PNJ và bài toán tài chính thời kỳ ‘vàng son’
Mặc dù đang trong thời kỳ “vàng son” nhưng việc mở rộng nhanh doanh thu cũng đặt ra cho PNJ bài toán tài chính không mấy dễ dàng. Năm 2018, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của PNJ bất ngờ âm (-) 304 tỷ đồng. Với một doanh nghiệp trưởng thành như PNJ, đây là một tín hiệu kém khả quan.
PNJ và bài toán tài chính thời kỳ ‘vàng son’
Báo cáo tài chính quý IV/2018 mà Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) vừa công bố cho thấy “nữ hoàng trang sức” này tiếp tục trong thời kỳ “vàng son”. Doanh thu thuần năm 2018 của PNJ lên tới 14.572 tỷ đồng (tương đương khoảng 620 triệu USD), tăng tới 33% so với năm 2017.
2017 là năm PNJ bắt đầu mở rộng doanh thu trở lại với mức tăng trưởng ấn tượng, 28%.
Thực tế, doanh thu PNJ đã có thời kỳ tăng trưởng rất nhanh và đạt đỉnh vào năm 2011 với 17.963 tỷ đồng, nghĩa là cao hơn cả năm 2018. Nhưng điểm khác biệt ở thời kỳ hiện tại là biên lợi nhuận gộp rất cao.
Cụ thể, biên lợi nhuận gộp năm 2018 của PNJ đạt 19%, trong khi năm 2011 chỉ đạt 4,1%. Nguyên nhân là bởi PNJ hiện đang kinh doanh các sản phẩm trang sức có giá trị gia tăng cao hơn nhiều vàng miếng và các sản phẩm trang sức khá “nghèo nàn” trước đây. Danh hiệu “nữ hoàng trang sức” cũng vì thế mà được “trao” cho PNJ.
Doanh thu tăng trưởng mạnh, biên lợi nhuận ngày càng cải thiện giúp lợi nhuận trước thuế của PNJ lần đầu tiên vượt mốc nghìn tỷ, đạt tới 1.205 tỷ đồng trong năm 2018, tăng 33% so với năm trước đó.
Mặc dù đang trong thời kỳ “vàng son” nhưng việc mở rộng nhanh doanh thu cũng đặt ra cho PNJ bài toán tài chính không mấy dễ dàng.
Năm 2018, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của PNJ bất ngờ âm (-) 304 tỷ đồng. Với một doanh nghiệp trưởng thành như PNJ, đây là một tín hiệu kém khả quan.
Video đang HOT
Sở dĩ dòng tiền kinh doanh của PNJ bất ngờ âm nặng, mặc dù lợi nhuận trước thuế lên đến 1.205 tỷ đồng, chủ yếu là do hàng tồn kho của PNJ đã tăng rất mạnh trong năm qua, lên tới 1.413 tỷ đồng (từ 3.401 tỷ đồng lên 4.815 tỷ đồng), tương ứng mức tăng 42%.
Hàng tồn kho tăng mạnh là tất yếu trong bối cảnh PNJ mở rộng nhanh doanh thu. Tuy nhiên, nếu vì điều này mà liên tục để dòng tiền kinh doanh âm nặng thì tình hình tài chính sẽ ngày càng xấu đi.
Thực tế, năm 2018, do dòng tiền kinh doanh âm, cùng với đó, dòng tiền đầu tư cũng âm (điều tất yếu khi liên tục mở rộng hệ thống cửa hàng bán lẻ) nên PNJ đã phải bù đắp dòng tiền thông qua hoạt động vay nợ. Năm qua, nợ vay của PNJ đã tăng tới 76%, từ 892 tỷ đồng lên 1.566 tỷ đồng.
Một lượng hàng tồn kho lên đến gần 1.000 tỷ đồng đã được PNJ thế chấp để vay nợ ngắn hạn.
Ngoài ra, toàn bộ các khoản tiền gửi có kỳ hạn (tổng cộng 160 tỷ đồng) cũng được PNJ rút ra để trang trải dòng tiền.
Gia tăng nợ vay là một lựa chọn hợp lý với PNJ trong bối cảnh hệ số nợ vẫn đang ở mức thấp. Tuy nhiên, phương án này sẽ phải dừng lại khi hệ số nợ tăng lên đến giới hạn an toàn. Ngay như năm 2018, hệ số nợ phải trả trên tổng tài sản đã tăng khá mạnh, từ 34% lên 41%. Nếu hệ số an toàn vốn chạm giới hạn an toàn, PNJ có thể phải lựa chọn phương án giảm đà tăng doanh thu để cân đối lại dòng tiền.
Thanh Long
Cùng đi bán vàng, PNJ lãi gấp nhiều lần Doji và SJC cộng lại dù doanh thu chỉ bằng một góc nhỏ
Doji là doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất ngành vàng bạc, trang sức với gần 52.000 tỷ đồng trong năm 2017, tương đương 2,2 tỷ USD. Trong khi đó, doanh thu SJC là 22.950 tỷ đồng (1 tỷ USD) và PNJ chỉ gần 11.000 tỷ đồng.
Những năm trước đây, số lượng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vàng bạc, trang sức tại Việt Nam khá lớn và điều này đã khiến thị trường vàng có phần hỗn độn, tình trạng vàng không đủ tuổi, không đạt tiêu chuẩn diễn ra tương đối phổ biến. Khi đó, người mua vàng thường phải "mua đâu bán đó" nếu không muốn bị ép giá.
Tuy vậy, việc siết chặt quản lý thị trường vàng của NHNN từ năm 2012 đã khiến thị phần ngành vàng ngày càng tập trung vào tay một vài doanh nghiệp lớn như SJC, Doji, PNJ...
Theo số liệu có được, Doji là doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất ngành vàng bạc, trang sức với gần 52.000 tỷ đồng trong năm 2017, tương đương 2,2 tỷ USD, lớn hơn cả SJC (22.950 tỷ đồng) và PNJ (10.977 tỷ đồng) cộng lại. Cần lưu ý, đây chỉ là số liệu của riêng công ty mẹ Doji, chưa bao gồm các công ty thành viên.
SJC và Doji đạt doanh thu "tỷ đô"
Việc doanh thu của PNJ kém xa hai đối thủ cùng ngành có nguyên nhân bởi trong những năm gần đây, doanh nghiệp tập trung vào kinh doanh vàng trang sức, giảm tỷ trọng kinh doanh vàng miếng. Trong khi đó, vàng miếng vẫn là sản phẩm kinh doanh chủ lực của SJC và Doji.
Trong giai đoạn đỉnh cao kinh doanh vàng miếng, SJC từng có thời điểm đạt doanh thu hơn 111.000 tỷ đồng vào năm 2011. Tuy vậy, chính sách siết chặt thị trường của NHNN cùng với giá vàng thế giới đã "hạ nhiệt" những năm gần đây khiến doanh thu SJC giảm mạnh so với năm 2011.
Năm 2017, PNJ lãi gấp 6 lần Doji và SJC cộng lại dù doanh thu chỉ bằng một góc nhỏ
Mặc dù ngành kinh doanh vàng miếng có doanh thu rất lớn, tuy vậy lợi nhuận tạo ra là không đáng kể. Tỷ suất lợi nhuận gộp của vàng miếng thường chỉ trong khoảng 0,1% - 0,5%. Với tỷ suất lợi nhuận 0,1% tương đương với việc bán ra 1 lượng vàng 35 triệu đồng, các doanh nghiệp chỉ có lãi khoảng 35.000 đồng. Để có được 1 tỷ đồng lãi thì doanh số phải đạt 2.000 tỷ đồng.
Những năm gần đây, các doanh nghiệp kinh doanh vàng đang dần dịch chuyển cơ cấu sang mảng vàng trang sức, kim cương, đây là những sản phẩm có tỷ suất lợi nhuận cao hơn rất nhiều so với vàng miếng.
PNJ là trường hợp tiêu biểu cải thiện kết quả kinh doanh nhờ dịch chuyển cơ cấu sản phẩm. Giai đoạn 2010 - 2011, vàng miếng vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu PNJ khiến biên lợi nhuận gộp doanh nghiệp chỉ đạt quanh ngưỡng 4%. Tuy nhiên, nhờ thay đổi cơ cấu sản phẩm sang vàng trang sức, biên lợi nhuận gộp của PNJ đã liên tục cải thiện và đến năm 2017 đã lên đến 17,4%. Trong 6 tháng đầu năm 2018, biên lợi nhuận gộp PNJ tiếp tục được cải thiện lên trên 18%.
Trong khi đó, SJC và Doji vẫn khá "trung thành" với mảng kinh doanh vàng miếng truyền thống. Điều này khiến biên lợi nhuận gộp của 2 doanh nghiệp này khá thấp, duy trì dưới mức 1% trong nhiều năm qua.
Biên lãi gộp PNJ vượt trội nhờ dịch chuyển sang vàng trang sức
Với biên lợi nhuận mỏng như vậy, không bất ngờ khi lợi nhuận ròng của SJC và Doji trong nhiều năm qua là khá thấp, bất chấp doanh thu lên tới "tỷ đô". Riêng năm 2017 vừa qua, lợi nhuận sau thuế SJC đạt được chỉ là 81 tỷ đồng, còn với Doji là 36 tỷ đồng và đây cũng là kết quả tốt nhất các doanh nghiệp này đạt được trong vài năm trở lại đây.
Còn với PNJ, lợi nhuận ròng doanh nghiệp đạt được trong năm 2017 lên tới 726 tỷ đồng - tăng 61% so với năm trước đó và là mức kỷ lục từ trước tới nay. Cần lưu ý, con số lợi nhuận PNJ đạt được trong năm vừa qua gấp 3,3 lần năm 2009, dù doanh thu tương đương.
Lợi nhuận PNJ gấp nhiều lần SJC và Doji cộng lại
Minh Anh
Theo Trí thức trẻ
Cổ phiếu cần quan tâm ngày 18/1 Góc nhìn kỹ thuật phiên 18/1: Có thể tiếp tục giảm về vùng hỗ trợ 888-896 điểm PNJ sẽ tiếp tục xu hướng tích lũy CTCK BIDV (BSC) Cổ phiếu của Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (mã PNJ) đã điều chỉnh về ngưỡng hỗ trợ 90 và xác lập mô hình hai đáy. Thanh khoản phiên giao dịch...