Phát hiện lỗ đen khổng lồ gần Trái đất

Quan sát 2 ngôi sao quanh quanh một vật thể khổng lồ vô hình, khối lượng gấp 4 lần Mặt trời, các nhà thiên văn xác định, đó chỉ có thể là một lỗ đen.

Với những ngôi sao có thể nhìn thấy bằng mắt thường, đây được xem là lỗ đen trong hệ sao gần Trái đất nhất từng được phát hiện, Independent trích dẫn một nghiên cứu vừa được công bố trên Tạp chí Thiên văn học & Vật lý thiên văn.

Một lỗ đen mới được phát hiện gần Trái đất hơn bất kỳ lỗ đen nào từng được tìm thấy, các nhà khoa học cho biết. Nó ở gần đến mức những ngôi sao xoáy xung quanh nó có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Hố đen chỉ cách 1.000 ánh sáng từ Trái đất và được phát hiện bằng kính viễn vọng tại cơ sở của Đài thiên văn Nam châu Âu ở Chile.

Khu vực bán cầu nam có thể dễ dàng nhìn thấy những ngôi sao trong hệ thống của nó vào đêm trời trong, mà không cần kính viễn vọng.

Petr Hadrava, nhà khoa học danh dự tại Viện hàn lâm Khoa học Cộng hòa Séc tại Prague và đồng tác giả cho biết: “Chúng tôi hoàn toàn bất ngờ khi nhận ra rằng đây là hệ thống sao đầu tiên có lỗ đen có thể nhìn thấy bằng mắt thường”.

Hệ thống này lần đầu tiên được quan sát như một phần của nghiên cứu về các hệ sao đôi, với các nhà khoa học theo dõi nó để hiểu rõ hơn về các hệ mặt trời có hai mặt trời.

Nguồn: EOS/L.Calcada.

Hai ngôi sao quay quanh và bị “làm phiền” bởi một vật thể vô hình có khối lượng ít nhất bằng 4 lần Mặt trời. Các nhà thiên văn xác định, đó chỉ có thể là một lỗ đen. Với các ngôi sao có thể nhìn thấy bằng mắt thường, đây là lỗ đen trong hệ sao gần Trái đất nhất từng được phát hiện.

Nhưng họ đã bị sốc khi thấy rằng một tình huống cụ thể dường như đang che giấu một lỗ đen, điều mà trước đây chưa được phát hiện.

Đây là một trong những lỗ đen đầu tiên được tìm thấy không tương tác dữ dội với môi trường của nó, nghĩa là nó thực sự màu đen và không nhìn thấy được do tác động của nó lên các vật thể được nhìn thấy khác.

Thay vào đó, các nhà thiên văn phát hiện ra sự hiện diện của nó bằng cách quan sát quỹ đạo của các ngôi sao trong hệ thống – dường như bị “làm phiền” bởi một vật thể lớn, bí ẩn.

“Một vật thể vô hình có khối lượng ít nhất gấp 4 lần Mặt trời chỉ có thể là một lỗ đen”, nhà khoa học ESO Thomas Rivinius, người đứng đầu nghiên cứu cho biết. Một trong hai ngôi sao dường như quay quanh vật thể không nhìn thấy cứ sau 40 ngày, trong khi ngôi sao phía ngoài nằm ở khoảng cách xa hơn so với cả hai.

“Thực tế là lỗ đen không dễ bị phát hiện, đồng nghĩa với việc có thể còn nhiều hệ thống như vậy đang chờ được tìm thấy và phát hiện mới này có thể chỉ là “phần nổi của tảng băng trôi”, theo Rivinius. “Phải có hàng trăm triệu lỗ đen ngoài kia, nhưng chúng tôi chỉ biết vài trong số chúng.”, ông nói.

Cho đến nay, các nhà thiên văn học chỉ nhìn thấy một số lượng lỗ đen tương đối ít trong thiên hà của chúng ta. Hầu như tất cả chúng đều có tương tác mạnh với môi trường của chúng, có nghĩa là chúng có thể được phát hiện bởi các tia bức xạ cực mạnh bay trong không gian.