Phanh đĩa xe máy – lưu ý khi sử dụng
Hệ thống phanh có vai trò quan trọng khi giúp chiếc xe giảm tốc độ hoặc dừng lại một cách an toàn. Phanh đĩa còn có đặc điểm chỉ cần một lực nhỏ tác động nhưng tạo ra lực phanh lớn hơn phanh tang trống thông thường.
Hiện nay, phanh đĩa (hay phanh dầu) được sử dụng phổ biến trên nhiều loại xe máy bởi những ưu việt. Phanh đĩa thường trang bị ở bánh trước, tuy nhiên ở một số dòng xe phân khối lớn, cả bánh trước và sau đều có như Yamaha Exciter 135, Honda SHi 150…
Ưu điểm lớn nhất của phanh đĩa là tạo lực phanh lớn nhờ ma sát của má và đĩa phanh thông qua lực dẫn động của dầu phanh. Lực phanh được dẫn động từ tay phanh đến dầu phanh và tiếp đến là piston đẩy má phanh ép vào đĩa, Khi nhả tay phanh, dầu phanh sẽ hồi về bình chứa và pison sẽ di chuyển ngược lại để không còn lực ép lên má phanh.
Nhiều loại xe máy trên thị trường hiện trang bị phanh đĩa ở bánh trước hoặc cả trước và sau.
Video đang HOT
Trong quá trình sử dụng, ngoài hiện tượng má phanh dễ bị mài mòn tự nhiên, trong hệ thống phanh dầu còn có một số hiện tượng khác như chai cứng bề mặt ma sát của má phanh, phanh kêu hay bị bó, giảm hiệu quả thậm chí mất chức năng khi phanh.
Dầu phanh thuộc nhóm hao mòn thông thường và cần được thay thế định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Hiện dầu phanh trên xe máy thông thường sử dụng ký hiệu dầu DOT3, trên một số dòng xe sử dụng dầu DOT4. Dầu phanh không được sử dụng lẫn với các loại dầu khác bởi tính chịu lực và chịu nhiệt cao, điểm sôi cao.
Phanh bị bó là hiện tượng thường gặp khi sử dụng phanh dầu. Trong quá trình sử dụng, nếu ngoại lực tác động làm cong vênh đĩa có thể dẫn đến bó phanh. Một nguyên nhân thường gặp nhất của hiện tượng bó phanh do dầu phanh có tính hút ẩm, khi hơi nước thâm nhập vào, không những làm biến chất dầu phanh mà còn làm ôxi hóa các chi tiết kim loại và gây trương nở các cuppen phanh, làm giảm chức năng hoạt động của cuppen. Khi cuppen phanh bị nở hoặc rách, hơi nước làm ôxi hóa bề mặt piston và xi-lanh phanh dẫn đến hiện tượng bó kẹt, vì vậy rất cần thiết bảo dưỡng định kỳ.
Sẽ rất mất an toàn khi phanh bị bó hoặc sử dụng phanh đĩa không đúng cách, đặc biệt với các lốp xe có bề mặt tiếp xúc nhỏ. Khi phanh xe ở tư thế không thẳng lái trên bề mặt đường trơn rất dễ gây hiện tượng trượt xe dẫn đến bị ngã.
Người sử dụng nên bảo dưỡng xe định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất và đặc biệt là hệ thống phanh. Nên thay thế dầu phanh sau mỗi 20.000 km hoặc sau 2 năm sử dụng. Do kỹ thuật tháo lắp phanh đĩa và thay dầu phanh đặc biệt hơn các loại phanh cơ thông thường, người sử dụng nên mang xe đến những cơ sở có uy tín tốt để được kiểm tra và thay thế đúng quy cách.
Lương Dũng
Theo VNE
Nhiệt độ - kẻ thù của hệ thống phanh
Không những ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng làm việc của cơ cấu phanh, nhiệt độ cao làm "sôi" dầu lẫn nước, làm mềm gioăng phớt tạo điều kiện để dầu áp suất cao thoát ra ngoài.
Ma sát tạo lực cản giúp dừng xe nhưng cũng tạo ra kẻ thù số một của hệ thống phanh - nhiệt độ. Phát sinh tại bề mặt tiếp xúc giữa má - đĩa phanh (cơ cấu phanh đĩa) hoặc guốc - trang trống (cơ cấu phanh tang trống), một phần nhiệt năng thoát ra ngoài theo má - đĩa phanh hoặc guốc phanh - tang trống, một phần qua pít-tông truyền làm nóng dầu phanh.
Trạng thái phanh gấp ở vận tốc cao, tốc độ tản nhiệt thấp hơn nhiều so với tốc độ sinh nhiệt, vùng tiếp xúc của 2 chi tiết có chuyển động tương đối nóng đỏ cục bộ gọi là hiện tượng cháy phanh. Khói xuất hiện kèm mùi khét, lực ma sát giảm. Bề mặt má chai cứng, trên mặt đĩa phanh hoặc tang trống xuất hiện các khu vực xám đen - dấu hiệu của hiện tượng quá nhiệt.
Rà phanh liên tục dễ dần đến hiện tượng mất phanh
Xe đổ đèo, vận tốc xe tăng tự nhiên ngoài ý muốn, phản xạ của tài xế thường là rà phanh giảm tốc độ. Động năng chuyển thành nhiệt, cơ cấu phanh nóng lên. Nhiệt năng liên tục truyền vào dầu phanh trong khi khả năng tản nhiệt của đường ống kém. Như một tất yếu, dầu phanh nóng nên.
Có đặc tính hút nước mạnh, dầu phanh sử dụng lâu lẫn nước thấm thấu qua đường ống cao su. Nhiệt độ cao vượt quá điểm sôi, nước hóa hơi bên trong đường ống tạo bọt khí. Bị chiếm thể tích, một phần dầu hồi về bình chứa. Từ đặc tính không thay đổi thể tích khi bị nén, dầu thủy lực lẫn hơi nước bị nén triệt tiêu lực đạp phanh.
Ngay cả với tình huống dầu phanh không lẫn nước, nhiệt độ tăng cao quá mức làm nóng và mềm gioăng kín tại xi-lanh công tác của cơ cấu phanh, thậm chí áp lực dầu nóng còn phá hủy gioăng lão hóa. Dầu thoát ra ngoài khi tài xế đạp phanh. Không còn lực tỳ, má mất ma sát với đĩa phanh. Cả hai tình huống dầu "sôi" và hở gioăng, cơ cấu phanh đều mất khả năng làm việc, lực đạp chân phanh nhẹ hơn bình thường.
Thế Hoàng
Theo VNE
Kawasaki Ninja 650R 2013 thêm nhiều tùy chọn mới Ngoài hệ thống phanh ABS, hãng Kawasaki còn cho phép khách hàng tùy chọn 3 màu sơn mới khi mua Ninja 650R 2013. Bước sang phiên bản 2013, mẫu môtô Kawasaki Ninja 650R sẽ thêm hấp dẫn với những tùy chọn mới. Đầu tiên là hệ thống phanh chống bó cứng ABS. Để trang bị hệ thống phanh ABS cho Kawasaki Ninja 650R...