao đúng cách, hình thành tốt hệ cơ và xương, tạo cảm giác thèm ăn, ăn tốt và cơ thể hấp thu tốt các dưỡng chất.

Các mẹ cũng nên lưu ý phương pháp chăm sóc dinh dưỡng đúng cách: ăn đúng và đủ cả lượng, chất. Vì thế, mỗi bữa ăn của trẻ cần phải có đủ 4 nhóm thực phẩm, được chế biến đa dạng cùng việc duy trì uống sữa mỗi ngày.

Phương Thảo

Theo VNE

Trẻ cần được chơi ngoài trời ít nhất 1 tiếng mỗi ngày

Hầu hết các bác sĩ đều nhất trí với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyên trẻ em cần vận động thể lực với cường độ từ vừa tới nặng trong ít nhất 60 phút mỗi ngày.

Trẻ cần được chơi ngoài trời ít nhất 1 tiếng mỗi ngày - Hình 1

Thời gian chơi là thời gian cho sức khỏe

Tuy nhiên, trong kỷ nguyên của các lớp học thêm và những bậc phụ huynh "cảnh sát" như hiện nay, nhiều trẻ không có cơ hội để vận động mạnh. Song một nghiên cứu mới đây cho thấy thời gian chơi ngoài trời sau giờ học sẽ làm tăng tích cực MVPA.

Nhìn chung, hoạt động thể chất cho trẻ em bao gồm các trò chơi, đóng kịch, thể thao, làm việc vặt, giải trí và lớp tập thể dục.

WHO lưu ý rằng "Trẻ em và thanh thiếu niên từ 5-17 tuổi cần có tổng cộng ít nhất 60 phút hoạt động thể chất với cường độ từ vừa đến nặng (MVPA) mỗi ngày.

Các hoạt động thể chất nên theo kiểu aerobic vì sẽ cải thiện sức khỏe cơ xương của trẻ, đồng thời tăng cường chức năng tim - phổi.

Ở ngoài trời nhiều sẽ vận động tốt hơn

Căn cứ vào thực tế trường học là thời gian duy nhất mà nhiều trẻ được chơi, các nhà nghiên cứu của Tường Đại học Alberta muốn tìm hiều xem liệu tăng thời gian chơi ngoài trời sau khi tan học có làm tăng MVPA hay không.

Họ đã nghiên cứu 306 trẻ từ 9 - 17 tuổi. Trong mùa đông và mùa xuân của năm học 2008/2009, những trẻ này được mang máy đo vận động và trả lời câu hỏi khảo sát trực tuyến bao gồm tự mô tả về thời gian hoạt động ngoài trời sau khi tan học, bao gồm những trò chơi tự do cũng như hoạt động thể thao có tổ chức.

Kết quả cho thấy 17% số trẻ không có thời gian ngoài trời sau khi tan học có số phút MVPA mỗi ngày kém hơn 21 phút. Buồn hơn nữa là những trẻ này có thêm 70 phút cho các hành vi "lười vận động" so với 39% số em dành thời gian ngoài trời nhiều nhất sau giờ học.

Nhìn chung, những trẻ ở ngoài trời nhiều hơn dễ đáp ứng được mức hoạt động thể chất theo khuyến nghị của WHO hơn gấp 3 lần, đồng thời cũng có sức khỏe tim-phổi cao hơn đáng kể so với những bạn "lười chơi". Tác động tích cực này của hoạt động ngoài trời vẫn đúng cả trong những tháng mùa đông.

Khi kết thúc, nghiên cứu này đã chứng minh một cách đáng thất vọng rằng chỉ có 1/3 (34%) số trẻ đạt được mức khuyến nghị 60 phút MVPA mỗi ngày.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng "Nhà trường và các bậc phụ huynh cần xem xét cấu trúc thời gian hoạt động ngoài trời cho trẻ trong nỗ lực nhằm tằng cường hoạt động thể chất và nâng cao sức khỏe tim-phổi. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cũng có thể dành cho trẻ thời gian chơi tự do ngoài trời, vì biện pháp này cũng có tác dụng tốt không kém".

Theo Dân trí

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

3 loại thực phẩm có thể làm nặng thêm cơn đau khớp3 loại thực phẩm có thể làm nặng thêm cơn đau khớp
08:32:46 09/09/2025
Lá khế có 4 công dụng, chữa bệnh gì tốt nhất?Lá khế có 4 công dụng, chữa bệnh gì tốt nhất?
09:24:23 08/09/2025
Uống nhiều vitamin chưa chắc đã khỏe: Coi chừng 5 dấu hiệu nàyUống nhiều vitamin chưa chắc đã khỏe: Coi chừng 5 dấu hiệu này
08:56:10 09/09/2025
Tắc mạch máu tay sau 30 năm hút thuốc láTắc mạch máu tay sau 30 năm hút thuốc lá
06:16:47 08/09/2025
Nguy cơ vô sinh từ thuốc lá: Cảnh báo từ các chuyên giaNguy cơ vô sinh từ thuốc lá: Cảnh báo từ các chuyên gia
09:07:56 09/09/2025
Bí quyết dưỡng sinh trong mùa thuBí quyết dưỡng sinh trong mùa thu
05:45:30 08/09/2025
Thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi: Cách chăm sóc và phòng ngừa hiệu quảThoái hóa khớp gối ở người cao tuổi: Cách chăm sóc và phòng ngừa hiệu quả
05:40:54 08/09/2025
Nga sẵn sàng đưa vaccine chống ung thư vào sử dụngNga sẵn sàng đưa vaccine chống ung thư vào sử dụng
06:06:30 08/09/2025

Tin đang nóng

Cựu Tổng giám đốc vàng SJC qua mặt giám sát NHNN, 56 lần dập vàng miếng lậuCựu Tổng giám đốc vàng SJC qua mặt giám sát NHNN, 56 lần dập vàng miếng lậu
07:32:43 09/09/2025
Que thử thai 1 vạch nhưng mẹ chồng vẫn bắt tôi đi khám, có kết quả, tai tôi ù đi còn mẹ chồng lảo đảo ngã ngồi xuống ghếQue thử thai 1 vạch nhưng mẹ chồng vẫn bắt tôi đi khám, có kết quả, tai tôi ù đi còn mẹ chồng lảo đảo ngã ngồi xuống ghế
07:43:50 09/09/2025
Từ cái bóng mờ nhạt trở thành Ảnh hậu quốc tế, sao nữ khiến Lưu Diệc Phi, Triệu Lệ Dĩnh bị chê cườiTừ cái bóng mờ nhạt trở thành Ảnh hậu quốc tế, sao nữ khiến Lưu Diệc Phi, Triệu Lệ Dĩnh bị chê cười
06:52:48 09/09/2025
Chồng Cẩm Ly nói thẳng chuyện đánh nhau với ông bầu của Đan TrườngChồng Cẩm Ly nói thẳng chuyện đánh nhau với ông bầu của Đan Trường
07:53:39 09/09/2025
Một bức ảnh phụ nữ rơi ra từ ví chồng, cả nhà chồng sôi sục lo lắng, riêng tôi bật cườiMột bức ảnh phụ nữ rơi ra từ ví chồng, cả nhà chồng sôi sục lo lắng, riêng tôi bật cười
09:25:37 09/09/2025
Thấy con gái xách vali về, tôi bực bội dẫn con quay lại nhà chồng, nào ngờ bà thông gia chốt một câu khiến tôi tối tăm mặt mũiThấy con gái xách vali về, tôi bực bội dẫn con quay lại nhà chồng, nào ngờ bà thông gia chốt một câu khiến tôi tối tăm mặt mũi
07:39:58 09/09/2025
Lĩnh 20 năm tù vì dùng búa truy sát nữ trung tá công anLĩnh 20 năm tù vì dùng búa truy sát nữ trung tá công an
08:13:31 09/09/2025
Người trình báo mất 30 cây vàng khi ngủ trên ô tô là 'vua kickboxing Việt Nam'Người trình báo mất 30 cây vàng khi ngủ trên ô tô là 'vua kickboxing Việt Nam'
07:26:20 09/09/2025

Tin mới nhất

6 vị thuốc nên dùng vào mùa thu giúp bảo vệ phổi

6 vị thuốc nên dùng vào mùa thu giúp bảo vệ phổi

07:50:42 09/09/2025
Theo y học cổ truyền, phổi (phế) có vai trò chủ khí, quản lý da lông, khai khiếu ra mũi. Khi phổi suy yếu, cơ thể dễ xuất hiện các chứng ho, hen, mũi khô, khàn tiếng và dễ bùng phát bệnh mạn tính như viêm phế quản hay bệnh phổi tắc nghẽ...
Nước ép cà rốt và nghệ - Bí quyết giảm viêm, tăng cường miễn dịch

Nước ép cà rốt và nghệ - Bí quyết giảm viêm, tăng cường miễn dịch

07:48:52 09/09/2025
Tuy nhiên, việc lựa chọn nước ép cà rốt và nghệ với các thành phần bổ sung như gừng, tiêu đen và nước cam sẽ làm tăng lợi ích cho thức uống.
2 mẹ con ở Cà Mau bị ong vò vẽ đốt, 1 người tử vong

2 mẹ con ở Cà Mau bị ong vò vẽ đốt, 1 người tử vong

07:35:17 09/09/2025
Trên đường trở về nhà sau khi đem cơm cho người nhà, 2 mẹ con ở Cà Mau bị ong vò vẽ đốt hàng chục vết, 1 người tử vong.
Biểu hiện khi trẻ bị xuất huyết tiêu hóa bố mẹ cần biết

Biểu hiện khi trẻ bị xuất huyết tiêu hóa bố mẹ cần biết

09:23:16 08/09/2025
Nhiều người cho rằng trẻ em không bị xuất huyết tiêu hóa, tình trạng này chỉ xảy ra ở người lớn. Tuy nhiên, thực tế trẻ em cũng có thể mắc bệnh.
Tiêm botox 'chui': Hiểm họa khó đoán trước

Tiêm botox 'chui': Hiểm họa khó đoán trước

09:20:05 08/09/2025
Khác với các tai biến thông thường, hậu quả do độc tố botulinum gây ra khiến cơ thể mất hoàn toàn khả năng điều khiển các cử động, kể cả việc thở.
Hà Nội ghi nhận nhiều ca mắc sốt xuất huyết trong tuần

Hà Nội ghi nhận nhiều ca mắc sốt xuất huyết trong tuần

06:11:19 08/09/2025
Trong đó ghi nhận thêm 9 ổ dịch sốt xuất huyết mới tại Tam Hưng, Tây mỗ, Xuân Phương, Ba Đình, Nghĩa Đô, Tây Hồ và Chương Mỹ, nâng tổng số các ổ dịch vẫn đang hoạt động trên địa bàn thành phố là 16 ổ dịch.
Dịch tả toàn cầu đang trở nên phức tạp, cần biết 3 khuyến cáo phòng bệnh của Bộ Y tế

Dịch tả toàn cầu đang trở nên phức tạp, cần biết 3 khuyến cáo phòng bệnh của Bộ Y tế

05:43:07 08/09/2025
Tuy nhiên không loại trừ nguy cơ bệnh tả xâm nhập Việt Nam do sự giao lưu thương mại, du lịch rộng mở của nước ta với các nước khác trên thế giới và có thể lây lan ra cộng đồng.
Virus 'sát thủ thầm lặng' gây ung thư gan

Virus 'sát thủ thầm lặng' gây ung thư gan

09:02:53 07/09/2025
Nếu mắc viêm gan B mạn tính, người bệnh có thể không có triệu chứng cho đến khi các biến chứng xuất hiện. Điều này có thể xảy ra hàng thập kỷ sau khi bị nhiễm bệnh. Vì vậy, việc tầm soát viêm gan B rất quan trọng, ngay cả khi không có t...
Giảm axit uric hiệu quả nhờ thói quen hàng ngày

Giảm axit uric hiệu quả nhờ thói quen hàng ngày

07:52:23 07/09/2025
Khi bị tăng axit uric bạn cần giảm cân vì thừa cân là yếu tố nguy cơ gây tăng axit uric và bệnh gout do chất béo dư thừa thúc đẩy sản xuất axit uric và làm giảm khả năng thải trừ của thận.
Cuộc chiến giành lại sự sống cho bé 2 ngày tuổi bị nhiễm trùng huyết sơ sinh

Cuộc chiến giành lại sự sống cho bé 2 ngày tuổi bị nhiễm trùng huyết sơ sinh

07:52:19 07/09/2025
Qua hội chẩn, nguyên nhân được xác định: bất hoạt Surfactant kèm nhiễm trùng huyết sơ sinh. Ngay lập tức, bé được điều trị bằng các phương tiện và thuốc tối ưu nhất có thể triển khai.
Côn Đảo: Lần đầu tiên thực hiện phẫu thuật nội soi cho bệnh nhân

Côn Đảo: Lần đầu tiên thực hiện phẫu thuật nội soi cho bệnh nhân

07:47:19 07/09/2025
Đây là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người dân Côn Đảo, giúp giảm áp lực chuyển tuyến và hỗ trợ cấp cứu kịp thời ngay tại địa phương.
Rối loạn tâm thần vì thuốc lá điện tử: Mối nguy bị bỏ quên trong giới trẻ

Rối loạn tâm thần vì thuốc lá điện tử: Mối nguy bị bỏ quên trong giới trẻ

07:44:13 07/09/2025
Theo các bác sỹ, nguyên nhân là do những loại thuốc lá điện tử mà các em sử dụng đã bị pha trộn ma túy tổng hợp. Mỗi ca điều trị thường kéo dài hơn ba tuần mới có thể ổn định sức khỏe.

Có thể bạn quan tâm

Chủ tịch Thuận An kêu cơ chế xin-cho ăn sâu, VKS nói tập đoàn giẫm đạp lên quy định

Chủ tịch Thuận An kêu cơ chế xin-cho ăn sâu, VKS nói tập đoàn giẫm đạp lên quy định

Pháp luật

13:22:22 09/09/2025
Bị cáo Trần Duy Hưng thừa nhận cáo buộc, xác nhận tất cả thiệt hại của vụ án. Thừa nhận mình là người chủ mưu, bị cáo nhận thức trách nhiệm rất lớn, xác định sẽ khắc phục triệt để hậu quả.
Tạm đình chỉ đại biểu HĐND tỉnh đối với cựu Chủ tịch Đồng Nai Cao Tiến Dũng

Tạm đình chỉ đại biểu HĐND tỉnh đối với cựu Chủ tịch Đồng Nai Cao Tiến Dũng

Tin nổi bật

13:17:51 09/09/2025
Ông Cao Tiến Dũng - cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai - vừa bị HĐND tỉnh ra quyết định tạm đình chỉ đại biểu HĐND sau quyết định phê chuẩn khởi tố bị can của Viện trưởng VKSND Tối cao.
Negav buồn bã ra về sau ghi hình, nghi bị loại khỏi Anh Trai Say Hi mùa 2

Negav buồn bã ra về sau ghi hình, nghi bị loại khỏi Anh Trai Say Hi mùa 2

Sao việt

13:14:30 09/09/2025
Nam rapper lên xe ra về với biểu cảm buồn bã. Nhiều người nhận định nếu Negav phải ra về thì đây cũng là kịch bản đẹp giữa lúc anh chàng vướng phải ồn ào khắp MXH như hiện nay
Bộ mặt con trai lãnh đạo đài truyền hình bị tố cưỡng dâm nữ diễn viên Giang Tổ Bình

Bộ mặt con trai lãnh đạo đài truyền hình bị tố cưỡng dâm nữ diễn viên Giang Tổ Bình

Sao châu á

13:08:19 09/09/2025
Khi Giang Tổ Bình tố cáo, nhiều đồng nghiệp cũ tiết lộ Cung Ích Đình khéo lấy lòng phụ nữ, nhất là người lớn tuổi. Họ bất ngờ không vì tính cách anh ta, mà vì mức độ bao che của gia đình.
Bảng giá xe máy SH Mode mới nhất tháng 9/2025

Bảng giá xe máy SH Mode mới nhất tháng 9/2025

Xe máy

13:00:52 09/09/2025
Trong tháng 9, xe tay ga SH Mode vẫn bán ra thị trường với 4 phiên bản: Tiêu chuẩn, cao cấp, thể thao và đặc biệt. Kèm theo đó có 8 tùy chọn màu sắc: Đỏ, trắng, đen, xanh đen, xanh, đỏ đen, xám đen và bạc đen.
5 mẫu xe cũ đáng tin cậy từ những năm 2000 đến giờ vẫn đáng mua

5 mẫu xe cũ đáng tin cậy từ những năm 2000 đến giờ vẫn đáng mua

Ôtô

12:47:09 09/09/2025
Mua xe cũ luôn tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt là về độ bền và chi phí bảo dưỡng. Nhưng tin vui là vẫn có những cái tên từ những năm 2000 đã chứng minh được độ bền bỉ qua thời gian.
Bất ngờ trong vali quà Việt quân nhân Nga mang về từ A80: Đầy đủ "combo" yêu nước siêu dễ thương, đặc biệt nhất là món đồ này

Bất ngờ trong vali quà Việt quân nhân Nga mang về từ A80: Đầy đủ "combo" yêu nước siêu dễ thương, đặc biệt nhất là món đồ này

Netizen

12:03:35 09/09/2025
Bài đăng của người thân sĩ quan Nga dự diễu binh trong Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 đã gây chú ý.
Cuộc sống khó tin của người đàn ông thấp nhất thế giới, chỉ cao 54,5cm

Cuộc sống khó tin của người đàn ông thấp nhất thế giới, chỉ cao 54,5cm

Lạ vui

11:32:08 09/09/2025
Chỉ cao 54,5 cm, Chandra Bahadur Dangi từng sống lặng lẽ ở một ngôi làng hẻo lánh Nepal. Nhưng cuộc gặp gỡ tình cờ đã đưa ông trở thành kỷ lục gia Guinness, đại sứ văn hóa của đất nước và niềm tự hào dân tộc.
Tân Chỉ Lôi: Từ vai phụ lặng lẽ đến ngôi sao sáng tại LHP Venice 2025

Tân Chỉ Lôi: Từ vai phụ lặng lẽ đến ngôi sao sáng tại LHP Venice 2025

Hậu trường phim

11:26:57 09/09/2025
Nữ diễn viên Trung Quốc Tân Chỉ Lôi trở thành tâm điểm tại Venice khi giành giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, nối dài dấu ấn châu Á trên bản đồ điện ảnh thế giới.
Với 3 nguyên liệu cực rẻ bạn dễ dàng nấu được món kho siêu ngon khiến cả nhà reo lên thích thú

Với 3 nguyên liệu cực rẻ bạn dễ dàng nấu được món kho siêu ngon khiến cả nhà reo lên thích thú

Ẩm thực

11:18:18 09/09/2025
Công thức món ăn mà hôm nay chúng tôi giới thiệu được kết hợp 3 nguyên liệu và chỉ cần nấu chung với nhau là đã có một món ăn ngon tuyệt vời.
Thủ tướng Bayrou bị phế truất, chính phủ Pháp sụp đổ

Thủ tướng Bayrou bị phế truất, chính phủ Pháp sụp đổ

Thế giới

11:16:51 09/09/2025
Thủ tướng Pháp Francois Bayrou bị phế truất trong một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm chỉ sau 9 tháng nhậm chức, khiến chính phủ thiểu số của ông sụp đổ và đẩy đất nước vào một cuộc khủng hoảng chính trị.