Phi hành gia lên Trạm vũ trụ quốc tế sẽ làm gì?
Sau 19 giờ bay, hai phi hành gia của NASA sẽ bắt tay thực hiện những nhiệm vụ được Trái Đất “giao phó”.
2h20 sáng 31/5 theo giờ Việt Nam, hai phi hành gia Doug Hurley và Bob Behnken của NASA đã rời khỏi Trái Đất trên chiếc tàu vũ trụ SpaceX Demo-2 tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy, Florida miền Nam nước Mỹ.
Trải qua hành trình 19 giờ bay, phi hành đoàn Dragon Crew đã đến được Trạm Không gian Quốc tế ISS, hoàn thành sứ mệnh lịch sử, mở ra kỷ nguyên mới cho ngành hàng không vũ trụ.
Sáng 31/5 theo giờ Việt Nam, tàu vũ trụ SpaceX Demo-2 cất cánh đưa hai phi hành gia lên Trạm Không gian Quốc tế ISS
Kể từ năm 2011, đây là lần đầu tiên các phi hành gia bay vào không gian từ đất Mỹ sau khi NASA tạm dừng các chương trình đưa con người lên vũ trụ bằng tàu vũ trụ con thoi. Đây cũng đồng thời là lần đầu tiên một công ty tư nhân như SpaceX, thuộc sở hữu của tỷ phú Elon Musk, chở con người vào không gian theo thỏa thuận hợp tác với NASA năm 2010.
Hai phi hành gia sẽ có nhiệm vụ gì?
Sau khi được chào đón bởi các đồng nghiệp trên ISS, Hurley và Behnken sẽ tham gia cùng với phi hành đoàn của Trạm thực hiện một loạt các thí nghiệm, giúp các nhà khoa học tìm hiểu cách sinh lý con người phản ứng với cuộc sống không trọng lực.
Ngoài ra, các phi hành đoàn cũng sẽ thử nghiệm các công nghệ hỗ trợ sự sống cho con người khi thám hiểm bên ngoài không gian.
Hai phi hành gia Bob Brehnken (trái) và Doug Hurley (phải) trong nhiệm vụ Demo-2.
Video đang HOT
Tuy nhiên, quan trọng nhất, cặp đôi phi hành gia có nhiệm vụ theo dõi và đánh giá khả năng hoạt động của tàu vũ trụ SpaceX Crew Dragon trong quá trình bay trong không gian, nhằm chuẩn bị cho chuyến đi trở về Trái Đất.
“Hurley và Behnken đã sẵn sàng hoàn thành nhiều nhiệm vụ của chúng tôi. Công việc của họ sẽ phải tiến hành các thí nghiệm từ xa, cũng như làm quen các điều kiện thao tác trong môi trường không trọng lượng”, Kathy Lueders, người quản lý Chương trình Phi hành đoàn Thương mại của NASA.
Quá trình làm việc trên Trạm Không gian ISS có thể sẽ kéo dài từ 1-3 tháng. Khoảng thời gian này chủ yếu để phục vụ sự chuẩn bị cho những chuyến bay thương mại tiếp theo đưa con người lên vũ trụ. Để đạt được mục tiêu đó, sự ổn định của phi hành đoàn Crew Dragon là vô cùng quan trọng.
Theo New York Times, khi chỉ có 3 phi hành gia trên Trạm ISS, họ phải dành phần lớn thời gian để vận hành trạm và không có thời gian làm các thí nghiệm khoa học trên không gian. Hai phi hành gia mới lên đều có nhiệm vụ riêng, đồng thời cũng giúp trạm ISS vận hành tốt hơn.
Sau khi nhiệm vụ hoàn thành, phi thuyền sẽ tự động tách khỏi Trạm ISS và đưa hai phi hành gia quay trở về Trái Đất. Hurley và Brehnken dự kiến sẽ đáp xuống bờ biển ngoài khơi Đại Tây Dương bằng tàu cứu hộ Go Navigator và được đưa trở lại Mũi Canaveral, Florida.
Chuẩn bị cho tương lai
Theo NASA, nhiệm vụ Demo-2 sẽ là bước cuối cùng trước khi Chương trình Phi hành đoàn Thương Mại của cơ quan này tiến hành các nhiệm vụ hoạt động thời gian dài trên Trạm ISS.
Nếu thành công, điều này sẽ tạo điều kiện cho NASA tiếp tục các cuộc nghiên cứu và phát triển công nghệ hàng không vũ trụ, đặt cơ sở cho các cuộc thám hiểm Mặt Trăng và Sao Hỏa trong tương lai.
Phi thuyền Crew Dragon kết nối thành công với Trạm ISS. Ảnh: NASA.
Dự kiến trong năm 2024, chương trình không gian Artermis sẽ đưa người phụ nữ đầu tiên và phi hành gia nam tiếp theo đặt chân lên Mặt Trăng.
SpaceX dùng gì để đưa các phi hành gia lên trạm vũ trụ: Oxy lỏng, nhiên liệu, 3 CPU cũ kĩ và Linux
Không phải các con chip đời mới hay một hệ điều hành bóng bẩy, các CPU đời cũ cùng hệ điều hành Linux mới là tác nhân đưa các phi hành gia vươn tới không gian vũ trụ.
Trong một năm thảm họa, vẫn có những khoảng khắc tuyệt vời. Ngày 30 tháng Năm vừa qua đã đánh dấu một cột mốc mới cho ngành hàng không vũ trụ Mỹ khi Crew Dragon, tàu vũ trụ tư nhân đầu tiên đưa thành công các phi hành gia Mỹ lên trạm vũ trụ ISS. Con tàu vũ trụ này được đưa ra ngoài không gian bằng tên lửa tái sử dụng Falcon 9 của SpaceX.
Vậy điều gì giúp Falcon 9 làm được điều này? Nói theo một cách nào đó, nhờ vào oxy lỏng, nhiên liệu dễ cháy và Linux - hệ điều hành nền tảng cho các siêu máy tính, thiết bị IoT, và vô số thiết bị quan trọng khác - và ba CPU loại cũ.
Tên lửa Falcon 9 được phóng lên, đưa tàu vũ trụ Crew Dragon vào không gian
Các CPU cũ kỹ
Khác với tưởng tượng mọi người về một thứ tưởng chừng tân tiến như tên lửa Falcon 9, hệ điều hành của nó thực ra là một phiên bản rút gọn của Linux chạy trên 3 bộ xử lý x86 dual-core cũ kỹ. Phần mềm điều khiển hoạt động bay của nó chạy trên một bộ xử lý riêng biệt và được viết bằng C/C .
Cũ kỹ và tầm thường? Đúng vậy. Các CPU cho tàu vũ trụ lại không phải là các bộ xử lý mới nhất hay mạnh nhất. Chúng được phát triển cho tàu vũ trụ - những phương tiện mất đến hàng năm trời, thậm chí vài chục năm trời, để đi từ bản thiết kế nháp thành một tên lửa trên bệ phóng. Vì vậy, chúng thường khá cũ kỹ - nếu không muốn nói là cổ lỗ so với các thiết bị điện tử tiêu dùng.
Ví dụ, trạm không gian vũ trụ ISS hiện vẫn đang dùng các CPU Intel 80368SX 20 MHz được phát triển từ năm 1988. Tuy nhiên chúng ta không biết chính xác Falcon 9 sử dụng bộ xử lý gì. Nhưng gần như chắc chắn rằng thiết kế của chúng đã cũ hơn cả thập kỷ so với các máy tính đang bán trong siêu thị điện máy.
Tất nhiên, ngoại trừ việc thực hiện các câu lệnh điều khiển trên các mạch ghép kênh và mạch giải ghép kênh (multiplexer-demultiplexer hay MDM), các con chip cũ kỹ này chẳng làm được việc gì khác. Còn đối với công việc hàng ngày, các phi hành gia sẽ sử dụng chiếc HP Zbook 15s chạy Debian Linux, Scientific Linux, và Windows 10. Trong khi các hệ điều hành Linux hoạt động như terminal điều khiển từ xa để ra lệnh tới các mạch MDM, hệ điều hành Windows được sử dụng cho email, web và giải trí.
Cho dù cũ kỹ như vậy, các con chip được sử dụng ngoài không gian cũng không phải loại bình thường. Chúng phải trải qua quá trình tôi luyện riêng để chống bức xạ. Nếu không, chúng sẽ nhanh hỏng dưới ảnh hưởng của bức xạ ion hóa và các tia vũ trụ.
Vì vậy những con chip này sẽ mất nhiều năm thiết kế và nhiều năm nữa để thử nghiệm trước khi chúng được chứng nhận có thể hoạt động trong môi trường không gian. Ví dụ, NASA dự kiến các chip đa dụng, thế hệ tiếp theo của họ, bộ xử lý ARM A53 - được sử dụng trên bo mạch Raspberry Pi 3 ra mắt từ năm 2016 - sẽ sẵn sàng hoạt động vào năm 2021. Trong khi đó, tầng thứ nhất của tên lửa Falcon 9 sẽ quay về Trái Đất để tái sử dụng nên nó không cần trải qua quá trình tôi luyện trên.
Được thu hồi sau khi phóng, con chip điều khiển trên tên lửa Falcon 9 không cần phải tôi luyện trong quá trình chống bức xạ.
Đảm bảo an toàn bằng phương pháp "nhắc tôi 3 lần"
Nhưng tại sao lại cần 3 bộ xử lý? Theo lý giải trên diễn đàn StackExchange Space Exploration, SpaceX sử dụng mô hình Actor-Judge để mang lại sự an toàn thông qua thiết kế dư thừa.
Theo mô hình này, mỗi khi một quyết định được đưa ra, nó được so sánh với kết quả từ các nhân xử lý khác. Nếu có bất kỳ bất đồng nào, quyết định sẽ được thu hồi và quá trình này sẽ được bắt đầu lại. Chỉ khi mọi bộ xử lý đều đưa ra cùng một câu trả lời thì câu lệnh mới được gửi tới cho các bộ vi điều khiển PowerPC.
Các bộ điều khiển này, có vai trò ra lệnh đánh lửa khởi động động cơ tên lửa, sẽ nhận lệnh từ mỗi bộ xử lý x86 trên. Nếu chuỗi 3 câu lệnh này giống hệt nhau, bộ vi điều khiển của động cơ sẽ thực hiện câu lệnh, nhưng nếu chỉ một trong 3 câu lệnh bị hỏng, bộ điều khiển sẽ thực hiện theo trình tự đúng trước đó. Còn nếu mọi thứ trở nên xấu hơn, Falcon 9 sẽ bỏ qua tất cả các câu lệnh không phù hợp của con chip.
Dù giao diện điều khiển bằng màn hình cảm ứng rất thuận tiện, các nút bấm vẫn được dự phòng trong trường hợp cảm ứng gặp trục trặc.
Điểm đặc biệt của quá trình "nhắc tôi 3 lần" tưởng như dư thừa này là mang lại khả năng tránh lỗi mà không phải trả tiền cho các con chip đắt tiền dành riêng cho nhiệm vụ không gian. Các máy bay hiện đại ngày nay, như các máy bay Airbus mới, cũng sử dụng cách tiếp cận tương tự đối với hệ thống điều khiển bay của họ.
Không chỉ tên lửa Falcon 9, bản thân tàu vũ trụ Crew Dragon cũng sử dụng Linux với phần mềm bay được viết bằng C . Giao diện màn hình cảm ứng của con tàu được kiết xuất bằng Chromium và JavaScript. Do vậy, nếu có vấn đề trục trặc với màn hình cảm ứng, các phi hành gia vẫn có các nút bấm vật lý để điều khiển tàu vũ trụ.
Một lần nữa cảm ơn Linux, người hùng thầm lặng của thế giới, nền tảng vận hành cho những hệ thống bên dưới vô số hoạt động quan trọng ngày nay.
Giây phút lịch sử tàu của SpaceX nối với Trạm vũ trụ Quốc tế Sau nhiều giờ đồng hồ chờ đợi, hai phi hành gia trên tàu Crew Dragon đã có thể gia nhập Trạm vũ trụ Quốc tế. Gần 1 ngày sau khi được phóng từ trung tâm Launch Complex 39 tại Florida, Mỹ, tàu vũ trụ Crew Dragon trên tên lửa Falcon 9 của SpaceX đã tiếp cận Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) vào...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

Xiaomi sa thải hàng nghìn nhân sự

Apple sẽ bắt đầu sản xuất MacBook tại Việt Nam vào giữa năm 2023
Có thể bạn quan tâm

Bạn bè thúc giục Angelina Jolie quay lại với chồng cũ Jonny Lee Miller
Sao âu mỹ
15:52:15 06/03/2025
Phát hiện cảnh tượng hãi hùng trong phòng riêng của sao nam Vbiz: "Sao có thể dơ như vậy?"
Sao việt
15:50:03 06/03/2025
Tòa Tối cao Mỹ chặn lệnh của Tổng thống về tạm ngừng viện trợ nước ngoài
Thế giới
15:31:50 06/03/2025
Cạy vảy vết thương ở đầu gối, người đàn ông ở Hòa Bình bất ngờ kéo ra được giun rồng dài 10cm
Netizen
15:18:56 06/03/2025
Vụ tố tiểu quách giá cao: Thêm nhiều người bất bình, người tố cáo bức xúc về câu trả lời
Tin nổi bật
14:25:20 06/03/2025
Phó Thủ tướng gửi thư khen Công an Đắk Lắk liên tiếp triệt phá 3 chuyên án lớn
Pháp luật
14:14:39 06/03/2025
Sau 4 lần chuyển nhà, tôi nhận ra: 3 tầng này chính là "không gian vàng" ở chung cư, càng sống lâu, giá trị càng tăng!
Sáng tạo
13:13:28 06/03/2025
Cách làm phở cuốn đơn giản tại nhà
Ẩm thực
13:00:32 06/03/2025
Kane phá kỷ lục của Rooney, may mắn thoát thẻ đỏ
Sao thể thao
12:58:35 06/03/2025
Cảnh trong MV Hòa Minzy vài giây nhưng trang phục cả trăm triệu đồng
Phong cách sao
12:56:34 06/03/2025