Phát hiện ‘quái vật huyền thoại’ đang sinh ra trực tiếp trên bầu trời
Các nhà khoa học đã có cơ hội đầu tiên quan sát trực tiếp sự ra đời của một Wolf-Rayet, lớp sao quái vật rất kinh khủng của vũ trụ, vẫn còn phủ nhiều bí ẩn.
Sử dụng Đài thiên văn Keck đặt trên đỉnh núi lửa Manua Kea ở Hawaii, một nhóm nghiên cứu Mỹ đã theo dõi ngôi sao tên BELLS 1 thuộc thiên hà Triangulum (Messier 33) và đầy kinh ngạc khi nhận thấy nó đang biến đổi ngay trước mắt mình.
Theo tờ Space, các quan sát đầu tiên vào năm 2018 cho thấy ngôi sao này có 3 vạch phát xạ, nhưng chỉ đến năm 2022 nó đã có thêm một vạch phát xạ mới.
Một “quái vật” Wolf-Rayet gần hơn được kính viễn vọng James Webb chụp ảnh trực tiếp – Ảnh: NASA/ESA/CSA
Bốn năm có thể là thời gian dài của con người, nhưng trong tuổi đời của một vật thể vũ trụ, nó chỉ là một phần nhỏ của một cái chớp mắt. Vì vậy một thay đổi rõ rệt xuất hiện trong 4 năm cho thấy nó không phải là một thứ bình thường.
Vì nó là Wolf-Rayet, một lớp sao khổng lồ, tràn đầy năng lượng, phát triển cực nhanh và cũng chết yểu rất sớm so với một ngôi sao bình thường như Mặt Trời của chúng ta, nhóm nghiên cứu – đến từ Đại học Tufts (Mỹ) – kết luận trong bài trình bài tại cuộc họp lần thứ 242 của Hiệp hội thiên văn Mỹ, vừa được tổ chức ở New Mexico.
Các quan sát cũng cho thấy “quái vật” BELLS 1 có khối lượng khủng khiếp, có thể gấp 25 lần Mặt Trời và hiện đã 10 triệu tuổi.
Các bước sóng của bức xạ điện từ mà nó phát ra cho thấy ngôi sao đang khuấy động carbon hoặc sắt sâu bên trong nó thông qua phản ứng tổng hợp hạt nhân, cho thấy nó đang sắp sửa tiến đến giai đoạn cuối đời, phát nổ thành siêu tân tinh.
Tuy sao Wolf-Rayet yểu mệnh nhưng tuổi đời của nó vẫn quá lớn so với con người, vì vậy quan sát được quái vật vũ trụ này phát triển trong thời gian thực là cơ hội ngàn năm có một. Trước đó lớp sao này chỉ được biết đến thông qua những dữ liệu thể hiện nó trong trạng thái đã phát triển thành Wolf-Rayet, chứ chưa ai quan sát được giai đoạn này.
Việc quan sát tiếp tục nó trong tương lai có thể cung cấp thêm nhiều hiểu biết thú vị khác về cách quái vật này biến hình.
Theo NASA, chỉ có khoảng 200 sao Wolf-Rayet đã được biết đến trong thiên hà Milky Way của chúng ta. Có thể có khoảng 1.000-2.000 cái đang tồn tại, nhưng bị che khuất bởi lớp bụi dày theo góc nhìn từ Trái Đất.
Quét tia X, 'rắn biển' hóa quái vật 240 triệu tuổi đầu cá sấu, mình cá heo
Oda, con rắn biển bí ẩn được tìm thấy trên một đỉnh núi Bắc Cực rồi bị lãng quên trong bảo tàng, vừa hiện nguyên hình là quái vật ngư long từng hùng cứ biển khơi thời khủng long.
Con quái vật được phát hiện khi TS Victoria Sjoholt Engelschion, nhà nghiên cứu của Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Oslo (Na Uy), phát hiện màu hơi xanh bất thường trên xương của Oda khi bà đang chụp cắt lớp các khối trai hóa thạch đặt cùng khu vực.
Hình ảnh X-quang đã khiến Oda "hiện nguyên hình" - Ảnh: PLOS ONE
Theo tờ New York Times, Oda vốn được cất giữ ở bảo tàng này từ năm 2008 và bị lầm tưởng là một con rắn biển vì thời gian đã khiến hóa thạch của nó bị nén bẹp lại, từ trạng thái 3D thành 2D trong khối đá cổ 240 triệu năm tuổi.
TS Engelschion và các cộng sự của Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Oslo và Bảo tàng Lịch sử văn hóa (Na Uy) đã quyết định dùng X-quang để kiểm tra lại Oda.
"Ánh sáng ma quái" mà các nhà nghiên cứu mô tả khi họ quét hóa thạch đã hé lộ một hộp sọ kinh dị, khá giống hộp sọ cá sấu hiện đại.
Họ đã kiên nhẫn "lắp ghép" lại Oda vốn bị nát vỡ trong khối hóa thạch với xương sống cong queo, đuôi bị uốn cong, chân chèo và xương sườn vương vãi. Kết quả cho thấy ngoài cái đầu như cá sấu là một thân hình giống cá heo.
Tạo hình này chỉ thẳng đến một nhóm quái vật hùng cứ biển khơi suốt 150 triệu năm, xuyên qua 3 kỷ Tam Điệp - Jura - Phấn Trắng: Ichthyosaur, tức "ngư long" hay thằn lằn cá.
Phát hiện này không chỉ đem lại kết quả về một trong những con ngư long sớm nhất từng được ghi nhận mà còn cho thấy tiềm năng rất lớn của việc quét X-quang đơn giản trong nghiên cứu cổ sinh vật học.
Xương hóa thạch thật ra không hẳn là xương, mà đã được các khoáng vật lấp vào, giúp tạo nên một phiên bản đá hoàn hảo trên nền xương cũ. Do đó, barit trong xương hóa thạch đã khiến các chúng phát sáng dưới tia X, tiết lộ các đặc điểm giải phẫu bị che giấu.
Cao nguyên trên đảo Edgeoya thuộc quần đảo Svalbard vùng Bắc Cực của Na Uy, nơi Oda lộ diện - Ảnh: Sofie Bernhardsen
Răng của Oda có rãnh giống một loài ngư long khác từng được thấy ở nhiều nơi thuộc châu Âu lục địa và Trung Quốc, cho thấy loài này đã mở rộng phạm vi sinh sống như thế nào trong thời khủng long.
Sốc 2 lần khi kiểm tra 'quái vật biến thành vàng' 183 triệu tuổi Posidonia Shale là địa điểm nổi tiếng với những hóa thạch bằng vàng tuyệt đẹp ở Đức, lưu giữ các quái vật nhỏ kỷ Jura được tự nhiên biến thành những vật thể sáng lấp lánh như vàng ròng. Một nhóm khoa học gia quốc tế đã quyết định khám phá bí ẩn Posidonia Shale lần nữa bằng cách đến và kiểm tra...